پرش به محتوا

دومه دختر وهب: تفاوت میان نسخه‌ها

منبع یابی؛ ویرایش و اصلاح مطالب؛ اصلاح پاورقی و منابع
imported>S.J.Mosavi
جز (درج لینک زبان‌ها)
imported>M.r.seifi
(منبع یابی؛ ویرایش و اصلاح مطالب؛ اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۲: خط ۲:


==نسب و ازدواج==
==نسب و ازدواج==
دُومَه، دختر عمرو بن وَهَب بن مُعَتِّب بن وَهَب بن کَعْب ثَقَفی بود.<ref> انساب الاشراف، ج۶، ص۳۷۵؛ المنتظم، ج۶، ص۶۷؛إمتاع‏الأسماع،ج‏۱۲، ص۲۴۹، إمتاع‌الأسماع، ج‏۱۴، ص۱۵۷</ref> بعضی با حذف یک واسطه نام پدر وی را وهب بن معتب دانسته‌اند<ref> أنساب‏‌الأشراف، ج‏۶، ص۴۳۹</ref>‌<ref> الغارات، ج۲، ص۵۱۷ پاورقی</ref> که به نظر می‌رسد به اشتباه نام عمرو حذف شده است.
دُومَه، دختر عمرو بن وَهَب بن مُعَتِّب بن وَهَب بن کَعْب ثَقَفی بود.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۳۷۵؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۶۷.</ref> بعضی با حذف یک واسطه نام پدر وی را وهب بن معتب دانسته‌اند<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج‏۶، ص۴۳۹.</ref>‌که به نظر می‌رسد به اشتباه نام عمرو حذف شده است.<ref>ثقفی کوفی، الغارات، ۱۳۵۳ش، ج۲، ص۵۱۷، پاورقی.</ref>


دومه با [[ابوعبید ثقفی]] ازدواج کرد.<ref> انساب الاشراف، ج۶، ص۳۷۵؛ المنتظم، ج۶، ص۶۷؛ الغارات، ج۲، ص۵۱۷ پاورقی</ref>؛ بنا بر برخی گزارش‌ها، ابوعبید، پدر مختار، پیش از ازدواجش بسیار سخت پسند بود، و هر کسی که به او پیشنهاد می‌شد نمی‌پذیرفت، تا اینکه در خواب کسی به او می‌گوید با دومة الحسناء ازدواج کن.<ref> انساب الاشراف، ج۶، ص۳۷۵</ref>
دومه با [[ابوعبید ثقفی]] ازدواج کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۳۷۵؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۶۷؛ ثقفی کوفی، الغارات، ۱۳۵۳ش، ج۲، ص۵۱۷، پاورقی.</ref> بنا بر برخی گزارش‌ها، ابوعبید، پدر مختار، پیش از ازدواجش بسیار سخت پسند بود، و هر کسی که به او پیشنهاد می‌شد نمی‌پذیرفت، تا اینکه در خواب کسی به او می‌گوید با دومة الحسناء ازدواج کن.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۳۷۵.</ref>


==فرزندان==
==فرزندان==
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
*مختار، در سال نخست [[قمری]] به دنیا آمد<ref> انساب‌الاشراف، ج۶، ص۳۷۵؛ المنتظم، ج۶، ص۶۷؛ الغارات، ج۲، ص۵۱۷ پاورقی</ref><ref> ذوب‌النضار، ابن‌نما حلی، ص۶۰</ref>
*مختار، در سال نخست [[قمری]] به دنیا آمد<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۳۷۵؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۶۷؛ ثقفی کوفی، الغارات، ۱۳۵۳ش، ج۲، ص۵۱۷، پاورقی؛ ابن نما حلی، ذوب‌النضار، ۱۴۱۶ق، ص۶۰.</ref>
* جبر
* جبر
* ابوجبر
* ابوجبر
* ابوحکم
* ابوحکم
* ابوامیه<ref> زندگانی حضرت امام حسین (ع)، ص۳۴۱</ref><ref> ذوب النضار، ابن نما حلی، ص۶۰</ref>
* ابوامیه<ref>ابن نما حلی، ذوب‌النضار،  ۱۴۱۶ق، ص۶۰.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۲۲: خط ۲۲:
::اذ الرجال فی کبد {{spaces|5}} تقاولوا علی لبد
::اذ الرجال فی کبد {{spaces|5}} تقاولوا علی لبد


:::::کان له حظ الاسد<ref>أنساب ‏الأشراف،ج‏۶،ص:۳۷۵</ref>
:::::کان له حظ الاسد<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج‏۶، ص۳۷۵.</ref>


::مژده باد تو را فرزندی که{{spaces|7}} از هر چیزی بیشتر به شیر شباهت دارد
::مژده باد تو را فرزندی که{{spaces|7}} از هر چیزی بیشتر به شیر شباهت دارد
خط ۲۸: خط ۲۸:
::هنگامی که مردان در سختیها {{spaces|5}} بر سر چیزهای کم ارزش نزاع می‌کنند
::هنگامی که مردان در سختیها {{spaces|5}} بر سر چیزهای کم ارزش نزاع می‌کنند


::::::::::با ارزشترین‌ها بهره اوست.<ref> أنساب ‏الأشراف، ج‏۶، ص۳۷۵؛ بحارالأنوار، ج‏۴۵، ص۳۵۰</ref>
::::::::::با ارزشترین‌ها بهره اوست.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج‏۶، ص۳۷۵؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج‏۴۵، ص۳۵۰.</ref>
</small>
</small>


دومه پس از تولد مختار نیز مدعی شده که خوابی دیده و  در این خواب به وی گفته اند فرزندت پیروان بسیاری پیدا خواهد کرد.<ref> أنساب ‏الأشراف،ج‏۶،ص ۳۷۵؛ بحارالأنوار، ج‏۴۵، ص۳۵۰</ref>
دومه پس از تولد مختار نیز مدعی شده که خوابی دیده و  در این خواب به وی گفته اند فرزندت پیروان بسیاری پیدا خواهد کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج‏۶، ص۳۷۵؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج‏۴۵، ص۳۵۰.</ref>


==همراهی با مختار==
==همراهی با مختار==
ابن طیفور در [[بلاغات النساء (کتاب)|بلاغات النساء]] او را، از صاحبان بلاغت و فصاحت ذکر کرده<ref> ریاحین‌الشریعة، ج۴، ص۲۴۵</ref>و نوشته وقتی [[مصعب بن زبیر]]، مختار و یاران را محاصره کرد دومه در کنار فرزندش بود. کسی به دومه پیشنهاد کرد تا او را به دوش بکشد و نجات دهد، اما او نپذیرفت.<ref> ابن طیفور، بلاغات النسا، ص۱۵۷</ref>
ابن طیفور در [[بلاغات النساء (کتاب)|بلاغات النساء]] او را، از صاحبان بلاغت و فصاحت ذکر کرده و نوشته وقتی [[مصعب بن زبیر]]، مختار و یاران را محاصره کرد دومه در کنار فرزندش بود. کسی به دومه پیشنهاد کرد تا او را به دوش بکشد و نجات دهد، اما او نپذیرفت.<ref>ابن طیفور، بلاغات النسا، ۱۹۹۹م، ص۱۵۷؛ محلاتی، ریاحین‌الشریعة، ۱۳۶۸ش، ج۴، ص۲۴۵.</ref>


در مجموعه تلویزیونی مختار نامه، که از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، ژاله علو، نقش دومه را بازی کرده است.<ref>[http://www.mokhtarnameh.com/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=117 بازیگران مختارنامه]</ref>
در مجموعه تلویزیونی مختار نامه، که از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، ژاله علو، نقش دومه را بازی کرده است.<ref>[http://www.mokhtarnameh.com/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=117 بازیگران مختارنامه]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس|۲}}


==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* بلاذری، أحمد بن یحیی، جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۷/ق۱۹۹۶م.
*ابن جوزی، عبد الرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* ابن جوزی، أبوالفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
*ابن طیفور، احمد بن ابی‌طاهر، بلاغات النساء، تحقیق: یوسف بقاعی، بیروت، دارالاضوا، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م.
* ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، تحقیق: جلال‌الدین حسینی ارموی، انجمن آثار ملی، تهران، ۱۳۵۳ش.
*ابن نما حلی‏، جعفر بن محمد، ذوب النضار فی شرح الثار، قم‏، مؤسسة النشر الإسلامی‏، ۱۴۱۶ق‏.
*نجفی‏، محمد جواد، زندگانی حضرت امام حسین(ع). نرم‌افزار حماسه عاشورا.
*بلاذری، أحمد بن یحیی، جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
*محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعة، دارالکتب الاسلامیة، چاپ پنجم، ۱۳۶۸ش.
*ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، تحقیق: جلال‌الدین حسینی ارموی، تهران، انجمن آثار ملی، ۱۳۵۳ش.
*ابن نما حلی‏، ذوب النضار فی شرح الثار، مؤسسة النشر الإسلامی‏، قم‏، ۱۴۱۶ق‏.
*مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت،‏ دار إحیاء التراث العربی‏، ۱۴۰۳ق‏.
*ابن طیفور، احمد بن ابی‌طاهر، بلاغات النساء، تحقیق: یوسف بقاعی، دارالاضوا، بیروت، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م.
*محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعة، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ پنجم، ۱۳۶۸ش.
*ابن قتیبه، المعارف، عبد الله بن مسلم، تحقیق ثروت عکاشة، القاهرة، الهیئة المصریة العامة للکتاب، ط الثانیة، ۱۹۹۲م.
*مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت،‏ ۱۴۰۳ق‏.
{{پایان}}
{{پایان}}


کاربر ناشناس