پرش به محتوا

مختار بن ابی‌عبید ثقفی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۱۵۳: خط ۱۵۳:
==نظرات==
==نظرات==
===مختار در روایات===
===مختار در روایات===
دو دسته [[حدیث|احادیث]] درباره مختار وارد شده است. یک دسته احادیث به عنوان احادیث مدح و دسته دیگر روایاتی است که مختار در آن مذمت شده است.
دو دسته [[حدیث|احادیث]] درباره مختار وارد شده است. یک دسته احادیث به عنوان احادیث مدح و دسته دیگر روایاتی است که مختار در آن مذمت شده است.


'''احادیث مدح'''
'''احادیث مدح'''
خط ۱۷۴: خط ۱۷۴:
'''موافقان'''
'''موافقان'''


[[ابن نما حلی]] معتقد است سخنان [[امامان شیعه|امامان(ع)]] در مدح و ستایش مختار است. وی بر این عقیده است دعای خیر امام سجاد(ع) بر‌ای مختار دلیل واضح و روشنی است که او نزد امام سجاد(ع) از پاکان و خوبان به شمار می‌آمده است.<ref>بحار الأنوار، ج‌۴۵، ص ۳۴۶.</ref> [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] نیز مختار را فردی معتقد به امامت ائمه معصومین(ع) دانسته و معتقد است حکومت وی با اجازه امام بوده است گرچه وثاقت او ثابت نیست. از دیدگاه مامقانی طلب رحمت امام باقر(ع) آنهم سه مرتبه در یک سخن، برای نیکو دانستن شخصیت مختار کفایت می‎کند.<ref>تنقیح المقال، ج۳ص ۲۰۶.</ref>
[[ابن نما حلی]] معتقد است سخنان [[امامان شیعه|امامان(ع)]] در مدح و ستایش مختار است. وی بر این عقیده است دعای خیر امام سجاد(ع) بر‌ای مختار دلیل واضح و روشنی است که او نزد امام سجاد(ع) از پاکان و خوبان به شمار می‌آمده است.<ref>بحار الأنوار، ج‌۴۵، ص۳۴۶.</ref> [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] نیز مختار را فردی معتقد به امامت ائمه معصومین(ع) دانسته و معتقد است حکومت وی با اجازه امام بوده است گرچه وثاقت او ثابت نیست. از دیدگاه مامقانی طلب رحمت امام باقر(ع) آنهم سه مرتبه در یک سخن، برای نیکو دانستن شخصیت مختار کفایت می‎کند.<ref>تنقیح المقال، ج۳ص ۲۰۶.</ref>


[[علامه حلی]] نیز دیدگاه مثبتی به مختار دارد به دلیل آنکه در قسمت اول کتاب خود، مختار را ذکر کرده و از آنجا که او کسی را که غیر امامی باشد حتی اگر از نظر [[وثاقت]] به حد اعلی و در مدح به سرحد کمال رسیده باشد در کتابش نیاورده است از این رو می توان احتمال داد مختار از دیدگاه علامه حلی شیعه امامی محسوب به شمار می آمده است.<ref>تنقیح المقال ج۳، ص ۲۰۶.</ref> [[سید ابن طاووس]] نیز روایات مدح مختار را بر روایات ذم ترجیح داده است.<ref>تنقیح المقال ج ۳ص ۲۰۶</ref>
[[علامه حلی]] نیز دیدگاه مثبتی به مختار دارد به دلیل آنکه در قسمت اول کتاب خود، مختار را ذکر کرده و از آنجا که او کسی را که غیر امامی باشد حتی اگر از نظر [[وثاقت]] به حد اعلی و در مدح به سرحد کمال رسیده باشد در کتابش نیاورده است از این رو می‌توان احتمال داد مختار از دیدگاه علامه حلی شیعه امامی محسوب به شمار می‌آمده است.<ref>تنقیح المقال ج۳، ص۲۰۶.</ref> [[سید ابن طاووس]] نیز روایات مدح مختار را بر روایات ذم ترجیح داده است.<ref>تنقیح المقال ج ۳ص ۲۰۶</ref>


در میان فقها و علمای معاصر شیعی که مختار را مدح کرده‎اند می‎توان به [[آیت الله خویی]] و [[علامه امینی]] اشاره کرد. آیت الله خویی ضمن برشمردن روایات مدح و ذم، اخبار مدح را ترجیح می‌دهد.<ref>معجم الرجال الحدیث، ج۱۸ص ۹۴</ref> او قیام مختار را با اذن امام سجاد(ع) دانسته است.<ref>معجم الرجال ج۱۸ص ۱۰۰</ref> علامه امینی نیز مختار را از پیشگامان دینداری، هدایت و [[اخلاص]] بر شمرده و معتقد است امام سجاد(ع)، امام باقر(ع)، امام صادق(ع) بر مختار رحمت فرستاده‌اند. وی معتقد است در میان ائمه، امام باقر(ع) به گونه‌ای بسیار زیبا مختار را مورد ستایش قرار داده است.<ref>الغدیر ج۲ص ۳۴۳</ref>
در میان فقها و علمای معاصر شیعی که مختار را مدح کرده‎اند می‎توان به [[آیت الله خویی]] و [[علامه امینی]] اشاره کرد. آیت الله خویی ضمن برشمردن روایات مدح و ذم، اخبار مدح را ترجیح می‌دهد.<ref>معجم الرجال الحدیث، ج۱۸ص ۹۴</ref> او قیام مختار را با اذن امام سجاد(ع) دانسته است.<ref>معجم الرجال ج۱۸ص ۱۰۰</ref> علامه امینی نیز مختار را از پیشگامان دینداری، هدایت و [[اخلاص]] بر شمرده و معتقد است امام سجاد(ع)، امام باقر(ع)، امام صادق(ع) بر مختار رحمت فرستاده‌اند. وی معتقد است در میان ائمه، امام باقر(ع) به گونه‌ای بسیار زیبا مختار را مورد ستایش قرار داده است.<ref>الغدیر ج۲ص ۳۴۳</ref>
خط ۱۹۸: خط ۱۹۸:


===مختار در نگاه علمای اهل سنت===
===مختار در نگاه علمای اهل سنت===
[[ابن اثیر]] در [[اسد الغابه]] در صدد ذم مختار بر آمده است و روایات وی را قبول نمی‌کند.<ref>أسدالغابة،ج‌۴،ص:۳۴۷ </ref> حتی علیه وی حدیث از [[پیامبر(ص)]] جعل شده است که پیامبر(ص) فرمود: از ثقیف کذاب و جنایتکار به وجود خواهد آمد.<ref>الأنساب،ج‌۳،ص:۱۴۰</ref> راوی این روایت [[اسماء دختر ابوبكر]] مادر [[عبدالله بن زبیر]] است.<ref>الاستیعاب،ج‌۳،ص:۹۰۹؛ أسدالغابة،ج‌۳،ص:۱۴۱</ref>
[[ابن اثیر]] در [[اسد الغابه]] در صدد ذم مختار بر آمده است و روایات وی را قبول نمی‌کند.<ref>أسدالغابة،ج‌۴،ص:۳۴۷ </ref> حتی علیه وی حدیث از [[پیامبر(ص)]] جعل شده است که پیامبر(ص) فرمود: از ثقیف کذاب و جنایتکار به وجود خواهد آمد.<ref>الأنساب،ج‌۳،ص:۱۴۰</ref> راوی این روایت [[اسماء دختر ابوبکر]] مادر [[عبدالله بن زبیر]] است.<ref>الاستیعاب،ج‌۳،ص:۹۰۹؛ أسدالغابة،ج‌۳،ص:۱۴۱</ref>
به گفته اسماء منظور از کذاب در این روایت جعلی، مختار است،<ref>تاریخ الإسلام،ج‌۵،ص:۲۲۶؛ الطبقات الکبری، ج‌۸،ص:۲۰۰</ref> به نظر می‌رسد اولین بار لقب کذاب توسط [[حجاج بن یوسف]] برای مختار به کار رفت و وی مردم را به [[لعن]] [[حضرت علی(ع)]] و مختار امر می‌کرد.<ref>المعرفةوالتاریخ،ج‌۲،ص:۶۱۸</ref><ref> الطبقات الکبری،ج‌۶،ص:۱۶۸</ref>[[تقی الدین احمد مقریزی|مقریزی]] مختار را جزء [[خوارج]] می‌داند.<ref>إمتاع الأسماع،ج‌۱۴،ص:۱۵۷</ref>
به گفته اسماء منظور از کذاب در این روایت جعلی، مختار است،<ref>تاریخ الإسلام،ج‌۵،ص:۲۲۶؛ الطبقات الکبری، ج‌۸،ص:۲۰۰</ref> به نظر می‌رسد اولین بار لقب کذاب توسط [[حجاج بن یوسف]] برای مختار به کار رفت و وی مردم را به [[لعن]] [[حضرت علی(ع)]] و مختار امر می‌کرد.<ref>المعرفةوالتاریخ،ج‌۲،ص:۶۱۸</ref><ref> الطبقات الکبری،ج‌۶،ص:۱۶۸</ref>[[تقی الدین احمد مقریزی|مقریزی]] مختار را جزء [[خوارج]] می‌داند.<ref>إمتاع الأسماع،ج‌۱۴،ص:۱۵۷</ref>


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۱۷

ویرایش