عبدالصمد همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ملا عبدالصمد هَمِدانی'''، [[عارف]]، [[مجتهد|فقیه]]، [[متکلم]] و لغوی [[شیعه|شیعی]] قرن سیزدهم. مهم‌ترین اساتید عبدالصمد در [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]]، [[محمدباقر بهبهانی|وحید بهبهانی]] و [[سید علی طباطبایی]] بوده است. عبدالصمد سال‌ها برای تحصیل و تدریس [[فقه]] در [[عتبات]] بود. گفته می‌شود به واسطۀ عبدالصمد طریق‌های عرفانی در میان فقهای شیعه، به خصوص در عتبات، رواج پیدا کرد که بعداً به [[ملا حسینقلی همدانی]] رسید. آثار بسیاری از وی به جا مانده است که مهم‌ترین آن در [[تصوف]] و حکمت عملی، [[بحر المعارف (کتاب)|بحر المعارف]] است. عبدالصمد در [[۱۸ ذی‌الحجه]] ([[عید غدیر]]) سال ۱۲۱۶ق، در حملۀ [[وهابیت|وهابی‌ها]] به [[کربلا]]، به [[شهادت]] رسید.

عبدالصمد در [[عتبات]]، با راهنمایی [[مجذوب علیشاه]] نزد [[نورعلیشاه اصفهانی]] (شیخ سلسله نعمت اللهی) راه یافت و به واسطۀ وی وارد طریقت شد.<ref>شیروانی، بستان السیاحه، ص۶۱۳؛ دیوان بیگی، ج۲، ص۱۰۴۴؛ امین، ج۸، ص۱۷</ref> احتمالا این ملاقات در ۱۲۰۷ صورت گرفته که نورعلیشاه در [[کربلا]] بوده و مجذوب علیشاه نیز در همین ایام از وی اجازه ارشاد{{یادداشت|اجازه کتبی یا شفاهی استاد به شاگرد، جهت تأیید صلاحیت او برای داشتن مقام استادی برای دیگران}}  گرفته است.<ref>رجوع کنید به دیوان بیگی، ج۲، ص۱۰۳۷</ref> بنا بر برخی منابع، عبدالصمد به اشارۀ نورعلیشاه نزد [[محمدحسین اصفهانی|حسین علیشاه]] در [[اصفهان]] رفت واجازۀ [[ذکر قلبی|ذکر خفی]] از او گرفت و هشت سال نزد وی شاگردی کرد.<ref>شیروانی، دیوان بیگی، ج۲، ص۱۰۳۷</ref> البته عبدالصمد در یکی از آثارش تصریح کرده که دستور ذکرش را از سید علیرضا (رضا علیشاه دکنی)، قطب وقت نعمت اللهی ساکن [[دکن]]، گرفته و سپس سلسله نسب سید علیرضا را تا [[شاه نعمت‌الله ولی|شاه نعمت الله ولی]] و از وی تا [[امام رضا علیه‌السلام]] ذکر کرده و از حسین علیشاه نام نبرده است.<ref>همدانی، ج۱، ص۲۴۹</ref>