حسنعلی نخودکی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

وی در زمان حیات خود هنگامی که در یکی از حجره های صحن عتیق رضوی مشغول عبادت بود، کرامت و لطف ویژه [[امام رضا(ع)]] به زائران خود را شهود کرده و [[وصیت]] کرد در همان مکانی که امام را شهود کرده بود زیر پای زائران دفن شود.<ref>[http://www.farhangnews.ir/content/39503 فرهنگ نیوز]</ref> برخی برای وی کرامت دیگری نقل کرده‌اند که وصیت کرده بود قبرش ده متر پایین‌تر از صحن باشد و سال‌ها بعد که در صحن گودبرداری انجام شد به قبر ایشان آسیبی نرسید و راز وصیت ایشان روشن گشت. در منابع معتبر منبعی برای این ادعا نقل نشده است.<ref>[http://www.shia-news.com/fa/news/12724 شیعه نیوز]</ref>

نخودکی از ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۴ق در [[مشهد]] اقامت گزید و به ریاضت‌های شرعی پرداخت و از درس استادانی همچون [[محمدعلی خراسانی]] (مشهور به حاجی فاضل) ، [[سیدعلی حائری یزدی]]، [[آقا حسین قمی|حاج‌ آقا حسین قمی]] و [[عبدالرحمن مدرس]] استفاده کرد.<ref>رجوع کنید به همان، ص‌‌۱۷ـ ۱۸، ۲۱</ref> وی در ۱۳۱۹ به [[شیراز]] سفر کرد و در آنجا به فراگرفتن طب و آموختن کتاب [[قانون (کتاب) |قانون]] نزد [[میرزا جعفر طبیب]] پرداخت.<ref> (رجوع کنید به همان، ص‌‌۲۲ </ref>

نخودکی در [[رمضان]] همان سال به [[بوشهر]] و از آنجا، از طریق دریا، به [[مکه]] رفت.<ref>رجوع کنید به همان، ص‌‌۲۳</ref> وی چند بار دیگر نیز به [[نجف]] و [[اصفهان]] سفر کرد.<ref>رجوع کنید به همان، ص‌‌۲۲</ref> و سرانجام در ۱۳۲۹ به مشهد رفت و تا پایان عمر در آنجا ماند.<ref>رجوع کنید به همان، ص‌‌۲۳ ـ ۲۴</ref>

از اساتید مشهور نخودکی می توان به افراد زیر اشاره کرد:

وی با وجود عبادت بسیار، گاه در [[فقه]] و [[اصول]] و ریاضیات، کتابهایی چون [[شرح لمعه]]، [[معالم‌ الدین]] و [[خلاصة الحساب]] را تدریس می‌کرد.<ref>همان، ص‌‌۲۴ ـ ۲۵؛ آشتیانی؛ مرعشی، همانجاها</ref>

برخی از شاگردان و مریدان نخودکی عبارتند از: فرزندش [[علی مقدادی اصفهانی]]، [[عبدالنبی خراسانی]]، [[ذبیح‌الله امیر شهیدی]]، [[محمدحسین خراسانی]]، [[محمود حلبی]]، [[محمد احمدآبادی]] (مشهور به طبیب‌زاده) ، [[سید علی رضوی]]، و [[ابوالحسن حافظیان]].<ref>رجوع کنید به بلاغی، کتاب مقالات الحنفاء فی مقامات شمس العرفاء، ص‌‌۲۲۰ ـ ۲۲۱؛ ابن بابویه، فضائل الاشهر الثلاثة، مقدمۀ عرفانیان، ص‌‌۱۴۹ـ۱۵۰؛ هاشمی خراسانی، ص‌‌۳، ۱۱، ۳۳؛ ابوالحسن حافظیان، مقدمۀ حکیمی، ص‌‌۱۳؛ مدرس گیلانی، حاشیه و ذیل صدوقی سها، ص‌‌۲۵ ـ ۲۶</ref>

آثار نخودکی را فرزند وی، مقدادی اصفهانی، در کتابی به نام [[نشان از بی نشان‌ها]]، در دو مجلد، به چاپ رسانده، که مشتمل است بر تعلیقه‌ای بر کتاب [[تذکرة المتقین (کتاب) |تذکرة المتقین]] اثر [[شیخ محمد بهاری|شیخ محمد بهاری همدانی]]، نامه‌هایی به برخی از مریدان، تقریر برخی از مجالس وی، و رساله‌هایی با موضوع‌های بیشتر [[عرفان|عرفانی]] و اخلاقی همچون [[توحید]]، [[ولایت]] و [[تولی|محبت اهل بیت (ع)]]، عشق و محبت، [[زهد]] و [[تقوا|پارسایی]]، حقوق مسلمانان بر یکدیگر، [[دعا]] و شرایط استجابت آن، و [[اخلاص]].<ref>رجوع کنید به مقدادی اصفهانی، ج‌۱، ص‌‌۱۱۷ـ۱۶۶، ۱۶۸ـ ۴۹۳، ۵۰۴ـ ۵۹۳</ref>

نخودکی کتابهای [[ارشاد البیان]] و [[اسرارنامه|اسرارنامۀ]] [[عطار نیشابوری]] را تصحیح و در ۱۳۵۵ق و ۱۳۵۶ق در [[تهران]] به چاپ رساند. او همچنین کتاب ترجمه الصلاة، اثر [[ملا محسن فیض کاشانی]]، را به همراه تأویلاتی از خویش دربارۀ [[نماز]]، چاپ کرد.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه الی تصانیف شیعه، ج‌۹، قسم ۳، ص‌‌۷۳۰، ج‌۱۱، ص‌‌۵۷؛ عبدالرحمن مدرس؛ مهدوی، همانجاها؛ قس مدرسی چهاردهی، ص‌‌۱۸۳، که گفته نخودکی منطق الطیر را با حذف منقبتهای خلفای سه‌گانه به چاپ رساند؛ قس امینی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف خلال الف عام، ج‌۳، ص‌‌۱۲۲۹؛ مرعشی،همانجا، که به اشتباه ترجمۀ کتاب الصلاة را به نخودکی نسبت داده‌اند</ref>

از نخودکی [[کرامت|کرامت‌های]] بسیاری نقل شده است.<ref>برای نمونه، رجوع کنید به مقدادی اصفهانی، ج‌۱، ص‌‌۴۹ به بعد</ref> برخی وی را [[قطب]] یا شیخ [[سلسله چشتیه|سلسلۀ چشتیه]] معرفی کرده و لقب [[طریقت|طریقتی]] وی را‌ [[بنده‌علی]] دانسته‌اند، اما وی کسی را به این سلسله دعوت نکرد.<ref>رجوع کنید به مدرسی چهاردهی؛ آشتیانی، همانجاها؛ قس بلاغی، کتاب مقالات الحنفاء فی مقامات شمس العرفاء، ۲۲۰ ـ ۲۲۱، که ‌بنا بر نقلی او را از فقرای ذهبیه دانسته است</ref> او به [[درویش|درویشان]] [[خاکساریه|خاکسار]] نیز علاقه‌مند بود و بیشتر شبهای جمعه به تکیۀ [[گنبد سبز]]، که محل اجتماع خاکساران بود، می‌رفت و با آنان معاشرت می کرد.<ref>مدرسی چهاردهی، همانجا؛ مقدادی اصفهانی، ج‌۱، ص‌‌۲۵</ref>

*اهتمام فراوان به رعایت [[شرع]]،

*[[حلال]] بودن غذا،

*بجاآوردن [[نمازهای واجب]] در اول وقت، و

*سعی در تحصیل حضور قلب.

وی همچنین به بیداری در سحرها، [[مراقبه]] در طول روز و [[محاسبه نفس]] در شب بسیار توصیه می کرد.<ref>برای نمونه، رجوع کنید به مقدادی اصفهانی، ج‌۱، ص‌‌۱۴۱ـ۱۴۲، ۱۴۵، ۱۴۷ ـ ۱۴۸</ref>

بنا بر بعضی از نامه‌های نخودکی به شاگردانش، او اعتقاد داشته است که در زمان وی، عارف کامل و استادی که توانایی دستگیری از سالکان را داشته باشد، وجود ندارد. وی ضمناً مکرر اظهار می‌داشته است که کامل نیست و نمی‌تواند [[مرشد]] باشد و بنابراین، از سر ناچاری، برای کسانی که طالب بودند و اصرار داشتند، دستورهایی را از شخص‌‌ کاملی که موفق به درک او شده بود به طالبان می داد و مداومت بر آنها را تا رسیدن به محضر یکی از [[عارف کامل|عارفان کامل]] توصیه می‌کرد.<ref>رجوع کنید به همان، ص‌‌۱۳۴، ۱۳۹ـ۱۴۰، ۱۴۲، ۱۴۴ـ۱۴۶، ۱۵۳</ref>

وی همچنین [[تصوف]] را طریق وصول الی‌الله (راه رسیدن به خدا) می دانست و از این‌رو اعتقاد داشت که تصوف مخصوص ‌‌[[اسلام]] نیست و در همۀ ادیان وجود دارد و طریقۀ همۀ انبیا و اولیا بوده، ولی صورت کامل آن در اسلام به ظهور رسیده است.

او همچنین ظاهر تصوف را [[شریعت]] اسلام و باطن و حقیقت آن را اتصال با [[ولایت]]، یعنی [[ایمان]] به [[ولایت]] [[امام علی]](ع) و جانشینان وی، می‌دانست.‌ بنابراین، از نظر وی [[قطب]] کسی است که رشتۀ اجازۀ وی به علی و فرزندان معصوم وی علیهم السلام اتصال داشته باشد تا بتواند راهنمایی دیگران را بر عهده بگیرد و آنکه به ولایت متصل نیست، اگرچه ظاهر اعمالش با شرع نبوی مطابقت داشته باشد، از اسلام و تصوف بهره‌ای ندارد.<ref>همان، ص۲۶۳، ۲۵۶ـ۲۶۶</ref>