تفسیر جامع (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''تفسیر جامع''' اثر سید ابراهیم بروجردی از [[تفسیر روایی|تفاسیر روایی]] معاصر و به زبان فارسی که از زاویه [[حدیث]] به تفسیر نگریسته و معانی [[آیه|آیات]] را با جستجو در [[روایات]] دنبال کرده است. این [[تفسیر]] در حقیقت، گردآوری روایات [[تفسیر منسوب به امام عسکری]]، [[تفسیر عیاشی]] و [[تفسیر قمی]] است.

مؤلف در آغاز مقدمه، انگیزه خود را چنین بیان که دیر زمانی بود شوق و آرزو داشتم که ای کاش پروردگار جهانیان این بنده ضعیف را به لطف و کرم خود مفتخر می‌فرمود و عنایت سبحانی و توفیق رحمانی شامل حالم می‌شد تا تفسیری فارسی با بیانی سهل و ساده از فرموده‌های [[ائمه اطهار]] و اولیای بزرگوار می‌نوشتم تا شیعیان فارسی‌زبان و تابعان [[آل محمد]](ص) از آن بهره‌مند شوند و ذخیره‌ای برای روز [[معاد]] بشود لیکن ابتلائات روزگار و آلام روحی و جسمی موجب تأخیر می‌شد تا بر سبیل اتفاق به منزل یکی از دوستان متدین گُذارم افتاد و صحبتی از تفسیر قرآن و ودائع پیغمبر اکرم و اهمیت آن دو ثقل بزرگ شد، مرا تحریص و ترغیب نمودند و در همان مجلس توفیق حضرت کبریائی و توجه نظر [[ولی عصر]] که روز مولود مسعودش بود قرینم شد و بنام نامی آن امام همام از همان روزِ فیروز شروع به کار نموده و آرزوهای گذشته را به مرحله عمل در آوردم.<ref>بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳.</ref>

مؤلف در ابتدای کتاب، دیدگاه خویش را این گونه بیان می‌کند:

::«''کتاب‌های زیادی به نام تفسیر به زبان عربی و فارسی از طرف [[خاصه]] و [[عامه]] نگاشته شده، لیکن در حقیقت بیشتر آنها را نمی‌توان تفسیر نامید؛ زیرا اکثر آنها تفسیر به رأی بوده و تفسیر به رأی حرام است؛ چنانچه بعد از این شرح داده خواهد شد. در [[قرآن کریم]] خداوند عظیم فرموده تأویل قرآن را نمی‌داند کسی غیر از خدا و راسخون در علم که ائمه اطهار(ع) می‌باشند و تفسیر منحصراً بیان ائمه و روایات رسیده از آنهاست و اینگونه تفسیر معدود و آن هم بیش از چند تفسیر نیست و در بعضی از آنها هم به ذکر ادبیات و اِعرابِ قرآن پرداخته و از معانی صرف نظر شده و در اطراف قشر دور زده و از لُبّ قرآن دور گشتند''.»<ref>بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳.</ref>

 

تفسیر جامع، در حقیقت گردآوری شده روایات تفاسیر امام عسکری، عیاشی و قمی است نه جامع در معانی و روش‌های تفسیری. به همین دلیل باید تفسیر جامع را ترجمه این چند کتاب روایی دانست؛ زیرا مؤلف در این تفسیر جز ترجمه و نقل روایات و دیدگاه‌ها، در نقد و بررسی و تحلیل کلمات سخنی و توضیحی از خود نیاورده است. این تفسیر، احکام [[فقه|فقهی]] را به تفصیل بیان می‌کند و از قصص قرآن تا آنجا که اخبار و روایات نقل کرده‌اند آورده و نظرات مفسران شیعه را بیان می‌کند.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۶۸۹.</ref>

* '''مقدمه ششم''': فضیلت قرآن و ثواب تلاوت آن.