Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۷۰
ویرایش
محاربه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←شرایط تحقق
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←تعریف فقهی) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←شرایط تحقق) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
مجازات محاربه، همچون مجازات‌های [[ارتداد]]، [[زنا]] و [[شرب خمر|شُرب خَمر]]، جزو [[حدود]] است؛ یعنی در شرع برای آن مجازات مشخصی در نظر گرفته شده است.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۴.</ref> با این حال محاربه این تفاوت را با دیگر حدود دارد که برای آن چهار مجازات تعیین شده که یک یا چند مورد از آنها اِعمال می‌شود.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۴.</ref> | مجازات محاربه، همچون مجازات‌های [[ارتداد]]، [[زنا]] و [[شرب خمر|شُرب خَمر]]، جزو [[حدود]] است؛ یعنی در شرع برای آن مجازات مشخصی در نظر گرفته شده است.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۴.</ref> با این حال محاربه این تفاوت را با دیگر حدود دارد که برای آن چهار مجازات تعیین شده که یک یا چند مورد از آنها اِعمال می‌شود.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۴.</ref> | ||
== | ==محاربه چیست؟== | ||
در کتاب‌های [[فقه|فقهی]] مباحث مفصلی در خصوص شرایط تحقق محاربه درگرفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۱-۵۲۴.</ref> کشیدن سلاح شرط مورد توافق فقیهان [[شیعه]] و [[سنی]] است؛ یعنی همه بر این باورند که محاربه بدون کشیدن سلاح تحقق پیدا نمی‌کند.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۱تا۵۱۶.</ref> اکثر فقیهان شیعه، قصد ترساندن مردم را هم از شروط تحقق محاربه می‌دانند.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۶و۵۱۷.</ref> [[سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی]] تنها از [[شهید ثانی]] سخنی نقل کرده و گفته است از آن برمی‌آید که این شرط را نپذیرفته است.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۷.</ref> با این حال به‌گفته اردبیلی، شهید ثانی نیز در کتاب دیگرش، همچون دیگر [[فقیه|فقیهان]] قصد ترساندن را شرط دانسته است.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۸.</ref> | در کتاب‌های [[فقه|فقهی]] مباحث مفصلی در خصوص شرایط تحقق محاربه درگرفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۱-۵۲۴.</ref> کشیدن سلاح شرط مورد توافق فقیهان [[شیعه]] و [[سنی]] است؛ یعنی همه بر این باورند که محاربه بدون کشیدن سلاح تحقق پیدا نمی‌کند.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۱تا۵۱۶.</ref> اکثر فقیهان شیعه، قصد ترساندن مردم را هم از شروط تحقق محاربه می‌دانند.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۶و۵۱۷.</ref> [[سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی]] تنها از [[شهید ثانی]] سخنی نقل کرده و گفته است از آن برمی‌آید که این شرط را نپذیرفته است.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۷.</ref> با این حال به‌گفته اردبیلی، شهید ثانی نیز در کتاب دیگرش، همچون دیگر [[فقیه|فقیهان]] قصد ترساندن را شرط دانسته است.<ref>نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۱۸.</ref> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
همچنین اگر کسی صرفاً به‌علت دشمنی با فرد یا افرادی به روی آنها سلاح بکشد، محارب شمرده نمی‌شود.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه و اصطلاحات الاصول، ۱۴۳۱ق، ص۴۷۵.</ref> | همچنین اگر کسی صرفاً به‌علت دشمنی با فرد یا افرادی به روی آنها سلاح بکشد، محارب شمرده نمی‌شود.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه و اصطلاحات الاصول، ۱۴۳۱ق، ص۴۷۵.</ref> | ||
===تفاوت محارب با مفسد فی الارض=== | |||
گروهی از فقها با استناد به [[آیه محاربه]]، [[مفسد فی الارض|مفسد فی‌الارض]] را غیر از محارب دانسته و گروهی دیگر این دو عنوان را یکی شمرده‌اند. [[سید روح‌الله خمینی|امام خمینی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۸ش) مفسد فی‌الارض را با محارب یکی دانسته است. و محارب را کسی می‌داند که سلاحش را برای ترساندن مردم و افساد در زمین، عریان و تجهیز می‌کند.<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۴۹۲.</ref> به باور [[محمد مؤمن قمی]] (۱۳۱۶-۱۳۹۷ش) از فقهای شیعه، مفسد فی‌الارض در آیه موضوعیت دارد و محاربه یکی از مصادیق افساد فی‌الارض به شمار می‌رود. <ref>مؤمن قمی، کلمات سدیده، ۱۴۱۵ق، ص۴۰۹.</ref> و به‌گفته [[محمد فاضل لنکرانی]] (۱۳۱۰ش-۱۳۸۶ش) نسبت بین مفسد فی‌الارض و محارب، عموم و خصوص مطلق است؛ یعنی هر محاربی مفسد فی‌الارض است، اما هر مفسدی محارب نیست.<ref>لنکرانی، تفصیل الشریعة، ۱۴۲۲ق، ص۴۲۸.</ref> از نظر [[ناصر مکارم شیرازی]] مفسد و محارب دو مفهوم جداگانه‌اند.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=46774&mid=261400 «وجه تفاوت افساد فی‌الارض و محاربه»]، سایت اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref> | |||
===تفاوت محاربه با بَغی=== | ===تفاوت محاربه با بَغی=== | ||
در [[فقه]]، محاربه و [[بغی|بَغی]] دو مسئله جداگانه هستند و تعاریف، [[احکام شرعی]] و مسائلی متفاوت با هم دارند؛<ref>نگاه کنید به محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۰۷تا۳۱۰؛ خوئی، منهاج الصالحین، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۸۹و۳۹۰.</ref> محارِب با مردم می‌جنگد، اما باغی به قصد جنگ با حاکم سلاح می‌کشد.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه و اصطلاحات الاصول، ۱۴۳۱ق، ص۴۷۶.</ref> | |||
در [[فقه]]، محاربه و بَغی دو مسئله جداگانه هستند و تعاریف، [[احکام شرعی]] و مسائلی متفاوت با هم دارند؛<ref>نگاه کنید به محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۰۷تا۳۱۰؛ خوئی، منهاج الصالحین، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۸۹و۳۹۰.</ref> محارِب با مردم می‌جنگد، اما باغی به قصد جنگ با حاکم سلاح می‌کشد.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه و اصطلاحات الاصول، ۱۴۳۱ق، ص۴۷۶.</ref> | |||
===مصادیق=== | ===مصادیق=== | ||
علماء مسلمان درباره مصادیق محارب در آیه محاربه، دیدگاه‌های مختلفی مطرح کرده‌اند؛<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۴۷.</ref> برخی گفته‌اند مراد از محارِب [[اهل ذمه]] است، در صورتی که اگر پیمان‌شکنی کرده و با مسلمانان وارد جنگ شوند، گروهی با توجه به [[شأن نزول]] آیه، منظور آن را افراد [[مرتد|مُرتَدّ]] دانسته‌اند، و کسانی هم راهزنان را مصداق آن شمرده‌اند.<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۴۷.</ref> به‌گفته [[شیخ طوسی]]، نظر فقهای شیعه این است که هر کس سلاح بکشد تا مردم را بترساند، محارب است.<ref>نگاه کنید به شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۴۷.</ref> | علماء مسلمان درباره مصادیق محارب در آیه محاربه، دیدگاه‌های مختلفی مطرح کرده‌اند؛<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۴۷.</ref> برخی گفته‌اند مراد از محارِب [[اهل ذمه]] است، در صورتی که اگر پیمان‌شکنی کرده و با مسلمانان وارد جنگ شوند، گروهی با توجه به [[شأن نزول]] آیه، منظور آن را افراد [[مرتد|مُرتَدّ]] دانسته‌اند، و کسانی هم راهزنان را مصداق آن شمرده‌اند.<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۴۷.</ref> به‌گفته [[شیخ طوسی]]، نظر فقهای شیعه این است که هر کس سلاح بکشد تا مردم را بترساند، محارب است.<ref>نگاه کنید به شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۴۷.</ref> | ||