پرش به محتوا

عبدالکریم حائری یزدی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح لینک)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۸: خط ۴۸:
حائری پنج فرزند داشت؛ دو پسر به نام‌های [[مرتضی حائری یزدی|مرتضی]] و [[مهدی حائری یزدی|مهدی]] و سه دختر که با [[محمد تویسرکانی]]، [[احمد همدانی]] و [[سید محمد محقق داماد]] ازدواج کردند.<ref>فیاضی، زندگینامه و شخصیت اجتماعی سیاسی...، ۱۳۷۸ش، ص۱۱۴-۱۱۵.</ref>
حائری پنج فرزند داشت؛ دو پسر به نام‌های [[مرتضی حائری یزدی|مرتضی]] و [[مهدی حائری یزدی|مهدی]] و سه دختر که با [[محمد تویسرکانی]]، [[احمد همدانی]] و [[سید محمد محقق داماد]] ازدواج کردند.<ref>فیاضی، زندگینامه و شخصیت اجتماعی سیاسی...، ۱۳۷۸ش، ص۱۱۴-۱۱۵.</ref>


شیخ عبدالکریم حائری در [[۱۷ ذی‌القعده]] [[سال ۱۳۵۵ هجری قمری|۱۳۵۵ق]]<ref>حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۳۱۷.</ref> ([[۹ بهمن]] [[سال ۱۳۱۵ هجری شمسی|۱۳۱۵]])<ref>حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۳۱۷.</ref>، پس از حدود ۱۵ سال اقامت در قم درگذشت. {{یادداشت|برخی علت وفات شیخ عبدالکریم را بیماری دِق دانسته اند وآن تب متصلی است که شخص را میکاهاند و باریک و لاغر می‌کند(دهخدا)مرحوم آية الله حاج شيخ عبدالکريم رضوان الله عليه حقّاً از رجال علم و تقوی بود... بالاخره با مرض دقّ، دار فانی را ارتحال گفت و به سرای باقی پيوست.حسینی طهرانی، معادشناسی، ج۸، ص۲۰۱ /مصطفی پور محمدی رییس مرکز اسناد انقلاب اسلامی معتقد است که شیخ عبدالکریم یک سال پس از [[واقعه کشف حجاب]] دق کرد و از دنیا رفت[https://www.etemadonline.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-23/535230-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D9%82-%DA%A9%D8%B1%D8%AF«آیت‌الله حائری بعد از کشف حجاب دق کرد»]
شیخ عبدالکریم حائری در [[۱۷ ذی‌القعده]] [[سال ۱۳۵۵ هجری قمری|۱۳۵۵ق]]<ref>حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۳۱۷.</ref> ([[۹ بهمن]] [[سال ۱۳۱۵ هجری شمسی|۱۳۱۵]])<ref>حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۳۱۷.</ref>، پس از حدود ۱۵ سال اقامت در قم درگذشت. {{یادداشت|برخی علت وفات شیخ عبدالکریم را بیماری دِق دانسته اند وآن تب متصلی است که شخص را میکاهاند و باریک و لاغر می‌کند(دهخدا)مرحوم آية الله حاج شيخ عبدالکريم رضوان الله عليه حقّاً از رجال علم و تقوی بود... بالاخره با مرض دقّ، دار فانی را ارتحال گفت و به سرای باقی پيوست.حسینی طهرانی، معادشناسی، ج۸، ص۲۰۱ /مصطفی پور محمدی رییس مرکز اسناد انقلاب اسلامی معتقد است که شیخ عبدالکریم یک سال پس از [[واقعه کشف حجاب]] دق کرد و از دنیا رفت[https://www.etemadonline.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-23/535230-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D9%82-%DA%A9%D8%B1%D8%AF«آیت‌الله حائری بعد از کشف حجاب دق کرد»]
  ونیز[[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]] براین باور است که شیخ عبدالکریم از شدت غصه تو خانه دق کرد و مرد. }}با وجود محدودیت‌های حکومتی، پیکر او [[ تشییع جنازه |تشییع]] باشکوهی شد و آیت الله سید صادق قمی بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در [[حرم حضرت معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.<ref>زنجانی، الکلام یجرّ الکلام، ۱۳۶۸ش، ج۱، ص۱۰۷؛ امینی، مروری...، ص۲۰، ۳۶-۳۷.</ref>
ونیز[[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]] براین باور است که شیخ عبدالکریم از شدت غصه تو خانه دق کرد و مرد. }}با وجود محدودیت‌های حکومتی، پیکر او [[ تشییع جنازه |تشییع]] باشکوهی شد و آیت الله سید صادق قمی بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در [[حرم حضرت معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.<ref>زنجانی، الکلام یجرّ الکلام، ۱۳۶۸ش، ج۱، ص۱۰۷؛ امینی، مروری...، ص۲۰، ۳۶-۳۷.</ref>


== تحصیل ==
== تحصیل ==
خط ۷۹: خط ۷۹:
حائری در ۱۳۳۷ ق به قصد [[زیارت]] [[حرم امام رضا(ع)]] عازم [[مشهد]] شد و در مسیر خود چند روز در [[قم]] ماند و با اوضاع این شهر و [[حوزه علمیه]] آن آشنا شد.<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲-۱۳۵۴ش، ج۱، ص۲۸۶؛ مرسلوند، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۵۹-۶۰.</ref>
حائری در ۱۳۳۷ ق به قصد [[زیارت]] [[حرم امام رضا(ع)]] عازم [[مشهد]] شد و در مسیر خود چند روز در [[قم]] ماند و با اوضاع این شهر و [[حوزه علمیه]] آن آشنا شد.<ref>شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲-۱۳۵۴ش، ج۱، ص۲۸۶؛ مرسلوند، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۵۹-۶۰.</ref>


در [[رجب]] ۱۳۴۰ ق بار دیگر، در پی دعوت تنی چند از عالمان قم از او و نیز برای زیارت [[حرم حضرت معصومه(س)]] ، به قم رفت.   شیخ ابوالقاسم و [[محمد ارباب قمی|میرزا محمد ارباب]]، از علمای قم به دیدن او رفتند و بحث فقهی بینشان مطرح شد. در راه بازگشت محمد ارباب به ابوالقاسم می‌گوید که شیخ عیدالکریم با ما فرق دارد و بهتر است از او درخواست کنیم که در قم بماند و حوزه علمیه تشکیل دهد. پس دوباره به منزل حاج شیخ برمی‌گردند و این تقاضا را مطرح می‌کنند.<ref>[[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]]، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۵۴۲.</ref> شیخ عبدالکریم نخست تردید داشت، ولی پس از پافشاری شماری از عالمان، به ویژه [[محمدتقی بافقی| محمد تقی بافقی]]، حائری [[استخاره]] کرد و سپس تصمیم گرفت در قم بماند؛ تصمیمی که در پی آن حوزه‌ای بزرگ در آن شهر تأسیس شد و حائری، آیت الله مؤسس لقب گرفت.<ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۰۴ق، قسم ۳، ص۱۱۵۹؛ فیض قمی، ج۱، ص۳۳۱-۳۳۴؛ کریمی جهرمی، آیة الله موسس...، ۱۳۷۲ش، ص۵۸-۵۹.</ref>
در [[رجب]] ۱۳۴۰ ق بار دیگر، در پی دعوت تنی چند از عالمان قم از او و نیز برای زیارت [[حرم حضرت معصومه(س)]] ، به قم رفت. شیخ ابوالقاسم و [[محمد ارباب قمی|میرزا محمد ارباب]]، از علمای قم به دیدن او رفتند و بحث فقهی بینشان مطرح شد. در راه بازگشت محمد ارباب به ابوالقاسم می‌گوید که شیخ عیدالکریم با ما فرق دارد و بهتر است از او درخواست کنیم که در قم بماند و حوزه علمیه تشکیل دهد. پس دوباره به منزل حاج شیخ برمی‌گردند و این تقاضا را مطرح می‌کنند.<ref>[[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]]، جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص۵۴۲.</ref> شیخ عبدالکریم نخست تردید داشت، ولی پس از پافشاری شماری از عالمان، به ویژه [[محمدتقی بافقی| محمد تقی بافقی]]، حائری [[استخاره]] کرد و سپس تصمیم گرفت در قم بماند؛ تصمیمی که در پی آن حوزه‌ای بزرگ در آن شهر تأسیس شد و حائری، آیت الله مؤسس لقب گرفت.<ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۰۴ق، قسم ۳، ص۱۱۵۹؛ فیض قمی، ج۱، ص۳۳۱-۳۳۴؛ کریمی جهرمی، آیة الله موسس...، ۱۳۷۲ش، ص۵۸-۵۹.</ref>


علاوه بر [[ سید محمدتقی خوانساری| سید محمد تقی خوانساری]] که همراه حائری به قم رفته بود، بسیاری از شاگردان او، از جمله [[سید احمد خوانساری]]، [[ سید روح‌الله موسوی خمینی |سید روح الله خمینی]]، [[ سید محمدرضا گلپایگانی |سید محمد رضا گلپایگانی]] و [[محمدعلی اراکی]]، <ref>استادی، ص۵۴-۶۴.</ref> به قم منتقل شدند.
علاوه بر [[ سید محمدتقی خوانساری| سید محمد تقی خوانساری]] که همراه حائری به قم رفته بود، بسیاری از شاگردان او، از جمله [[سید احمد خوانساری]]، [[ سید روح‌الله موسوی خمینی |سید روح الله خمینی]]، [[ سید محمدرضا گلپایگانی |سید محمد رضا گلپایگانی]] و [[محمدعلی اراکی]]، <ref>استادی، ص۵۴-۶۴.</ref> به قم منتقل شدند.


[[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[ محمدحسین غروی نائینی |محمدحسین نائینی]] ،که پس از تبعید شدن از [[عراق]] در [[سال ۱۳۰۲ هجری شمسی|۱۳۰۲ش]]، هشت ماه را در قم گذراندند، نیز در تثبیت این حوزه نقش مهمی داشتند.<ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۰۴ق، قسم ۳، ص۱۱۶۰-۱۱۶۱؛ صفوت تبریزی، «زندگی‌نامه آیة الله حاج شیخ عبدالکریم حائری»، ص۷۷.</ref>
[[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[ محمدحسین غروی نائینی |محمدحسین نائینی]] ،که پس از تبعید شدن از [[عراق]] در [[سال ۱۳۰۲ هجری شمسی|۱۳۰۲ش]]، هشت ماه را در قم گذراندند، نیز در تثبیت این حوزه نقش مهمی داشتند.<ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۰۴ق، قسم ۳، ص۱۱۶۰-۱۱۶۱؛ صفوت تبریزی، «زندگی‌نامه آیة الله حاج شیخ عبدالکریم حائری»، ص۷۷.</ref>


با پرآوازه شدن [[حوزه علمیه قم]] و ورود شماری از عالمان و مدرسان و بسیاری از محصلان سایر حوزه‌ها و محصلان جدید، تعداد طلاب از هزار تن گذشت.<ref>استادی، یادنامه حضرت آیة الله العظمی اراکی، ۱۳۷۵ش، ص۷۷-۷۸.</ref>
با پرآوازه شدن [[حوزه علمیه قم]] و ورود شماری از عالمان و مدرسان و بسیاری از محصلان سایر حوزه‌ها و محصلان جدید، تعداد طلاب از هزار تن گذشت.<ref>استادی، یادنامه حضرت آیة الله العظمی اراکی، ۱۳۷۵ش، ص۷۷-۷۸.</ref>
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
#[[سید علی یثربی کاشانی]] <ref>خمینی(امام)، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۹، ص۴۲۷.</ref>
#[[سید علی یثربی کاشانی]] <ref>خمینی(امام)، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۹، ص۴۲۷.</ref>
#[[مصطفی کشمیری]]
#[[مصطفی کشمیری]]
#[[ محمدحسن نویسی قمی |شیخ محمدحسن نویسی]]
#[[ محمدحسن نویسی قمی |شیخ محمدحسن نویسی]]
#[[احمد مازندرانی]]
#[[احمد مازندرانی]]
#[[سید صدرالدین صدر]]
#[[سید صدرالدین صدر]]
خط ۱۵۰: خط ۱۵۰:
وی توجهی ویژه به وضع زندگی طلبه‌ها و برطرف کردن مشکلاتشان داشت، گاهی شخصاً به حجره‌های آنان می‌رفت، از میزان توجه آنان به درس و مطالعه آگاه می‌شد و افراد پرکار و کوشا را تشویق می‌کرد.<ref>«مصاحبه با حضرت آیت الله حاج سید علی آقا محقق داماد»، ص۴۱-۴۲.</ref>
وی توجهی ویژه به وضع زندگی طلبه‌ها و برطرف کردن مشکلاتشان داشت، گاهی شخصاً به حجره‌های آنان می‌رفت، از میزان توجه آنان به درس و مطالعه آگاه می‌شد و افراد پرکار و کوشا را تشویق می‌کرد.<ref>«مصاحبه با حضرت آیت الله حاج سید علی آقا محقق داماد»، ص۴۱-۴۲.</ref>


حائری به آسایش و رفاه مردم و کاستن از مشکلات آنان توجه بسیار داشت؛ از جمله کارهای عام المنفعه او تأسیس بیمارستان سهامیه [[قم]] و تشویق به ساختن بیمارستان فاطمی در قم بود.<ref>روزنامه اطلاعات، ۳۰ و ۳۱ فروردین ۱۳۱۰.</ref> شيخ‌ عبدالکريم‌ از رجال‌ علم‌ و تقوی و از نقطۀ نظر صداق‌ و امانت‌، و اعراض‌ از دنيا، و اهتمام‌ به‌ تربيت‌ طلاّب‌، و تشکيل‌ حوزۀ علميّه‌ و...از مفاخر شیعه است. <ref>طهرانی، سید محمدحسین، معاد شناسی، ج۸، ص۲۰۱.
حائری به آسایش و رفاه مردم و کاستن از مشکلات آنان توجه بسیار داشت؛ از جمله کارهای عام المنفعه او تأسیس بیمارستان سهامیه [[قم]] و تشویق به ساختن بیمارستان فاطمی در قم بود.<ref>روزنامه اطلاعات، ۳۰ و ۳۱ فروردین ۱۳۱۰.</ref> شيخ‌ عبدالکريم‌ از رجال‌ علم‌ و تقوی و از نقطۀ نظر صداق‌ و امانت‌، و اعراض‌ از دنيا، و اهتمام‌ به‌ تربيت‌ طلاّب‌، و تشکيل‌ حوزۀ علميّه‌ و...از مفاخر شیعه است. <ref>طهرانی، سید محمدحسین، معاد شناسی، ج۸، ص۲۰۱.
</ref>
</ref>


او به [[اهل‌البیت علیهم‌السلام|اهل بیت(ع)]] بسیار علاقه‌مند بود و در جوانی در [[سامرا]] نوحه خوان این مراسم بود. برپایی سوگواری در [[ایام فاطمیه]] دوم ([[۱ جمادی‌الثانی|اول]] تا [[۳ جمادی‌الثانی]]) را در [[ایران]] مرسوم کرد. به جای مراسم [[تعزیه‌خوانی (آیین)|تعزیه]] و شبیه خوانی، مجالس [[ روضه‌خوانی (آیین)|روضه خوانی]] را رواج داد و برای جلوگیری از نقل مطالب بدون منبع در مجالس اهل بیت و مناسبت‌های مذهبی کوشید.<ref>کریمی جهرمی، آیة الله موسس...، ۱۳۷۲ش، ص۴۸-۵۰؛ رضوی، ص۱۵۱-۱۵۴.</ref>
او به [[اهل‌البیت علیهم‌السلام|اهل بیت(ع)]] بسیار علاقه‌مند بود و در جوانی در [[سامرا]] نوحه خوان این مراسم بود. برپایی سوگواری در [[ایام فاطمیه]] دوم ([[۱ جمادی‌الثانی|اول]] تا [[۳ جمادی‌الثانی]]) را در [[ایران]] مرسوم کرد. به جای مراسم [[تعزیه‌خوانی (آیین)|تعزیه]] و شبیه خوانی، مجالس [[ روضه‌خوانی (آیین)|روضه خوانی]] را رواج داد و برای جلوگیری از نقل مطالب بدون منبع در مجالس اهل بیت و مناسبت‌های مذهبی کوشید.<ref>کریمی جهرمی، آیة الله موسس...، ۱۳۷۲ش، ص۴۸-۵۰؛ رضوی، ص۱۵۱-۱۵۴.</ref>


=== در عرصه سیاست ===
=== در عرصه سیاست ===
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۵۱۱

ویرایش