تفسیر موضوعی: تفاوت میان نسخه‌ها

# پیام قرآن از [[ناصر مکارم شیرازی|آیت الله مکارم]] و همکاران. مؤلف پس از اتمام تفسیر ترتیبی نمونه در سال ۱۳۶۶ شمسی دست به کار تألیف تفسیر موضوعی پیام قرآن شد. این تفسیر در ۱۰ مجلد مشتمل بر موضوعات فراوان عقایدی و معارفی و اخلاقی و دو جلد دیگر در موضوع اخلاق در قرآن منتشر شده است. مؤلف در مقدمه تفسیر بااشاره به دو نوع تفسیر موضوعی که در یکی از روایات نیز بهره گرفته می‌شود و در دیگری مفسر به بررسی موضوع فقط در محدوده آیات می‌پردازد تفسیر خود را از نوع دوم معرفی کرده است.<ref>پیام قرآن، ج۱، ص۲۹ - ۳۰</ref> از ویژگی‌های این تفسیر گروهی بودن آن است.

# دائرة المعارف قرآن کریم. این اثر را باید جامع‌ترین تفسیر موضوعی انتشار یافته قرآن به شمار آورد. البته تفاوت میان تألیفات دائرة المعارفی با تفاسیر موضوعی روشن است. در یک دائرة المعارف قرآنی، با توجه به رسالت دائرة المعارف‌ها کار مفسر به توصیف و گزارش معارف موجود در قرآن و نیز گزارش آرای مفسران درباره موضوعی خاص محدود می‌شود. کار تدوین آن به صورت گروهی با همکاری جمعی از محققان [[حوزه علمیه قم]] از سال ۱۳۷۵ شمسی آغاز شده و تاکنون ۷ جلد آن از سوی مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم منتشر شده است. برای این دائرة المعارف حدود ۳۰۰۰ موضوع (مدخل) تعریف شده تا آیات مربوط به هر موضوع گردآوری شده، به صورت موضوعی در قالب مقاله‌ای مستقل تدوین گردد. البته بخشی از این موضوعات به مباحث علوم قرآنی و‌شان نزول‌ها اختصاص یافته است. پیش بینی می‌شود شمار مجلدات این دائرةالمعارف به حدود ۳۰ جلد برسد.

به جز تفاسیر موضوعی یاد شده معجم‌های موضوعی متعددی با هدف تسهیل دسترسی به [[آیه|آیات]] هم‌موضوع و یاری رساندن به نگارندگان تفسیر موضوعی از سوی محققان تدوین شده‌اند. از جمله این معاجم، تفصیل الآیات از ژول بوم، [[المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم]] از [[محمد فؤاد عبدالباقی]]، المدخل الی التفسیر الموضوعی للقرآن الکریم اثر سید محمد باقر ابطحی، فرهنگ موضوعی قرآن از محمود رامیار، فرهنگ موضوعی قرآن مجید از کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی و فروغ بی‌پایان از عبدالمجید معادیخواه است.