سید محمدعلی قاضی طباطبایی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سیدمحمد علی قاضی طباطبایی''' (۱۲۹۳-۱۳۵۸ ه. ش) روحانی [[شیعی]] و اولین [[امام جمعه]] شهر تبریز بعد از [[انقلاب اسلامی ایران]] است. وی از مبارزین پیش از انقلاب و از طرفداران [[آیت الله خمینی]] بود که [[رژیم پهلوی]] چند بار وی را به شهرهای مختلف تبعید کرد. بعد از انقلاب امام خمینی وی را بعنوان نماینده خود در آذربایجان شرقی و امام جمعه [[تبریز]] منصوب کرد. وی توسط [[گروه فرقان]] ترور شد و اولین [[شهید محراب]] در جمهوری اسلامی ایران نام گرفت.

سیدمحمد علی قاضی طباطبایی در سال ۱۲۹۳ ه. ش مصادف با ۱۳۳۱ ه. ­ق در تبریز متولد شد. پدرش سیدباقر مشهور به میرزا باقر و عمویش میرزا اسدا... از علمای تبریز بودند. سید محمد تحصیلات مقدماتی علوم دینی را در [[مدرسه طالبیه]] نزد آن دو آموخت.<ref> نیکبخت، رحیم؛ و اسمعیل­ زاده، صمد؛ ۱۳۸۰، ‌ ص ۹۶.</ref> وی در ۱۳۵۹ ه. ق جهت تحصیل در [[حوزه علمیه قم]] به شهر [[قم]] مهاجرت کرد<ref> نیکبخت، رحیم؛ و اسمعیل­ زاده، صمد؛ ۱۳۸۰، ‌ ص ۹۶.</ref>.

اقامت او در شهر قم که از سال ۱۳۵۹ ق. شروع شده بود به مدت ده سال به طول انجامید وی در این مدّت در درس‌های [[مرعشی نجفی]]، [[سید محمد حجت|سیدمحمد حجّت]]، [[سید صدرالدین صدر|سیدصدر الدین صدر]]، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، [[عبدالنبی عراقی]] و [[سید حسین بروجردی]] شرکت کرد.<ref>روحانی، سیدحمید؛ ج ۱، ۱۳۶۱، ص ۴۳.</ref>

{{ستون-شروع|3}}

{{ستون-شروع|3}}

*علم امام (ع).<ref>نیکبخت، رحیم؛ و اسمعیل­ زاده، صمد؛ ۱۳۸۰، ‌ ص ۹۶.</ref>

*مقدمه بر کتاب صحائف‌ الابرار کاشف الغطاء.

*مقدمه بر کتاب [[جنة‌ المأوی]] اثر کاشف الغطاء.

*تعلیقات بر کتاب الفردوس الاعلی تألیف علامه شیخ [[محمد حسین کاشف‌الغطاء|محمد حسین کاشف‌ الغطاء]].

*مقدمه بر العقائد الوثنیه فی‌ الدیانه النصرانیه.

*حاشیه بر کتاب [[کفایة الاصول|کفایه‌ الاصول]] [[آخوند خراسانی]].

*تقریرات اصول [[حجت کوه کمره ای|آیت‌الله حجت کوه‌کمری]].<ref>نیکبخت، رحیم؛ و اسمعیل­ زاده، صمد؛ ۱۳۸۰، ‌ ص ۹۶.</ref>

*طرح [[لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]] که بر اساس آن شرط کتاب آسمانی برای انتخاب کنندگان و نامزد ها به جای [[قرآن]] کافی دانسته شده بود، مخالفت حوزه علمیه قم، مراجع تقلید خصوصا امام خمینی را برانگیخت. بر همین اساس علمای تبریز، اعلامیه‌هایی را صادر کردند که قاضی از جمله امضاءکنندگان آن اعلامیه‌ها بود.<ref>اسناد انقلاب اسلامی، ‌ ج ۳، ۱۳۷۴، ص ۴۷.</ref>

*از دیگر وقایعی که قاضی از آن در جهت پیش برد اهداف انقلاب بهره برد، واقعه مدرسه طالبیه تبریز بود. این واقعه از اینجا شروع شد که اعلامیه امام در مدرسه طالبیه روی دیوار نصب شد که ماموران شهربانی وقتی خواستند اعلامیه را پاره کنند، با مقاومت طلاب مدرسه مواجه شدند و این درگیری به بازار کشیده شد و با شورش مردمی که از مسجد مقبره بیرون آمده بودند، محاصره نیروهای شهربانی شکسته شد. در اثر این حادثه بود که آیت الله قاضی اعلامیه‌ای صادر کرده و فردای آن روز آن اعلامیه را با خط سرخ در تمام شهر منتشر کردند.<ref>باقری، علی؛ خاطرات ۱۵ خرداد تبریز، ۱۳۷۴، ‌ چ اول، ص ۱۰۱.</ref>

*در تبریز در سال ۵۲ برای تقویت حرکت‌های ضد رژیم اعم از چاپ و نشر اعلامیه، کمک به خانواده‌های زندانیان سیاسی، مساعدت به فعالانی که مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شده بودند و... صندوقی به نام مجاهدین اسلامی زیر نظر او تاسیس شد تا از این طریق به بارور شدن نهضت کمکی کرده باشد.<ref>نیکبخت، رحیم؛ و اسمعیل­‌زاده، صمد؛ ۱۳۸۰، ‌ ص ۲۶۵.</ref> ارتباط با دانشجویان در راستای مبارزه با رژیم یکی دیگر از فعالیت­های ایشان بود که وی در کارهای خود آن را مد نظر قرار داده بود.<ref>آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، مصاحبه با حسن نوربخش، ۲۱/۷/۱۳۷۶.</ref>

*قیام مردم قم در نوزدهم دی ماه ۱۳۵۶ که در واکنش به درج مقاله ای در روزنامه اطلاعات اتفاق افتاده بود.<ref>امیداسلام شهید آیت­ الله حاج سیدمصطفی خمینی به روایت اسناد، بهار ۱۳۸۸، چ اول، صص ۱۳ و ۴۷۸.</ref> در وهله اول حرکت طلاب را براه انداخت.<ref>خاطرات و مبارزات شهید محلاتی، ۱۳۷۶، چ اول، ص ۹۱.</ref> و در وهله دوم امواجی را به گوشه کنار کشور پراکند. موج این حرکت در تبریز با رهبری علما خصوصا آیت الله قاضی انعکاس مطلوبی یافت و خود را در حرکتی به نام قیام ۲۹ بهمن تبریز نشان داد.

{{پانویس2}}

*روحانی، سیدحمید؛ تحلیلی بر نهضت امام خمینی، ج ۱، تهران، ‌دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۶۱، چ دوم.

*اسناد انقلاب اسلامی، ‌ ج ۳، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۴.

*باقری، علی؛ خاطرات ۱۵ خرداد تبریز، قسمت اول، تهران، ‌ حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۴، ‌ چ اول.