پرش به محتوا

مسجد صخره: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۰
اصلاح ساختار
(اصلاح ساختار)
خط ۲۵: خط ۲۵:
مسجد صخره در قرن نخست قمری و در دوره [[عبدالملک بن مروان]] ساخته شد و پس از آن در دوره‌های مختلف بازسازی شده است.
مسجد صخره در قرن نخست قمری و در دوره [[عبدالملک بن مروان]] ساخته شد و پس از آن در دوره‌های مختلف بازسازی شده است.


==دلیل نام‌گذاری==
==اهمیت==
نامگذاری مسجد صخره از آن رو است که این مسجد بر روی صخره‌ای ساخته شده که در تپه موریا در بیت‌المقدس قرار دارد و به همین دلیل، قبة الصخره نیز نامیده می‌شود.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref> «قبه» در عربی به معنای گنبد است.<ref>موسوی‌پناه، حرم در واژه‌ها، ۱۳۹۱ش، ص۴۳.</ref>
[[پرونده:صخره.jpg|بندانگشتی|180px|صخره داخل قبة الصخره که می‌گویند [[پیامبر(ص)]] از روی آن به [[معراج]] رفت]]
قبة الصخره به همراه مسجد اموی در دمشق، مسجد عمروعاص در قاهره، و مسجد قیروان در تونس، از مهمترین بناهای ساخته شده در قرن اول قمری<ref>سعادتی، «نقش اماکن و آثار مذهبی در تمدن اسلامی»، ص۱۵۰.</ref> و در میان یهودیان، مسیحیان و مسلمانان مورد احترام است.<ref>بینش، نگاهی نو به جنگ‌های صلیبی، ۱۳۸۶ش، ص۲۵.</ref>


قبة الصخره گاه با مسجد الاقصی اشتباه گرفته می‌شود؛ قبة الصخره گنبدی طلایی دارد و گنبد مسجد الاقصی، تیره‌رنگ است.<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/1773013/ «قبة الصخره را با مسجدالاقصی اشتباه نگیرید»]، در سایت خبرگزاری صداوسیما.</ref>
کوهی که قبة الصخره بر روی آن ساخته شده، تا سال دوم هجری قبله مسلمانان بوده است.<ref>میرابوالقاسمی، باستان‌شناسی، ۱۳۹۲ش، ص۱۱۴.</ref> به باور مسلمانان حضرت محمد(ص) در شب معراج از روی این صخره به آسمان عروج کرده است.<ref>موسی‌غوشه، تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ۱۳۹۰ش، ص۲۳.</ref> یهودیان بر این باورند که زمین از این صخره گسترش یافته و بدن آدم از خاک آن آفریده شده و همان جایی است که ابراهیم پس از آنکه از سوی خدا مأمور شد، فرزندش را به آنجا برد تا قربانی کند.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref>


==موقعیت جغرافیایی و مختصات بنا==
==موقعیت جغرافیایی و مختصات بنا==
خط ۳۵: خط ۳۶:


بر قطعه‌ای از یک ستون مرمری در جنوب غربی مسجد صخره، جایگاهی به نام «قدم محمد» قرار دارد که گفته شده جای پای حضرت محمد(ص) در شب معراج است.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref> همچنین در نزدیکی قبة الصخره مکانی مشهور به «قبة النبی» وجود دارد که بنابر باورهای اهالی قدس، حضرت خضر در آن نماز خوانده است.<ref>نجاتی، حضرت خضر(ع) و مکان‌های منسوب به ایشان، ۱۳۹۵ش، ص۲۴۴.</ref> قبة الصخره از لحاظ تزیینات از غنی‌ترین ساختمان‌های اسلامی دانسته شده است.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref>
بر قطعه‌ای از یک ستون مرمری در جنوب غربی مسجد صخره، جایگاهی به نام «قدم محمد» قرار دارد که گفته شده جای پای حضرت محمد(ص) در شب معراج است.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref> همچنین در نزدیکی قبة الصخره مکانی مشهور به «قبة النبی» وجود دارد که بنابر باورهای اهالی قدس، حضرت خضر در آن نماز خوانده است.<ref>نجاتی، حضرت خضر(ع) و مکان‌های منسوب به ایشان، ۱۳۹۵ش، ص۲۴۴.</ref> قبة الصخره از لحاظ تزیینات از غنی‌ترین ساختمان‌های اسلامی دانسته شده است.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref>
==اهمیت==
[[پرونده:صخره.jpg|بندانگشتی|180px|صخره داخل قبة الصخره که می‌گویند [[پیامبر(ص)]] از روی آن به [[معراج]] رفت]]
قبة الصخره به همراه مسجد اموی در دمشق، مسجد عمروعاص در قاهره، و مسجد قیروان در تونس، از مهمترین بناهای ساخته شده در قرن اول قمری<ref>سعادتی، «نقش اماکن و آثار مذهبی در تمدن اسلامی»، ص۱۵۰.</ref> و در میان یهودیان، مسیحیان و مسلمانان مورد احترام است.<ref>بینش، نگاهی نو به جنگ‌های صلیبی، ۱۳۸۶ش، ص۲۵.</ref>
کوهی که قبة الصخره بر روی آن ساخته شده، تا سال دوم هجری قبله مسلمانان بوده است.<ref>میرابوالقاسمی، باستان‌شناسی، ۱۳۹۲ش، ص۱۱۴.</ref> به باور مسلمانان حضرت محمد(ص) در شب معراج از روی این صخره به آسمان عروج کرده است.<ref>موسی‌غوشه، تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ۱۳۹۰ش، ص۲۳.</ref> یهودیان بر این باورند که زمین از این صخره گسترش یافته و بدن آدم از خاک آن آفریده شده و همان جایی است که ابراهیم پس از آنکه از سوی خدا مأمور شد، فرزندش را به آنجا برد تا قربانی کند.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref>


==تاریخچه==
==تاریخچه==
خط ۴۸: خط ۴۳:


در سال ۴۰۷ق زلزله شدیدی در قدس رخ داد و قبة الصخره ویران شد، در سال ۴۱۳ق و در دوره خلافت الظاهر، خلیفه فاطمی، مسجد صخره بازسازی شد. زلزله دیگری در سال ۴۶۰ق نیز به ویرانی مسجد و بازسازی دوباره آن در سال ۴۶۷ توسط القائم بامرالله، خلیفه عباسی شد.<ref>موسی‌غوشه، تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ۱۳۹۰ش، ص۲۶.</ref>
در سال ۴۰۷ق زلزله شدیدی در قدس رخ داد و قبة الصخره ویران شد، در سال ۴۱۳ق و در دوره خلافت الظاهر، خلیفه فاطمی، مسجد صخره بازسازی شد. زلزله دیگری در سال ۴۶۰ق نیز به ویرانی مسجد و بازسازی دوباره آن در سال ۴۶۷ توسط القائم بامرالله، خلیفه عباسی شد.<ref>موسی‌غوشه، تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ۱۳۹۰ش، ص۲۶.</ref>
==دلیل نام‌گذاری==
نامگذاری مسجد صخره از آن رو است که این مسجد بر روی صخره‌ای ساخته شده که در تپه موریا در بیت‌المقدس قرار دارد و به همین دلیل، قبة الصخره نیز نامیده می‌شود.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ۱۳۸۱ش، ص۱۷ و ۱۸.</ref> «قبه» در عربی به معنای گنبد است.<ref>موسوی‌پناه، حرم در واژه‌ها، ۱۳۹۱ش، ص۴۳.</ref>
قبة الصخره گاه با مسجد الاقصی اشتباه گرفته می‌شود؛ قبة الصخره گنبدی طلایی دارد و گنبد مسجد الاقصی، تیره‌رنگ است.<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/1773013/ «قبة الصخره را با مسجدالاقصی اشتباه نگیرید»]، در سایت خبرگزاری صداوسیما.</ref>


== جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته==
۳۸۶

ویرایش