کاربر ناشناس
ازبکستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fayaz جز (←شهرهای تاریخی) |
imported>Fayaz جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
[[پرونده:نقشه کشور ازبکستان.jpg|بندانگشتی|کشور ازبکستان و همسایه‌های آن]] | [[پرونده:نقشه کشور ازبکستان.jpg|بندانگشتی|کشور ازبکستان و همسایه‌های آن]] | ||
جمعیت ازبکستان در سال ۲۰۱۷ میلادی نزدیک به ۳۳ میلیون نفر برآورد شد. بخش بزرگی از جمعیت کشور را ازبک‌ها تشکیل می‌دهند. روس‌ها، تاجیک‌ها، قزاق‌ها، تاتار‌ها، قرقیز‌ها، ترکمن‌ها از سایر اقوام ساکن در ازبکستان هستند که به ترتیب بیشترین سهم را در جمعیت کشور دارند.{{مدرک}} | جمعیت ازبکستان در سال ۲۰۱۷ میلادی نزدیک به ۳۳ میلیون نفر برآورد شد. بخش بزرگی از جمعیت کشور را ازبک‌ها تشکیل می‌دهند. روس‌ها، تاجیک‌ها، قزاق‌ها، تاتار‌ها، قرقیز‌ها، ترکمن‌ها از سایر اقوام ساکن در ازبکستان هستند که به ترتیب بیشترین سهم را در جمعیت کشور دارند.{{مدرک}} | ||
==زبان و خط== | |||
از سال ۱۹۸۹م، زبان ازبکی، زبان ملی و رسمی ازبکستان اعلام شده است تا قبل از این تاریخ، در ازبکستان نیز مشابه سایر کشورهای آسیای مرکزی، زبان روسی، زبان اصلی بود. اکنون نیز در امور دولتی و اداری از هر دو زبان ازبکی و روسی استفاده می‌شود. زبان ازبکی از گروه زبانهای ترکی خاوری است که لهجه‌های مختلفی دارد و لغت‌هایی از زبانهای فارسی، عربی و روسی در واژگان آن وارد شده است. | |||
تا سال ۱۹۳۰م، خط عربی در ازبکستان رواج داشت، در حد فاصل سال‌های ۴۰-۱۹۳۴م، خط لاتین بتدریج جایگزین خط عربی شد. در سال ۱۹۴۰م، خط سیریلی، خط رسمی مردم ازبکستان معرفی شد، پس از استقلال این کشور در سال ۱۹۹۱م، درباره جایگزین کردن خط لاتین به جای خط سیریلی اقدام‌هایی انجام شده است. | |||
==تقسیمات کشوری== | |||
ازبکستان ۵ استان و ۱۲۳ شهر و شهرستان دارد.<ref> «آسیای مرکزی: جغرافیای سیاسی»، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال ۱،ش ۲، ص۲۷.</ref> و مرکز آن تاشکند است. [[بخارا]]، [[سمرقند]]، ترمذ و خیوه از شهرهای تاریخی ازبکستان است. اندیجان، خوقند، نامنگان، فرغانه، خجند، آلمالیج، آنگرن، مارجلان، چرچیک و گازلی از دیگر شهرهای بزرگ و مهم ازبکستان هستند. | |||
جمهوری خودمختار قراقالپاق نیز در این کشور است. قراقالپاق در شمال غربی کشور واقع است و ۱۶۵ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد. شهرهای دارای پیشنیه تاریخی [[خوارزم]]،<ref>بارتولد، گزیده مقالات تحقیقی، ترجمه کریم کشاورز، ص۱۹-۳۱.</ref> جرجانیه، خیوه، کاث و اورگنج<ref> باستان‌شناسی در آسیای مرکزی، ص۳۱۷. </ref> در این منطقه واقع است و بیشتر قسمت‌های آن تقریبا خالی از سکنه است. مرکز قراقالپاق، نوکوس، با۱۶۹ هزار نفر جمعیت (سال ۱۹۹۰م) از شهرهای مهم ازبکستان است. | |||
==تاریخ== | ==تاریخ== | ||
| خط ۶۶: | خط ۷۵: | ||
==تشکیلات حکومتی== | ==تشکیلات حکومتی== | ||
تشکیلات حکومتی ازبکستان از قوه مجریه شامل رئیس جمهور و هیأت وزیران، قوه مقننه شامل مجلس عالی ازبکستان، قوه قضائیه شامل دادگاه مشروطه (شورای نگهبان)، دیوانعالی، دیوانعالی در امور اقتصاد ملی، دیوانعالی جمهوری خودمختار قره قالپاقستان و دیوانعالی در امور اقتصادی جمهوری خودمختار قره قالپاقستان تشکیل گردیده است.<ref> چرمی، ازبکستان، ۹۱-۸۸.</ref> | تشکیلات حکومتی ازبکستان از قوه مجریه شامل رئیس جمهور و هیأت وزیران، قوه مقننه شامل مجلس عالی ازبکستان، قوه قضائیه شامل دادگاه مشروطه (شورای نگهبان)، دیوانعالی، دیوانعالی در امور اقتصاد ملی، دیوانعالی جمهوری خودمختار قره قالپاقستان و دیوانعالی در امور اقتصادی جمهوری خودمختار قره قالپاقستان تشکیل گردیده است.<ref> چرمی، ازبکستان، ۹۱-۸۸.</ref> | ||
==اسلام در ازبکستان== | ==اسلام در ازبکستان== | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۶۳: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8968 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | * [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8968 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{آسیای مرکزی}} | {{آسیای مرکزی}} | ||