کاربر ناشناس
ادله اربعه: تفاوت میان نسخهها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Sama جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
دلیل در فقه به معنای چیزی است که برای اثبات حکم شرعی بدان استدلال میشود. برای دلیل تقسیماتی ذکر شده است: | دلیل در فقه به معنای چیزی است که برای اثبات حکم شرعی بدان استدلال میشود. برای دلیل تقسیماتی ذکر شده است: | ||
* دلیل به لحاظ اینکه مدلول آن حکم واقعی یا حکم ظاهری است به دو قسم اجتهادی و فقاهتی تقسیم میشود: | * دلیل به لحاظ اینکه مدلول آن حکم واقعی یا حکم ظاهری است به دو قسم اجتهادی و فقاهتی تقسیم میشود: | ||
# دلیل اجتهادی دلیلی است که بر حکم واقعی دلالت میکند. چون این دلیل موجب ظن به حکم واقعی میشود آن را دلیل اجتهادی نامیده اند. | # '''دلیل اجتهادی''' دلیلی است که بر حکم واقعی دلالت میکند. چون این دلیل موجب ظن به حکم واقعی میشود آن را دلیل اجتهادی نامیده اند. | ||
# دلیل فقاهتی اثبات کننده حکم ظاهری است و هنگامی که به حکم واقعی جهل باشد، کاربرد دارد. به این دلیل، اصل عملی نیز میگویند. چون مفاد این دلیل علم به حکم ظاهری است که با تعریف فقه (علم به احکام شرعی) تناسب دارد، آن را دلیل فقاهتی نامیده اند.<ref>محمدرضا مظفر، اصول الفقه، ج ۱، ص ۶؛ شیخ انصاری، فرائد الاصول، ج ۲، ص ۱۰</ref> | # '''دلیل فقاهتی''' اثبات کننده حکم ظاهری است و هنگامی که به حکم واقعی جهل باشد، کاربرد دارد. به این دلیل، اصل عملی نیز میگویند. چون مفاد این دلیل علم به حکم ظاهری است که با تعریف فقه (علم به احکام شرعی) تناسب دارد، آن را دلیل فقاهتی نامیده اند.<ref>محمدرضا مظفر، اصول الفقه، ج ۱، ص ۶؛ شیخ انصاری، فرائد الاصول، ج ۲، ص ۱۰</ref> | ||
*دلیل از جهت نوع دالّ به دو قسم لفظی و لبی تقسیم میشود: | *دلیل از جهت نوع دالّ به دو قسم لفظی و لبی تقسیم میشود: | ||
# دلیل لبی دلیلی است که از نوع الفاظ نیست مانند اجماع، سیره عقلا و ... | # '''دلیل لبی''' دلیلی است که از نوع الفاظ نیست مانند اجماع، سیره عقلا و ... | ||
# | # '''دلیل لفظی''' دلیل است که از نوع الفاظ است مانند خبر.<ref>محمدرضا مظفر، اصول الفقه، ج ۱، ص ۱۴۰</ref> | ||
==کتاب== | ==کتاب== | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
==اجماع== | ==اجماع== | ||
اجماع در نزد امامیه متفاوت از اجماع در میان عامه است. اجماع در این معنا بازگشت به سنت دارد؛ زیرا حجیت اجماع از جهت کاشف بودن آن از قول معصوم علیه السلام است و اجماعی که کاشفیت از قول معصوم ندارد، معتبر نیست.<ref>محمدرضا مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۳۵۳</ref> | اجماع در نزد امامیه متفاوت از اجماع در میان عامه است. اجماع در این معنا بازگشت به سنت دارد؛ زیرا حجیت اجماع از جهت کاشف بودن آن از قول معصوم علیه السلام است و اجماعی که کاشفیت از قول معصوم ندارد، معتبر نیست.<ref>محمدرضا مظفر، اصول الفقه، ج ۲، ص ۳۵۳</ref> از این رو اجماع دلیل مستقلی به شمار نمیرود و برخی فقها اجماع را بر اتفاق گروهی از فقها که همراه بودن امام علیه السلام با آنان معلوم است، تعریف کرده اند.<ref>مرتضی انصاری، فرائد الاصول، ج ۱، ص ۱۸۷؛ معالم الدین، ص ۱۷۳</ref> اصولیین برای اجماع تقسیماتی را ذکر کرده اند. | ||
{{اصلی|اجماع}} | |||
==عقل== | ==عقل== | ||