کاربر ناشناس
اسباب نزول: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←کتابشناسی
imported>Mgolpayegani جز (←علم اسباب نزول) |
imported>Mgolpayegani جز (←کتابشناسی) |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
علم اسباب نزول، دانشی است که از اوضاع، شرایط، زمان و مکان نزول آیات و سوره‌های قرآنی و زمینه‌ها و داستان‌های مربوط به آن بحث می‌کند.<ref>حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۱، ص۷۶.</ref> مسائل این علم را مجموعه روایات شأن نزول و اسباب نزول تشکیل می‌دهند. فایده این علم را فهم آسان‌تر و درست‌تر آیات قرآنی دانسته‌اند. | علم اسباب نزول، دانشی است که از اوضاع، شرایط، زمان و مکان نزول آیات و سوره‌های قرآنی و زمینه‌ها و داستان‌های مربوط به آن بحث می‌کند.<ref>حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۱، ص۷۶.</ref> مسائل این علم را مجموعه روایات شأن نزول و اسباب نزول تشکیل می‌دهند. فایده این علم را فهم آسان‌تر و درست‌تر آیات قرآنی دانسته‌اند. | ||
== | == کتابشناسی== | ||
[[پرونده:اسباب النزول واحدی.JPG|بندانگشتی|تصویری از جلد کتاب «اسباب نزول القرآن» علی بن احمد واحدی(۴۶۲ق).]] | [[پرونده:اسباب النزول واحدی.JPG|بندانگشتی|تصویری از جلد کتاب «اسباب نزول القرآن» علی بن احمد واحدی(۴۶۲ق).]] | ||
ابن ندیم نخستین مجموعه‌های تدوین یافته درباره اسباب نزول را از [[ابن عباس]] دانسته است.<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۴۰، | ابن ندیم نخستین مجموعه‌های تدوین یافته درباره اسباب نزول را از [[ابن عباس]] دانسته است.<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۴۰، به نقل از معرفت و لسانی فشارکی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی ذیل مدخل اسباب النزول، ج۸، ص۱۲۸.</ref> گفته شده ابن مدینی (۲۳۴ق)، نخستین دانشمندی است که درباره اسباب نزول کتاب نوشته<ref>ابن ندیم، الفهرست، ص۱۵۳، به نقل از معرفت و لسانی فشارکی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی ذیل مدخل اسباب النزول، ج۸، ص۱۲۸؛ حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۱، ص۷۶.</ref> اما برخی به دلیل نام نبردن واحدی از کتاب وی و همچنین ندیدن سیوطی کتاب او را، در اصل وجود وی تردید کرده‌اند.<ref>ریپین، اسباب النزول، ۱۹۸۵م، ص۳.</ref> برخی از کتاب‌ها با موضوع اسباب نزول عبارت است از: | ||
*القصص و الاسباب التی نزل من اجلها القرآن؛ ابومطرف اندلسی(۴۰۲ق) | *القصص و الاسباب التی نزل من اجلها القرآن؛ ابومطرف اندلسی (۴۰۲ق) | ||
* اسباب النزول؛ محمد بن سعد قرافی | * اسباب النزول؛ محمد بن سعد قرافی | ||
* اسباب النزول القرآن یا اسباب النزول؛ علی بن احمد واحدی(۴۶۲ق) | * اسباب النزول القرآن یا اسباب النزول؛ علی بن احمد واحدی (۴۶۲ق) | ||
* اسباب النزول ؛ قطب الدین راوندی(۵۷۳ق) | * اسباب النزول ؛ قطب الدین راوندی (۵۷۳ق) | ||
* بیان التنزیل؛ ابن شهر آشوب(۵۸۸ق) | * بیان التنزیل؛ ابن شهر آشوب (۵۸۸ق) | ||
* اسباب النزول؛ ابن جوزی (۵۹۷م) | * اسباب النزول؛ ابن جوزی (۵۹۷م) | ||
* لباب النقول فی اسباب النزول؛ سیوطی (۹۱۱ق).<ref>معرفت و لسانی فشارکی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی ذیل مدخل اسباب النزول، ج۸، ص۱۲۷.</ref> | * لباب النقول فی اسباب النزول؛ سیوطی (۹۱۱ق).<ref>معرفت و لسانی فشارکی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی ذیل مدخل اسباب النزول، ج۸، ص۱۲۷.</ref> | ||
===فضائل اهل بیت در کتاب‌های اسباب نزول=== | ===فضائل اهل بیت در کتاب‌های اسباب نزول=== | ||
مفسران شیعی و برخی از مفسران اهل سنت در بحث از اسباب نزول به ثبت و ضبط مجموعه‌هایی از شأن نزول آیات در فضایل اهل بیت(ع) توجه ویژه داشته‌اند. برخی از این آثار عبارتند از: | مفسران شیعی و برخی از مفسران اهل سنت در بحث از اسباب نزول به ثبت و ضبط مجموعه‌هایی از شأن نزول آیات در فضایل اهل بیت (ع) توجه ویژه داشته‌اند. برخی از این آثار عبارتند از: | ||
* ما نزل فی اهل البیت(ع) من القرآن؛ ابن حجام محمد بن عباس عالم امامی قرن | * ما نزل فی اهل البیت(ع) من القرآن؛ ابن حجام محمد بن عباس عالم امامی قرن سوم هجری قمری | ||
* ما نزل من القرآن فی امیرالمومنین(ع)؛ [[ابونعیم اصفهانی]](۴۳۰ق) | * ما نزل من القرآن فی امیرالمومنین (ع)؛ [[ابونعیم اصفهانی]] (۴۳۰ق) | ||
* ما نزل من القرآن فی علی بن ابی طالب(ع)؛ ابوعبیدالله محمد بن عمران مرزبانی | * ما نزل من القرآن فی علی بن ابی طالب (ع)؛ ابوعبیدالله محمد بن عمران مرزبانی | ||
* الآیات | * الآیات المنزلة فی اهل البیت؛ ابن فحام | ||
* مختصر ما نزل من القرآن فی صاحب الزمان؛ احمد بن محمد جوهری | * مختصر ما نزل من القرآن فی صاحب الزمان؛ احمد بن محمد جوهری | ||
*منارالحق؛ احمد بن حسن بنعلی فلکی طوسی | *منارالحق؛ احمد بن حسن بنعلی فلکی طوسی | ||