پرش به محتوا

محمد بن اشعث بن قیس کندی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:


== نسب و خاندان ==
== نسب و خاندان ==
پدرش [[اشعث بن قیس کندی]] رئیس [[قبیله کنده]] و کارگزار [[امام علی(ع)]] در [[آذربایجان (کشور)|آذربایجان]] بود. او در [[جنگ صفین]] در لشکر امام علی(ع) بود و در تحریک [[خوارج]] بر ضد امام موثر بود.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج ۲، ص ۲۹۶؛ طبری، تاریخ، ج ۴، ص ۵۶۱.</ref>
پدرش [[اشعث بن قیس کندی]] رئیس [[قبیله کنده]] و کارگزار [[امام علی(ع)]] در [[آذربایجان (کشور)|آذربایجان]] بود. او در [[جنگ صفین]] در لشکر امام علی(ع) بود و در تحریک [[خوارج]] بر ضد امام موثر بود.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج ۲، ص ۲۹۶؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۴، ص ۵۶۱.</ref>


مادرش‌ ام فروه دختر ابوقحافه بود و از این رو خواهرزاده [[خلیفه اول]] است.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج ۴، ص ۱۹۵۰.</ref> برادرش [[قیس بن اشعث کندی|قیس بن اشعث]] در [[واقعه کربلا]] از سپاهیان [[عمر بن سعد]] بود<ref> طبری، تاریخ، ج ۵، ص ۴۲۳.</ref> که در غارت خیمه‌ها نقش داشت.<ref> طبری، تاریخ، ج ۵، ص ۴۵۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج ۳، ص ۲۰۴.</ref> خواهرش [[جعده همسر امام حسن|جعده]] همسر [[امام حسن مجتبی(ع)]]، امام حسن را به [[شهادت]] رساند.<ref> مسعودی، مروج الذهب، ج ۲، ص ۴۲۷.</ref>
مادرش‌ ام فروه دختر ابوقحافه بود و از این رو خواهرزاده [[خلیفه اول]] است.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج ۴، ص ۱۹۵۰.</ref> برادرش [[قیس بن اشعث کندی|قیس بن اشعث]] در [[واقعه کربلا]] از سپاهیان [[عمر بن سعد]] بود<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۵، ص ۴۲۳.</ref> که در غارت خیمه‌ها نقش داشت.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۵، ص ۴۵۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج ۳، ص ۲۰۴.</ref> خواهرش [[جعده همسر امام حسن|جعده]] همسر [[امام حسن مجتبی(ع)]]، امام حسن را به [[شهادت]] رساند.<ref> مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج ۲، ص ۴۲۷.</ref>


[[امام صادق(ع)]]، اشعث بن قیس را در شهادت [[امام علی]](ع)، و پسرش محمد را در شهادت [[امام حسین(ع)]] شریک دانسته و به نقش دخترش جعده در شهادت امام حسن(ع) اشاره کرده است.<ref>کافی، کلینی، ج ۸، ص ۱۶۷.</ref>
[[امام صادق(ع)]]، اشعث بن قیس را در شهادت [[امام علی]](ع)، و پسرش محمد را در شهادت [[امام حسین(ع)]] شریک دانسته و به نقش دخترش جعده در شهادت امام حسن(ع) اشاره کرده است.<ref>کافی، کلینی، ۱۳۶۵ق، ج ۸، ص ۱۶۷.</ref>


محمد بن اشعث از کسانی بود که علیه [[حجر بن عدی]] شهادت داد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج ۵، ص ۲۵۴.</ref>
محمد بن اشعث از کسانی بود که علیه [[حجر بن عدی]] شهادت داد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج ۵، ص ۲۵۴.</ref>


== دستگیری مسلم بن عقیل ==
== دستگیری مسلم بن عقیل ==
محمد بن اشعث در متفرق کردن اهالی کوفه از اطراف [[مسلم بن عقیل]] نقش مهمی داشت.<ref> دینوری، اخبار الطوال، ص ۲۳۹.</ref> [[طوعه]] کنیز [[اشعث بن قیس]] بود.<ref>طبری، تاریخ، ج ۵، ص ۳۷۱.</ref> پسر طوعه گزارش حضور مسلم در خانه مادرش را به ابن اشعث رساند. او نیز گزارش را به [[ابن زیاد]] داد.<ref>دینوری، اخبار الطوال، ص ۲۳۹؛ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۱۰۶.</ref> ابن اشعث، فرمانده نیروهایی بود که از طرف ابن زیاد با امان دادن به [[مسلم بن عقیل]]، او را دستگیر کردند.<ref>اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۱۰۷؛ ابن اثیر، الکامل، ج ۴، ص ۳۳.</ref>
محمد بن اشعث در متفرق کردن اهالی کوفه از اطراف [[مسلم بن عقیل]] نقش مهمی داشت.<ref> دینوری، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص ۲۳۹.</ref> [[طوعه]] کنیز [[اشعث بن قیس]] بود.<refطبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۵، ص ۳۷۱.</ref> پسر طوعه گزارش حضور مسلم در خانه مادرش را به ابن اشعث رساند. او نیز گزارش را به [[ابن زیاد]] داد.<ref>دینوری، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص ۲۳۹؛ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۱۰۶.</ref> ابن اشعث، فرمانده نیروهایی بود که از طرف ابن زیاد با امان دادن به [[مسلم بن عقیل]]، او را دستگیر کردند.<ref>اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص ۱۰۷؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج ۴، ص ۳۳.</ref>


== روز عاشورا ==
== روز عاشورا ==
محمد بن اشعث در [[روز عاشورا]]، منزلت انتساب امام حسین(ع) به [[پیامبر اکرم(ص)]] را انکار کرد. از این رو مورد نفرین امام قرار گرفت.<ref> ابن اعثم، الفتوح، ج ۵، ص ۹۷. ج ۶، ص ۲۴۲؛ مجلسی، بحار الانوار، ج ۳۵، ص ۳۰۲.</ref>
محمد بن اشعث در [[روز عاشورا]]، منزلت انتساب امام حسین(ع) به [[پیامبر اکرم(ص)]] را انکار کرد. از این رو مورد نفرین امام قرار گرفت.<ref> ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج ۵، ص ۹۷. ج ۶، ص ۲۴۲؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۴ق، ج ۳۵، ص ۳۰۲.</ref>


به گفته برخی منابع متأخر، بلافاصله پس از نفرین امام، اشعث برای قضای حاجت به کناری رفت و عقربی او را نیش زد و با عورتی برهنه جان داد.<ref> مقرم، مقتل الحسین، ص ۲۴۰؛ صدوق، امالی، ص ۱۵۸.</ref> این گزارش با گزارش منابع تاریخی از فعالیت او در [[قیام مختار]]<ref>ابن جوزی، المنتظم، ج ۶، ص ۶۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ج ۳، ص ۵۹.</ref> و قتلش در جنگ مصعب با مختار در [[سال ۶۷ قمری |سال ۶۷ق]]<ref>دینوری، اخبار الطوال، ص ۳۰۱-۳۰۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ج ۳، ص ۹۸؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج ۴، ص ۲۷۷.</ref> ناسازگار است.
به گفته برخی منابع متأخر، بلافاصله پس از نفرین امام، اشعث برای قضای حاجت به کناری رفت و عقربی او را نیش زد و با عورتی برهنه جان داد.<ref> مقرم، مقتل الحسین، ۱۴۲۶ق، ص ۲۴۰؛ صدوق، امالی، ۱۴۰۰ق، ص ۱۵۸.</ref> این گزارش با گزارش منابع تاریخی از فعالیت او در [[قیام مختار]]<ref>ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج ۶، ص ۶۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج ۳، ص ۵۹.</ref> و قتلش در جنگ مصعب با مختار در [[سال ۶۷ قمری |سال ۶۷ق]]<ref>دینوری، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص ۳۰۱-۳۰۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج ۳، ص ۹۸؛ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج ۴، ص ۲۷۷.</ref> ناسازگار است.


== پس از واقعه کربلا ==
== پس از واقعه کربلا ==
[[حوشب بن یعلی همدانی|حَوشَب بن یعلی هَمدانی]]، قصر و روستای ابن اشعث در [[قادسیه]] را  به دستور مختار محاصره کرد تا او را دستگیر کند. اما ابن اشعث از یک در مخفی فرار کرد. به دستور مختار قصر او ویران شد و با مصالح آن، خانه [[حجر بن عدی]] که به دست هواداران ابن زیاد ویران شده بود بازسازی شد.<ref>طبری، تاریخ، ج ۶، ص ۶۶؛ ابن اعثم، الفتوح، ج ۶، ص ۲۵۴-۲۵۵.</ref>
[[حوشب بن یعلی همدانی|حَوشَب بن یعلی هَمدانی]]، قصر و روستای ابن اشعث در [[قادسیه]] را  به دستور مختار محاصره کرد تا او را دستگیر کند. اما ابن اشعث از یک در مخفی فرار کرد. به دستور مختار قصر او ویران شد و با مصالح آن، خانه [[حجر بن عدی]] که به دست هواداران ابن زیاد ویران شده بود بازسازی شد.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۶، ص ۶۶؛ ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج ۶، ص ۲۵۴-۲۵۵.</ref>


محمد بن اشعث و دیگر قاتلان امام حسین، همین که شنیدند مختار در جستجوی آنان است، گریختند. زمانی که از شورش اهالی کوفه باخبر شدند به کوفه برگشتند و فرماندهی این شورش را بر عهده گرفتند. اما همین که این شورش شکست خورد، محمد بن اشعث به همراه [[شبث بن ربعی]] و دیگر قاتلان امام حسین (ع) به [[بصره]] گریختند و [[مصعب بن زبیر]] را به جنگ با مختار تحریک کردند.<ref>ابن جوزی، المنتظم، ج ۶، ص ۶۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ج ۳، ص ۵۹.</ref> او در ۶۷ق نامه مصعب را به ملهب بن ابی صفره کارگزارش در فارس رساند.<ref>طبری، تاریخ، ج ۶، ص ۹۴.</ref>
محمد بن اشعث و دیگر قاتلان امام حسین، همین که شنیدند مختار در جستجوی آنان است، گریختند. زمانی که از شورش اهالی کوفه باخبر شدند به کوفه برگشتند و فرماندهی این شورش را بر عهده گرفتند. اما همین که این شورش شکست خورد، محمد بن اشعث به همراه [[شبث بن ربعی]] و دیگر قاتلان امام حسین (ع) به [[بصره]] گریختند و [[مصعب بن زبیر]] را به جنگ با مختار تحریک کردند.<ref>ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج ۶، ص ۶۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج ۳، ص ۵۹.</ref> او در ۶۷ق نامه مصعب را به ملهب بن ابی صفره کارگزارش در فارس رساند.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۶، ص ۹۴.</ref>


ابن اشعث سال ۶۷ق در جنگ مصعب با مختار کشته شد.<ref>دینوری، اخبار الطوال، ص ۳۰۱-۳۰۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ج ۳، ص ۹۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج ۴، ص ۲۷۷؛ طبری، تاریخ، ج ۶، ص ۱۱۵.</ref> ابن حبان گفته است که وی به دست مختار کشته شد.<ref>ابن حبان، الثقات، ج ۵، ص ۳۵۲. به نقل از دانشنامه امام حسین، ج ۹، ص ۲۹۶.</ref>
ابن اشعث سال ۶۷ق در جنگ مصعب با مختار کشته شد.<ref>دینوری، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص ۳۰۱-۳۰۴؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج ۳، ص ۹۸؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج ۴، ص ۲۷۷؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۶، ص ۱۱۵.</ref> ابن حبان گفته است که وی به دست مختار کشته شد.<ref>ابن حبان، الثقات، ج ۵، ص ۳۵۲. به نقل از دانشنامه امام حسین، ج ۹، ص ۲۹۶.</ref>


== عبدالرحمن بن محمد بن اشعث ==
== عبدالرحمن بن محمد بن اشعث ==
{{اصلی|عبدالرحمن بن محمد بن اشعث}}
{{اصلی|عبدالرحمن بن محمد بن اشعث}}
فرزندش عبدالرحمن بن محمد بن اشعث كندی (متوفی ۹۵ق)، از حامیان خاندان [[اموی]] بود که به‌تدریج به یکی از مخالفان آنان تبدیل شد و دست به شورش زد. شورش او از سال ۸۱ تا ۸۲ قمری ادامه یافت و دامنه آن از [[سیستان]] تا [[بصره]] گسترش پیدا کرد. وی به دلیل همین شورش علیه [[حجاج بن یوسف]] مشهور شد.<ref> طبری، تاریخ، ج ۳، ص ۱۳۸.</ref>
فرزندش عبدالرحمن بن محمد بن اشعث كندی (متوفی ۹۵ق)، از حامیان خاندان [[اموی]] بود که به‌تدریج به یکی از مخالفان آنان تبدیل شد و دست به شورش زد. شورش او از سال ۸۱ تا ۸۲ قمری ادامه یافت و دامنه آن از [[سیستان]] تا [[بصره]] گسترش پیدا کرد. وی به دلیل همین شورش علیه [[حجاج بن یوسف]] مشهور شد.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج ۳، ص ۱۳۸.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۴۰: خط ۴۰:
* اصفهانی(ابوالفرج)، علی بن حسین، مقاتل‌الطالبیین، تحقیق: سید احمد صقر، دارالمعرفة، بیروت، بی‌تا.
* اصفهانی(ابوالفرج)، علی بن حسین، مقاتل‌الطالبیین، تحقیق: سید احمد صقر، دارالمعرفة، بیروت، بی‌تا.
* ابن‌اثیر، علی بن ابی کرم، الکامل فی التاریخ،‌ دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
* ابن‌اثیر، علی بن ابی کرم، الکامل فی التاریخ،‌ دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
* کلینی، الکافی، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۵ق.
* کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۵ق.
* مقرم، عبدالرزاق، مقتل‌الحسین علیه‌السلام، مؤسسة الخرسان للمطبوعات، بیروت، ۱۴۲۶ق/۲۰۰ م.
* مقرم، عبدالرزاق، مقتل‌الحسین علیه‌السلام، مؤسسة الخرسان للمطبوعات، بیروت، ۱۴۲۶ق/۲۰۰ م.
* صدوق، أمالی، اعلمی، بیروت، ۱۴۰۰ ق.
* صدوق، محمد بن علی، أمالی، اعلمی، بیروت، ۱۴۰۰ق.
* ابن‌اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق: علی شیری، دارالأضواء، بیروت، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
* ابن‌اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق: علی شیری، دارالأضواء، بیروت، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
* مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق.
* مسعودی، علی بن حسین، مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، دارالهجرة، قم، ۱۴۰۹ق.
* مسعودی، علی بن حسین، مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، دارالهجرة، قم، ۱۴۰۹ق.
* دینوری، احمد بن داود، الأخبارالطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر مراجعه جمال الدین شیال، منشورات الرضی، قم، ۱۳۶۸ش.
* دینوری، احمد بن داود، الأخبارالطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر مراجعه جمال الدین شیال، منشورات الرضی، قم، ۱۳۶۸ش.
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵

ویرایش