پرش به محتوا

تزکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ فوریهٔ ۲۰۲۳
خط ۱۳: خط ۱۳:
تزکیه در فرهنگ اسلامی، از مفاهیم مورد اهمیت بوده که در [[قرآن کریم]] و روایات [[امامان شیعه|معصومان]] مورد تأکید قرار گرفته است.<ref>قهرمانیان و حسینی زاده، «تحلیل و معناشناسی تزکیه و تهذیب در آیات قرآن با تاکید بر المیزان»، ص۱۱.</ref> در قرآن از واژه تزکیه استفاده نشده اما واژگان هم ریشۀ تزکیه بسیار به کار رفته است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۸۵؛ ص۵۳۳؛ سجستانی، غریب‌القرآن، ۱۳۸۲ق، ص۶۰؛ مصطفوی، التحقیق، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۲۲-۳۲۳.</ref>{{یادداشت| به عنوان نمونه: «قد افلح من زکّها» شمس:آیه۹ و««یزکّیهم و یعلّمهم الکتاب» جمعه:آیه۲}} به عقیده برخی  واژگان هم‌ریشه این واژه ۲۵ بار در قرآن تکرار شده است.<ref>قهرمانیان و حسینی زاده، «تحلیل و معناشناسی تزکیه و تهذیب در آیات قرآن با تاکید بر المیزان»، ص۱۱.</ref>
تزکیه در فرهنگ اسلامی، از مفاهیم مورد اهمیت بوده که در [[قرآن کریم]] و روایات [[امامان شیعه|معصومان]] مورد تأکید قرار گرفته است.<ref>قهرمانیان و حسینی زاده، «تحلیل و معناشناسی تزکیه و تهذیب در آیات قرآن با تاکید بر المیزان»، ص۱۱.</ref> در قرآن از واژه تزکیه استفاده نشده اما واژگان هم ریشۀ تزکیه بسیار به کار رفته است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۸۵؛ ص۵۳۳؛ سجستانی، غریب‌القرآن، ۱۳۸۲ق، ص۶۰؛ مصطفوی، التحقیق، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۲۲-۳۲۳.</ref>{{یادداشت| به عنوان نمونه: «قد افلح من زکّها» شمس:آیه۹ و««یزکّیهم و یعلّمهم الکتاب» جمعه:آیه۲}} به عقیده برخی  واژگان هم‌ریشه این واژه ۲۵ بار در قرآن تکرار شده است.<ref>قهرمانیان و حسینی زاده، «تحلیل و معناشناسی تزکیه و تهذیب در آیات قرآن با تاکید بر المیزان»، ص۱۱.</ref>


[[ابوالفتوح رازی]] با تکیه به آیات قرآن، هدف از بعثت پیامبران<ref>سوره بقره، آیه۱۲۹؛ ابوالفتوح رازی، روض‌الجنان، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۷۳؛ واعظ کاشفی، مواهب علیه یا تفسیر حسینی، ۱۳۱۷ش، ج۱، ص۳۶.</ref> تزکیه نفوس، رشد و تعالی دادن آن و دوری از [[گناه]] و [[شرک]]<ref>سوره بقره، آیه۱۵۱؛ سوره ال‌عمران، آیه۷۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۳۳۰.</ref> و عواقب آن است.<ref>سوره بقره، آیه۱۲۹-۱۷۴؛ سوره توبه، آیه۱۰۳؛ سوره طه، آیه۷۵-۷۶؛ اشکوری، تفسیر شریف لاهیجی، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۱۶؛فیض‌ کاشانی، تفسیرالصافی، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۱۷۳.</ref> همچنین در قرآن تزکیه، تنها راه رستگاری و جاودان شدن در [[بهشت]] معرفی شده است.<ref>سوره طه، آیه۷۶؛ سوره اعلی، آیه۷۸.</ref>
از نظر [[ابوالفتوح رازی]] و  دیگر مفسران با تکیه به آیات قرآن، هدف از بعثت پیامبران<ref>سوره بقره، آیه۱۲۹؛ ابوالفتوح رازی، روض‌الجنان، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۷۳؛ واعظ کاشفی، مواهب علیه یا تفسیر حسینی، ۱۳۱۷ش، ج۱، ص۳۶.</ref> تزکیه نفوس، رشد و تعالی دادن آن و دوری از [[گناه]] و [[شرک]]<ref>سوره بقره، آیه۱۵۱؛ سوره ال‌عمران، آیه۷۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۳۳۰.</ref> و عواقب آن است.<ref>سوره بقره، آیه۱۲۹-۱۷۴؛ سوره توبه، آیه۱۰۳؛ سوره طه، آیه۷۵-۷۶؛ اشکوری، تفسیر شریف لاهیجی، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۱۶؛فیض‌ کاشانی، تفسیرالصافی، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۱۷۳.</ref> همچنین در قرآن تزکیه، تنها راه رستگاری و جاودان شدن در [[بهشت]] معرفی شده است.<ref>سوره طه، آیه۷۶؛ سوره اعلی، آیه۷۸.</ref>


در بسیاری از [[روایات]] تزکیه همراه با [[طهارت نفس]] از صفات ممدوح، هم رتبه با تعقل و به عنوان وسیله‌ای برای قرار گرفتن در مسیر درست و اطاعت‌ پذیری از خداوند بیان شده است.<ref>ابن بابویه، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۲۷۵؛ حلی، الالفین، ۱۴۰۹ق، ص۳۲۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۲۵۸؛ لیثی، عیون‌المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۴۲۸، حدیث۷۲۶۳.</ref>
در بسیاری از [[روایات]] تزکیه همراه با [[طهارت نفس]] از صفات ممدوح، هم رتبه با تعقل و به عنوان وسیله‌ای برای قرار گرفتن در مسیر درست و اطاعت‌ پذیری از خداوند بیان شده است.<ref>ابن بابویه، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۲۷۵؛ حلی، الالفین، ۱۴۰۹ق، ص۳۲۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۲۵۸؛ لیثی، عیون‌المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۴۲۸، حدیث۷۲۶۳.</ref>
۱۸٬۴۲۹

ویرایش