کاربر ناشناس
عبدالعلی مزاری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
افزودن چند بند درباره شهید مزاری
imported>Hasaninasab |
imported>Fayaz جز (افزودن چند بند درباره شهید مزاری) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
|شهر تولد = روستای نانوایی شهر چهارکنت در ولایت [[بلخ]] | |شهر تولد = روستای نانوایی شهر چهارکنت در ولایت [[بلخ]] | ||
|کشور تولد = [[افغانستان]] | |کشور تولد = [[افغانستان]] | ||
|تاریخ درگذشت = | |تاریخ درگذشت = [[۲۲ اسفند]] (حوت) ۱۳۷۳ش | ||
|شهر درگذشت = [[غزنی]] | |شهر درگذشت = [[غزنی]] | ||
|کشور درگذشت = افغانستان | |کشور درگذشت = افغانستان | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
|دین = [[اسلام]] | |دین = [[اسلام]] | ||
|مذهب = [[شیعه]] | |مذهب = [[شیعه]] | ||
|پیشه = | |پیشه =سیاست‌مدار | ||
|مناصب = دبیرکل [[حزب وحدت اسلامی افغانستان]] | |مناصب = دبیرکل [[حزب وحدت اسلامی افغانستان]] | ||
|پس از = | |پس از =محمد اکبری | ||
|پیش از =کریم خلیلی | |پیش از =کریم خلیلی | ||
|اساتید =[[علامه بلخی]] | |اساتید =[[علامه بلخی]] | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
مزاری در سال‌های حضور در ایران، دست به فعالیت‌های سیاسی بر ضد حکومت [[محمدرضا پهلوی]] هم می‌زد و به پخش کتاب‌های اسلامی و انقلابی و امور تبلیغی می‌پرداخت. او از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۵ش در قم مشغول به تحصیل بود و سپس به خواست پدر و به ناچار برای انجام اعمال [[حج]] راهی [[مکه]] شد، اما در [[سوریه]] ویزای [[عربستان]] به وی داده نشد. پس از آن به عراق رفت و سپس عازم [[ایران]] شد. در مرز ایران به دلیل همراه داشتن کتاب‌های انقلابی، دستگیر و چهار ماه زندانی شد. پس از آزادی از زندان و اخراج از ایران، به افغانستان بازگشت و در مدارس مزارشریف و چهارکنت، به انجام برنامه‌های تربیتی و دینی پرداخت.<ref>زندگينامه رهبر شهيد استاد مزاری، نشریه سراج، مرکز فرهنگی اجتماعی سراج، ۱۳۷۴.</ref> | مزاری در سال‌های حضور در ایران، دست به فعالیت‌های سیاسی بر ضد حکومت [[محمدرضا پهلوی]] هم می‌زد و به پخش کتاب‌های اسلامی و انقلابی و امور تبلیغی می‌پرداخت. او از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۵ش در قم مشغول به تحصیل بود و سپس به خواست پدر و به ناچار برای انجام اعمال [[حج]] راهی [[مکه]] شد، اما در [[سوریه]] ویزای [[عربستان]] به وی داده نشد. پس از آن به عراق رفت و سپس عازم [[ایران]] شد. در مرز ایران به دلیل همراه داشتن کتاب‌های انقلابی، دستگیر و چهار ماه زندانی شد. پس از آزادی از زندان و اخراج از ایران، به افغانستان بازگشت و در مدارس مزارشریف و چهارکنت، به انجام برنامه‌های تربیتی و دینی پرداخت.<ref>زندگينامه رهبر شهيد استاد مزاری، نشریه سراج، مرکز فرهنگی اجتماعی سراج، ۱۳۷۴.</ref> | ||
مزاری در اول تیر(سرطان) ۱۳۵۹ش از امام خمینی (ره) اجازه دریافت و مصرف وجوهات شرعی را در مزار شریف و مناطق اطراف دریافت نمود.<ref>ویژه‌نامه شاهد یاران، ۱۳۸۹ش</ref> | |||
==فعالیت‌های سیاسی و تحولات فکری== | ==فعالیت‌های سیاسی و تحولات فکری== | ||
=== قبل از سازمان نصر=== | === قبل از سازمان نصر=== | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۹: | ||
جدا شدن از دولت ربانی و نیز فشارها، سیاست تهدید و تطمیع و تبلیغات شدید سیاسی و نیز حملات پیوسته و سنگین نظامی علیه حزب وحدت که هزینه انسانی و مالی فراوان بر آن وارد کرد؛ باعث شد برخی از مسئولان ارشد حزب وحدت، از اقدامات مزاری انتقاد شدید کنند و خواستار گفتگو، صلح و پذیرش درخواست‌های ربانی و احمدشاه مسعود شدند. در نتیجه اولین انشعاب در حزب وحدت بوجود آمد و برخی ناراضیان مانند محمد اکبری، از این حزب جدا شده و به دولت ربانی پیوستند.<ref>بهمنی قاجار، جایگاه سیاسی و اجتماعی شیعیان در افغانستان، تهران، ۱۳۹۲ش، ص ۳۸-۴۱</ref> | جدا شدن از دولت ربانی و نیز فشارها، سیاست تهدید و تطمیع و تبلیغات شدید سیاسی و نیز حملات پیوسته و سنگین نظامی علیه حزب وحدت که هزینه انسانی و مالی فراوان بر آن وارد کرد؛ باعث شد برخی از مسئولان ارشد حزب وحدت، از اقدامات مزاری انتقاد شدید کنند و خواستار گفتگو، صلح و پذیرش درخواست‌های ربانی و احمدشاه مسعود شدند. در نتیجه اولین انشعاب در حزب وحدت بوجود آمد و برخی ناراضیان مانند محمد اکبری، از این حزب جدا شده و به دولت ربانی پیوستند.<ref>بهمنی قاجار، جایگاه سیاسی و اجتماعی شیعیان در افغانستان، تهران، ۱۳۹۲ش، ص ۳۸-۴۱</ref> | ||
==== ظهور | ==== ظهور [[طالبان]]، شهادت مزاری ==== | ||
{{نوشتار اصلی|طالبان}} | {{نوشتار اصلی|طالبان}} | ||
پس از ظهور [[طالبان]] این گروه با تصرف مناطق جنوبی مانند [[قندهار]] و هلمند، به سمت [[کابل]] پیشروی کرد. دو ولایت زابل و [[غزنی]] پس از مقاومت اندک، تصرف شد و طالبان به حومه جنوبی کابل رسید. | پس از ظهور [[طالبان]] این گروه با تصرف مناطق جنوبی مانند [[قندهار]] و هلمند، به سمت [[کابل]] پیشروی کرد. دو ولایت زابل و [[غزنی]] پس از مقاومت اندک، تصرف شد و طالبان به حومه جنوبی کابل رسید. | ||
در این زمان، درگیری نیروهای ربانی و احمدشاه مسعود و متحدین‌ش، با حزب وحدت ادامه داشت که تلفات و خسارات فراوانی را برجای گذاشت. مزاری برای ایجاد درگیری بین این نیروها و طالبان، و نیز به دلیل خوش‌بینی به طالبان ـ که افکار واقعی خود را تا آن زمان آشکار نکرده بود ـ تصمیم گرفت موافقت‌نامه‌ای با این گروه امضا کند. بر اساس این توافق، حزب وحدت باید مواضع خط مقدم و سلاح‌های سنگین خود را به طالبان واگذار می‌کرد و نیروهای این گروه، به عنوان نیروی حائل بین مواضع حزب وحدت در غرب [[کابل]] و نیروهای مسعود مستقر می‌شدند. مزاری به توافق عمل کرد، اما طالبان با ورود به کابل، به توافق پشت پا زد و در پی خلع سلاح کامل سربازان حزب وحدت، و تصرف همه مناطق تحت کنترل آنان برآمد. سپس رهبر حزب وحدت و برخی از یاران نزدیکش را دستگیر کرده و به قندهار فرستاد. در بین راه و در هلی‌کوپتر، | در این زمان، درگیری نیروهای ربانی و احمدشاه مسعود و متحدین‌ش، با حزب وحدت ادامه داشت که تلفات و خسارات فراوانی را برجای گذاشت. مزاری برای ایجاد درگیری بین این نیروها و طالبان، و نیز به دلیل خوش‌بینی به طالبان ـ که افکار واقعی خود را تا آن زمان آشکار نکرده بود ـ تصمیم گرفت موافقت‌نامه‌ای با این گروه امضا کند. بر اساس این توافق، حزب وحدت باید مواضع خط مقدم و سلاح‌های سنگین خود را به طالبان واگذار می‌کرد و نیروهای این گروه، به عنوان نیروی حائل بین مواضع حزب وحدت در غرب [[کابل]] و نیروهای مسعود مستقر می‌شدند. مزاری به توافق عمل کرد، اما طالبان با ورود به کابل، به توافق پشت پا زد و در پی خلع سلاح کامل سربازان حزب وحدت، و تصرف همه مناطق تحت کنترل آنان برآمد. سپس رهبر حزب وحدت و برخی از یاران نزدیکش را دستگیر کرده و به قندهار فرستاد. مزاری در ۲۲ اسفند (حوت) ۱۳۷۳ش در بین راه و در هلی‌کوپتر، همراه یارانش توسط طالبان شهید شد. | ||
==خاکسپاری و پس از مرگ== | ==خاکسپاری و پس از مرگ== | ||
پیکر شهید مزاری به [[مزارشریف]] انتقال یافته، و در آنجا به خاک سپرده شد. تشییع جنازه او از [[غزنی]] به این شهر، بر دوش هزاران نفر و بصورت پیاده، در سرمای کوهستان، با طی مسافت صدها کیلومتر انجام شد. | پیکر شهید مزاری به [[مزارشریف]] انتقال یافته، و در آنجا به خاک سپرده شد. تشییع جنازه او از [[غزنی]] به این شهر، بر دوش هزاران نفر و بصورت پیاده، در سرمای کوهستان، با طی مسافت صدها کیلومتر انجام شد.<ref>ویژه‌نامه شاهد یاران، ۱۳۸۹ش</ref> مقبره‌ای برای مزاری در نزدیکی زیارت‌گاه روضه سخی در شهر مزار شریف ساخته شد. با اشغال مزار شریف بدست طالبان در تابستان ۱۳۷۷ش، مقبره او را منفجر کردند.<ref>ویژه‌نامه شاهد یاران، ۱۳۸۹ش</ref> | ||
مزاری به نماد مظلومیت، مقاومت و مبارزه هزاره‌ها تبدیل شده و موج نیرومندی از احساسات مردم را برانگیخت. سروده‌های بسیاری در رثای او گفته شد. برخی، این سروده‌ها را از جهت حجم و کیفیت، در نوع خود کم‌نظیر و حتی بی‌سابقه دانسته و ادعا کرده‌اند که «در تاریخ معاصر و حتی شاید گذشته افغانستان، در سوگ هیچ شخصیتی، این اندازه شعر سروده نشده است.»<ref>دانشنامه ادب فارسی، ج۳، ص۹۴۰.</ref> | |||
مزاری پس از شهادت به نماد مظلومیت، مقاومت و مبارزه هزاره‌ها تبدیل شده و موج نیرومندی از احساسات مردم را برانگیخت. سروده‌های بسیاری در رثای او گفته شد. برخی، این سروده‌ها را از جهت حجم و کیفیت، در نوع خود کم‌نظیر و حتی بی‌سابقه دانسته و ادعا کرده‌اند که «در تاریخ معاصر و حتی شاید گذشته افغانستان، در سوگ هیچ شخصیتی، این اندازه شعر سروده نشده است.»<ref>دانشنامه ادب فارسی، ج۳، ص۹۴۰.</ref> | |||
شعرهایی که درباره مزاری سروده شده، اضافه بر ستایش او، شعر مقاومت و سخن گفتن از تبعیض‌ها، ناروایی‌ها و همچنین یادآوری رنج‌های هزاره‌ها بوده است. | شعرهایی که درباره مزاری سروده شده، اضافه بر ستایش او، شعر مقاومت و سخن گفتن از تبعیض‌ها، ناروایی‌ها و همچنین یادآوری رنج‌های هزاره‌ها بوده است. | ||
در ۲۱ حوت ۱۳۹۴ش محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان، عبدالعلی مزاری را در فرمان رسمی، ملقب به «شهید وحدت ملی افغانستان» کرد و روز ۲۲ حوت به نام وی در تقویم رسمی کشور درج گردید.<ref>[http://www.dailyafghanistan.com/opinion_detail.php?post_id=135652 سایت روزنامه افغانستان ما، «شهید وحدت ملی؛ آدرسی برای تحقق عدالت اجتماعی»]</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس۲}} | {{پانویس۲}} | ||