قاعده الزام: تفاوت میان نسخه‌ها

قاعده الزام (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۱۷

۱۹ بایت حذف‌شده ، ‏۱۲ مارس ۲۰۲۳

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Roohish

Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor

۵٬۹۹۳

ویرایش

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 ==موارد تطبیق قاعده==
-همه [[فقیهان]] در موارد اختلاف بین شیعه و [[اهل سنت]] به‌ویژه در مسئله [[سه طلاقه]] کردن، این قاعده را قبول دارند.{{مدرک}} برخی نیز به صورتی گسترده‌تر، در موارد اختلاف فقهی شیعه با سایر ادیان نیز این قاعده را معتبر می‌دانند.<ref>[http://www.fazellankarani.com/persian/works/book/6665-13/#121 محمد جواد فاضل لنکرانی، قاعده الزام، ص۱۲۱]</ref> <ref>موسوی سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۳۸۸ش، ج۲۶، ص۳۹.</ref> این قاعده در موارد و باب‌های مختلف فقهی مانند [[خرید و فروش]]، [[ازدواج]]، [[طلاق]]، [[ارث]] و... به کار می‌رود.{{مدرک}} دو نمونه از تطبیق‌های این قاعده از این قرار هستند:
+همه [[فقیهان]] در موارد اختلاف بین شیعه و [[اهل سنت]] به‌ویژه در مسئله [[سه طلاقه]] کردن، این قاعده را قبول دارند.{{مدرک}} برخی نیز به صورتی گسترده‌تر، در موارد اختلاف فقهی شیعه با سایر ادیان نیز این قاعده را معتبر می‌دانند.<ref>[http://www.fazellankarani.com/persian/works/book/6665-13/#121 محمد جواد فاضل لنکرانی، قاعده الزام، ص۱۲۱]</ref><ref>موسوی سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۳۸۸ش، ج۲۶، ص۳۹.</ref> این قاعده در موارد و باب‌های مختلف فقهی مانند [[خرید و فروش]]، [[ازدواج]]، [[طلاق]]، [[ارث]] و... به کار می‌رود.{{مدرک}} دو نمونه از تطبیق‌های این قاعده از این قرار هستند:
 ===سه طلاقه کردن===
@@ خط ۱۴: / خط ۱۴: @@
 ==سند و تاریخچه این قاعده==
-در [[حدیث|احادیث]] فقهی، در موارد متعددی مضمون این قاعده بیان شده است؛ از جمله حدیث معروف «{{عربی|اَلْزِموهُمْ بِما اَلْزَموا بِهِ أنْفُسَهُم|ترجمه=مخالفین را به آنچه خودشان قبول دارند مُلزم کنید}}.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۳۲۲</ref> فقیهان نخستین این قاعده را هرچند اصطلاح خاصی برای آن قرار داده نشده بود، در عمل اجرا می‌کردند. نخست بار [[محمد حسن نجفی]] در کتاب [[جواهر الکلام]] به نام این قاعده تصریح کرد.<ref>نجفی، جواهر الكلام، دار احیاء التراث العربی، ج۲۱، ص۳۹۳.</ref>
+در [[حدیث|احادیث]] فقهی، در موارد متعددی مضمون این قاعده بیان شده است؛ از جمله حدیث معروف «{{عربی|اَلْزِموهُمْ بِما اَلْزَموا بِهِ أنْفُسَهُم|ترجمه=مخالفین را به آنچه خودشان قبول دارند مُلزم کنید}}.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۳۲۲</ref> فقیهان نخستین این قاعده را هرچند اصطلاح خاصی برای آن قرار داده نشده بود، در عمل اجرا می‌کردند. نخست بار [[محمد حسن نجفی]] در کتاب [[جواهر الکلام]] به نام این قاعده تصریح کرد.<ref>نجفی، جواهر الکلام،‌ دار احیاء التراث العربی، ج۲۱، ص۳۹۳.</ref>
-[[محمد جواد فاضل لنکرانی]] در کتاب «قاعده الزام» معتقد است که در گذشته از آیات [[قرآن]] برای این قاعده، استدلالی ذکر نشده؛ ولی از آیات ۴۲ و ۴۷ [[سوره مائده]] <ref group="یادداشت">{{عربی|سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَینَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ یضُرُّوكَ شَیئا وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَینَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللّه یحِبُّ الْمُقْسِطینَ|ترجمه= آنها بسیار به سخنان تو گوش می‌دهند تا آن را تكذیب كنند [[مال حرام]] فراوان می‌خورند پس اگر نزد تو آمدند، در میان آنان داوری كن، یا آنها را به حال خود واگذار! و اگر از آنان صرف نظر كنی، به تو هیچ زیانی نمی‌رسانند و اگر میان آنها داوری كنی، با عدالت داوری كن، كه خدا عادلان را دوست دارد.}}
+[[محمد جواد فاضل لنکرانی]] در کتاب «قاعده الزام» معتقد است که در گذشته از آیات [[قرآن]] برای این قاعده، استدلالی ذکر نشده؛ ولی از آیات ۴۲ و ۴۷ [[سوره مائده]] <ref group="یادداشت">{{عربی|سَمَّاعُونَ لِلْکذِبِ أَکالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُک فَاحْکمْ بَینَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ یضُرُّوک شَیئا وَ إِنْ حَکمْتَ فَاحْکمْ بَینَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللّه یحِبُّ الْمُقْسِطینَ|ترجمه= آنها بسیار به سخنان تو گوش می‌دهند تا آن را تکذیب کنند [[مال حرام]] فراوان می‌خورند پس اگر نزد تو آمدند، در میان آنان داوری کن، یا آنها را به حال خود واگذار! و اگر از آنان صرف نظر کنی، به تو هیچ زیانی نمی‌رسانند و اگر میان آنها داوری کنی، با عدالت داوری کن، که خدا عادلان را دوست دارد.}}
-{{عربی|وَلْیحْكُمْ أَهْلُ الاْءِنْجیلِ بِما أَنْزَلَ اللّه فیهِ وَ مَنْ لَمْ یحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللّه فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُون|ترجمه= و اهل انجیل باید به آنچه خدا در آن مورد نازل كرده داوری كنند، و كسانی كه به آنچه خدا نازل كرده حكم نكنند، آنان خود، [[فاسق]] و گنهكارند.}}</ref> می‌توان این قاعده را به دست آورد.<ref>فاضل لنکرانی، قاعده الزام، ص۴۳ و ص۵۲.</ref>
+{{عربی|وَلْیحْکمْ أَهْلُ الاْءِنْجیلِ بِما أَنْزَلَ اللّه فیهِ وَ مَنْ لَمْ یحْکمْ بِما أَنْزَلَ اللّه فَأُولئِک هُمُ الْفاسِقُون|ترجمه= و اهل انجیل باید به آنچه خدا در آن مورد نازل کرده داوری کنند، و کسانی که به آنچه خدا نازل کرده حکم نکنند، آنان خود، [[فاسق]] و گنهکارند.}}</ref> می‌توان این قاعده را به دست آورد.<ref>فاضل لنکرانی، قاعده الزام، ص۴۳ و ص۵۲.</ref>
 ==پانویس==
 {{پانویس۲}}
 ==منابع==
 {{منابع}}
 * فرحی، سیدعلی، تحقیق فی القواعد الفقهیه، قم، مؤسسة النشر الاسلامیه، ۱۴۳۱ق.
 * محمدجواد فاضل لنکرانی و رضا اسکندری و مهدی رهنما، قاعده الزام، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، ۱۳۹۲ش.
-* نجفی، محمد حسن، جواهر الكلام فی شرح شرائع الاسلام، تحقیق: عباس قوچانی، چاپ هفتم،‌ بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
+* نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تحقیق: عباس قوچانی، چاپ هفتم،‌ بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
 * شیخ طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الاحکام، تحقیق خراسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
 * موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، قم، انتشارات دارالتفسیر، ۱۳۸۸ش.