پرش به محتوا

نخل‌گردانی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

imported>Naimi
imported>Naimi
خط ۸: خط ۸:
اسناد تاریخی، ریشه این رسم را در ایران، مربوط به  دوره [[صفویه]] می‎دانند.
اسناد تاریخی، ریشه این رسم را در ایران، مربوط به  دوره [[صفویه]] می‎دانند.
==پیشینه تاریخی==
==پیشینه تاریخی==
[[پرونده:نخل گردانی 1284ش در طبس.png|300px|بندانگشتی|نخل گردانی در طبس سال ۱۲۸۴ش]]
ساختن شبیه شهیدان و تابوتهای تمثیلی شهیدان و آیین حمل آنها در دسته های عزا در فرهنگ ایران پیشینه درازی دارد. نمونه برجسته و معتبر آن آیین سوگواری سالانه مرگ سیاوش (از قهرمانان شاهنامه) و حمل و گرداندن تابوت اوست.<ref> بلوکباشی، علی، نخل گردانی...، ص۱۳.</ref>{{سخ}}
ساختن شبیه شهیدان و تابوتهای تمثیلی شهیدان و آیین حمل آنها در دسته های عزا در فرهنگ ایران پیشینه درازی دارد. نمونه برجسته و معتبر آن آیین سوگواری سالانه مرگ سیاوش (از قهرمانان شاهنامه) و حمل و گرداندن تابوت اوست.<ref> بلوکباشی، علی، نخل گردانی...، ص۱۳.</ref>{{سخ}}
بر اساس اسناد موجود استفاده از واژه نخل و اطلاق این عنوان بر رسم تابوت‎گردانی امام سوم شیعیان، به دوره صفوی باز می‎گردد. ظاهرا این مراسم با تشریفاتی کم و بیش شبیه به امروز در دوره صفویه و در مناطق مركزی و كویری ایران، با شكلی رواج داشته است.<ref> خاکی،محمد رضا و دیگری، ریخت شناسی آیین نخل گردانی، ص۱۰.</ref> به همین دلیل برخی از پژوهشگران آیین نخل گردانی را از بدعت‌های حکومت صفویه می‌دانند.<ref>آیتی، عبدالحسین، تاریخ یزد، ص۲۴۴.</ref>
بر اساس اسناد موجود استفاده از واژه نخل و اطلاق این عنوان بر رسم تابوت‎گردانی امام سوم شیعیان، به دوره صفوی باز می‎گردد. ظاهرا این مراسم با تشریفاتی کم و بیش شبیه به امروز در دوره صفویه و در مناطق مركزی و كویری ایران، با شكلی رواج داشته است.<ref> خاکی،محمد رضا و دیگری، ریخت شناسی آیین نخل گردانی، ص۱۰.</ref> به همین دلیل برخی از پژوهشگران آیین نخل گردانی را از بدعت‌های حکومت صفویه می‌دانند.<ref>آیتی، عبدالحسین، تاریخ یزد، ص۲۴۴.</ref>
==ساختار مراسم==
==ساختار مراسم==
طبق رسومات آیین نخل‌گردانی در واقع در دو بخش برگزار می‎گردد؛ نخست نخل‌آرایی، نخل‌بندی یا همان آماده‌سازی و به اصطلاح آرایش نخل عزا، دوم نخل‌گردانی و یا نخل‎برداری. <ref>خاکی،محمد رضا و دیگری، ریخت شناسی آیین نخل گردانی، ص۱۱-۱۲.</ref>
طبق رسومات آیین نخل‌گردانی در واقع در دو بخش برگزار می‎گردد؛ نخست نخل‌آرایی، نخل‌بندی یا همان آماده‌سازی و به اصطلاح آرایش نخل عزا، دوم نخل‌گردانی و یا نخل‎برداری. <ref>خاکی،محمد رضا و دیگری، ریخت شناسی آیین نخل گردانی، ص۱۱-۱۲.</ref>
کاربر ناشناس