confirmed، protected، templateeditor
۷٬۹۰۹
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح لنک دهی ها) |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
'''سیدمحمد سَروَر''' مشهور به '''واعظ بهسودی'''، ([[سال ۱۲۹۵ هجری شمسی|۱۲۹۵]]-[[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]]) از عالمان [[افغانستان]] است. سیدمحمد پس از اتمام تحصیلات مقدماتی، عازم [[نجف]] گردید. او بعد از چند سال تحصیل درس خارج [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیتالله حکیم]] و [[سید ابوالقاسم خویی|آیتالله خویی]] موفق به دریافت [[اجازه اجتهاد]] از آیتالله حکیم گردید و به دستور وی به افغانستان بازگشت و به فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی پرداخت. | '''سیدمحمد سَروَر''' مشهور به '''واعظ بهسودی'''، ([[سال ۱۲۹۵ هجری شمسی|۱۲۹۵]]-[[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]]) از عالمان [[افغانستان]] است. سیدمحمد پس از اتمام تحصیلات مقدماتی، عازم [[نجف]] گردید. او بعد از چند سال تحصیل درس خارج [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیتالله حکیم]] و [[سید ابوالقاسم خویی|آیتالله خویی]] موفق به دریافت [[اجازه اجتهاد]] از آیتالله حکیم گردید و به دستور وی به افغانستان بازگشت و به فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی پرداخت. | ||
کتاب [[مصباح الاصول]] از تألیفات اوست. واعظ بهسودی در [[۱۳۵۷ش]] به دستور نورمحمد ترهکی، رئیسجمهور دولت کمونیستی افغانستان، به زندان افتاد، و از آن زمان تاکنون از سرنوشت وی خبری در دست نیست. | کتاب [[مصباح الاصول]] از تألیفات اوست. واعظ بهسودی در [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] به دستور نورمحمد ترهکی، رئیسجمهور دولت کمونیستی افغانستان، به زندان افتاد، و از آن زمان تاکنون از سرنوشت وی خبری در دست نیست. | ||
==کودکی== | ==کودکی== | ||
سید محمدسرور در ۱۲۹۵ش در کجاب (کَجآب)، از روستاهای [[بهسود|بِهسود]]، در ولایت میدان به دنیا آمد. نام پدرش سیدحسنرضا بود. به دلیل فقر خانواده، سیدمحمد دوران کودکی خود را به چوپانی، حمل هیزم و کشاورزی گذراند و در کنار آن، به فراگیری [[قرآن کریم]] و برخی کتابهای معمول چون [[دیوان حافظ|دیوان حافظ]]، [[دیوان سعدی|سعدی]]، و... مشغول شد.<ref>ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۳.</ref> | سید محمدسرور در ۱۲۹۵ش در کجاب (کَجآب)، از روستاهای [[بهسود|بِهسود]]، در ولایت میدان به دنیا آمد. نام پدرش سیدحسنرضا بود. به دلیل فقر خانواده، سیدمحمد دوران کودکی خود را به چوپانی، حمل هیزم و کشاورزی گذراند و در کنار آن، به فراگیری [[قرآن|قرآن کریم]] و برخی کتابهای معمول چون [[دیوان حافظ|دیوان حافظ]]، [[دیوان سعدی|سعدی]]، و... مشغول شد.<ref>ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۳.</ref> | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
سید محمد، پس از تعلیم [[قرآن کریم]] و کتابهای متداول فارسی، به فراگیری صرف و نحو (جامع المقدمات) نزد سید مصطفی بزرگ خاندان واعظ پرداخت. او در بیشتر محافل سوگواری [[ | سید محمد، پس از تعلیم [[قرآن|قرآن کریم]] و کتابهای متداول فارسی، به فراگیری صرف و نحو (جامع المقدمات) نزد سید مصطفی بزرگ خاندان واعظ پرداخت. او در بیشتر محافل سوگواری [[اهلالبیت علیهمالسلام|اهلبیت عصمت و طهارت]] شرکت میکرد و با بیان شیوا مصائب [[آل محمد]] را برای حاضران بیان میکرد، از این رو، نزد مردم به واعظ کوچک مشهور گشت.{{مدرک}} | ||
===سفر به کابل=== | ===سفر به کابل=== | ||
واعظ در حدود [[۱۳۱۰ش]]، برای ادامه تحصیل عازم [[کابل]] گردید. او در پنج سال کتابهای مغنی، منطق، [[شرح لمعه]]، [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]، [[مکاسب]] و [[کفایة الاصول|کفایه]] را نزد [[میر علی احمد حجت|آیتالله میرعلی احمد حجت]] و شیخ محسن فرا گرفت و خود نیز در این مدت برخی دروسی را که خوانده بود، برای طلاب جلسه درس آیتالله حجت تدریس کرد. سپس به [[بهسود]] بازگشت و مدرسه محمدیه را در آن جا تأسیس نمود.{{مدرک}} | واعظ در حدود [[سال ۱۳۱۰ هجری شمسی|۱۳۱۰ش]]، برای ادامه تحصیل عازم [[کابل]] گردید. او در پنج سال کتابهای مغنی، منطق، [[الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (کتاب)|شرح لمعه]]، [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]، [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] را نزد [[میر علی احمد حجت|آیتالله میرعلی احمد حجت]] و شیخ محسن فرا گرفت و خود نیز در این مدت برخی دروسی را که خوانده بود، برای طلاب جلسه درس آیتالله حجت تدریس کرد. سپس به [[بهسود]] بازگشت و مدرسه محمدیه را در آن جا تأسیس نمود.{{مدرک}} | ||
===عزیمت به نجف=== | ===عزیمت به نجف=== | ||
سیدمحمد سرور پس از یک دهه فعالیت در زادگاهش، به قصد ادامه تحصیل به همراه خانواده عازم [[حوزه علمیه نجف]] گردید. در مسیر راه، مدت کوتاهی در [[حوزه علمیه قم]] توقف کرد و حدود شش ماهی در درس [[آیتالله بروجردی]] شرکت کرد.<ref>[http://nbo.ir/fa-ir/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B3%D9%88%D8%AF%DB%8C__l-p-۰-۱--۶۸.aspx#_ftn۲ سایت فرهیختگان]</ref> | سیدمحمد سرور پس از یک دهه فعالیت در زادگاهش، به قصد ادامه تحصیل به همراه خانواده عازم [[حوزه علمیه نجف]] گردید. در مسیر راه، مدت کوتاهی در [[حوزه علمیه قم]] توقف کرد و حدود شش ماهی در درس [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیتالله بروجردی]] شرکت کرد.<ref>[http://nbo.ir/fa-ir/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B3%D9%88%D8%AF%DB%8C__l-p-۰-۱--۶۸.aspx#_ftn۲ سایت فرهیختگان]</ref> | ||
او در نجف بیشتر در درس [[خارج فقه]] و اصول [[سید ابوالقاسم خویی|آیتالله خویی]] و [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیتالله حکیم]] شرکت میکرد و در حلقه [[مباحثه]] و نقد و نظر [[سید محمدباقر صدر|سیدباقر صدر]] و [[سید محمدحسین فضلالله]] حضور داشت. سرور اوقات دیگرش را به تدریس [[کفایة الاصول|کفایة الاصول]] و تقریر [[درس خارج|خارج اصول]] خوئی اختصاص داد و توانست کتاب [[مصباح الاصول]] را پدید آورد و [[اجازه اجتهاد]] از حکیم دریافت نمود. سرور واعظ در مباحث [[فقه|فقهی]]، فلسفی، [[کلام امامیه|کلامی]]، علوم [[قرآن]] و [[حدیث]] نیز مطالعاتی داشت.<ref> رجوع شود به: ربانی خلخالی، شهدای روحانیت شیعه، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۴.</ref> | او در نجف بیشتر در درس [[درس خارج|خارج فقه]] و اصول [[سید ابوالقاسم خویی|آیتالله خویی]] و [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیتالله حکیم]] شرکت میکرد و در حلقه [[مباحثه]] و نقد و نظر [[سید محمدباقر صدر|سیدباقر صدر]] و [[سید محمدحسین فضلالله]] حضور داشت. سرور اوقات دیگرش را به تدریس [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة الاصول]] و تقریر [[درس خارج|خارج اصول]] خوئی اختصاص داد و توانست کتاب [[مصباح الاصول]] را پدید آورد و [[اجازه اجتهاد]] از حکیم دریافت نمود. سرور واعظ در مباحث [[فقه|فقهی]]، فلسفی، [[کلام امامیه|کلامی]]، علوم [[قرآن]] و [[حدیث]] نیز مطالعاتی داشت.<ref> رجوع شود به: ربانی خلخالی، شهدای روحانیت شیعه، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۴.</ref> | ||
==بازگشت به افغانستان== | ==بازگشت به افغانستان== | ||
واعظ در حدود ۱۳۳۳ش با تشویق استادش، [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیتالله حکیم]] به [[افغانستان]] بازگشت و فعالیتهای فرهنگی و سیاسیاش را بار دیگر آغاز کرد. او در شرایطی به افغانستان بازگشت که یکی از جریانهای [[شیعه|شیعیان]] افغانستان به رهبری [[سید اسماعیل بلخی]] توسط حکومت وقت سرکوب و بلخی در زندان بود.{{مدرک}} در ۱۳۴۰ش به دستور داود، نخستوزیر وقت، واعظ به مدت سه سال به زندان افتاد. پس از برکناری داود، و روی کار آمدن محمد یوسف، وی با جمعی از روحانیون شیعه از جمله بلخی آزاد شد.<ref> ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۵.</ref> | واعظ در حدود ۱۳۳۳ش با تشویق استادش، [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیتالله حکیم]] به [[افغانستان]] بازگشت و فعالیتهای فرهنگی و سیاسیاش را بار دیگر آغاز کرد. او در شرایطی به افغانستان بازگشت که یکی از جریانهای [[شیعه|شیعیان]] افغانستان به رهبری [[سید اسماعیل بلخی]] توسط حکومت وقت سرکوب و بلخی در زندان بود.{{مدرک}} در ۱۳۴۰ش به دستور داود، نخستوزیر وقت، واعظ به مدت سه سال به زندان افتاد. پس از برکناری داود، و روی کار آمدن محمد یوسف، وی با جمعی از روحانیون شیعه از جمله بلخی آزاد شد.<ref> ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۵.</ref> | ||
پس از [[کودتای هفت ثور]] (اردیبهشت) [[۱۳۵۷ش]] و روی کار آمدن رژیم کمونیستی در افغانستان، مخالفت رژیم با ارزشهای اسلامی و فشار و اختناق دو چندان گردید. دستگیری فعالان مسلمان از کابل شروع شد و در کوتاهترین زمان در دیگر مناطق نیز ادامه یافت. واعظ و صدها روحانی دیگر در زمان حکومت حفیظالله امین، شبانه دستگیر و زندانی شدند. به دنبال اعتراض مردم، واعظ به طور موقت آزاد گردید، ولی دوباره دستگیر و به مکان نامعلومی انتقال داده شد. ببرک کارمل، رئیس بعدی دولت افغانستان با ادعای اینکه تمامی زندانیان سیاسی پیش از وی به قتل رسیدهاند، برای آنان مراسم گرامی داشت و فاتحه برگزار کرد.<ref> ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۸.</ref> | پس از [[کودتای هفت ثور]] (اردیبهشت) [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] و روی کار آمدن رژیم کمونیستی در افغانستان، مخالفت رژیم با ارزشهای اسلامی و فشار و اختناق دو چندان گردید. دستگیری فعالان مسلمان از کابل شروع شد و در کوتاهترین زمان در دیگر مناطق نیز ادامه یافت. واعظ و صدها روحانی دیگر در زمان حکومت حفیظالله امین، شبانه دستگیر و زندانی شدند. به دنبال اعتراض مردم، واعظ به طور موقت آزاد گردید، ولی دوباره دستگیر و به مکان نامعلومی انتقال داده شد. ببرک کارمل، رئیس بعدی دولت افغانستان با ادعای اینکه تمامی زندانیان سیاسی پیش از وی به قتل رسیدهاند، برای آنان مراسم گرامی داشت و فاتحه برگزار کرد.<ref> ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۸.</ref> | ||
==فعالیتهای علمی و فرهنگی== | ==فعالیتهای علمی و فرهنگی== | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
# شرح [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] (خطی) | # شرح [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] (خطی) | ||
# قضاء در مذهب شیعه (خطی) | # قضاء در مذهب شیعه (خطی) | ||
# تقریرات [[کفایة الاصول|کفایة]] یا نهج الاصول: توسط وحیدی بهسودی تدوین شده است.<ref>رجوع شود به: ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۶؛ شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۴ش، ج۶، ص۲۳۰.</ref> | # تقریرات [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة]] یا نهج الاصول: توسط وحیدی بهسودی تدوین شده است.<ref>رجوع شود به: ربانی خلخالی، شهدای روحانیت، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۵۶؛ شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۴ش، ج۶، ص۲۳۰.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*ربانی خلخالی، علی، «شهدای روحانیت شیعه در یکصد ساله اخیر»، قم، پیام اسلام، ۱۴۲۰ق. | *ربانی خلخالی، علی، «شهدای روحانیت شیعه در یکصد ساله اخیر»، قم، پیام اسلام، ۱۴۲۰ق. | ||
*شریف رازی، محمد، [[گنجینه دانشمندان]]، قم، اسلامیه، ۱۳۵۴ش. | *شریف رازی، محمد، [[گنجینه دانشمندان (کتاب)|گنجینه دانشمندان]]، قم، اسلامیه، ۱۳۵۴ش. | ||
*بختیاری، محمدعزیز، «شیعیان افغانستان»، قم، موسسه شیعهشناسی، ۱۳۸۵ش. | *بختیاری، محمدعزیز، «شیعیان افغانستان»، قم، موسسه شیعهشناسی، ۱۳۸۵ش. | ||
{{فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} | {{فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} |