کاربر ناشناس
جابر بن حیان: تفاوت میان نسخهها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Eahmadian بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Hasaninasab جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
[[پرونده:تمبر بزرگداشت جابر بن حیان.jpg|بندانگشتی|سوریه در سال ۱۹۹۷م جهت بزرگداشت جابربن حیان دانشمند بزرگ ایرانی قطعه تمبری منتشر کرد.]] | [[پرونده:تمبر بزرگداشت جابر بن حیان.jpg|بندانگشتی|سوریه در سال ۱۹۹۷م جهت بزرگداشت جابربن حیان دانشمند بزرگ ایرانی قطعه تمبری منتشر کرد.]] | ||
[[پرونده:تمبر بزرگداشت جابر بن حيان دانشمند بزرگ ايراني.jpg|بندانگشتی|در سال ۱۹۸۷م این قطعه تمبر در بزرگداشت جابر بن حیان دانشمند بزرگ ایرانی از سوی کشور اردن منتشر شد.]] | [[پرونده:تمبر بزرگداشت جابر بن حيان دانشمند بزرگ ايراني.jpg|بندانگشتی|در سال ۱۹۸۷م این قطعه تمبر در بزرگداشت جابر بن حیان دانشمند بزرگ ایرانی از سوی کشور اردن منتشر شد.]] | ||
'''جابر بن حیان کوفی'''، دانشمند [[شیعه|شیعی]] ''[[قرن دوم]]'' [[هجری قمری]] که مجموعه بزرگی از آثار علمی در کیمیا، [[فلسفه]]، طب، ریاضیات، [[نجوم]] و [[موسیقی]] به او نسبت داده شده است؛ هرچند شهرت او به سبب کیمیا است. آثار منسوب به او چارچوبی شیعی دارد. جابر کیمیا را علمی [[الله|الهی]] و برترین علم میداند که [[سلوک|سالک]] باید بعد از خواندن ریاضی و فلسفه به آن دست يابد. | '''جابر بن حیان کوفی'''، دانشمند [[شیعه|شیعی]] ''[[قرن دوم]]'' [[هجری قمری]] که مجموعه بزرگی از آثار علمی در کیمیا، [[فلسفه]]، طب، ریاضیات، [[نجوم]] و [[موسیقی]] به او نسبت داده شده است؛ هرچند شهرت او به سبب کیمیا است. آثار منسوب به او چارچوبی شیعی دارد. جابر کیمیا را علمی [[الله|الهی]] و برترین علم میداند که [[سلوک|سالک]] باید بعد از خواندن ریاضی و فلسفه به آن دست يابد. | ||
منابع متعددی در وجود شخصیتی با این نام تردید کردهاند؛ چنانکه نام او در منابع متقدم رجالی شیعه ذکر نشده است. در مقابل، شماری از تاریخنگاران و زندگینگاران، از جمله [[ابن خلکان|ابن خَلَّکان]]، [[ابن ندیم]]، [[ابن طاووس]]، [[صفدی|صَفَدی]]، [[سید محسن امین]] | منابع متعددی در وجود شخصیتی با این نام تردید کردهاند؛ چنانکه نام او در منابع متقدم رجالی شیعه ذکر نشده است. در مقابل، شماری از تاریخنگاران و زندگینگاران، از جمله [[ابن خلکان|ابن خَلَّکان]]، [[ابن ندیم]]، [[ابن طاووس]]، [[صفدی|صَفَدی]]، [[سید محسن امین]] و [[صدیق حسن خان]] جابر را از شاگردان [[امام جعفر صادق|امام جعفر صادق(ع)]] دانستهاند. | ||
==شخصیت جابر== | ==شخصیت جابر== | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
==شاگرد امام صادق(ع) == | ==شاگرد امام صادق(ع) == | ||
درباره این مطلب که آیا جابر شاگرد [[امام جعفر صادق|امام جعفر صادق(ع)]] بوده یا نه، بحثهای بسیاری شده است. در مهمترین منابع رجالی شیعی، از قبیل [[رجال نجاشی|رجال النجاشی]] و [[رجال طوسی|رجال الطوسی]] (هر دو تألیف شده در [[قرن پنجم]])، در میان اصحابِ امام جعفر صادق(ع) هیچ ذکری از فردی به نام جابربن حیان به میان نیامده است اما شماری از مؤلفان، از جمله [[ابن خلکان|ابن خَلَّکان]]،<ref>ابن خلّکان، ج۱، ص۳۲۷.</ref> [[ابن ندیم]]،<ref>ابن ندیم، ص۴۲۰ـ ۴۲۱.</ref> [[ابن طاووس]] (متوفی ۶۴۴ق)<ref>ابن طاووس، ص۱۴۶.</ref>، [[صفدی|صَفَدی]] (متوفی ۷۶۴ق)،<ref>الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۳۴.</ref> [[سید محسن امین|امین]] (متوفی ۱۳۳۱ش) | درباره این مطلب که آیا جابر شاگرد [[امام جعفر صادق|امام جعفر صادق(ع)]] بوده یا نه، بحثهای بسیاری شده است. در مهمترین منابع رجالی شیعی، از قبیل [[رجال نجاشی|رجال النجاشی]] و [[رجال طوسی|رجال الطوسی]] (هر دو تألیف شده در [[قرن پنجم]])، در میان اصحابِ امام جعفر صادق(ع) هیچ ذکری از فردی به نام جابربن حیان به میان نیامده است اما شماری از مؤلفان، از جمله [[ابن خلکان|ابن خَلَّکان]]،<ref>ابن خلّکان، ج۱، ص۳۲۷.</ref> [[ابن ندیم]]،<ref>ابن ندیم، ص۴۲۰ـ ۴۲۱.</ref> [[ابن طاووس]] (متوفی ۶۴۴ق)<ref>ابن طاووس، ص۱۴۶.</ref>، [[صفدی|صَفَدی]] (متوفی ۷۶۴ق)،<ref>الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۳۴.</ref> [[سید محسن امین|امین]] (متوفی ۱۳۳۱ش)<ref>امین، ج۴، ص۳۰.</ref> و [[صدیق حسن خان]] (متوفی ۱۳۰۷)،<ref>صدیق خان، ج۲، ص۴۶۲.</ref> جابر را از شاگردان امام جعفر صادق(ع) دانستهاند. | ||
در رسالههای منسوب به جابر تصریح شده که کل آثار وی زیر نظر [[امام ششم]](ع)، نوشته شده که به عقیده برخی پژوهشگران از نظر زمانی کاملاً غیرممکن است.{{مدرک}} | در رسالههای منسوب به جابر تصریح شده که کل آثار وی زیر نظر [[امام ششم]](ع)، نوشته شده که به عقیده برخی پژوهشگران از نظر زمانی کاملاً غیرممکن است.{{مدرک}} | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
* ابن طاووس، فرج المهموم فی تاریخ علماء النجوم، نجف ۱۳۶۸، چاپ افست قم ۱۳۶۳ش ؛ | * ابن طاووس، فرج المهموم فی تاریخ علماء النجوم، نجف ۱۳۶۸، چاپ افست قم ۱۳۶۳ش ؛ | ||
* امین. | * امین. | ||
* جابربن حیان، مختار رسائل جابربن حیان، چاپ پ. کراوس، قاهره ۱۳۵۴/۱۹۳۵. | * جابربن حیان، مختار رسائل جابربن حیان، چاپ پ. کراوس، قاهره ۱۳۵۴/۱۹۳۵. | ||
* صدیق حسن خان، ابجدالعلوم، ج ۲، بیروت ۱۳۹۵. | * صدیق حسن خان، ابجدالعلوم، ج ۲، بیروت ۱۳۹۵. |