پرش به محتوا

محمدتقی بهجت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ اوت ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۴: خط ۵۴:
| پانویس =
| پانویس =
}}
}}
'''محمدتقی بهجت''' (۱۳۳۴-۱۴۳۰ ق./ ۱۲۹۵-۱۳۸۸ ش.) از [[مراجع تقلید]] و [[عرفان|عرفای]] معاصر بود. وی در ۱۲۹۵ ش. به دنیا آمد در ۱۳۴۸ ق. برای علم‌آموزی عازم [[کربلا]] سپس در ۱۳۵۲ ق. [[نجف]] گردید. او پس از مدتی در ۱۳۶۳ ق. به [[ایران]] برگشت و در [[حوزه علمیه قم]] به تدریس پرداخت. آیت‌الله بهجت شاگرد [[سید علی قاضی طباطبایی|سیدعلی قاضی]] و در بین مردم و علما، به زهد و تقوی شهره بود. وی در سال ۱۳۸۸ ش./۱۴۳۰ ق. در بیمارستان ولی عصر(عج) شهر [[قم]] وفات یافت و در داخل [[حرم حضرت معصومه|حرم حضرت معصومه (س)]] به خاک سپرده شد.
 
'''محمدتقی بهجت''' (۱۳۳۴-۱۴۳۰ ق./ ۱۲۹۵-۱۳۸۸ ش.) از [[مراجع تقلید]] و [[عرفان|عرفای]] معاصر بود. وی در ۱۲۹۵ ش. به دنیا آمد در ۱۳۴۸ ق. برای علم‌آموزی عازم [[کربلا]] سپس در ۱۳۵۲ ق. [[نجف]] گردید. او پس از مدتی در ۱۳۶۳ ق. به [[ایران]] برگشت و در [[حوزه علمیه قم]] به تدریس پرداخت. آیت‌الله بهجت شاگرد [[سید علی قاضی طباطبایی|سیدعلی قاضی]] و در بین مردم و علما، به زهد و تقوی شهره بود. وی در سال ۱۳۸۸ ش./۱۴۳۰ ق. در بیمارستان ولی عصر(عج) شهر [[قم]] وفات یافت و در داخل [[حرم حضرت معصومه|حرم حضرت معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.


==مختصری از زندگی نامه==
==مختصری از زندگی نامه==
محمدتقی بهجت، در سال ۱۳۳۴ق. (یا ۱۳۳۲ق.) در میان خانواده‌ای مذهبی در [[فومن]] به دنیا آمد. او بعدها خانه محل تولدش را به مدرسه دینی تبدیل کرد. بهجت، در ۱۶ ماهگی، مادرش را از دست داد و تحت تربیت پدرش قرار گرفت. پدرش، کربلایی محمود، از طریق ساختن نوعی کلوچه سنتی و محلی مخصوص فومنات، امرار معاش می‌کرد. محمدتقی بهجت به همراه پدر، از کودکی در مجالس عزاداری [[امام حسین (ع)]] شرکت داشت.<ref>[http://www.bahjat.ir/index.php/sharh.html زندگی نامه آیت الله بهجت در سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت]</ref>
محمدتقی بهجت، در سال ۱۳۳۴ق. (یا ۱۳۳۲ق.) در میان خانواده‌ای مذهبی در [[فومن]] به دنیا آمد. او بعدها خانه محل تولدش را به مدرسه دینی تبدیل کرد. بهجت، در ۱۶ ماهگی، مادرش را از دست داد و تحت تربیت پدرش قرار گرفت. پدرش، کربلایی محمود، از طریق ساختن نوعی کلوچه سنتی و محلی مخصوص فومنات، امرار معاش می‌کرد. محمدتقی بهجت به همراه پدر، از کودکی در مجالس عزاداری [[امام حسین(ع)]] شرکت داشت.<ref>[http://www.bahjat.ir/index.php/sharh.html زندگی نامه آیت الله بهجت در سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت]</ref>  


[[پرونده:جوانی آیت الله بهجت.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:جوانی آیت الله بهجت.jpg|بندانگشتی]]
خط ۶۹: خط ۷۰:
بهجت، بعد از اخذ اجازات [[اجتهاد]] از استادان، جهت [[صله ارحام]] در سال ۱۳۲۴ ش. برابر با ۱۳۶۳ ق. به [[ایران]] آمد و چند ماهی را در [[فومن]] بود. وی در زمان اقامت‌اش در [[گیلان]]، برای دیدار عالمان شهرهای گیلان، به آن شهرها مسافرت کرد.
بهجت، بعد از اخذ اجازات [[اجتهاد]] از استادان، جهت [[صله ارحام]] در سال ۱۳۲۴ ش. برابر با ۱۳۶۳ ق. به [[ایران]] آمد و چند ماهی را در [[فومن]] بود. وی در زمان اقامت‌اش در [[گیلان]]، برای دیدار عالمان شهرهای گیلان، به آن شهرها مسافرت کرد.


او بعد از اقامتی چند ماهه در فومن، به قصد زیارت [[حضرت معصومه (س)]] و اطّلاع از [[حوزه علمیه قم|حوزه قم]]، به این شهر رفت و چند ماه در آن‌جا توقف کرد که خبر رحلت استادان [[نجف]] را یکی پس از دیگری شنید. از این رو، تصمیم گرفت که در [[قم]] بماند.<ref>[http://nbo.ir/fa-ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%D9%89__l-p-0-1--112.aspx زندگی نامه تفصیلی آیت الله العظمی بهجت]</ref>
او بعد از اقامتی چند ماهه در فومن، به قصد زیارت [[حضرت معصومه(س)]] و اطّلاع از [[حوزه علمیه قم|حوزه قم]]، به این شهر رفت و چند ماه در آن‌جا توقف کرد که خبر رحلت استادان [[نجف]] را یکی پس از دیگری شنید. از این رو، تصمیم گرفت که در [[قم]] بماند.<ref>[http://nbo.ir/fa-ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%D9%89__l-p-0-1--112.aspx زندگی نامه تفصیلی آیت الله العظمی بهجت]</ref>


آیت الله محمدتقی بهجت فومنی عصر یکشنبه ۱۳۸۸/۲/۲۷ به علت سکته قلبی، در بیمارستان حضرت ولی عصر(عج) شهر [[قم]] وفات یافت و در داخل [[حرم حضرت معصومه|حرم حضرت معصومه (س)]] به خاک سپرده شد.<ref>[http://www.asriran.com/fa/news/72562/%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF علت فوت آیت الله بهجت اعلام شد]</ref>
آیت الله محمدتقی بهجت فومنی عصر یکشنبه ۱۳۸۸/۲/۲۷ به علت سکته قلبی، در بیمارستان حضرت ولی عصر(عج) شهر [[قم]] وفات یافت و در داخل [[حرم حضرت معصومه|حرم حضرت معصومه(س)]] به خاک سپرده شد.<ref>[http://www.asriran.com/fa/news/72562/%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF علت فوت آیت الله بهجت اعلام شد]</ref>


==اطلاعات علمی==
==اطلاعات علمی==
===اساتید===
===اساتید===
====اساتید در حوزه نجف====
====اساتید در حوزه نجف====
{{ستون-شروع|4}}
{{ستون-شروع|۴}}
# [[سید عبدالغفار مازندرانی نجفی]].
# [[سید عبدالغفار مازندرانی نجفی]].
# شیخ [[مرتضی طالقانی]].
# شیخ [[مرتضی طالقانی]].
خط ۸۸: خط ۸۹:
{{پایان}}
{{پایان}}
====اساتید در حوزه علمیه قم====
====اساتید در حوزه علمیه قم====
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|۲}}
# [[سید محمد حجت کوه کمره ای|آیت الله سید محمّد حجّت کوه کمره‌ای تبریزی]]
# [[سید محمد حجت کوه کمره ای|آیت الله سید محمّد حجّت کوه کمره‌ای تبریزی]]
# [[آیت الله بروجردی]]<ref>جزوه گذری و نظری بر زندگانی آیةالله بهجت، ص۳ و ۶.</ref>
# [[آیت الله بروجردی]]<ref>جزوه گذری و نظری بر زندگانی آیةالله بهجت، ص۳ و ۶.</ref>
خط ۹۷: خط ۹۸:
آیت‌الله بهجت در تدریس و تربیت شاگردان، روش مخصوصی داشت. [[علی اکبر مسعودی خمینی]] درباره شیوه تدریس وی گفته است:
آیت‌الله بهجت در تدریس و تربیت شاگردان، روش مخصوصی داشت. [[علی اکبر مسعودی خمینی]] درباره شیوه تدریس وی گفته است:


{{گفتاورد|سبک درس ایشان، سبک خاصّی است. ایشان بر خلاف سایر مراجع و بزرگان که در درس خارج، نقل اقوال کرده و آن را نقد و یا تأیید و انتخاب می‌نمایند، در درس خارج، نقل اقوال نمی‌کنند بلکه ابتدا مسئله را مطرح می‌کنند و بعد روند استدلالش را بیان می‌کنند. اگر شاگرد آراء علماء را دیده و مطالعه کرده باشد، می‌فهمد که دلیلی را که استاد ذکر می‌کند، چه کسی گفته است و اشکال یا تأییدی را که می‌کند، می‌فهمد به سخن چه کسی اشکال یا قول چه کسی را تأیید می‌کند. لذا هر کس بخواهد در درس ایشان شرکت کند، باید مبانی و نظرات آقایان دیگر را دیده باشد.|علی اکبر مسعودی خمینی|برگی از دفتر آفتاب، ص 54.}}
{{گفتاورد|سبک درس ایشان، سبک خاصّی است. ایشان بر خلاف سایر مراجع و بزرگان که در درس خارج، نقل اقوال کرده و آن را نقد و یا تأیید و انتخاب می‌نمایند، در درس خارج، نقل اقوال نمی‌کنند بلکه ابتدا مسئله را مطرح می‌کنند و بعد روند استدلالش را بیان می‌کنند. اگر شاگرد آراء علماء را دیده و مطالعه کرده باشد، می‌فهمد که دلیلی را که استاد ذکر می‌کند، چه کسی گفته است و اشکال یا تأییدی را که می‌کند، می‌فهمد به سخن چه کسی اشکال یا قول چه کسی را تأیید می‌کند. لذا هر کس بخواهد در درس ایشان شرکت کند، باید مبانی و نظرات آقایان دیگر را دیده باشد.|علی اکبر مسعودی خمینی|برگی از دفتر آفتاب، ص ۵۴.}}


====شاگردان====
====شاگردان====
{{ستون-شروع|4}}
{{ستون-شروع|۴}}
# [[مرتضی مطهری]].
# [[مرتضی مطهری]].
# [[عبدالله جوادی آملی]].
# [[عبدالله جوادی آملی]].
خط ۱۲۳: خط ۱۲۴:


====برخی آثار چاپ شده====
====برخی آثار چاپ شده====
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|۲}}
# [[رساله توضیح المسائل]].
# [[رساله توضیح المسائل]].
# مناسک حج.
# مناسک حج.
خط ۱۳۱: خط ۱۳۲:


====آثار چاپ نشده====
====آثار چاپ نشده====
{{ستون-شروع|4}}
{{ستون-شروع|۴}}
# حاشیه بر کتاب الصلوة [[صاحب جواهر]].
# حاشیه بر کتاب الصلوة [[صاحب جواهر]].
# حاشیه بر [[کفایة الاصول]].
# حاشیه بر [[کفایة الاصول]].
خط ۱۴۲: خط ۱۴۳:


==ویژگی‌های اخلاقی و عرفانی==
==ویژگی‌های اخلاقی و عرفانی==
[[پرونده:آیت الله بهجت 2.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:آیت الله بهجت ۲.jpg|بندانگشتی]]
محمدتقی بهجت، از نوجوانی مسائل عرفانی و اخلاقی را نیز در کنار فقه و اصول دنبال می‌کرد. برداشت وی از عرفان ناب، تقید و تعبد است. بعضی چون علامه طباطبایی، آیت‌الله بهاءالدینی، شهید قدوسی، علامه حسن زاده آملی، آیت‌الله جوادی آملی و... مقید به شرکت در نماز جماعت او به ویژه در شب‌های جمعه بودند. در این نماز، صدای او به گریه بلند می‌شد.
محمدتقی بهجت، از نوجوانی مسائل عرفانی و اخلاقی را نیز در کنار فقه و اصول دنبال می‌کرد. برداشت وی از عرفان ناب، تقید و تعبد است. بعضی چون علامه طباطبایی، آیت‌الله بهاءالدینی، شهید قدوسی، علامه حسن زاده آملی، آیت‌الله جوادی آملی و... مقید به شرکت در نماز جماعت او به ویژه در شب‌های جمعه بودند. در این نماز، صدای او به گریه بلند می‌شد.


او در خانه‌ای قدیمی به فاصله کمی از مسجد فاطمیه گذر خان قم زندگی زندگی می‌کرد. <ref>نک: هفته نامه کتاب قم، مقاله «فقه در بستر عرفان» میثم مهاجر، دی ۱۳۸۳ ش.</ref>
او در خانه‌ای قدیمی به فاصله کمی از مسجد فاطمیه گذر خان قم زندگی زندگی می‌کرد.<ref>نک: هفته نامه کتاب قم، مقاله «فقه در بستر عرفان» میثم مهاجر، دی ۱۳۸۳ ش.</ref>


آیت‌الله بهجت دیر اقدام به انتشار رساله توضیح المسائل کرد. استدلالش این بود؛ صبر کنید همه رساله خود را نشر دهند. بعد اگر کسی ماند و از دیگران تقلید نکرد و فقط خواست از من تقلید کند، آن وقت رساله مرا منتشر کنید. بهجت، هرروز صبح‌ها بعد از تعقیبات نماز صبح و طلوع آفتاب، به [[حرم حضرت معصومه]] می‌رفت و در مسجد شهید مطهری به عبادت می‌پرداخت.<ref>برگی از دفتر آفتاب، ص۶۸.</ref>
آیت‌الله بهجت دیر اقدام به انتشار رساله توضیح المسائل کرد. استدلالش این بود؛ صبر کنید همه رساله خود را نشر دهند. بعد اگر کسی ماند و از دیگران تقلید نکرد و فقط خواست از من تقلید کند، آن وقت رساله مرا منتشر کنید. بهجت، هرروز صبح‌ها بعد از تعقیبات نماز صبح و طلوع آفتاب، به [[حرم حضرت معصومه]] می‌رفت و در مسجد شهید مطهری به عبادت می‌پرداخت.<ref>برگی از دفتر آفتاب، ص۶۸.</ref>
خط ۱۶۳: خط ۱۶۴:
در برخی از این دستورالعمل‌ها چنین آمده است:
در برخی از این دستورالعمل‌ها چنین آمده است:


{{نقل قول|آقایانی که طالب مواعظ هستند، از ایشان سئوال می‌شود آیا به مواعظی که تا به حال شنیده‌اید، عمل کرده‌اید یا نه؟ آیا می‌دانید که هر کس به معلومات خود عمل کرد، خداوند مجهولات او را معلوم می‌فرماید؟ آیا باید دعوت به حق از طریق لسان باشد؟ آیا نفرموده با اعمال خودتان دعوت به حق بنمایید؟ آیا طریق تعلیم را باید یاد بدهیم یا آن که یاد بگیریم؟<ref>به سوي محبوب، ص39.</ref>}}
{{نقل قول|آقایانی که طالب مواعظ هستند، از ایشان سئوال می‌شود آیا به مواعظی که تا به حال شنیده‌اید، عمل کرده‌اید یا نه؟ آیا می‌دانید که هر کس به معلومات خود عمل کرد، خداوند مجهولات او را معلوم می‌فرماید؟ آیا باید دعوت به حق از طریق لسان باشد؟ آیا نفرموده با اعمال خودتان دعوت به حق بنمایید؟ آیا طریق تعلیم را باید یاد بدهیم یا آن که یاد بگیریم؟<ref>به سوی محبوب، ص۳۹.</ref>}}


{{نقل قول|.... بعضی التماس دعا می‌گوییم برای چه؟ درد را بیان می‌کنند دوا را معرفی می‌کنیم، به جای تشکر و به کار‌انداختن، باز می‌گویند: دعا کنید! دور است آن چه می‌گوییم و آن چه می‌خواهند. شرطیت دعا را با نفیست آن مخلوط می‌کنند. ما از عهده تکلیف خارج نمی‌شویم بلکه بایداز عمل نتیجه بگیریم و محال است عمل بی‌نتیجه باشدو نتیجه از غیر عمل حاصل بشوداینطور نباشد.<ref>هفته نامه قم، دی سال ۱۳۸۳ ش.</ref>}}
{{نقل قول|.... بعضی التماس دعا می‌گوییم برای چه؟ درد را بیان می‌کنند دوا را معرفی می‌کنیم، به جای تشکر و به کار‌انداختن، باز می‌گویند: دعا کنید! دور است آن چه می‌گوییم و آن چه می‌خواهند. شرطیت دعا را با نفیست آن مخلوط می‌کنند. ما از عهده تکلیف خارج نمی‌شویم بلکه بایداز عمل نتیجه بگیریم و محال است عمل بی‌نتیجه باشدو نتیجه از غیر عمل حاصل بشوداینطور نباشد.<ref>هفته نامه قم، دی سال ۱۳۸۳ ش.</ref>}}
خط ۱۷۰: خط ۱۷۱:


==معرفی کتاب==
==معرفی کتاب==
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|۲}}
* فریادگر توحید؛ تهیه و تنظیم موسسه‌تحقیقاتی‌فرهنگی‌اهل‌بیت(ع)
* فریادگر توحید؛ تهیه و تنظیم موسسه‌تحقیقاتی‌فرهنگی‌اهل‌بیت(ع)
* برگی از دفتر عارفان شرح حال شیخ ‌السالکین حضرت آیت اللّه العظمى بهجت؛ تألیف رضا باقی زاده
* برگی از دفتر عارفان شرح حال شیخ ‌السالکین حضرت آیت اللّه العظمی بهجت؛ تألیف رضا باقی زاده
* در محضر بهجت؛ تألیف محمدحسین رخشاد
* در محضر بهجت؛ تألیف محمدحسین رخشاد
* بهجت عارفان؛ تألیف رضا باقی زاده
* بهجت عارفان؛ تألیف رضا باقی زاده
خط ۱۷۹: خط ۱۸۰:


==اندیشه سیاسی==
==اندیشه سیاسی==
===حكومت اسلامي در عصر غيبت===
===حکومت اسلامی در عصر غیبت===
آیت اله محمد تقی بهجت از منظر ايجابي به سياست مي نگريست و واجد آرايي مهم در اين  باره بود. وی درباره حکومت در دوره پس از غیبت می گوید «ايجاد حكومت اسلامي» واجب «و توان اداره كشور را نيز داريم» تأكيد او بر اقامه حكومت اسلامي در عصر غيبت، منوط بر اجراي كامل دستورات الهي و دوري جستن از مصلحت انديشي‌هايي است كه احياناً منجر به تعطيلي احكام گردد. بهجت برخلاف كساني كه معتقد به تعويق افتادن وظايف اجتماعي و سياسي معصوم(ع) تا ظهور امام زمان (ع) هستند معتقد به جريان زندگي سياسي شيعيان در عصر غيبت است. از اين رو، بر فرد يا گروهي از مؤمنان واجب است كه به اقامه چنين وظايفي قيام كنند. استدلال او بر چنين مدعايي، بر اين فرض استوار است كه «به دليل عقلي و نقلي بايد دين مبين اسلام تا قيام قيامت باقي باشد و هر كس، دين ديگري غير از اسلام را بجويد، هرگز از او پذيرفته نمی گردد».<ref>فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵.</ref>
آیت اله محمد تقی بهجت از منظر ایجابی به سیاست می‌نگریست و واجد آرایی مهم در این باره بود. وی درباره حکومت در دوره پس از غیبت می‌گوید «ایجاد حکومت اسلامی» واجب «و توان اداره کشور را نیز داریم» تأکید او بر اقامه حکومت اسلامی در عصر غیبت، منوط بر اجرای کامل دستورات الهی و دوری جستن از مصلحت اندیشی‌هایی است که احیاناً منجر به تعطیلی احکام گردد. بهجت برخلاف کسانی که معتقد به تعویق افتادن وظایف اجتماعی و سیاسی معصوم(ع) تا ظهور امام زمان(ع) هستند معتقد به جریان زندگی سیاسی شیعیان در عصر غیبت است. از این رو، بر فرد یا گروهی از مؤمنان واجب است که به اقامه چنین وظایفی قیام کنند. استدلال او بر چنین مدعایی، بر این فرض استوار است که «به دلیل عقلی و نقلی باید دین مبین اسلام تا قیام قیامت باقی باشد و هر کس، دین دیگری غیر از اسلام را بجوید، هرگز از او پذیرفته نمی‌گردد».<ref>فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵.</ref>


===آیت الله بهجت و انقلاب ۵۷ ایران===
===آیت الله بهجت و انقلاب ۵۷ ایران===
براساس اسناد و مدارك موجود، گرچه اثري از بهجت در نهضت اسلامي مشاهده نمي‌شود، اما او همواره مؤيد انقلاب و بر روحانيوني كه به نهضت پيوسته‌اند تأثير زيادي نهاده است. وی در اوايل دهه چهل بارها تأكيد مي‌كرد پهلوی دارد دين را از بين مي‌برند. روزي شخصي به ايشان عرض كرد احتمال نمي‌دهيد [[امام خميني|آيت الله خميني]] در مخالفت با شاه، تندي می كند؟ وي در جواب فرمود: شما احتمال نميی دهيد كه خيلي كُند مي‌رود؟
براساس اسناد و مدارک موجود، گرچه اثری از بهجت در نهضت اسلامی مشاهده نمی‌شود، اما او همواره مؤید انقلاب و بر روحانیونی که به نهضت پیوسته‌اند تأثیر زیادی نهاده است. وی در اوایل دهه چهل بارها تأکید می‌کرد پهلوی دارد دین را از بین می‌برند. روزی شخصی به ایشان عرض کرد احتمال نمی‌دهید [[امام خمینی|آیت الله خمینی]] در مخالفت با شاه، تندی می‌کند؟ وی در جواب فرمود: شما احتمال نمیی دهید که خیلی کند می‌رود؟
محمد هادي فقهي مي‌افزايد: زماني که آیت الله خميني را تبعيد كردند، ايشان در درس گفتند كساني نيستند بروند اين سران را بكشند؟ علاوه بر اين، روابط دوستانه‌اي كه ميان او و امام خميني برقرار بود همواره او را خيرخواه انقلاب و دعاگوي آن فقيد مي‌ساخت.<ref>فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵.</ref>
محمد هادی فقهی می‌افزاید: زمانی که آیت الله خمینی را تبعید کردند، ایشان در درس گفتند کسانی نیستند بروند این سران را بکشند؟ علاوه بر این، روابط دوستانه‌ای که میان او و امام خمینی برقرار بود همواره او را خیرخواه انقلاب و دعاگوی آن فقید می‌ساخت.<ref>فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس|30em}}
{{پانویس|۳۰em}}


==منابع==
==منابع==
{{ستون-شروع|3}}
{{ستون-شروع|۳}}
* آثار الحجة محمّدشریف رازی، ج2، ص65.
* آثار الحجة محمّدشریف رازی، ج۲، ص۶۵.
* گنجینه دانشمندان، محمّدشریف زاری،ج2ص90.
* گنجینه دانشمندان، محمّدشریف زاری،ج۲ص۹۰.
* دانشوران و دولتمردان گیل و دیلم، ص 104، صادق احسان بخش.
* دانشوران و دولتمردان گیل و دیلم، ص ۱۰۴، صادق احسان بخش.
* مجله قبسات، سال دوم، ش2، تابستان 76ش.
* مجله قبسات، سال دوم، ش۲، تابستان ۷۶ش.
* برگی از دفتر آفتاب، رضاباقی‌زاده.
* برگی از دفتر آفتاب، رضاباقی‌زاده.
* در آسمان معرفت، علاّمه حسن زاده آملی.
* در آسمان معرفت، علاّمه حسن زاده آملی.
* خاطرات صادق، صادق احسان بخش
* خاطرات صادق، صادق احسان بخش
* در محضر بهجت عارفان، رضا باقی‌زاده.
* در محضر بهجت عارفان، رضا باقی‌زاده.
* انوار ملکوت علاّمه سیّد محمّد حسین حسینی تهرانی.
* انوار ملکوت علاّمه سید محمّد حسین حسینی تهرانی.
* فقه در بستر عرفان، هفته نامه کتاب قم.
* فقه در بستر عرفان، هفته نامه کتاب قم.
* فریادگر توحید.
* فریادگر توحید.
* در محضر بزرگان، محسن غرویان
* در محضر بزرگان، محسن غرویان
* به سوی محبوب، سیّد مهدی ساعی
* به سوی محبوب، سید مهدی ساعی
* روزنامه اطلاعات، 17 دی سال 1373ش.
* روزنامه اطلاعات، ۱۷ دی سال ۱۳۷۳ش.
* روزنامه کیهان، 17 اسفند سال 1382 ش.
* روزنامه کیهان، ۱۷ اسفند سال ۱۳۸۲ ش.
* سفر عشق
* سفر عشق
* 1200 نکته از آیت‌الله بهجت.
* ۱۲۰۰ نکته از آیت‌الله بهجت.
* فیضی از ورای سکوت.
* فیضی از ورای سکوت.
*فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵.
*فراتی، عبدالوهاب، آیت الله بهجت و زندگی سیاسی در عصر غیبت، مجله علوم سیاسی، شماره ۴۵.
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله: [http://nbo.ir/fa-ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%D9%89__l-p-0-1--112.aspx سایت فرهیختگان، زندگی نامه شیخ محمدتقی بهجت]
* منبع مقاله: [http://nbo.ir/fa-ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%D9%89__l-p-0-1--112.aspx سایت فرهیختگان، زندگی نامه شیخ محمدتقی بهجت]
* [http://www.bahjat.ir/ سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت]
* [http://www.bahjat.ir/ سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت]
* [http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,14223A46768.html?PHPSESSID=dd994d6c9b9cb2b94164bf23cc3d65fa آیت الله بهجت در قاب تصویر]
{{مراجع تقلید شیعه}}
{{مراجع تقلید شیعه}}
{{عارفان شیعه}}
{{عارفان شیعه}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۲۳

ویرایش