سید محمدحسین شهریار: تفاوت میان نسخهها
حذف اضافات و ویکیسازی
imported>Rezataran بدون خلاصۀ ویرایش |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (حذف اضافات و ویکیسازی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = | | نام = سید محمد حسین شهریار | ||
| تصویر = سیدمحمدحسین شهریار.jpg | | تصویر = سیدمحمدحسین شهریار.jpg | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام اصلی = | | نام اصلی = سید محمد حسین بهجت تبریزی | ||
| زمینه فعالیت = شعر | | زمینه فعالیت = شعر | ||
| ملیت = [[ایران]] | | ملیت = [[ایران]] | ||
خط ۱۳: | خط ۱۲: | ||
| محل مرگ = [[تهران]] | | محل مرگ = [[تهران]] | ||
| علت مرگ = بیماری | | علت مرگ = بیماری | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = [[تهران]]، [[تبریز]]، [[نیشابور]] | ||
| مختصات محل زندگی = | | مختصات محل زندگی = | ||
| مدفن = [[مقبرة الشعراء تبریز]] | | مدفن = [[مقبرة الشعراء تبریز|مقبرة الشعرای تبریز]] | ||
|در زمان حکومت = | |در زمان حکومت = | ||
|اتفاقات مهم = | |اتفاقات مهم = | ||
خط ۴۰: | خط ۳۹: | ||
|استاد = | |استاد = | ||
|علت شهرت = | |علت شهرت = | ||
| | | تأثیر گذاشته بر = | ||
| | | تأثیر پذیرفته از = [[حافظ]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
|گفتاورد = | |گفتاورد = | ||
خط ۴۷: | خط ۴۶: | ||
}} | }} | ||
'''سید محمد حسین بهجت تبریزی'''(۱۲۸۵-۱۳۶۷ش)، مشهور به '''محمد حسین شهریار''' و متخلص به '''شهریار''' از شاعران ایرانی قرن ۱۴ ش، مدفون در [[مقبرة الشعراء تبریز|مقبرة الشعرای تبریز]]. | '''سید محمد حسین بهجت تبریزی'''(۱۲۸۵-۱۳۶۷ش)، مشهور به '''محمد حسین شهریار''' و متخلص به '''شهریار''' از شاعران ایرانی قرن ۱۴ ش، مدفون در [[مقبرة الشعراء تبریز|مقبرة الشعرای تبریز]]. شهریار، اشعاری درباره [[اهل بیت]] سروده است، «[[امام علی در دیوان شهریار#همای رحمت|علیای همای رحمت]]» از مشهورترین اشعار او در وصف [[امام علی]] است. منظومه «حیدربابایه سلام» (به فارسی: سلام بر حیدربابا) از اشعار معروف وی به زبان ترکی آذری است. | ||
{{گاهشمار زندگی سیدمحمدحسین شهریار}} | {{گاهشمار زندگی سیدمحمدحسین شهریار}} | ||
== زندگینامه== | == زندگینامه== | ||
سید | سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، فرزند حاج میرآقا خشگنابی (از وکلای درجه اول تبریز، دانشمند و اهل ادب) در سال ۱۲۸۳ش.<ref>البته در بیوگرافی وی به قلم لطف الله زاهدی که در همین دیوان (ص ۵۹) آمده، زادروزش ۱۲۸۵ش. یاد شده است.</ref> در تبریز متولد شد. خانواده وی اصالتا از روستای خشگناب بودند. دوران کودکیاش مصادف با انقلابهای تبریز بود. او این دوران را در روستاهای «شنگولآباد»، «قیشقرشاق»، و «خشگناب» گذراند.<ref>زهری، علی، مقدمه دیوان شهریار (۱)، ص۳۹.</ref> | ||
تحصیلات وی با قرائت گلستان و نصاب در مکتب روستا و نزد پدرش آغاز شد و در همان اوان با دیوان حافظ آشنایی پیدا کرد. پس از آن سیکل اول متوسطه را در مدرسه متحده و فیوضات به پایان رساند و در سال ۱۳۰۰ش. به تهران آمد و تحصیلات متوسطه را در [[دار الفنون]] (۱۳۰۳) به پایان رساند و وارد مدرسه طب شد.<ref>زهری، علی، مقدمه دیوان شهریار (۱)، ص۳۹.</ref> وی تا کلاس آخر مدرسه طب را تحصیل کرد | تحصیلات وی با قرائت گلستان و [[نصاب الصبیان|نصاب]] در مکتب روستا و نزد پدرش آغاز شد و در همان اوان با دیوان حافظ آشنایی پیدا کرد. پس از آن سیکل اول متوسطه را در مدرسه متحده و فیوضات به پایان رساند و در سال ۱۳۰۰ش. به تهران آمد و تحصیلات متوسطه را در [[دار الفنون]] (۱۳۰۳) به پایان رساند و وارد مدرسه طب شد.<ref>زهری، علی، مقدمه دیوان شهریار (۱)، ص۳۹.</ref> وی تا کلاس آخر مدرسه طب را تحصیل کرد اما به دلایلی از ادامه تحصیل محروم شد. شهریار پس از آن وارد خدمت دولتی شد.<ref>زاهدی، لطف الله، بیوگرافی استاد شهریار، در دیوان شهریار (۱)، ص ۵۹.</ref> | ||
وی در سال ۱۳۱۰ وارد خدمت دولت شد و تهران را ترک کرد و به خراسان (اداره ثبت اسناد نیشابور و مشهد)<ref>زاهدی، لطف الله، بیوگرافی استاد شهریار، در دیوان شهریار (۱)، ص ۵۹.</ref> رفت و تا سال ۱۳۱۴ش. در آنجا بود.<ref>زهری، علی، مقدمه دیوان شهریار (۱)، ص۳۹.</ref> در سال ۱۳۱۳ پدرش درگذشت و در [[قم]] مدفون شد.<ref>زاهدی، لطف الله، بیوگرافی استاد شهریار، در دیوان شهریار (۱)، ص ۵۹.</ref> | وی در سال ۱۳۱۰ وارد خدمت دولت شد و تهران را ترک کرد و به خراسان (اداره ثبت اسناد نیشابور و مشهد)<ref>زاهدی، لطف الله، بیوگرافی استاد شهریار، در دیوان شهریار (۱)، ص ۵۹.</ref> رفت و تا سال ۱۳۱۴ش. در آنجا بود.<ref>زهری، علی، مقدمه دیوان شهریار (۱)، ص۳۹.</ref> در سال ۱۳۱۳ پدرش درگذشت و در [[قم]] مدفون شد.<ref>زاهدی، لطف الله، بیوگرافی استاد شهریار، در دیوان شهریار (۱)، ص ۵۹.</ref> | ||
شهریار در ۱۳۳۲ش به تبریز بازگشت و از ۱۳۴۶ش در دانشکده ادبیات تبریز به تدریس اشتغال یافت. وزارت فرهنگ ایران، آموزشگاهی در تبریز را به نام وی نامگذاری کرد و روز ۲۶ اسفند را در تاریخ فرهنگ آذربایجان روز شهریار نامید<ref>آرین پور، ج۳، ص۵۱۰</ref>. او در همان زمان منظومه معروف و ترکی خود به نام حیدربابایه سلام را منتشر کرد.<ref> سخنوران نامی معاصر، ج۳، ص۲۱۰۸</ref> | |||
=== درگذشت === | === درگذشت === | ||
شهریار | شهریار در سال ۱۳۶۷ ش در تهران درگذشت و جنازهاش به تبریز منتقل شد. وی آخرین شاعری بود که در [[مقبرة الشعراء تبریز|مقبرة الشعرای تبریز]] دفن شد. به گفته برقعی در کتاب سخنوران نامی معاصر ایران، او در آخرین لحظات حیات، اشعار زیر را زمزمه میکرد:<ref> سخنوران نامی معاصر، ج۳، ص۲۱۰۸</ref> | ||
{{شعر|نستعلیق}}{{ب|ای مظهر جمال و جلال [[خدا]] | {{شعر|نستعلیق}}{{ب|ای مظهر جمال و جلال [[خدا]] علی| یا مظهر العجائب و یا مرتضی علی}}{{ب|از شهریار پیر زمینگیر دستگیر|ای دستگیر مردم بیدست و پا علی}}{{پایان شعر}} | ||
[[پرونده:مقبره الشعراء.jpg|بندانگشتی|راست|[[مقبرة الشعراء تبریز]] محل [[دفن]] سید محمد حسین شهریار و بسیاری دیگر از مشاهیر [[ایران]]]] | [[پرونده:مقبره الشعراء.jpg|بندانگشتی|راست|[[مقبرة الشعراء تبریز]] محل [[دفن]] سید محمد حسین شهریار و بسیاری دیگر از مشاهیر [[ایران]]]] | ||
== شعر== | == شعر== | ||
وی در اوایل شاعری، «بهجت» تخلص میکرد و | وی در اوایل شاعری، «بهجت» تخلص میکرد و بعدا دو بار با فال حافظ، تخلص خواست که طبق دو بیت ذیل از دیوان حافظ، تخلصش را به «شهریار» تغییر داد: | ||
«که چرخ سکه دولت بنام شهریاران زد»؛ «روم بشهر خود و شهریار خود باشم».<ref>زاهدی، لطف الله، بیوگرافی استاد شهریار، در دیوان شهریار (۱)، ص ۵۹.</ref> | «که چرخ سکه دولت بنام شهریاران زد»؛ «روم بشهر خود و شهریار خود باشم».<ref>زاهدی، لطف الله، بیوگرافی استاد شهریار، در دیوان شهریار (۱)، ص ۵۹.</ref> | ||
شهریار در انواع گونههای شعر فارسی مانند غزل، قصیده، قطعه، مثنوی، رباعی و نیمایی اشعاری | شهریار در انواع گونههای شعر فارسی مانند غزل، قصیده، قطعه، مثنوی، رباعی و نیمایی اشعاری سروده است.<ref>آرین پور، ج۳، ص۵۱۳</ref> از ویژگیهای شعر او استفاده از اصطلاحات عامیانه است. او در شعر از حافظ و نیما تأثیر پذیرفته است.<ref>آرین پور، ج۳، ص۵۱۵-۵۱۴</ref> | ||
ملک الشعرای بهار در در دیباچه کتاب صدای خدا، شهریار را چنین ستوده است: | ملک الشعرای بهار در در دیباچه کتاب صدای خدا، شهریار را چنین ستوده است: | ||
خط ۸۷: | خط ۷۷: | ||
* حیدربابا (به زبان آذری) | * حیدربابا (به زبان آذری) | ||
* سهندیه (به زبان آذری) | * سهندیه (به زبان آذری) | ||
* [[امام علی در دیوان شهریار#همای رحمت| | * [[امام علی در دیوان شهریار#همای رحمت|علی ای همای رحمت]] | ||
* [[امام علی در دیوان شهریار#شب و علی|علی و شب]] | * [[امام علی در دیوان شهریار#شب و علی|علی و شب]] | ||
* دو مرغ بهشتی | * دو مرغ بهشتی | ||
* افسانه شب در ۱۶۲۴ بیت مفصلترین مثنوی شهریار است | * افسانه شب در ۱۶۲۴ بیت مفصلترین مثنوی شهریار است<ref>آرین پور، ج۳، ص۵۱۴</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||