امامه دختر ابوالعاص بن ربیع: تفاوت میان نسخه‌ها

| زادروز/زادگاه =ی

{{جعبه نقل قول| عنوان = [[فاطمه(س)]] خطاب به [[حضرت علی(ع)]]:| نقل‌قول = «وَ أَنَا أُوصِیک أَنْ تَتَزَوَّجَ أُمَامَةَ بِنْتَ أُخْتِی زَینَبَ تَکونُ لِوُلْدِی مِثْلِی.{{سخ}}به تو [[وصیت]] می‌کنم که با امامة دختر خواهرم [[زینب بنت رسول الله|زینب]] ازدواج کنی؛ زیرا که او برای فرزندانم همانند من است»|تاریخ بایگانی| منبع = <small> مستدرک، ج۲، ص۳۶۰؛ سلیم بن قیس، ص۸۶۸</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

اُمامَه پیش از [[بعثت]] به دنیا آمد و در سال ۵۰ق از دنیا رفت.<ref> ذهبی، تاریخ اسلام، ج۴، ص۲۴</ref>

پدر امامه، [[ابوالعاص بن ربیع]]<ref>اسدالغابه، ج۴، ص۴۷۳</ref> <small>(درگذشت ۱۲ ذیحجه ۵۰ق)</small>، خواهرزاده [[خدیجه]] است که در [[جنگ بدر]] به اسارت [[مسلمانان]] درآمد<ref>واقدی، ج۱، ص۱۳۹؛ ابن هشام، ج۲، ص۳۰۶</ref> و حدود [[سال ۶ق]] اسلام آورد.

مادرش [[زینب دختر پیامبر (ص)|زینب]] دختر پیامبر اکرم (ص) و خدیجه است<ref>اسدالغابه، ج۴، ص۴۷۳</ref> که  در ۸ق درگذشت<ref> تاریخ خلیفه، ص۴۴</ref> و در [[بقیع]] مدفون است.

رسول خدا (ص) اُمامَه را دوست می‌داشت، اُمامَه در کودکی هنگامی که پیامبر [[نماز]] می‌گزارد، بر روی دوش آن حضرت بود. پیامبر چون به [[سجده]] می‌رفت او را بر زمین می‌گذاشت و چون برمی‌خاست او را برمی‌داشت.<ref> الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۸۸، اسدالغابه، ج۶، ص۲۲؛ البدء و التاریخ، ج۷، ص۳۳۱؛ الاصابه، ج۸، ص۲۴؛ ابن سعد، طبقات، ج۸، ص۳۲</ref>

فقها از این روایت برای جواز انجام دادن برخی کارها در حال نماز استفاده کرده‌اند.<ref> نک: بحارالأنوار ج۸۱، ص۲۸۸.</ref>

امام علی(ع) پس از درگذشت حضرت فاطمه (س) به سفارش آن حضرت با اُمامَه [[ازدواج]] کرد<ref> مستدرک وسائل، ج۲، ص۱۳۵؛ اسدالغابه، ج۶، ص۲۲؛  بحارالأنوار ج۴۳، ص۲۱۷.</ref> و از او صاحب پسری شد که  [[محمد اوسط بن علی|محمد اوسط]] نام گرفت.<ref>ابن سعد، ج۳، ص۱۴؛ ابن اثیر، الکامل، ج۳، ص۳۹۷؛ بلاذری، ج۳، ص۱۹۳</ref> هنگامی که حضرت علی (ع) به دست [[ابن ملجم]] مجروح شد، به امامه وصیت کرد که پس از او، با [[مغیره بن نوفل|مُغِیرَة بن نَوْفَل]] ازدواج کند. او پس از گذشت [[عده]] با مغیره ازدواج کرد و تا زمان وفات نزد او بود و فرزندی به نام یحیی برای او آورد<ref> اسدالغابه، ج۴، ص۴۷۳، ج۶، ص۲۲؛ الاصابه، ج۸، ص۲۵؛ ذهبی، تاریخ اسلام، ج۴، ص۲۴؛ ابن عبدالبر، استیعاب، ج۴، ص۱۷۸۹</ref> هرچند برخی معتقدند که او از علی و مغیره صاحب فرزندی نشد.<ref> ابن سعد، طبقات، ج۸، ص۱۶۸؛ نک: الاصابه، ج۸، ص۲۵؛ استیعاب، ج۴، ص۱۷۸۹</ref> بنابر برخی گزارش‌های دیگر، علی (ع) هنگامی که در بستر مرگ بود، خود از مغیره خواست که امامه را به عقد خویش درآورد زیرا بیم داشت که بعد از او، معاویه از امامه خواستگاری کند.<ref> الاستیعاب، ج‏۲، ص۱۷۸۹.</ref> طبق نقلی دیگر علی (ع) به امامه گفت اگر بعد از من تو را به شوهر کردن نیاز افتاد، با مغیره ازدواج کن. وقتی علی از دنیا رفت، پس از اتمام عده امامه، معاویه از او خواستگاری کرد و امامه به مغیره پیام فرستاد که «این معاویه» از من خواستگاری کرده و اگر تو را به من نیازی هست، به خواستگاری من بیا و چنین شد که امامه به همسری مغیره درآمد.<ref> الاستیعاب، ج‏۴، ص۱۷۸۹-۱۷۹۰.</ref>

* ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت،‌ دارالجیل، ط الأولی، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.

* ابن اثیر، علی بن محمد جزری، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.

* علامه مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق.

* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.

* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، دارالکتاب العربی، ط الثانیة، بیروت، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م.

* ابن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا،‌ دارالکتب العلمیة، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.

* ابن اثیر، الکامل فی التاریخ،‌دار صادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.

* بلاذری، احمد بن یحیی، کتاب جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی،‌ دارالفکر، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.

* ابن هشام، عبدالملک، السیره النبویـه، به کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۷۵ق/۱۹۵۵م.

* خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفة بن خیاط، تحقیق فواز، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.