بیت‌المقدس: تفاوت میان نسخه‌ها

قدیمی‌ترین نامی که بر این شهر اطلاق شده، «أوروشالم»، نزد کنعانی‌ها به معنای خدای آرامش و صلح، بوده است. در کتیبه‌های مصری تل العمارنه (کنار نهر نیل در شمال شهر اسیوط)متعلق به قرن نوزدهم و هجدهم پیش از میلاد، از این شهر به نام «روشالیموم» یاد شده است. در تورات واژه اورشلیم که به عبری «یروشالایم» تلفظ می‌شود، بارها آمده است و از حیث ریشه شناسی، گفته اند که به طور مستقیم از نام کنعانی آن یعنی «اوروشالم» گرفته شده است. در تورات با نامها و مضامین زیر از این شهر یاد شده است: سالیم<ref>سفر پیدایش، باب ۱۴:۱۸.</ref>، شالیم (کتاب مزامیر، مزمور ۷۶:۲)، یبوسی<ref>صحیفة یوشع، باب ۱۸:۲۸.</ref>، یبُوس<ref>سفرداوران، باب ۱۹:۱۰ـ۱۱</ref>، شهر یهودا<ref>کتاب دوم تواریخ ایام، باب ۲۸:۲۵.</ref>، شهر خدا،<ref>کتاب مزامیر، مزمور ۴۶:۴.</ref> قریة پادشاه عظیم<ref>کتاب مزامیر، مزمور ۴۸:۲.</ref> و شهر مقدس.<ref>کتاب نَحَیما، باب ۱۱:۱۹.</ref>

در آثار راجع به تاریخ نخستین سده های اسلامی، نام این شهر به صورت «ایلیاء مدینة بیت المقدس» آمده است. ایلیاء، اشاره به نام هادریانوس اول، امپراتور روم، است که بر شهر ویران شده اورشلیم، شهری رومی بنا کرد و نام آیلیا کاپیتولینا را بر آن نهاد<ref> الموسوعة الفلسطینیة، ج ۳، ص ۵۱۱؛ طیباوی، ص ۸ ـ۹؛ د. اسلام، چاپ دوم، ج ۵، ذیل «قدس”، ص ۳۲۲ـ۳۲۳. </ref> القدس همان کلمه آرامی قدشه است که در اصطلاح قرته د ـ قدشه<ref>مثلاً اشعیای نبی، ۴۸:۲</ref>، معنای «شهر قدس”، و نه «شهر مقدس”، از آن مستفاد می‌شده است.<ref> د. اسلام، چاپ دوم، ج ۵، ذیل «قدس”، ص ۳۲۳.</ref>

#حدودالعالم، کهن‌ترین کتاب جغرافیایی به زبان فارسی (۳۷۲ ق.): «و اندر بیت‌المقدس مزگتی است که مسلمانان از هر جایی، آنجا شوند به زیارت»

#تاریخ بلعمی (از کهن‌ترین متون فارسی موجود، متعلق به سال ۳۵۲ قمری): «... از آنجا که ابراهیم بود از زمین فلسطین تا به مکه پنج‌روزه بوده‌است، خدای تعالی [[براق]]ی بفرستاد از آسمان -چنانکه شب معراج سوی پیغامبر ما فرستاد و او را شبی به بیت‌المقدس برد- همان [[براق]] سوی ابراهیم فرستاد...»

#زین‌الاخبار (تألیف به سال ۴۴۰ قمری): «و چون یکچندی برآمد، بخت‌النصر را به بیت‌المقدس فرستاد تا آن ولایت بگرفت و جهودان را قهر کرد و بسیاری از ایشان را بکشت.»