شاه نعمت‌الله ولی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شاه نعمت‌الله ولی''' یا '''شاه ولی''' شاعر و عارف قرن هشتم و بنیانگذار [[سلسله نعمت‌اللهی]].  وی [[عرفان]] و [[تصوف]] را نزد [[شیخ عبدالله یافعی]] فراگرفت. او در درجه اول عارفی غزل‌سرا بود که از شعر برای بیان مفاهیم عرفانی استفاده می‌کرد.   

شاه نعمت‌الله به شهر‌های مختلفی سفر کرد و ۲۵ سال آخر عمر خود را در ماهان از شهرهای [[کرمان]] گذراند و در همانجا از دنیا رفت.  

سید امیر نورالدین نعمت‌الله بن میرعبدالله<ref>براون، از سعدی تا جامی، ۱۳۳۹ش، ص۶۸۳.</ref> معروف به شاه نعمت‌الله ولی در چهاردم [[ربیع الاول]] سال [[سال ۷۳۱ هجری قمری|۷۳۱ق]]<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۳۰.</ref> در [[حلب]]<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۲۲.</ref> و طبق قولی در کوهبنان از شهرهای [[کرمان]]<ref>نعمت‌اللهی، طرائق الحقائق، ۱۳۱۹ق، ج۳، ص۱.</ref> به دنیا آمد. برخی محققین، او را از نوادگان [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر(ع)]]  دانسته‌اند.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۲۷.</ref>  

وی به نقاط مختلفی چون [[عراق]]، [[حجاز]]، [[هرات]]، [[ماوراء‌النهر]]، [[شیراز]] و کرمان مسافرت کرد.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۶۰-۱۰۵.</ref> او در مسافرتی که به [[مکه]] داشت، با [[شیخ عبدالله یافعی]] آشنا شد و به مدت هفت سال مبادی [[تصوف]] و [[عرفان]] را نزد او آموخت.<ref>زرین کوب، ارزش میراث صوفیه، ۱۳۴۴ش، ص۹۳.</ref> شاه ولی هنگام سیر و سیاحت در اطراف کرمان، گذرش به منطقه خوش آب و هوای ماهان افتاد.<ref>مستوفی بافقی، جامع مفیدی، ۱۳۴۰ش، ج۳، ص۳۱.</ref> در آنجا قصد اقامت کرد و ۲۵ سال آخر عمر خود را در آن دیار گذراند.<ref>Rieu, Catalogue of the Persian Manuscripts, 1966, vol. 2, p. 634-635.</ref>  

شاه نعمت‌الله ولی عارف و شاعر قرن هشتم هجری است.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، صفحه نوزده.</ref> وی در درجه اول عارفی بود که از شعر و غزل برای بیان مسائل تصوف و پرورش شاگردان استفاده می‌کرد.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۷.</ref> به اعتقاد [[ادوارد براون]] ایران‌شناس [[بریتانیا|انگلیسی]]، شاه نعمت‌الله بیشتر در تصوف و عرفان شهرت داشت تا شعر و شاعری.<ref>براون، از سعدی تا جامی، ۱۳۳۹ش، ص۶۸۶.</ref> او به سبب پیروی از مکتب [[محی‌الدین عربی]]، به اصطلاحات خاص [[عرفان]] او کاملا مسلط بود و به کار بردن این اصطلاحات را در آثار خود امری عادی می‌دانست.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۸.</ref>  

در مذهب شاه نعمت‌الله اختلاف است. افرادی مانند عبدالرزاق کرمانی، صنع‌الله نعمت‌اللهی و مستوفی بافقی [[شیعه|تشیع]] شاه نعمت‌الله را مسلّم می‌دانستند.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۵۸۷.</ref> در مقابل دکتر حمید فرزام معتقد است با اینکه او به [[امام علی علیه السلام|امام علی(ع)]] و فرزندانش ارادت داشت؛ اما [[اهل سنت و جماعت|سنی مذهب]] بود.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۵۹۸.</ref> برای سنی بودن وی به موارد زیر استناد شده است:<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۵۹۱-۵۹۸.</ref>

شاه نعمت الله بنیانگذار سلسله نعمت‌اللهی است.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، صفحه نوزده.</ref> او علاوه بر تحصیل علوم رسمی به ریاضت و عبادت<ref>زرین کوب، ارزش میراث صوفیه، ۱۳۴۴ش، ص۹۳.</ref>  و تعلیم و ارشاد مردم مشغول بود و در هرجا که اقامت داشت، به این امر توجه می‌نمود و طرز تفکر او موجب شد که در اندک زمانی مشهور شود و صوفیان و سالکان طریقت دور او جمع شوند.<ref>رک: فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۱۵۸.</ref> او در [[تصوف]] طریقتی جدید ایجاد کرد و پیروان سایر طریقت‌ها را تحت تاثیر خود قرار داد.  

شاه نعمت‌الله ولی در اشعار و آثار خود به ظهور [[موعود باوری|مهدی موعود]] و شخصیت او توجه داشت.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۳۷۵.</ref> او با تکیه بر روایات [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] رساله‌ای با عنوان «مهدیّه» درباره ظهور مهدی نوشته است.<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۳۷۴.</ref> همچنین از قصیده‌‌های معروف شاه ولی، قصیده‌ای طولانی درباره [[علایم ظهور]] است<ref>فرزام، تحقیق در احوال شاه نعمت‌الله، ۱۳۷۹ش، ص۳۷۲.</ref> که با این بیت شروع می‌شود: