حیاء: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←حیا در کلام معصومین
| خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
در روایات بر اساس یک تقسیم بندی حیا به حیا احمقانه و حیا خردمندانه تقسیم شده است. [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در روایتی فرمود حیا بر دوقسم است حیا خردمندانه و حیا احمقانه، حياء خردمندانه دانش است و حياء احمقانه همان نادانى است. <ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۰۶.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در [[مرآة العقول (کتاب)|مرآة العقول]] در شرح حدیث گفته است: این حدیث دلالت دارد که حیا دوگونه است حیا ممدوح و حیا مذموم. حیا ممدوح آن است که برخاسته از [[عقل]] باشد(که مایه فزونی علم می‌شود و یا این حیا ناشی از دانشی است که سبب تشخیص نیک از زشت است ) حیا از کاری است که عقل صحیح و دین حکم به زشتی آن بکند مانند حیا از ارتکاب گناهان و کارهای مکروه و ناپسند؛ و حیا مذموم حیایی است که برخاسته از حماقت و نادانی و عدم تشخیص میان نیک و زشت است مانند حیا از کاری که عوام مردم آن را زشت می‌شمرند و کاری نیست که واقعاً قبیح باشد در حدی که عقل و شرع آشکارا آن را قبیح بشمرند مانند حیا از پرسیدن مسائل شرعی و انجام عبادات شرعی.<ref>مجلسی، مرآت العقول، ج۸، ص۱۹۰.</ref> | در روایات بر اساس یک تقسیم بندی حیا به حیا احمقانه و حیا خردمندانه تقسیم شده است. [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در روایتی فرمود حیا بر دوقسم است حیا خردمندانه و حیا احمقانه، حياء خردمندانه دانش است و حياء احمقانه همان نادانى است. <ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۰۶.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در [[مرآة العقول (کتاب)|مرآة العقول]] در شرح حدیث گفته است: این حدیث دلالت دارد که حیا دوگونه است حیا ممدوح و حیا مذموم. حیا ممدوح آن است که برخاسته از [[عقل]] باشد(که مایه فزونی علم می‌شود و یا این حیا ناشی از دانشی است که سبب تشخیص نیک از زشت است ) حیا از کاری است که عقل صحیح و دین حکم به زشتی آن بکند مانند حیا از ارتکاب گناهان و کارهای مکروه و ناپسند؛ و حیا مذموم حیایی است که برخاسته از حماقت و نادانی و عدم تشخیص میان نیک و زشت است مانند حیا از کاری که عوام مردم آن را زشت می‌شمرند و کاری نیست که واقعاً قبیح باشد در حدی که عقل و شرع آشکارا آن را قبیح بشمرند مانند حیا از پرسیدن مسائل شرعی و انجام عبادات شرعی.<ref>مجلسی، مرآت العقول، ج۸، ص۱۹۰.</ref> | ||
==حیا در کلام بزرگان== | |||
حیا شرمست و شرم حصار دین و شرم عَلِمی است از علم‌های کَرَم؛ شرم غافلان از خلق است و شرم جوانمردان از فرشتگان و شرم عارفان از حق از خلق آن کس شرم دارد که از آب روی خود بترسد و از قبول ایشان نیوشد و عظمت [[الله]] نشناسد و از [[فرشته|فرشتگان]] شرم آن کس دارد که بر [[عالم غیب|غیب]] اعتماد دارد و از [[گناه]] باک دارد و از حساب اندیشه دارد و از حق شرم آن کس دارد که دل بینا دارد و سرِ آشنا دارد و ضمیر از ریبت جدا دارد. <ref>خواجه عبدالله انصاری، صد میدان، میدان شصت وسوم.https://ganjoor.net/abdullah/100meydan/sh64</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||