اقتصاد اسلامی: تفاوت میان نسخهها
imported>Akhlaghi |
imported>Akhlaghi |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
==موضوع اقتصاد اسلامی== | ==موضوع اقتصاد اسلامی== | ||
موضوع علم اقتصاد معاصر، رفتار اقتصادی یا پدیده اقتصادی است؛ اما موضوع اقتصاد اسلامی آیا دقیقا همان موضوع علم اقتصاد متعارف است یا موضوع آن، رفتار اقتصادی انسان مسلمان است؟ روی کرد رایج میان پژوهشگران اقتصاد اسلامی، روی کرد دوم است . آنان معتقدند که اقتصاد اسلامی به دنبال تبیین و تفسیر رفتار اقتصادی انسان مسلمان در چارچوب فرهنگ و آموزه های اسلامی است. علم اقتصاد معاصر به دلیل نشو و نما یافتن در سایه نظام اقتصادی سرمایه داری و مغایرت آن با رفتار اقتصادی مسلمانان، توانایی ارائه چنین تفسیری را ندارد.<ref>احمد شوقی دنیا، فلسفه علم اقتصادی اسلامی، ص 182.</ref> | موضوع علم اقتصاد معاصر، رفتار اقتصادی یا پدیده های اقتصادی است؛ اما موضوع اقتصاد اسلامی آیا دقیقا همان موضوع علم اقتصاد متعارف است یا موضوع آن، رفتار اقتصادی انسان [[مسلمان]] است؟ روی کرد رایج میان پژوهشگران اقتصاد اسلامی، روی کرد دوم است . آنان معتقدند که اقتصاد اسلامی به دنبال تبیین و تفسیر رفتار اقتصادی انسان مسلمان در چارچوب فرهنگ و آموزه های اسلامی است. علم اقتصاد معاصر به دلیل نشو و نما یافتن در سایه نظام اقتصادی سرمایه داری و مغایرت آن با رفتار اقتصادی مسلمانان، توانایی ارائه چنین تفسیری را ندارد.<ref>احمد شوقی دنیا، فلسفه علم اقتصادی اسلامی، ص 182.</ref> | ||
==اهداف اقتصاد اسلامی== | ==اهداف اقتصاد اسلامی== |
نسخهٔ ۱۵ ژوئن ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۴۱
این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۱۵ توسط [[کاربر:{{{کاربر}}}]] برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شده است. اگر بیش از پنج روز از آخرین ویرایش مقاله میگذرد میتوانید برچسب را بردارید. در غیر این صورت، شکیبایی کرده و تغییری در مقاله ایجاد نکنید. |
اقتصاد اسلامی نام دانشی است که با نگاه اسلامی به تحلیل و بررسی رفتارهای اقتصادی انسان می پردازد.
تعریف اقتصاد اسلامی
اقتصاد اسلامی شاخه ای از دانش است که از طریق تخصیص و توزیع منابع کمیاب مطابق با آموزه های اسلامی، بدون محدود ساختن آزادی های فردی، و بدون ایجاد عدم توازن های کلان اقتصادی و زیست محیطی، به تحقق سعادت انسانی کمک می کند.[۱] برخی از اقتصاد دانان مسلمان نظیر سید محمد باقر صدر، بین دانش اقتصاد و نظام اقتصادی تفاوت قایل است و اقتصاد اسلامی را به معنای نظام اقتصادی اسلام می داند. [۲]
- اقتصاد اسلامی؛ مجموعه احکام و قواعد فقهی اسلام است که موضوعیت اقتصادی دارد. این رویکرد فقه محور است و بیشتر مورد توجه فقها است.
- اقتصاد اسلامی؛ به عنوان مکتب اقتصادی اسلام مطرح است که مجموعه ای از اهداف و ایده آل های یک جامعه اسلامی به لحاظ اقتصادی و روش های دستیابی به اهداف تعیین شده می باشد؛ این رویکرد، ایدئولوژیک محور است و بیشتر مورد توجه اندیشمندان و روشنفکران اسلامی است.
- اقتصاد اسلامی؛ مجموعه نظریات علمی است که به تحلیل علمی روابط و پدیده های اقتصادی در یک جامعه اسلامی می پردازد. این روی کرد بیشتر مورد توجه دانشمندان علم اقتصاد است.
علم اقتصاد اسلامی
در این که علم اقتصاد اسلامی وجود دارد یا خیر؟ بین اقتصاد دانان مسلمان اختلاف نظر است، برخی مانند سید محمدباقر صدر معتقد است که اسلام مذهب و مکتب اقتصادی دارد نه علم اقتصاد؛ زیرا آموزه های اقتصادی اسلام، روشی است که اسلام تبعیت آن را در حیات اقتصادی سفارش می کند و به دنبال توصیف و تبیین پدیده های اقتصادی و قوانین حاکم بر آن ها نیست.[۳] برخی دیگر از صاحب نظران به دلیل مبانی هستی شناشانه و معرفت شناسانه ویژه اسلام و نیز وجود آیات و روایاتی که به بیان قوانین علمی حاکم بر رفتار های اقتصادی انسان پرداخته است، معتقدند که اسلام علاوه بر مکتب اقتصادی علم اقتصاد نیز دارد.[۴]
مکتب اقتصاد اسلامی
اولین بار سید محمد باقر صدر این اصطلاح را در مقابل علم اقتصاد به کار برد، وی در تعریف مکتب اقتصادی اسلام می گوید: مذهب اقتصادی عبارت از روشی است که جامعه در حل مشکلات اقتصادی از آن پیروی می کند.[۵] وی در جای دیگر می نویسد: مکتب اقتصادی اسلام شامل هر قاعده اساسی در حیات اقتصادی است که با اندیشه عدالت اجتماعی در ارتباط باشد.[۶] صدر بین علم اقتصاد و مکتب اقتصادی تفاوت قایل است و معتقد است که اقتصاد اسلامی یک مکتب اقتصادی است نه علم اقتصاد.[۷]
موضوع اقتصاد اسلامی
موضوع علم اقتصاد معاصر، رفتار اقتصادی یا پدیده های اقتصادی است؛ اما موضوع اقتصاد اسلامی آیا دقیقا همان موضوع علم اقتصاد متعارف است یا موضوع آن، رفتار اقتصادی انسان مسلمان است؟ روی کرد رایج میان پژوهشگران اقتصاد اسلامی، روی کرد دوم است . آنان معتقدند که اقتصاد اسلامی به دنبال تبیین و تفسیر رفتار اقتصادی انسان مسلمان در چارچوب فرهنگ و آموزه های اسلامی است. علم اقتصاد معاصر به دلیل نشو و نما یافتن در سایه نظام اقتصادی سرمایه داری و مغایرت آن با رفتار اقتصادی مسلمانان، توانایی ارائه چنین تفسیری را ندارد.[۸]
اهداف اقتصاد اسلامی
عدالت اقتصادی
رفاه عمومی
رشد اقتصادی
قدرت اقتصادی
استقلال
روش کشف اقتصاد اسلامی
ويژگی های اقتصادی اسلام
پانویس
- ↑ محمد چپرا، فلسفه اقتصاد اسلامی، ص 199.
- ↑ سید محمد باقر صدر، اقتصادنا، ص 421.
- ↑ سید محمد باقر صدر، اقتصادنا، ص 418.
- ↑ سید حسین میر معزی، فلسفه علم اقتصاد اسلامی، ص 51.
- ↑ سید محمد باقر صدر، اقتصادنا، مقدمه طبع اول، ص 37.
- ↑ سید محمد باقر صدر، اقتصادنا، ص 421.
- ↑ سید محمد باقر صدر، اقتصادنا، ص 421.
- ↑ احمد شوقی دنیا، فلسفه علم اقتصادی اسلامی، ص 182.
منابع
- صدر، سید محمد باقر، اقتصادنا، المؤتمر العالمی للامام الشهید الصدر، قم،1424 ق، اول.
- عیوضلو، حسین، حسینی، سید عقیل، فلسفه اقتصاد اسلامی، دانشگاه امام صادق، 1390، اول.
- میر معزی، سید حسین، فلسفه علم اقتصاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1388 ش، اول.
- مجموعه مقالات همایش بین المللی بررسی اندیشه های اقتصادی آیت الله شهید صدر، دانشگاه مفید، 1386 ش، اول.