پرش به محتوا

عبیدالله بن زیاد: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۲: خط ۲۲:


==نسب و ویژگی‌های رفتاری==
==نسب و ویژگی‌های رفتاری==
ابو حفص عبیدالله بن زیاد بن ابیه، از کنیزی به نام مرجانه زاده شد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۷۵.</ref> برخی ابن زیاد را به طعنه به مادرش منسوب کرده و «ابن مرجانه» خوانده‌اند که اشاره به اتهام ناپاکی تولد عبیدالله دارد و در برخی منابع، به بدنام و [[زنا|زناکار]] بودن مادر او تصریح شده است.<ref>مفید، الاختصاص، ۱۳۷۹ق، ص۷۳.</ref> در [[زیارت عاشورا]] وی دوبار به صراحت مورد لعن واقع شده است، یک بار با نام مادرش «ابن مرجانه» و بار دیگر همراه با نام پدر و مادرش « ابن زیاد و ابن مرجانه»‌{{یادداشت | لَعَنَ اللهُ ابْنَ مَرْجَانَةَ ... وَ الْعَنْ عُبَیدَ اللهِ بْنَ زِیادٍ وَ ابْنَ مَرْجَانَةَ}}  <ref>قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، زیارت عاشورا
ابو حفص عبیدالله بن زیاد بن ابیه، از کنیزی به نام مرجانه زاده شد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۷۵.</ref> برخی ابن زیاد را به طعنه به مادرش منسوب کرده و «ابن مرجانه» خوانده‌اند که اشاره به اتهام ناپاکی تولد عبیدالله دارد و در برخی منابع، به بدنام و [[زنا|زناکار]] بودن مادر او تصریح شده است.<ref>مفید، الاختصاص، ۱۳۷۹ق، ص۷۳.</ref> در [[زیارت عاشورا]] وی دوبار به صراحت مورد لعن واقع شده است، یک بار با نام مادرش «ابن مرجانه» و بار دیگر همراه با نام پدر و مادرش «ابن زیاد و ابن مرجانه»‌{{یادداشت | لَعَنَ اللهُ ابْنَ مَرْجَانَةَ ... وَ الْعَنْ عُبَیدَ اللهِ بْنَ زِیادٍ وَ ابْنَ مَرْجَانَةَ}}  <ref>قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، زیارت عاشورا
</ref>زینب کبری(س) هم در کوفه ابن زیاد را در کاخش با عنوان ابن مرجانه مورد خطاب و نکوهش شدید قرار داد. {{یادداشت|سيجمع الله بينك و بينهم فتحاج و تخاصم فانظر لمن يكون الفلج يومئذ هبلتك (ثكلتك ) أمك يا بن مرجانة. ترجمه: خداوند تو و آنها در  روز قیامت  یکجا جمع می‌کند و با تو احتجاج خواهند کرد آنگاه تماشا کن که آن روز پیروز وسعادتمند کیست؟ ای پسر مرجانه مادرت به عزایت بنشیند }} <ref>القمي، الشيخ عباس، نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم، ج۱، ص۳۷۱. شعرانی، دمع السجوم، ترجمه نفس المهموم، ۱۳۷۴ق، ص ۲۲۶.</ref>
</ref> زینب کبری(س) در کوفه ابن زیاد را در کاخش با عنوان «ابن مرجانه» مورد خطاب و نکوهش شدید قرار داد.{{یادداشت|سيجمع الله بينك و بينهم فتحاج و تخاصم فانظر لمن يكون الفلج يومئذ هبلتك (ثكلتك ) أمك يا بن مرجانة. ترجمه: خداوند تو و آنها در  روز قیامت  یکجا جمع می‌کند و با تو احتجاج خواهند کرد آنگاه تماشا کن که آن روز پیروز وسعادتمند کیست؟ ای پسر مرجانه مادرت به عزایت بنشیند }} <ref>القمي، الشيخ عباس، نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم، ج۱، ص۳۷۱. شعرانی، دمع السجوم، ترجمه نفس المهموم، ۱۳۷۴ق، ص ۲۲۶.</ref> پدرش [[زیاد بن ابیه]]، از سرداران و حکمرانان [[بنی‌امیه|اموی]] بود که در سرکوب شورش‌ها در مناطق اسلامی، به قساوت و بی‌رحمی شهرت داشته است. در نسب زیاد بن ابیه نیز اختلاف است و مشخص نیست پدر او کیست. از این رو،‌ وی را ابن ابیه (یعنی پسرِ پدرش) خوانده‌اند. گفته‌ شده [[ابوسفیان]]، زیاد را حاصل زنای خود با سمیه، مادر زیاد می‌دانست و بدین رو، [[معاویه]]، زیاد را برادر خویش می‌خواند.<ref>نک: الاستیعاب، ج ۲، ص۵۲۵.</ref>
پدرش [[زیاد بن ابیه]]، از سرداران و حکمرانان [[بنی‌امیه|اموی]] بود که در سرکوب شورش‌ها در مناطق اسلامی، به قساوت و بی‌رحمی شهرت داشته است. در نسب زیاد بن ابیه نیز اختلاف است و مشخص نیست پدر او کیست. از این رو،‌ وی را ابن ابیه (یعنی پسرِ پدرش) خوانده‌اند. گفته‌ شده [[ابوسفیان]]، زیاد را حاصل زنای خود با سمیه، مادر زیاد می‌دانست و بدین رو، [[معاویه]]، زیاد را برادر خویش می‌خواند.<ref>نک: الاستیعاب، ج ۲، ص۵۲۵.</ref>


گفته‌اند که ابن زیاد، بسیار خشن، بی‌رحم و بی پروا بوده و برخی از زندگی‌نامه‌نویسان از او با عنوان «جبّار» یاد کرده‌اند<ref>زرکلی، الأعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۱۹۳.</ref> چنان که نقل کرده‌اند، در سرکوب [[خوارج]] در [[بصره]]، خشونتی شگفت‌انگیز از خود نشان داد.<ref>دینوری، اخبار، الاخبار الطوال، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲۶۹-۲۷۰؛ طبری، تاریخ، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۱۸۵-۱۸۷.</ref> این خصلت عبیدالله باعث شد در جنگ با غیرمسلمانان در فتوحات نیز موفقیت‌هایی به دست آورد.<ref>نک: زرکلی، الأعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۱۹۳.</ref>
گفته‌اند که ابن زیاد، بسیار خشن، بی‌رحم و بی پروا بوده و برخی از زندگی‌نامه‌نویسان از او با عنوان «جبّار» یاد کرده‌اند<ref>زرکلی، الأعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۱۹۳.</ref> چنان که نقل کرده‌اند، سال۵۸ق در سرکوب [[خوارج]] در [[بصره]]، خشونتی شگفت‌انگیز از خود نشان داد.<ref>دینوری، اخبار، الاخبار الطوال، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲۶۹-۲۷۰؛ طبری، تاریخ، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۱۸۵-۱۸۷.</ref> این خصلت عبیدالله باعث شد در جنگ با غیرمسلمانان در فتوحات نیز موفقیت‌هایی به دست آورد.<ref>نک: زرکلی، الأعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۱۹۳.</ref>
{{خلافت بنی امیه}}
{{خلافت بنی امیه}}


۲٬۳۲۵

ویرایش