تغییر قبله: تفاوت میان نسخه‌ها

<blockquote>{{قرآن مصور|2|142}}<ref>[[قرآن کریم]]، [[سوره بقره]]، [[آیه]] ۱۴۲.</ref>ترجمه=به زودی بیخردان مردم می‌گویند چه چیز ایشان را  از قبله‌ای که بر آن بودند برگرداند؟! بگو: خاور و باختر از آن خداست؛ او هر که را می‌خواهد به راه راست هدایت می‌کند.</blockquote>

*بنابر منابع تفسیری، سبب نزول آیه قبله، تغییر قبله مسلمانان از بیت المقدس به کعبه بوده است. پس از هجرت مسلمانان به مدینه، ساکنان یهودی این شهر از توجه مسلمانان به بیت المقدس  به عنوان دلیلی بر اصالت نداشتن آیین اسلام یاد می کردند. آنان اظهار می داشتند که  اگر پیامبر اسلام [[شریعت|شریعتی]] مستقل آورده، چرا به سوی قبله ما [[نماز]] می‌گزارد.<ref> جامع البیان، ج۲، ص۲۹؛ روض الجنان، ج۲، ص۲۰۸؛ تفسیر ابن کثیر، ج۱، ص۱۹۸.</ref> از روایات بر می آید که این عامل و عواملی دیگر، موجب گشته بود تا پیامبر(ص) آرزو کند کعبه قبله مسلمانان باشد؛ اما او برای رعایت ادب در پیشگاه الهی هیچگاه خواسته‌اش را به زبان نیاورد<ref>. روض الجنان، ج۲، ص۲۰۸.</ref> آیۀ «قَد نَرَی تَقَلُّبَ وَجهِکَ فِی السَّمَاء...» به انتظار پیامبر(ص) برای تغییر قبله اشاره دارد.<ref>. نک: جامع البیان، ج۲، ص۲۸؛ اسباب النزول، ص۲۷؛ تفسیر قمی، ج۱، ص۶۳؛ بحار الانوار، ج۱۹، ص۱۹۸؛ المیزان، ج۱، ص۳۵.</ref>

*درباره آنچه با [[آیه قبله]] نسخ شده، دو نظر وجود دارد: 1. در قرآن از روی کردن به سوی بیت المقدس در نماز یاد نشده، بلکه چنین حکمی در روایات آمده است. از این رو، باید گفت آیه قبله، ناسخ سُنّت است. 2. روی کردن به سمت بیت المقدس با آیه «وَلِلَّهِ المَشرِقُ وَالمَغرِبُ فَأَینَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجهُ اللَّهِ...» (بقره، ۱۱۵) تشریع و سپس این آیه با آیه قبله نسخ شده است.<ref>. مجمع البیان، ج۱، ص۳۵۸؛ روض الجنان، ج۲، ص۱۲۴؛ التفسیر الکبیر، ج۴، ص۲۰.</ref>

==پیشینه==

*روایاتی حاکی از آن است که تا پیش از هجرت، کعبه قبله بوده است.<ref>. الکشاف، ج۱، ص۲۰۰؛ تفسیر قرطبی، ج۲، ص۱۵۰.</ref> لازمه این سخن، تغییر دو مرحله‌ای قبله، یعنی از کعبه به بیت المقدس و از بیت المقدس به کعبه است.

*برخی منابع تفسیری، با توجه به آیه ۱۱۵ سوره بقره: «وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَینَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللهِ» از [[تخییر]] پیامبر(ص) و مسلمانان میان دو قبله سخن گفته‌اند.<ref>. روض الجنان، ج۲، ص۲۰۲.</ref> آنان در تأیید نظر خویش، به عدم مخالفت صریح رسول خدا(ص) با کار [[براء بن معرور]] در سفری به مکه پیش از هجرت استناد می‌کنند که به سوی کعبه نماز گزارد.<ref>. السیرة النبویه، ج۱، ص۴۳۹۴۴۰.</ref> در برابر، بعضی آیه یاد شده را درباره نافله‌های در حال سفر می‌دانند.<ref>. مجمع البیان، ج۱، ص۴۲۱.</ref>

==چگونگی تغییر قبله==