پرش به محتوا

پیراهن یوسف: تفاوت میان نسخه‌ها

۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''پیراهن یوسف''' اصطلاح معروف فارسی که اشاره به لباس [[حضرت یوسف(ع)]] در سه واقعه مهم دارد: داستان پیراهن خون‌آلودی که برادران یوسف(ع) آوردند، پاره‌شدن پیراهن توسط زلیخا و بینا شدن حضرت [[یعقوب(ع)]] به واسطه پیراهن. در روایتی، [[امام صادق(ع)]] صاحب اصلی پیراهن را حضرت ابراهیم دانسته که این پیراهن در میان پیامبران و جانشینان آنان دست به دست شده و در نهایت به دست [[امام زمان (عج)]] رسیده است و به هنگام [[ظهور امام زمان]]، ایشان آن را بر تن خواهد کرد. برخی به واسطه شفایافتن حضرت یعقوب به واسطه این پیراهن، استدلال بر جایز بودنِ [[تبرک]] کرده‌اند.
'''پیراهن یوسف''' اصطلاح معروف فارسی که اشاره به لباس [[حضرت یوسف(ع)]] در سه واقعه مهم دارد: داستان پیراهن خون‌آلودی که برادران یوسف(ع) آوردند، پاره‌شدن پیراهن توسط زلیخا و بینا شدن حضرت [[یعقوب(ع)]] به واسطه پیراهن. در روایتی [[امام صادق(ع)]]، صاحب اصلی پیراهن را حضرت ابراهیم دانسته که این پیراهن در میان پیامبران و جانشینان آنان دست‌به‌دست شده و در نهایت به دست [[امام زمان(عج)]] رسیده است و به هنگام [[ظهور امام زمان(عج)|ظهور]]، آن را بر تن خواهد کرد. برخی به واسطه شفایافتن حضرت یعقوب به واسطه این پیراهن، استدلال بر جایز بودنِ [[تبرک]] کرده‌اند.
شاعران فارسی زبان، اشعاری در مورد هر سه داستان پیراهن حضرت یوسف(ع) سروده‌اند.
شاعران فارسی زبان، اشعاری در مورد هر سه داستان پیراهن حضرت یوسف(ع) سروده‌اند.
==سه پیراهن یوسف در قرآن==
==سه پیراهن یوسف در قرآن==
کلمه «قمیص» به معنای پیراهن، شش مرتبه در قرآن آمده که تمام آنها درباره حضرت یوسف(ع) است.<ref>قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۳۹ و ۴۰</ref> این آیات به سه داستان اشاره دارند:
کلمه «قَمیص» به معنای پیراهن، شش مرتبه در قرآن آمده که تمام آنها درباره حضرت یوسف(ع) است.<ref>قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۳۹ و ۴۰</ref> این آیات به سه داستان اشاره دارند:
* '''پیراهن خون‌آلود''': که ماجرای خون‌آلود کردن پیراهن حضرت یوسف توسط برادرانش برای آوردن عذر برای [[حضرت یعقوب]] است.
* '''پیراهن خون‌آلود''': که ماجرای خون‌آلود کردن پیراهن حضرت یوسف توسط برادرانش برای آوردن عذر برای [[حضرت یعقوب]] است.
* '''پاره‌شدن پیراهن توسط زلیخا''': در این داستان، زلیخا در تعقیبِ حضرت یوسف برای دست یافتن به وی، پیراهن یوسف را می‌کِشد و پاره می‌کند. عزیز مصر به جهت پارگی پیراهن از پشت، به بی‌گناهی حضرت یوسف حکم می‌کند.
* '''پاره‌شدن پیراهن توسط زلیخا''': در این داستان، زلیخا در تعقیبِ حضرت یوسف برای دست یافتن به وی، پیراهن یوسف را می‌کِشد و پاره می‌کند. عزیز مصر به جهت پارگی پیراهن از پشت، به بی‌گناهی حضرت یوسف حکم می‌کند.
خط ۱۱: خط ۱۱:


===پاره‌شدن پیراهن یوسف توسط زلیخا===
===پاره‌شدن پیراهن یوسف توسط زلیخا===
در آیات ۲۳ تا ۳۰ سوره یوسف به داستان [[یوسف (پیامبر)|یوسف]] و [[زلیخا]] و پاره‌شدن پیراهن یوسف توسط زلیخا اشاره شده است. درباره این داستان آمده است که به جهت چهره زیبای یوسف(ع)، زلیخا عاشق وی شده بود. روزی زلیخا شرایط را برای [[گناه]] مهیا کرد و اتاقی را خلوت کرد. یوسف(ع) پس از متوجه‌شدن ماجرا، برای فرار به سمت در اتاق دوید و زلیخا به تعقیب وی پرداخت و در تعقیب وی پیراهن یوسف را از پشت کشید و پاره کرد. در این لحظه [[عزیز مصر]] (همسر زلیخا) وارد اتاق شد و پس از تحقیق و بررسی و توجه به پاره‌شدن پیراهن از پشت، به خطاکاری همسرش رأی داد و گفت این از حیله زنان است. عزیز مصر همچنین از حضرت یوسف خواست که از گناه زلیخا بگذرد.<ref>جزائری، داستان پیامبران، ۱۳۸۰ش، ص۲۷۴ و ۲۷۵</ref>
در آیات ۲۳ تا ۳۰ سوره یوسف به داستان [[یوسف (پیامبر)|یوسف]] و [[زلیخا]] و پاره‌شدن پیراهن یوسف توسط زلیخا اشاره شده است. درباره این داستان آمده است که به جهت چهره زیبای یوسف(ع)، زلیخا عاشق وی شده بود. روزی زلیخا شرایط را برای [[گناه]] مهیا کرد و اتاقی را خلوت کرد. یوسف(ع) پس از متوجه‌شدن ماجرا، برای فرار به سمت در اتاق دوید و زلیخا به تعقیب وی پرداخت و در تعقیب وی پیراهن یوسف را از پشت کشید و پاره کرد. در این لحظه [[عزیز مصر]] (همسر زلیخا) وارد اتاق شد و پس از تحقیق و بررسی و توجه به پاره‌شدن پیراهن از پشت، به خطاکاری همسرش رأی داد و گفت این از حیله زنان است. عزیز مصر همچنین از حضرت یوسف خواست که از گناه زلیخا بگذرد.<ref>جزائری، داستان پیامبران، ۱۳۸۰ش، ص۲۷۴ و ۲۷۵.</ref>


===پیراهن شفابخش===
===پیراهن شفابخش===
خط ۱۷: خط ۱۷:


==تبرک به پیراهن یوسف==
==تبرک به پیراهن یوسف==
از جمله استدلال‌های قرآنی بر جایز بودن [[تبرک]]، بیناشدن [[حضرت یعقوب]] به واسطه پیراهن [[حضرت یوسف]] است. در [[تفسیر البحر المحیط]] آمده است زمانی که یوسف(ع)‌ به برادرانش گفت پیراهنش را بر چشمان پدرشان بیفکنند:(اذْهَبُوا بِقَمِیصِی هَٰذَا فَأَلْقُوهُ عَلَیٰ وَجْهِ أَبِی یأْتِ بَصِیرًا؛ سوره یوسف، آیه ۹۳) رحمت خداوند از پیراهن یوسف بر چشمان یعقوب نبی جاری شد و وی با [[برکت]] جستن از آن لباس بینایی چشمان خود را بازیافت.<ref>اندلسی، البحر المحیط فی التفسیر، ج۲، ص۶۲۶ </ref>
از جمله استدلال‌های قرآنی بر جایز بودن [[تبرک]]، بیناشدن [[حضرت یعقوب]] به واسطه پیراهن [[حضرت یوسف]] است. در [[تفسیر البحر المحیط]] آمده است زمانی که یوسف(ع)‌ به برادرانش گفت پیراهنش را بر چشمان پدرشان بیفکنند:(اذْهَبُوا بِقَمِیصِی هَٰذَا فَأَلْقُوهُ عَلَیٰ وَجْهِ أَبِی یأْتِ بَصِیرًا؛ سوره یوسف، آیه ۹۳) رحمت خداوند از پیراهن یوسف بر چشمان یعقوب نبی جاری شد و وی با [[برکت]] جستن از آن لباس بینایی چشمان خود را بازیافت.<ref>اندلسی، البحر المحیط فی التفسیر، ج۲، ص۶۲۶.</ref>


==میراث نزد امام زمان ==
==میراث نزد امام زمان ==
بنابر روایتی از [[امام صادق(ع)]]، پیراهن حضرت یوسف جامه‌ای [[بهشت|بهشتی]] بوده است که [[جبرئیل]] از بهشت برای در امان ماندنِ [[حضرت ابراهیم]] از آتش آورد. پس از آن نسل به نسل گشت تا آنکه حضرت یعقوب پیراهن را به فرزندش یوسف بخشید. امام صادق(ع) در ادامه بیان داشته است که «هر پیامبری که علمی یا چیز دیگری را به ارث برد، همه به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمّد(ص)]] و یا [[آل محمد|خاندان محمّد(ع)]] رسید. چون [[قائم آل محمد|قائم(ع)]] [[ظهور]] کند پیراهن یوسف در بر اوست و [[عصای موسی]] و [[خاتم سلیمان]] همراه اوست.»<ref>ابن بابویه، کمال الدین، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۷ و ۲۸۴</ref>
بنابر روایتی از [[امام صادق(ع)]]، پیراهن حضرت یوسف جامه‌ای [[بهشت|بهشتی]] بوده است که [[جبرئیل]] از بهشت برای در امان ماندنِ [[حضرت ابراهیم]] از آتش آورد. پس از آن نسل به نسل گشت تا آنکه حضرت یعقوب پیراهن را به فرزندش یوسف بخشید. امام صادق(ع) در ادامه بیان داشته است که «هر پیامبری که علمی یا چیز دیگری را به ارث برد، همه به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمّد(ص)]] و یا [[آل محمد|خاندان محمّد(ع)]] رسید. چون [[قائم آل محمد|قائم(ع)]] [[ظهور]] کند پیراهن یوسف در بر اوست و [[عصای موسی]] و [[خاتم سلیمان]] همراه اوست.»<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۲۴۷ و ۲۸۴.</ref>


==در فرهنگ فارسی==
==در فرهنگ فارسی==
خط ۵۵: خط ۵۵:
[[مولوی]]:
[[مولوی]]:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|ای فتنه روم و حبش حیران شدم کاین بوی خوش|پیراهن یوسف بود یا خود روان مصطفی<ref>[http://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh12/ مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۱۲، پایگاه گنجور]</ref>}}
{{ب|ای فتنه روم و حبش حیران شدم کاین بوی خوش|پیراهن یوسف بود یا خود روان مصطفی<ref>[http://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh12/ مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۱۲]، پایگاه گنجور.</ref>}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
مولوی:
مولوی:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|چون آمد پیراهن خوش بوی تو یوسف|بس بارد و سرد است کنون لخلخه سودن <ref>[http://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh1893/ مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۱۸۹۳، پایگاه گنجور]</ref>}}
{{ب|چون آمد پیراهن خوش بوی تو یوسف|بس بارد و سرد است کنون لخلخه سودن <ref>[http://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh1893/ مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۱۸۹۳]، پایگاه گنجور.</ref>}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
پروین اعتصامی:
پروین اعتصامی:
خط ۷۱: خط ۷۱:
عطار نیشابوری:
عطار نیشابوری:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|یا مگر باد به پیراهن یوسف بگذشت|بوی پیراهن او سوی پدر می‌آرد<ref>[https://ganjoor.net/attar/divana/ghasidea/sh15 عطار نیشابوری، دیوان اشعار، قصیدهٔ شمارهٔ ۱۵، پایگاه گنجور]</ref>}}
{{ب|یا مگر باد به پیراهن یوسف بگذشت|بوی پیراهن او سوی پدر می‌آرد<ref>[https://ganjoor.net/attar/divana/ghasidea/sh15 عطار نیشابوری، دیوان اشعار، قصیدهٔ شمارهٔ ۱۵]، پایگاه گنجور.</ref>}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
وحشی بافقی:
وحشی بافقی:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|ای صبا پیراهن یوسف مگر همراه تست|از کدامین باغ این گل در گریبان کرده‌ای<ref>[https://ganjoor.net/vahshi/divanv/ghazalv/sh376/ وحشی، گزیده اشعار، غزلیات، غزل ۳۷۶، پایگاه گنجور]</ref>}}
{{ب|ای صبا پیراهن یوسف مگر همراه تست|از کدامین باغ این گل در گریبان کرده‌ای<ref>[https://ganjoor.net/vahshi/divanv/ghazalv/sh376/ وحشی، گزیده اشعار، غزلیات، غزل ۳۷۶]، پایگاه گنجور.</ref>}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
اوحدی کرمانی:
اوحدی کرمانی:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|ای صبا، باز آمدن دورست یوسف را ز مصر|باز گو تا: بوی،پیراهن به کنعان کی رسد؟<ref>[https://ganjoor.net/ouhadi/divano/ghazalo/sh220/ اوحدی کرمانی، دیوان اشعار، غزلیات، غزل شمارهٔ ۲۲۰، پایگاه گنجور]</ref>}}
{{ب|ای صبا، باز آمدن دورست یوسف را ز مصر|باز گو تا: بوی،پیراهن به کنعان کی رسد؟<ref>[https://ganjoor.net/ouhadi/divano/ghazalo/sh220/ اوحدی کرمانی، دیوان اشعار، غزلیات، غزل شمارهٔ ۲۲۰]، پایگاه گنجور.</ref>}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
خواجوی کرمانی:
خواجوی کرمانی:
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۸۱

ویرایش