درایة الحدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

درایة الحدیث به طور کلی دانشی است که به مباحثی می‌پردازد که در نقل استوارتر و فهم درست تر و ارزیابی دقیق تر حدیث نقش دارند، اما عالمان شیعه و اهل سنت از این علم تعریف‌هایی متفاوت به دست داده‌اند.

ابن کفانی در مقام طبقه‌بندی علوم و برای اولین بار علم حدیث را به دو شاخه علم الحدیث خاص بالروایة و علم الحدیث خاص بالدرایة تقسیم و هر یک را تعریف کرده است. روایة الحدیث یعنی علم به نقل گفتار و کردار پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم، روایت آن، ضبط درست آن و تصحیح الفاظ آن ص ۵۷. درایة الحدیث یعنی دانشی که با آن حقیقت نقل حدیث، شروط و انواع و احکام آن، وضعیت راوی و شروط و انواع مرویات وی و هر آنچه که بدان مربوط است، شناخته می‌شود. ابن کفانی همانجا

ابن جماعه با تلخیص مباحث علم درایه و با اندکی تفاوت، آن را به علم به قوانینی که با آن‌ها وضع و سند و متن شناخته می‌شود تعریف کرده است. سیوطی ج ۱، ص ۳۲

اما طاشکوپری زاده تعریفی کاملاً متفاوت از روایة الحدیث و درایة الحدیث ارائه کرده است. او با پذیرش اینکه عموم مباحث درایه ناظر به سند حدیث است، آن را دانشی دانسته است که با توجه به جایگاه راویان در حفظ و عدالت و نیز با توجه به چگونگی اتصال و انقطاع سند و خصوصیات دیگری که ناقدان حدیث بدان آگاه‌اند، از چگونگی اتصال احادیث به پیامبر اکرم بحث می‌کند. ج ۱ ص ۴۳۷

او روایة الحدیث را دانشی می‌داند که بر اساس قواعد زبان عربی و ضوابط شرعی به دریافت معنای الفاظ حدیث و مراد از آن‌ها می‌پردازد و مطابقت آن را با احوال پیامبر اکرم می سنجد. ج ۲ ص ۱