پرش به محتوا

فرزندخوانده: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۱
جز
خط ۲۳: خط ۲۳:


==احکام==
==احکام==
در [[اسلام]]، فرزندخواندگی به شیوه [[جاهلیت]] و در نظر گرفتن تمام آثار فرزند واقعی، نفی شد. [[قرآن]] با صراحت آن را در [[آیه]] چهارم [[سوره احزاب]] رد می‌کند: «و خدا فرزندخواندگانتان را فرزندانتان نساخت. اینها چیزهایی است که به زبان می‌گویید». این [[آیه]] با واژه «اَدعیاء» (جمع «دُعی») از فرزندخواندگی یاد و بیان می‌کند که رابطه فرزند با پدر و مادر، رابطه‌ای حقیقی و طبیعی است نه تشریفاتی و قراردادی.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۹، ص۳۲۹.</ref> همچنین در آیه بعدی نیز تأکید می‌کند که فرزندان را به نام پدرانشان بخوانید که این نزد خدا منصفانه‌تر است و اگر پدرانشان را نمی‌شناسید آنان را موالی و [[برادران دینی]] خود بدانید.
در [[اسلام]]، فرزندخواندگی به شیوه [[جاهلیت]] و در نظر گرفتن تمام آثار فرزند واقعی، نفی شد. [[قرآن]] با صراحت آن را در [[آیه]] چهارم [[سوره احزاب]] رد می‌کند: «و خدا فرزندخواندگانتان را فرزندانتان نساخت. اینها چیزهایی است که به زبان می‌گویید». این [[آیه]] با واژه «اَدعیاء» (جمع «دَعی») از فرزندخواندگی یاد و بیان می‌کند که رابطه فرزند با پدر و مادر، رابطه‌ای حقیقی و طبیعی است نه تشریفاتی و قراردادی.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۹، ص۳۲۹.</ref> همچنین در آیه بعدی نیز تأکید می‌کند که فرزندان را به نام پدرانشان بخوانید که این نزد خدا منصفانه‌تر است و اگر پدرانشان را نمی‌شناسید آنان را موالی و [[برادران دینی]] خود بدانید.


پیامبر اسلام، قبل از [[بعثت]]، [[زید بن حارثه]] را که هشت سال داشت فرزندخوانده خود برگزید و این فرزندخواندگی سی سال طول کشید.<ref>عالمی طامه، «عقد فرزندخواندگی»، ۱۳۸۷ش، ص۵۲.</ref> اما پس از آن که قرآن فرزندخواندگی را باطل اعلام کرد، پیامبر برای نفی این سنت، با همسر پسرخوانده‌اش پس از آن که زید از او ([[زینب دختر جحش]]) [[طلاق]] گرفت [[ازدواج]] کرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۱۹۶.</ref> [[قرآن]] در [[آیات]] ۳۶ تا ۴۰ [[سوره احزاب]] به ماجرای این ازدواج اشاره می‌کند. همچنین برای پاسخ به این اعتراض که چرا پیامبر با همسر پسرش ازدواج کرد، در آیه چهلم تأکید می‌کند که [[محمد]] پدر تکوینی و طبیعی (زیستی) هیچ یک از مردان شما نیست، بلکه او [[رسول خدا]] و خاتم پیامبران است.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲۴.</ref>
پیامبر اسلام، قبل از [[بعثت]]، [[زید بن حارثه]] را که هشت سال داشت فرزندخوانده خود برگزید و این فرزندخواندگی سی سال طول کشید.<ref>عالمی طامه، «عقد فرزندخواندگی»، ۱۳۸۷ش، ص۵۲.</ref> اما پس از آن که قرآن فرزندخواندگی را باطل اعلام کرد، پیامبر برای نفی این سنت، با همسر پسرخوانده‌اش پس از آن که زید از او ([[زینب دختر جحش]]) [[طلاق]] گرفت [[ازدواج]] کرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۱۹۶.</ref> [[قرآن]] در [[آیات]] ۳۶ تا ۴۰ [[سوره احزاب]] به ماجرای این ازدواج اشاره می‌کند. همچنین برای پاسخ به این اعتراض که چرا پیامبر با همسر پسرش ازدواج کرد، در آیه چهلم تأکید می‌کند که [[محمد]] پدر تکوینی و طبیعی (زیستی) هیچ یک از مردان شما نیست، بلکه او [[رسول خدا]] و خاتم پیامبران است.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲۴.</ref>
خط ۴۰: خط ۴۰:
===ارث===
===ارث===
در رسم فرزندخواندگی، فرزندخوانده مانند فرزند حقیقی خانواده [[ارث]] می‌برد. با نزول [[آیات]] ۴ و ۴۰ [[سوره احزاب]] که در آنها فرزند حقیقی بودن پسرخوانده نفی شد، آثار آن از جمله [[ارث|توارث]] نیز باطل شد.<ref>تبادکانی، «ارث»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۲، ص۴۸۹.</ref> همچنین [[آیات ارث]]، از جمله آیه ۱۱ [[سوره نساء]] که در آن ارث والدین و فرزندان بیان شده است، بر رابطه طبیعی و واقعی میان آنها دلالت دارد.{{مدرک}}
در رسم فرزندخواندگی، فرزندخوانده مانند فرزند حقیقی خانواده [[ارث]] می‌برد. با نزول [[آیات]] ۴ و ۴۰ [[سوره احزاب]] که در آنها فرزند حقیقی بودن پسرخوانده نفی شد، آثار آن از جمله [[ارث|توارث]] نیز باطل شد.<ref>تبادکانی، «ارث»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۲، ص۴۸۹.</ref> همچنین [[آیات ارث]]، از جمله آیه ۱۱ [[سوره نساء]] که در آن ارث والدین و فرزندان بیان شده است، بر رابطه طبیعی و واقعی میان آنها دلالت دارد.{{مدرک}}
== ازدواج سرپرست با فرزندخوانده==
== ازدواج سرپرست با فرزندخوانده==
در [[۱۳۹۲هجری خورشیدی|سال ۱۳۹۲ش]] طرحی برای ممنوعیت [[ازدواج]] سرپرست با فرزندخوانده در راستای قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست در مجلس شورای اسلامی [[ایران]] ارائه شد که به دلیل مغایرت با شرع توسط [[شورای نگهبان]] تعدیل شد. بر اساس این مصوبه ازدواج سرپرست با فرزندخوانده تنها در صورت صلاحدید دادگاه جایز شمرده شد.<ref>[http://www.isna.ir/news/93042212692 «تلاش دولت برای جلوگیری از ازدواج سرپرست با فرزندخوانده».]</ref> البته این مصوبه مخالفت‌های زیادی را از سوی جامعه‌شناسان، حقوق‌دانان و فعالان حقوق کودکان به دنبال داشت.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/01/06/321964 «ازدواج فرزند خوانده با سرپرست؛ ماده‌ای جنجالی و مخالفت‌های فراوان».]</ref> در سال ۱۳۹۶ش مقامات دولتی از طرح حذف این تبصره و بازگشت به قانون گذشته که در آن مسئله ازدواج سرپرست با فرزندخوانده مسکوت بود، خبر دادند.<ref>[http://www.salamatnews.com/news/216204 «رفع ایراد ازدواج فرزندخوانده با سرپرست».]</ref>  
در [[۱۳۹۲هجری خورشیدی|سال ۱۳۹۲ش]] طرحی برای ممنوعیت [[ازدواج]] سرپرست با فرزندخوانده در راستای قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست در مجلس شورای اسلامی [[ایران]] ارائه شد که به دلیل مغایرت با شرع توسط [[شورای نگهبان]] تعدیل شد. بر اساس این مصوبه ازدواج سرپرست با فرزندخوانده تنها در صورت صلاحدید دادگاه جایز شمرده شد.<ref>[http://www.isna.ir/news/93042212692 «تلاش دولت برای جلوگیری از ازدواج سرپرست با فرزندخوانده».]</ref> البته این مصوبه مخالفت‌های زیادی را از سوی جامعه‌شناسان، حقوق‌دانان و فعالان حقوق کودکان به دنبال داشت.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/01/06/321964 «ازدواج فرزند خوانده با سرپرست؛ ماده‌ای جنجالی و مخالفت‌های فراوان».]</ref> در سال ۱۳۹۶ش مقامات دولتی از طرح حذف این تبصره و بازگشت به قانون گذشته که در آن مسئله ازدواج سرپرست با فرزندخوانده مسکوت بود، خبر دادند.<ref>[http://www.salamatnews.com/news/216204 «رفع ایراد ازدواج فرزندخوانده با سرپرست».]</ref>  
۱۸٬۴۴۱

ویرایش