پرش به محتوا

امام علی در اشعار فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:


==در اشعار ناصر خسرو==
==در اشعار ناصر خسرو==
[[ناصر خسرو قبادیانی]] (۳۹۴-۴۸۱ق.) متکلم، شاعر و نویسنده بزرگ که مذهب [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] داشته و به خاندان رسول و اهل بیت ارادتی خاص میورزیده است. در دیوان این شاعر مضمونها و اندرزهای فراوان توان دید که ترجمه و یا مأخوذ از کلام مولی امیرالمؤمنین است.<ref>شهیدی، بهره ادبیات از سخنان علی علیه‌السلام، ۱۳۶۰ش، ص۲۰۹.</ref> دکتر [[سیدجعفر شهیدی]] می‌گوید: سراسر دیوان ناصر خسرو قبادیانی تا آن جایی که من استقصاء کرده‌ام، بیش از شصت مورد، عیناً گفتار امام علی(ع) را در قالب نظم آورده است.<ref>شهیدی، بهره گیری ادبیات فارسی از نهج البلاغه، ۱۳۶۳ش، ص۱۸۵.</ref>
{{اصلی|ناصر خسرو قبادیانی}}


'''محمد بدان داد گنج و دفینش'''
'''محمد بدان داد گنج و دفینش'''
خط ۷۱: خط ۷۱:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==در اشعار سنایی غزنوی==
==در اشعار سنائی غزنوی==
{{اصلی|سنائی غزنوی}}


'''پاسخ سنائی به پرسش سلطان سنجر درباره مذهب'''
'''پاسخ سنائی به پرسش سلطان سنجر درباره مذهب'''
خط ۸۰: خط ۸۱:


==در اشعار عطار نیشابوری==
==در اشعار عطار نیشابوری==
{{اصلی|عطار نیشابوری}}


'''خواجهٔ حق پیشوای راستین'''
'''خواجهٔ حق پیشوای راستین'''
خط ۹۰: خط ۹۲:
{{شعر}}{{ب|ای پسر تو بی‌نشانی از علی|عین و یا و لام دانی از علی}}{{ب|تو ز عشق جان خویشی بی‌قرار|واو نشسته تا کند صد جان نثار}}{{ب|از [[صحابه]] گر شدی کشته کسی|حیدر کرار غم خوردی بسی}}{{ب|تا چرا من هم نگشتم کشته نیز|خوار شد بر چشم من جان عزیز}}{{ب|خواجه گفتی چه فتادست ای علی|آن تو یخنی نهادست ای علی<ref>عطار نیشابوری، منطق الطیر، ص۳۱.</ref>}}{{پایان شعر}}
{{شعر}}{{ب|ای پسر تو بی‌نشانی از علی|عین و یا و لام دانی از علی}}{{ب|تو ز عشق جان خویشی بی‌قرار|واو نشسته تا کند صد جان نثار}}{{ب|از [[صحابه]] گر شدی کشته کسی|حیدر کرار غم خوردی بسی}}{{ب|تا چرا من هم نگشتم کشته نیز|خوار شد بر چشم من جان عزیز}}{{ب|خواجه گفتی چه فتادست ای علی|آن تو یخنی نهادست ای علی<ref>عطار نیشابوری، منطق الطیر، ص۳۱.</ref>}}{{پایان شعر}}


==در اشعار [[سعدی]]==
==در اشعار سعدی==
{{اصلی|سعدی}}
 
{{ب|قلب قرآن، قلب پُر قرآن اوست|«والِ مَن والاه»، اندر شأن اوست<ref>عطار نیشابوری، مصیبت‌نامه، ص۳۴-۳۶.</ref>}}{{پایان شعر}}
{{ب|قلب قرآن، قلب پُر قرآن اوست|«والِ مَن والاه»، اندر شأن اوست<ref>عطار نیشابوری، مصیبت‌نامه، ص۳۴-۳۶.</ref>}}{{پایان شعر}}


خط ۹۸: خط ۱۰۲:


==در اشعار مولوی==
==در اشعار مولوی==
{{اصلی|مولوی}}


=== در مثنوی معنوی ===
=== در مثنوی معنوی ===
خط ۱۵۰: خط ۱۵۵:


==در اشعار ابن‌یمین==
==در اشعار ابن‌یمین==
{{اصلی|ابن‌یمین}}
'''قصیده در مدح حضرت ولایت'''  
'''قصیده در مدح حضرت ولایت'''  
{{شعر}}{{ب|نوری که هست مطلع آن هل اتی علیست| خلوت نشین صومعه اصطفا علیست}}{{ب|مهر سپهر حکمت و جان و جهان فضل|فهرست کارنامه اهل صفا علیست}}{{ب|آنکس که بت پرستی و میخوارگی نکرد|سلطان اولیاء و شه اصفیا علیست}}{{ب|آنکس که در یقینش نگنجد زیادتی|صدبار اگر زپیش برافتد غطا علیست}}{{ب|آن طفل شیردل که به توفیق ایزدی| در عهد مهد کرد شکار اژدها علیست}}{{ب|آنکس که با نبی چو به خلوت دمی زدی|گرد سرادقات جلال از عبا علیست}}{{ب|وآنکو برای دین بسر کفر بر فشاند| از میغ تیغ صاعقه روز وغا علیست}}{{ب|آمد زحق ندا به نبی در مضیق حرب|کآنکس که برکند در خیبر زجا علیست}}{{ب|گربود مستحق زسلف یک وجود کو|باشد به حق وصی زپی مصطفی علیست}}{{ب|وز حجت نبوت امامت عدالتست|باعفت و شجاعت و جود و سخا علیست}}{{ب|علم نبی همی طلبی از علی طلب|کاو هست شهر علم درِ آن شهر را علیست}}{{ب|هرگز جهان نبود که در وی علی نبود| بی ابتدا علی بد و بی انتها علیست}}{{ب|بودست و هست و باشد و تصدیق واجبست| زیرا که نور ساطع ذات خدا علیست}}{{ب|کردن بیان رفعت قدرش چه حاجتست|دانند اهل عقل که فوق السما علیست}}{{ب|ما عمرو و زید را نشناسیم در جهان|ما را بس این شناخت که مولای ما علیست}}{{ب|ترک حسب بگیر خود این بس که در نسب|داماد و ابن عمّ شه انبیا علیست}}{{ب|از هر عطیه کابن‌یمین را خدای داد| فاضلترینش دوستی مرتضی علیست}}{{ب|دارم امید عفو گَرَم هست صد گناه|بر اعتماد آنکه مرا پیشوا علیست}}{{ب|ای دل زتشنگی قیامت مترس ازآنک| [[ساقی کوثر|ساقی حوض کوثر]] دارالبقا علیست}}{{ب|دانم که از تو باز ندارد به هیچ حال|یک شربت آب از آنکه سر اسخیا علیست<ref>دیوان اشعار ابن‌یمین، ص۳۹-۴۰.</ref>}} {{پایان شعر}}
{{شعر}}{{ب|نوری که هست مطلع آن هل اتی علیست| خلوت نشین صومعه اصطفا علیست}}{{ب|مهر سپهر حکمت و جان و جهان فضل|فهرست کارنامه اهل صفا علیست}}{{ب|آنکس که بت پرستی و میخوارگی نکرد|سلطان اولیاء و شه اصفیا علیست}}{{ب|آنکس که در یقینش نگنجد زیادتی|صدبار اگر زپیش برافتد غطا علیست}}{{ب|آن طفل شیردل که به توفیق ایزدی| در عهد مهد کرد شکار اژدها علیست}}{{ب|آنکس که با نبی چو به خلوت دمی زدی|گرد سرادقات جلال از عبا علیست}}{{ب|وآنکو برای دین بسر کفر بر فشاند| از میغ تیغ صاعقه روز وغا علیست}}{{ب|آمد زحق ندا به نبی در مضیق حرب|کآنکس که برکند در خیبر زجا علیست}}{{ب|گربود مستحق زسلف یک وجود کو|باشد به حق وصی زپی مصطفی علیست}}{{ب|وز حجت نبوت امامت عدالتست|باعفت و شجاعت و جود و سخا علیست}}{{ب|علم نبی همی طلبی از علی طلب|کاو هست شهر علم درِ آن شهر را علیست}}{{ب|هرگز جهان نبود که در وی علی نبود| بی ابتدا علی بد و بی انتها علیست}}{{ب|بودست و هست و باشد و تصدیق واجبست| زیرا که نور ساطع ذات خدا علیست}}{{ب|کردن بیان رفعت قدرش چه حاجتست|دانند اهل عقل که فوق السما علیست}}{{ب|ما عمرو و زید را نشناسیم در جهان|ما را بس این شناخت که مولای ما علیست}}{{ب|ترک حسب بگیر خود این بس که در نسب|داماد و ابن عمّ شه انبیا علیست}}{{ب|از هر عطیه کابن‌یمین را خدای داد| فاضلترینش دوستی مرتضی علیست}}{{ب|دارم امید عفو گَرَم هست صد گناه|بر اعتماد آنکه مرا پیشوا علیست}}{{ب|ای دل زتشنگی قیامت مترس ازآنک| [[ساقی کوثر|ساقی حوض کوثر]] دارالبقا علیست}}{{ب|دانم که از تو باز ندارد به هیچ حال|یک شربت آب از آنکه سر اسخیا علیست<ref>دیوان اشعار ابن‌یمین، ص۳۹-۴۰.</ref>}} {{پایان شعر}}
خط ۱۶۷: خط ۱۷۳:


==در اشعار حافظ==
==در اشعار حافظ==
{{اصلی|حافظ شیرازی}}
{{شعر}}{{ب|مردی ز کننده در [[خیبر]] پرس|اسرار<ref>نسخه بدل: و اسرار.</ref> کرم ز خواجه [[قنبر]] پرس}}{{ب|گر طالب فیض حق شدستی [[حافظ شیرازی|حافظ]]<ref>نسخه بدل‌ها: گر طالب فیض حق بصدقی حافظ/ گر تشنه فیض رحمتی ای حافظ/ گر تشنه فیض حق بصدقی حافظ.</ref>|سرچشمه آن<ref>نسخه بدل: سرچشمه او.</ref> ز [[ساقی کوثر]] پرس<ref>دیوان خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، ۱۳۶۱، ص۷۴۳.</ref>}}{{پایان شعر}}
{{شعر}}{{ب|مردی ز کننده در [[خیبر]] پرس|اسرار<ref>نسخه بدل: و اسرار.</ref> کرم ز خواجه [[قنبر]] پرس}}{{ب|گر طالب فیض حق شدستی [[حافظ شیرازی|حافظ]]<ref>نسخه بدل‌ها: گر طالب فیض حق بصدقی حافظ/ گر تشنه فیض رحمتی ای حافظ/ گر تشنه فیض حق بصدقی حافظ.</ref>|سرچشمه آن<ref>نسخه بدل: سرچشمه او.</ref> ز [[ساقی کوثر]] پرس<ref>دیوان خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، ۱۳۶۱، ص۷۴۳.</ref>}}{{پایان شعر}}
---------
---------
خط ۱۷۹: خط ۱۸۷:


==در اشعار شهریار==
==در اشعار شهریار==
{{اصلی|سید محمدحسین شهریار}}
'''همای رحمت'''
{{اصلی|همای رحمت}}
{{اصلی|همای رحمت}}
'''همای رحمت'''
 
{{شعر۲
{{شعر۲
|[[امام علی علیه‌السلام|علی‌]] ‌ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را|که به ماسوا فکندی همه سایه هما را
|[[امام علی علیه‌السلام|علی‌]] ‌ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را|که به ماسوا فکندی همه سایه هما را
خط ۲۰۲: خط ۲۱۳:


==در اشعار محمدحسین غروی اصفهانی (کمپانی)==
==در اشعار محمدحسین غروی اصفهانی (کمپانی)==
در دیوان [[محمدحسین غروی اصفهانی]]، معروف به [[دیوان کمپانی]]، ترجیع‌بندی در ولادت [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] سروده شده، که چنین است:‌
{{اصلی|محمدحسین غروی اصفهانی}}
 
در دیوان محمدحسین غروی اصفهانی، معروف به [[دیوان کمپانی]]، ترجیع‌بندی در ولادت [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] سروده شده، که چنین است:‌


{{شعر}}{{ب|گوهری را از صدف آورده طبعم در کنار|یا که از خاک [[نجف]] تابنده درّی آبدار}}{{ب|برد از حد عدم تا قاب قوسین وجود|رفرف طبع مرا یک غمزه زان [[دلدل]] سوار}}{{ب|شاهد بزم ولایت، شاه اقلیم شهود|شمع ایوان هدایت، نیر گیتی مدار}}{{ب|صورت زیبای او یا طلعت «الله نور»|سیرت والای او یا سرّ لم تمسسه نار}}{{ب|خط نیکویش، طراز مصحف کون و مکان|خال دلجویش مدار گردش لیل و نهار}}{{ب|پرتوی از نور رویش، طور سینای کلیم|بنده درگاه کویش، صد سلیمان اقتدار}}{{ب|مشرق صبح ازل، خورشید عشق لم یزل|چرخ تا شام ابد در زیر حکمش برقرار}}{{ب|در برش پیر خرد چون کودکی دانش پژوه|بر درش عقل مجرد همچو پیری خاکسار}}{{ب|شاهباز اوج او ادنی بهنگام عروج|یکه تاز عرصه ایجاد دست کردگار}}{{پایان شعر}}{{وسط‌چین}}{{|گوش جان بگشا و بشنو از امین کردگار}}{{سخ}}{{|لافتی الا علی لاسیف الا ذوالفقار<ref>دیوان کمپانی، ص۳۵-۳۶.</ref>}}{{پایان وسط‌چین}}
{{شعر}}{{ب|گوهری را از صدف آورده طبعم در کنار|یا که از خاک [[نجف]] تابنده درّی آبدار}}{{ب|برد از حد عدم تا قاب قوسین وجود|رفرف طبع مرا یک غمزه زان [[دلدل]] سوار}}{{ب|شاهد بزم ولایت، شاه اقلیم شهود|شمع ایوان هدایت، نیر گیتی مدار}}{{ب|صورت زیبای او یا طلعت «الله نور»|سیرت والای او یا سرّ لم تمسسه نار}}{{ب|خط نیکویش، طراز مصحف کون و مکان|خال دلجویش مدار گردش لیل و نهار}}{{ب|پرتوی از نور رویش، طور سینای کلیم|بنده درگاه کویش، صد سلیمان اقتدار}}{{ب|مشرق صبح ازل، خورشید عشق لم یزل|چرخ تا شام ابد در زیر حکمش برقرار}}{{ب|در برش پیر خرد چون کودکی دانش پژوه|بر درش عقل مجرد همچو پیری خاکسار}}{{ب|شاهباز اوج او ادنی بهنگام عروج|یکه تاز عرصه ایجاد دست کردگار}}{{پایان شعر}}{{وسط‌چین}}{{|گوش جان بگشا و بشنو از امین کردگار}}{{سخ}}{{|لافتی الا علی لاسیف الا ذوالفقار<ref>دیوان کمپانی، ص۳۵-۳۶.</ref>}}{{پایان وسط‌چین}}
خط ۲۴۳: خط ۲۵۶:
{{پایان}}
{{پایان}}
{{ادبیات آئینی}}
{{ادبیات آئینی}}
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:امام علی در شعر فارسی]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]


[[رده:امام علی در شعر فارسی]]
[[رده:امام علی در شعر فارسی]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
confirmed، protected، templateeditor
۱٬۹۵۷

ویرایش