پرش به محتوا

صفویان: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ مارس ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:
صفویان اعضای یک طریقت صوفیانه بودند که در قرن هفتم قمری توسط شیخ [[صفی‌الدین اردبیلی]] بنیان‌گذاری شد. در نیمه دوم قرن نهم تحت رهبری [[شیخ جنید صفوی|شیخ جنید]] و [[شیخ حیدر صفوی|شیخ حیدر]] جد و پدر [[اسماعیل اول صفوی |شاه اسماعیل]]، نهضتی مذهبی، سیاسی و نظامی صورت یافت که سرانجام در آغاز قرن دهم توانست با فتح [[تبریز]] به دست سپاه [[قزلباش]] و رهبری [[اسماعیل اول صفوی|اسماعیل]] قدرت سیاسی را در دست گیرد. حکومت صفویه تا سال ۱۱۳۵ق که [[اصفهان]] توسط شورشیان افغان سقوط کرد ادامه یافت.
صفویان اعضای یک طریقت صوفیانه بودند که در قرن هفتم قمری توسط شیخ [[صفی‌الدین اردبیلی]] بنیان‌گذاری شد. در نیمه دوم قرن نهم تحت رهبری [[شیخ جنید صفوی|شیخ جنید]] و [[شیخ حیدر صفوی|شیخ حیدر]] جد و پدر [[اسماعیل اول صفوی |شاه اسماعیل]]، نهضتی مذهبی، سیاسی و نظامی صورت یافت که سرانجام در آغاز قرن دهم توانست با فتح [[تبریز]] به دست سپاه [[قزلباش]] و رهبری [[اسماعیل اول صفوی|اسماعیل]] قدرت سیاسی را در دست گیرد. حکومت صفویه تا سال ۱۱۳۵ق که [[اصفهان]] توسط شورشیان افغان سقوط کرد ادامه یافت.


ایران عصر صفوی در زمینه‌های نظامی، [[فقه|فقهی]] و هنری پیشرفت‌های چشمگیری به دست آورد. دعوت از [[فقها|فقهای]] بنامِ تشیع خصوصا از [[جبل عامل]] [[لبنان]] باعث شد تا پشتوانه فکری و عقیدتی این حکومت شیعه بنیادین شود و این امر توانست زمینه پرورش فقهای معروفی چون [[میرداماد]]، [[فیض کاشانی]]، [[ملاصدرا]] و [[محمدباقر مجلسی]] شود. ادبیات نیز در این دوره، رنگی شیعی و مذهبی به خود گرفت و مرثیه‌سرایانی مانند [[محتشم کاشانی]] وارد این عرصه شدند.
ایران عصر صفوی در زمینه‌های نظامی، [[فقه|فقهی]] و هنری پیشرفت‌های چشمگیری به دست آورد. دعوت از [[فقها|فقهای]] بنامِ تشیع خصوصا از [[جبل‌عامل|
جبل عامل]] [[لبنان]] باعث شد تا پشتوانه فکری و عقیدتی این حکومت شیعه بنیادین شود و این امر توانست زمینه پرورش فقهای معروفی چون [[میرداماد]]، [[فیض کاشانی]]، [[ملاصدرا]] و [[محمدباقر مجلسی]] شود. ادبیات نیز در این دوره، رنگی شیعی و مذهبی به خود گرفت و مرثیه‌سرایانی مانند [[محتشم کاشانی]] وارد این عرصه شدند.


برخی قدرت شاهان صفوی را بر سه پایه استوار می‌دانستند: اول نظریه حق الهی پادشاهان ایرانی ([[فر ایزدی]])، دوم ادعای نمایندگی [[امام مهدی(عج)]] بر روی زمین و سوم مقام پادشاهان صفوی به عنوان [[مرشد کامل]] پیروان طریقت [[صوفیه]] که به نام صفویه شناخته شده‌اند.<ref>راجر سیوری،۱۳۸۷، ص۲</ref>
برخی قدرت شاهان صفوی را بر سه پایه استوار می‌دانستند: اول نظریه حق الهی پادشاهان ایرانی ([[فر ایزدی]])، دوم ادعای نمایندگی [[امام مهدی(عج)]] بر روی زمین و سوم مقام پادشاهان صفوی به عنوان [[مرشد کامل]] پیروان طریقت [[صوفیه]] که به نام صفویه شناخته شده‌اند.<ref>راجر سیوری،۱۳۸۷، ص۲</ref>
خط ۳۸: خط ۳۹:
==خاندان صفوی==
==خاندان صفوی==
[[پرونده:بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی.bmp|بندانگشتی|۳۰۰px|[[بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی]]]]
[[پرونده:بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی.bmp|بندانگشتی|۳۰۰px|[[بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی]]]]
خاستگاه صفویه شهر [[اردبیل]] است. اولین نفر از این خاندان، [[فیروز شاه زرین کلاه]] در قرن پنجم قمری در اردبیل می‌زیست. اصل و نسب این خاندان بر اساس منابع دوره صفویه به [[امام کاظم(ع)]] [[شیعیان]] می‌رسد.<ref>خواند میر، حبیب السیر، ج۴، ۱۳۵۳، ص۴۰۹؛ البته برخی از مورخان فقط به [[سادات]] بودن اجداد صفوی اشاره دارند. صفوه الصفا، ابن بزاز، ترجمه مجد طباطبایی، ص۷۱</ref> برخی پژوهشگران معاصر، در سیادت این خاندان و تشیع شیخ صفی‌الدین تردید کرده‌اند.<ref>نک: نفیسی، عرفان و ادب در عصر صفوی، ص۲۳؛ میر احمدی، دین و مذهب در عصر صفوی ص۴۱</ref>
خاستگاه صفویه شهر [[اردبیل]] است. اولین نفر از این خاندان، [[فیروز شاه زرین کلاه]] در قرن پنجم قمری در اردبیل می‌زیست. اصل و نسب این خاندان بر اساس منابع دوره صفویه به [[امام کاظم(ع)]] [[شیعیان]] می‌رسد.<ref>خواند میر، حبیب السیر، ج۴، ۱۳۵۳، ص۴۰۹؛ البته برخی از مورخان فقط به [[سادات]] بودن اجداد صفوی اشاره دارند. صفوة الصفا، ابن بزاز، ترجمه مجد طباطبایی، ص۷۱</ref> برخی از پژوهشگران معاصر، در سیادت این خاندان و تشیع شیخ صفی‌الدین تردید کرده‌اند.<ref>نک: نفیسی، عرفان و ادب در عصر صفوی، ص۲۳؛ میر احمدی، دین و مذهب در عصر صفوی ص۴۱</ref>


ظهور [[شیخ صفی‌الدین اردبیلی]] تاریخ صفویه را وارد مرحله جدیدی کرد. وی به دلیل استعداد خود توانست ریاست طریقه زاهدیه را بدست بیاورد و مدت ۳۵ سال ریاست این طریقه را برعهده داشت.<ref>محمد یوسف اصفهانی، خلد برین، ص۱۹</ref>
ظهور [[شیخ صفی‌الدین اردبیلی]] تاریخ صفویه را وارد مرحله جدیدی کرد. وی به دلیل استعداد خود توانست ریاست طریقه زاهدیه را بدست بیاورد و مدت ۳۵ سال ریاست این طریقه را برعهده داشت.<ref>محمد یوسف اصفهانی، خلد برین، ص۱۹</ref>
۱۶٬۹۱۲

ویرایش