پرش به محتوا

جمهوری آذربایجان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
imported>Fayaz
imported>Fayaz
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:


==مناطق مشهور شیعیان==
==مناطق مشهور شیعیان==
[[پرونده:ضریح امامزاده ابراهیم در گنجه.jpg|بندانگشتی|ضریح امامزاده ابراهیم فرزند [[امام باقر(ع)]] در گنجه]]
*نارداران
*نارداران
{{اصلی|نارداران}}
{{اصلی|نارداران}}
نارداران در ۲۸ کیلومتری شمال شرقی باکو قرار دارد و یکی از کانون‌های حرکت اسلامی در قفقاز و جمهوری آذربایجان بوده و زیارتگاه [[رحمیه خاتون]] خواهر [[امام رضا(ع)]] در این روستا هست.<ref>[http://www.bultannews.com/fa/mobile/55566 تبلیغ آرمان‌های انقلاب اسلامی در قلب آذربایجان]</ref> {{یادداشت|این روستا هم‌اکنون نیز یکی از مراکز مهم دینی شیعیان است. دولت آذربایجان در صدد است هویت دینی این منطقه را از بین ببرد.}}
نارداران در ۲۸ کیلومتری شمال شرقی باکو قرار دارد و یکی از کانون‌های حرکت اسلامی در قفقاز و جمهوری آذربایجان بوده و زیارتگاه [[رحمیه خاتون]] خواهر [[امام رضا(ع)]] در این روستا هست.<ref>[http://www.bultannews.com/fa/mobile/55566 تبلیغ آرمان‌های انقلاب اسلامی در قلب آذربایجان]</ref> {{یادداشت|این روستا هم‌اکنون نیز یکی از مراکز مهم دینی شیعیان است. دولت آذربایجان در صدد است هویت دینی این منطقه را از بین ببرد.}}


*شماخی
*شماخی یا شاماخی
در روزگار صفوی،‌ شماخی دارای مدرسه علمیه بوده و مساجدی هم در این شهر بوده است. شماخی از مراکز زبان فارسی در اذربایجان است.<ref>اشرافی مرتضی، گفتگو باعبدالقادر سلیم اف شهرویورماه ۱۳۹۳، همچنین برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به جعفریان رسول، اطلس شیعه، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی، چاپ دوم ۱۳۸۸،ص۶۴۴</ref>
در روزگار [[صفوی]]،‌ شماخی دارای مدرسه علمیه بوده و مساجدی هم در این شهر بوده است. شماخی از مراکز زبان فارسی در اذربایجان است.<ref>اشرافی مرتضی، گفتگو باعبدالقادر سلیم اف شهرویورماه ۱۳۹۳، همچنین برای مطالعه بیشتر رجوع کنید به جعفریان رسول، اطلس شیعه، تهران، انتشارات سازمان جغرافیایی، چاپ دوم ۱۳۸۸،ص۶۴۴</ref>
*گنجه
*گنجه
گنجه در ۳۶۵ کیلومتری غرب [[باکو]] قرار دارد و مقبره منسوب به ابراهیم فرزند [[امام محمد باقر(ع)]]، قبر نظامی گنجوی و مسجد شاه عباس در این شهر است.<ref>[http://fa.abna24.com/service/europe/archive/2016/02/18/699081/story.html خبرگزاری ابنا: افتتاح آرامگاه فرزند امام محمدباقر(ع) با حضور رئیس جمهور آذربایجان]</ref> گنجه از محلات مختلفی سامان یافته است که در هر محله قومیت‌های گوناگون زندگی می‌کنند. محلات تات قشلاق، زرابی، چای قیراغی، تات لار و... از آن جمله هستند. گنجه زادگاه شاعر و عارف، نظامی گنجوی است. در خلال جنگ‌های ایران و روسیه در قرن نوزدهم میلادی، گنجه به همراه شهرهایی دیگر از قفقاز ضمیمه خاک روسیه گردید.<ref>جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۸ش، ص۶۴۴.</ref>
گنجه در ۳۶۵ کیلومتری غرب [[باکو]] قرار دارد و مقبره منسوب به ابراهیم فرزند [[امام محمد باقر(ع)]]، قبر نظامی گنجوی و مسجد شاه عباس در این شهر است.<ref>[http://fa.abna24.com/service/europe/archive/2016/02/18/699081/story.html خبرگزاری ابنا: افتتاح آرامگاه فرزند امام محمدباقر(ع) با حضور رئیس جمهور آذربایجان]</ref> گنجه از محلات مختلفی سامان یافته است که در هر محله قومیت‌های گوناگون زندگی می‌کنند. محلات تات قشلاق، زرابی، چای قیراغی، تات لار و... از آن جمله هستند. گنجه زادگاه شاعر و عارف، نظامی گنجوی است. در خلال جنگ‌های ایران و روسیه در قرن نوزدهم میلادی، گنجه به همراه شهرهایی دیگر از قفقاز ضمیمه خاک روسیه گردید.<ref>جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۸ش، ص۶۴۴.</ref>
خط ۱۲۰: خط ۱۲۱:
===تشکل‌های دینی===
===تشکل‌های دینی===
*اداره روحانیت مسلمانان قفقاز
*اداره روحانیت مسلمانان قفقاز
این مرکز در سال ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م در باکو تأسیس شد و اولین رییس آن، [[شیخ‌الاسلام]] الله شکور پاشازاده بود. این مرکز با هدف کنترل گرایش‌های دینی مسلمانان و نیز دولتی کردن دین اسلام، توسط روس‌ها به‌وجود آمد. با این حال این تشکل هر وقت می‌توانست رفتارهای مستقل و مبتنی بر احیاگری دینی از خود بروز می‌داد. به موجب سنت رایج، شیخ الاسلام، شیعه و معاون مفتی وی، [[سنی]] است. هیئت تفتیش ادارۀ دینی بر هزینه و مخارج کارکنان مساجد و نهادهای دینی توسط نظارت می‌کند. همه کارکنان مساجد، پیرها و زیارتگاه‌ها (امام و روحانیون) وابسته به اداره دینی هستند و مسئول برگزاری عبادات و مراسم می‌باشند. گشایش مدارس دینی، دوره‌های آموزش قرآن و نهادهای آموزش عالی دین و اعزام دانشجویان مستعد به دانشگاه‌های مختلف کشورهای اسلامی در حیطه کاری این نهاد است.<ref>تاشتان، «تحولات اجتماعی فرهنگی در آذربایجان، دین و احیای دینی»به نقل از www.azararan.ir/fa بازدید: ۱۳۹۴/۲/۲۵ش.</ref>
این مرکز در سال ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م در باکو تأسیس شد و اولین رییس آن، [[شیخ‌الاسلام]] الله شکور پاشازاده بود. این مرکز با هدف کنترل گرایش‌های دینی مسلمانان و نیز دولتی کردن دین اسلام، توسط روس‌ها به‌وجود آمد. به موجب سنت رایج، شیخ الاسلام، شیعه و معاون مفتی وی، [[سنی]] است. همه کارکنان مساجد، پیرها و زیارتگاه‌ها (امام و روحانیون) وابسته به اداره دینی هستند و مسئول برگزاری عبادات و مراسم می‌باشند. گشایش مدارس دینی، دوره‌های آموزش قرآن و نهادهای آموزش عالی دین و اعزام دانشجویان مستعد به دانشگاه‌های مختلف کشورهای اسلامی در حیطه کاری این نهاد است.<ref>تاشتان، «تحولات اجتماعی فرهنگی در آذربایجان، دین و احیای دینی»به نقل از www.azararan.ir/fa بازدید: ۱۳۹۴/۲/۲۵ش.</ref> دولت آذربایجان تشکلی را به عنوان کمیته دولتی امور تشکل‌های دینی
 
با هدف افزایش کنترل دولت بر نهادها و تشکل‌های دینی در کنار اداره روحانیت ایجاد کرده است.
*کمیته دولتی امور تشکل‌های دینی
دولت آذربایجان این تشکل را با هدف افزایش کنترل دولت بر نهادها و تشکل‌های دینی ایجاد کرده است.


*حزب اسلامی آذربایجان(صدای اسلام)
*حزب اسلامی آذربایجان(صدای اسلام)
این حزب همواره موضع انتقادی در برابر فعالیت‌های دولت باکو داشته است. این حزب در سال ۱۳۷۱ش/۱۹۹۲م رسمیت یافت و در ۱۳۷۵ش/۱۹۹۶م با محدودیت‌های شدید دولتی روبه‌رو شد. منابع غربی اعضای این حزب را در سال ۱۳۸۴ش/۲۰۰۵م بیش از ۷۰ هزار نفر برآورد کرده بودند. با توجه به مرام‌نامه حزب اسلامی، می‌توان موارد زیر را به عنوان مهم‌ترین اهداف این حزب اسلام‌گرای شیعی برشمرد:
حزب اسلامی آذربایجان در سال ۱۳۷۱ش/۱۹۹۲م رسمیت یافت و در ۱۳۷۵ش/۱۹۹۶م با محدودیت‌های شدید دولتی روبه‌رو شد زیرا این حزب همواره موضع انتقادی در برابر فعالیت‌های دولت باکو داشته است. منابع غربی اعضای این حزب را در سال ۱۳۸۴ش/۲۰۰۵م بیش از ۷۰ هزار نفر برآورد کرده بودند. با توجه به مرام‌نامه حزب اسلامی، می‌توان موارد زیر را به عنوان مهم‌ترین اهداف این حزب اسلام‌گرای شیعی برشمرد:
*تلاش برای تعمیق باور‌های دینی مردم از راه تبلیغات دینی و بزرگداشت مناسبت‌های اسلامی.  
*تلاش برای تعمیق باور‌های دینی مردم از راه تبلیغات دینی و بزرگداشت مناسبت‌های اسلامی.  
*مقابله با ترویج فساد و نفوذ دشمنان اسلام<ref>خدادوست، «جریان اسلامی آذربایجان، آتش زیر خاکستر»، سایت برهان، نشر:۱۳۹۱/۳/۲۵ش.</ref>
*مقابله با ترویج فساد و نفوذ دشمنان اسلام<ref>خدادوست، «جریان اسلامی آذربایجان، آتش زیر خاکستر»، سایت برهان، نشر:۱۳۹۱/۳/۲۵ش.</ref>
احزاب سوسیال دموکرات آذربایجان و جبهه خلق آذربایجان (شاخه کلاسیک) نیز گرایشات دینی دارند.
*اتحادیه اسلامی حمایت از حقوق بشر
*اتحادیه اسلامی حمایت از حقوق بشر
این اتحادیه توسط ایلقار ابراهیم اوغلو تاسیس شده است. ابراهیم اوغلو نماینده انجمن بین‌المللی آزادی دینی در آذربایجان است.<ref>[http://www.shafaqna.com/persian/islam-world/item/8027 نگاهی به وضعیت شیعیان جمهوری آذربایجان]</ref>{{یادداشت|انجمن یاد شده نهاد غیردولتی مسیحی است که مرکز آن در آمریکا قرار دارد.}} او به مدت ۸ سال علوم دینی و فلسفه اسلامی را در دانشگا‌ه‌های ایران تحصیل کرده است. برخی او را روشنفکر مذهبی می‌دانند.<ref>[http://www.shafaqna.com/persian/islam-world/item/8027 نگاهی به وضعیت شیعیان جمهوری آذربایجان]</ref>ایلقار در کنار توجه به شیوه‌های ملایم مذهبی از منتقدان سرسخت حاکمیت اقتدارگرای علی‌اُف است و به خاطر مخالفت‌های گسترده با دولت در سال ۱۳۸۳ش/۲۰۰۴م از [[امام جماعت|امامت جماعت]] مسجد جامع باکو، کنار گذاشته شد و با محدودیت‌های اساسی در فعالیت‌هایش مواجه گشت.<ref>[http://www.shafaqna.com/persian/islam-world/item/8027 نگاهی به وضعیت شیعیان جمهوری آذربایجان]</ref>
این اتحادیه توسط ایلقار ابراهیم اوغلو تاسیس شده است. ابراهیم اوغلو نماینده انجمن بین‌المللی آزادی دینی در آذربایجان است.<ref>[http://www.shafaqna.com/persian/islam-world/item/8027 نگاهی به وضعیت شیعیان جمهوری آذربایجان]</ref>{{یادداشت|انجمن یاد شده نهاد غیردولتی مسیحی است که مرکز آن در آمریکا قرار دارد.}} او به مدت ۸ سال علوم دینی و فلسفه اسلامی را در دانشگا‌ه‌های ایران تحصیل کرده است. برخی او را روشنفکر مذهبی می‌دانند.<ref>[http://www.shafaqna.com/persian/islam-world/item/8027 نگاهی به وضعیت شیعیان جمهوری آذربایجان]</ref>ایلقار در کنار توجه به شیوه‌های ملایم مذهبی از منتقدان سرسخت حاکمیت اقتدارگرای علی‌اُف است و به خاطر مخالفت‌های گسترده با دولت در سال ۱۳۸۳ش/۲۰۰۴م از [[امام جماعت|امامت جماعت]] مسجد جامع باکو، کنار گذاشته شد و با محدودیت‌های اساسی در فعالیت‌هایش مواجه گشت.<ref>[http://www.shafaqna.com/persian/islam-world/item/8027 نگاهی به وضعیت شیعیان جمهوری آذربایجان]</ref>
*مرکز پژوهش‌های دینی
این مرکز در سال ۱۳۷۸ش/۱۹۹۹م تأسیس شد. ریاست این مرکز را ائلچین عسگراُف به‌عهده دارد. این مرکز خواستار برقراری روابط گسترده بین ایران و آذربایجان است. این مرکز علاوه بر درج مطالب خبری و تحلیلی در سایت اینترنتی خود، مجله قطب را نیز منتشر می‌کند. انتقاد از برخی سیاست‌های دولت در زمینه مسائل دینی و اعتراض شدید به گسترش فعالیت‌های مسیونری مسیحی از رویکردهای مشخص این مرکز تحقیقاتی به‌شمار می‌رود.


==مراسم محرم و عاشورا==
==مراسم محرم و عاشورا==
کاربر ناشناس