ازبکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

شهرهای سمرقند، بخارا، زیرآباد از توابع بخارا، تاشکند، جیزخ، نوایی، خوارزم، قشقوریا و شهر سیردریا از شهرهای مهم شیعه نشین هستند. از میان ۸۵% جمعیت مسلمان ازبکستان، ۵% آن را شیعیان تشکیل می‌دهند که در ذیل مناطق شیعه نشین ازبکستان با توجه به تاریخچه پیدایش، و موقعیت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آنان بیان می‌گردد.<ref>مرتضی اشرافی، گزارش راهبردی شیعیان آسیای مرکزی، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، گروه مطالعات راهبردی، ۱۳۹۴.</ref>

[[سمرقند]] از مراکز عمده [[شیعیان]] در [[آسیای مرکزی]] بوده است و علمای بزرگی از آن دیار برخاسته اند. به خصوص در قرن چهارم هجری، که [[عیاشی|محمد بن مسعود عیاشی]]، حوزه علمیه فعالی در این شهر تاسیس کرد، سمرقند از مراکز مهم شیعی به شمار می‌رفت. عیاشی از بزرگترین عالمان شیعه در سمرقند و در آسیای مرکزی بود و استادان و مشایخ او جمعی از محدثان [[قم]]، [[کوفه]] و [[بغداد]] بودند. <ref>احمد بن علی نجاشی، الرجال النجاشی، قم، موسسه نشر الاسلامی، 1407 قمری، ص 354</ref>

علاوه براین تعدادی از اصحاب ائمه و راویان حدیث ، برخاسته از این منطقه هستند که از آن جمله می توان به افرادی همچون [[جعفر بن ابی جعفر سمرقندی]]، [[جعفر بن ایوب سمرقندی]]، [[محمد بن نعیم]] و [[محمد بن ابراهیم وراق]] و... اشاره نمود. <ref>محمد رضا جباری ، نمایندگان ائمه علیه السلام در ایران( از عصر امام صادق علیه السلام تا پایان غیبت صغری)، فصلنامه تاریخ در آینه پژوهش، پیش شماره یک، پاییز 1381، ص 116 </ref>

در سمرقند اکثر شیعیان در محله پنجاب یا محله [[ایران|ایرانی‌ها]] زندگی می کنند. اجداد اهالی  این محل اغلب از ایران آمده و در آن جا سکنی گزیده‌اند. در حال حاضر در محله ایرانی‌ها، مسجد اهل بیت (ع)، با کمک  و مساعدت سفارت ایران در ازبکستان، در کنار مدرسه علوم دینی این شهر احداث شده است، در این مسجد علاوه بر اقامه [[نماز جماعت]]، [[دعای کمیل]]، [[دعای توسل]] و سایر مراسم های مذهبی نظیر [[ماه مبارک رمضان]] و [[عزاداری محرم|مراسم دهه محرم]] و ... نیز برگزار می شود.<ref>مرتضی اشرافی، گزارش راهبردی شیعیان آسیای مرکزی، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، گروه مطالعات راهبردی، 1394.</ref>

در این شهر با توجه به همه تحولاتی که صورت می‌گیرد، مردم همچنان به آداب و رسوم و سنت‌های قدیمی ایرانی- اسلامی خود پایبند هستند. بسیاری از شیعیان حاضر در بخارا، نوادگان ایرانیانی هستند که توسط قبایل ترکمن به ازبکستان آورده شده بودند. وجود اصناف متعلق به اهل تشیع نشانگر نیرومند بودن شیعیان در بازار بخارا می‌باشد. به‌نحوی که در حال حاضر نیز اکثر شیعیان بخارا به کار تجارت و بازرگانی مشغول هستند. البته برخی از آنها در سال‌های گذشته به ایران، کشورهای آسیای مرکزی و برخی از کشور‌های منطقه خلیج فارس مهاجرت کرده‌اند.<ref>مرتضی اشرافی، گزارش راهبردی شیعیان آسیای مرکزی، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، گروه مطالعات راهبردی، 1394.</ref>

جمعی از رجال و علمای شیعی بخارا و سمرقند به شرح ذیل می باشند:<ref>به نقل از: جعفریان، اطلس شیعه، ص 622</ref>

|جعفر بن احمد بن ایوب سمرقندی|| نویسنده کتابی با عنوان رد بر کسی که تصور می کند [[رسول خدا(ص)]] بر دین قومش بوده است.<ref>نجاشی، ص 121</ref>

|محمد بن مسعود بن محمد عیاشی سمرقندی||صاحب کتاب تفسیر؛ وی [[سنی]] بود و [[شیعه]] شد و منزلش محفل درس و [[حدیث]] [[شیعیان]] گشت.<ref>نجاشی، ص 350</ref>

|طاهر بن عیسی بن وراق کشی|| صاحب چند کتاب.<ref>رجال طوسی، ص 428</ref>

|جعفر بن ابی جعفر سمرقندی|| وی و فرزندش از اصحاب عیاشی بوده است.<ref>رجال طوسی، ص 419</ref>

|حیدر بن محمد بن نعیم سمرقندی|| عالم جلیل.<ref>رجال طوسی، ص 420</ref>

|حسین بن اشکیب مروزی مقیم سمرقند|| متکلم و مؤلف چندین کتاب.<ref>نجاشی، ص 45</ref>

|[[محمد بن عمر بن عبدالعزیز کشی|محمد بن عمر بن عبدالعزیز ابوعمرو کشی]]|| نویسنده کتاب رجال که [[شیخ طوسی]] آن را به اسم [[اختیار معرفة الرجال]] تلخیص و تهذیب کرده است.<ref>نجاشی، ص 372</ref>

|[[موسی بن ابراهیم مروزی]]||از اصحاب [[امام کاظم علیه السلام]].<ref>نجاشی، ص 407</ref>