confirmed، protected، templateeditor
۱۷۹
ویرایش
تیپو سلطان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←منابع) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
تیپو سلطان [[۲۹ آبان|۲۰ نوامبر]] سال ۱۷۵۰م، [[۲۰ ذی‌الحجه|۲۰ ذی الحجه]] [[سال ۱۱۶۳ هجری قمری|۱۱۶۳ق]] در دِیْوَانْهَالی جنوب هند در ۳۳ کلومتری شهر بنگلور به دنیا آمد۔<ref>محمود، تاریخ سلطنت خداداد، ۱۹۳۹م، ص۱۹۴۔</ref> | تیپو سلطان [[۲۹ آبان|۲۰ نوامبر]] سال ۱۷۵۰م، [[۲۰ ذی‌الحجه|۲۰ ذی الحجه]] [[سال ۱۱۶۳ هجری قمری|۱۱۶۳ق]] در دِیْوَانْهَالی جنوب هند در ۳۳ کلومتری شهر بنگلور به دنیا آمد۔<ref>محمود، تاریخ سلطنت خداداد، ۱۹۳۹م، ص۱۹۴۔</ref> | ||
در اسمش کلمه تیپو از نام صوفی بزرگ مستان شاه تیپو و کلمه «فتح» از نام پدر بزرگ فتح علی و «علی» از نام پدرش حیدرعلی اخذ شده است۔<ref>جی آر اعوان، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/ | در اسمش کلمه تیپو از نام صوفی بزرگ مستان شاه تیپو و کلمه «فتح» از نام پدر بزرگ فتح علی و «علی» از نام پدرش حیدرعلی اخذ شده است۔<ref>جی آر اعوان، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/04-May-2015/381824 تیپو سلطان شهید... برطانوی سامراج کے لئے سدِ سکندری]، روزنامه نوائے وقت۔</ref> | ||
در سن پنج سالگی، تحصیلات خودش را آغاز نمود و علاوه بر علوم اسلامی، آموزش زبان عربی، فارسی، تامل، فرانسه و انگلیسی را شروع کرد۔<ref>حسنی ندوی، تیپو سلطان شهید ایک تاریخ ساز قائد، ۱۴۳۳ق، ص۲۷۔</ref> | در سن پنج سالگی، تحصیلات خودش را آغاز نمود و علاوه بر علوم اسلامی، آموزش زبان عربی، فارسی، تامل، فرانسه و انگلیسی را شروع کرد۔<ref>حسنی ندوی، تیپو سلطان شهید ایک تاریخ ساز قائد، ۱۴۳۳ق، ص۲۷۔</ref> | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
==اصلاحات== | ==اصلاحات== | ||
تیپو سلطان در دورۀ حکومت خود، اصلاحات گوناگونی در زمینه‌های اداری، اجتماعی، نظامی و اقتصادی انجام داد.<ref>[https://www.newzflex.com/ | تیپو سلطان در دورۀ حکومت خود، اصلاحات گوناگونی در زمینه‌های اداری، اجتماعی، نظامی و اقتصادی انجام داد.<ref>[https://www.newzflex.com/18594 تیپو سلطان کی بهادری اور اصلاحات]، نیوز فلیکس</ref> وی تشکیلات اداری و نظامی خود را براساس الگوهای اروپایی بازسازی کرد و به تجهیز نیروی دریایی خود پرداخت.<ref>سیدحسین زاده، «تیپو سلطان»، در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۷ش، ج۱۶ ص۶۱۵.</ref> و ۹۹ اداره راه اندازی کرد.<ref>صدیقی علیگ، [https://www.qaumiawaz.com/social/a-great-warrior-sher-e-maysure-tipu-sultan-special-arcticle-on-birth-anniversary ایک عظیم مجاهد: شیر میسور تیپو سلطان]، قومی آواز ویب سائت۔</ref> | ||
او به توسعۀ راه‌های ارتباطی توجه بسیار داشت؛ سدها را تعمیر کرد<ref>[https://www.newzflex.com/ | او به توسعۀ راه‌های ارتباطی توجه بسیار داشت؛ سدها را تعمیر کرد<ref>[https://www.newzflex.com/18594 تیپو سلطان کی بهادری اور اصلاحات]، نیوز فلیکس</ref> و برای حمایت از کشاورزان اصلاحاتی در نظام مالیاتی پدید آورد.<ref>محمد هاشم اعظمی، [https://ur.nayasavera.net/مضامین/شیرِ-میسور-تیپو-سلطان-حیات-اور-کارنامے شیرِ میسور تیپو سلطان :حیات اور کارنامے] </ref> دعوت از متخصصان خارجی برای ساخت کارخانه‌های جدید، ممنوعیت صادرات کتان برای حمایت از صنایع نساجی داخلی، دعوت بافندگان نقاط دیگر به قلمرو خود، و منع کشت خشخاش از دیگر اقدامات اصلاحی وی بوده است. در دورۀ تیپو، همچنین ارتباط بازرگانی میان میسور و عمان، ایران، عثمانی و حتی چین برقرار بود. | ||
تیپو نام مناصب نظامی، قلعه‌ها، شهرها، ماه‌ها، اوزان و اندازه‌ها را تغییر داد و سکه‌هایی با نام‌های جدید ضرب کرد.<ref>سیدحسین زاده، «تیپو سلطان»، در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۷ش، ج۱۶ ص۶۱۵؛ کرمانی، نشان حیدری تاریخ تیپو سلطان، ترجمه محمود احمد فاروقی، ۱۹۶۰م ص۳۰-۳۱؛ محمود، تاریخ سلطنت خداداد میسور، ۱۹۳۹م ص۴۹۹۔</ref> وی تقویم هجری قمری رائج را با وضع تقویم جدید عوض میکند<ref>کرمانی، نشان حیدری تاریخ تیپو سلطان، ترجمه محمود احمد فاروقی، ۱۹۶۰ء ص۳۰-۳۱</ref> و همچنین طبق رسم هندوها برای هر شصت سال نیز اسامی جدیدی تعیین میکند۔<ref>محمود بنگلوری، تاریخ سلطنت خداداد میسور، ۱۹۳۹م، ص۴۹۹۔</ref> | تیپو نام مناصب نظامی، قلعه‌ها، شهرها، ماه‌ها، اوزان و اندازه‌ها را تغییر داد و سکه‌هایی با نام‌های جدید ضرب کرد.<ref>سیدحسین زاده، «تیپو سلطان»، در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۷ش، ج۱۶ ص۶۱۵؛ کرمانی، نشان حیدری تاریخ تیپو سلطان، ترجمه محمود احمد فاروقی، ۱۹۶۰م ص۳۰-۳۱؛ محمود، تاریخ سلطنت خداداد میسور، ۱۹۳۹م ص۴۹۹۔</ref> وی تقویم هجری قمری رائج را با وضع تقویم جدید عوض میکند<ref>کرمانی، نشان حیدری تاریخ تیپو سلطان، ترجمه محمود احمد فاروقی، ۱۹۶۰ء ص۳۰-۳۱</ref> و همچنین طبق رسم هندوها برای هر شصت سال نیز اسامی جدیدی تعیین میکند۔<ref>محمود بنگلوری، تاریخ سلطنت خداداد میسور، ۱۹۳۹م، ص۴۹۹۔</ref> | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
تیپو سلطان برای سهیم کردن مردم مجلس شورا بنام «زمره غم نباشد» تشکیل داد.<ref>محمد هاشم اعظمی، [https://ur.nayasavera.net/مضامین/شیرِ-میسور-تیپو-سلطان-حیات-اور-کارنامے شیرِ میسور تیپو سلطان :حیات اور کارنامے] </ref> | تیپو سلطان برای سهیم کردن مردم مجلس شورا بنام «زمره غم نباشد» تشکیل داد.<ref>محمد هاشم اعظمی، [https://ur.nayasavera.net/مضامین/شیرِ-میسور-تیپو-سلطان-حیات-اور-کارنامے شیرِ میسور تیپو سلطان :حیات اور کارنامے] </ref> | ||
تیپو بانک تاسیس نموده به مردم ازان طریق وام میداد.<ref>[https://www.newzflex.com/ | تیپو بانک تاسیس نموده به مردم ازان طریق وام میداد.<ref>[https://www.newzflex.com/18594 تیپو سلطان کی بهادری اور اصلاحات]، نیوز فلیکس</ref> | ||
[[پرونده:Masjide-ala-e-srirangapatna.jpg|بندانگشتی|مسجد اعلی سرینگاپتم]] | [[پرونده:Masjide-ala-e-srirangapatna.jpg|بندانگشتی|مسجد اعلی سرینگاپتم]] | ||
وی در تاریخ هندوستان اولین بار سرشماری کرد، بنام «جامعة الامور» یک دانشگاه تاسیس نمودند.<ref>[https://www.newzflex.com/ | وی در تاریخ هندوستان اولین بار سرشماری کرد، بنام «جامعة الامور» یک دانشگاه تاسیس نمودند.<ref>[https://www.newzflex.com/18594 تیپو سلطان کی بهادری اور اصلاحات]، نیوز فلیکس</ref> | ||
در نوآوریهای نظامی، او اولین حاکمی است که راکت را ایجاد کرد، ارتش دریایی تشکیل داد و برای حفظ هواپیما از کوههای آهن ربا، او سیمها را از اهن به مِسْ تبدیل کرد۔<ref>صدیقی علیگ، [https://www.qaumiawaz.com/social/a-great-warrior-sher-e-maysure-tipu-sultan-special-arcticle-on-birth-anniversary ایک عظیم مجاهد: شیر میسور تیپو سلطان]، قومی آواز ویب سائت۔</ref> | در نوآوریهای نظامی، او اولین حاکمی است که راکت را ایجاد کرد، ارتش دریایی تشکیل داد و برای حفظ هواپیما از کوههای آهن ربا، او سیمها را از اهن به مِسْ تبدیل کرد۔<ref>صدیقی علیگ، [https://www.qaumiawaz.com/social/a-great-warrior-sher-e-maysure-tipu-sultan-special-arcticle-on-birth-anniversary ایک عظیم مجاهد: شیر میسور تیپو سلطان]، قومی آواز ویب سائت۔</ref> | ||
| خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
==ویژگیهای اخلاقی== | ==ویژگیهای اخلاقی== | ||
نقل شده است که تیپو همیشه [[وضو|باوضو]] بوده<ref>عیشته الراضیه، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/ | نقل شده است که تیپو همیشه [[وضو|باوضو]] بوده<ref>عیشته الراضیه، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/03-May-2018/817905 شیر میسور تیپو سلطان]، روزنامه نوائے وقت</ref> و هیچ نمازی از وی قضا نشده است.<ref>عیشته الراضیه، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/03-May-2018/817905 شیر میسور تیپو سلطان]، روزنامه نوائے وقت</ref> در هیمن زمینه نقل شده که بعد از تکمیل بنای مسجد اعلی سرینگاپتنم اعلام شد که هر که برگردنش نماز قضا نیست او برای امامت نماز پیش بیاد برای امامت نماز جماعت، آنوقت فقط تیپو جلو می آید۔<ref>محمد هاشم اعظمی،[https://ur.nayasavera.net/مضامین/شیرِ-میسور-تیپو-سلطان-حیات-اور-کارنام شیرِ میسور تیپو سلطان :حیات اور کارنامے]</ref> | ||
همیشه بعد از نماز فجر مشغول تلاوت قرآن بود۔<ref>عیشته الراضیه، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/ | همیشه بعد از نماز فجر مشغول تلاوت قرآن بود۔<ref>عیشته الراضیه، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/03-May-2018/817905 شیر میسور تیپو سلطان]، روزنامه نوائے وقت</ref> | ||
بخاطر حیا هیچ وقت تیپو لباس در نمی آورد و تاحیات جز دست و پاها عضو دیگر از بدن را کسی ندیده است رفتن به حج خیلی اشتیاق داشته ولی جنگهای متوالی فرصت ان را به وی نداد۔{{مدرک}} | بخاطر حیا هیچ وقت تیپو لباس در نمی آورد و تاحیات جز دست و پاها عضو دیگر از بدن را کسی ندیده است رفتن به حج خیلی اشتیاق داشته ولی جنگهای متوالی فرصت ان را به وی نداد۔{{مدرک}} | ||
بخاطر دینداری، پادشاهی خود را سلطنت خداداد نامگذاری کرد۔<ref>عیشته الراضیه، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/ | بخاطر دینداری، پادشاهی خود را سلطنت خداداد نامگذاری کرد۔<ref>عیشته الراضیه، [https://www.nawaiwaqt.com.pk/03-May-2018/817905 شیر میسور تیپو سلطان]، روزنامه نوائے وقت</ref> | ||
گفته شده است که در فنون رزمی وقتی بر حریف پیروز می شد احساس خوشحالی نمی کرد و اگر شکست می خورد به حریف تبریک میگفت.<ref>ساموئل سترندبرگ، تیپو سلطان(شیر میسور)، مترجم: محمد زاهد ملک، ص۲۴۔</ref> | گفته شده است که در فنون رزمی وقتی بر حریف پیروز می شد احساس خوشحالی نمی کرد و اگر شکست می خورد به حریف تبریک میگفت.<ref>ساموئل سترندبرگ، تیپو سلطان(شیر میسور)، مترجم: محمد زاهد ملک، ص۲۴۔</ref> | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۶۴: | ||
درباره تیپو سلطان کتابهای متعددی بزبان اردو نوشته شده است و کتابی تحت عنوان نشان حیدری توسط سید میرحسین کریمی نوشته شده است که بخش دوم را به شرح حال تیپو اختصاص داده است۔<ref>الیاس ندوی، سیرت تیپو سلطان، ۱۴۲۰ق، ص۲۱</ref> | درباره تیپو سلطان کتابهای متعددی بزبان اردو نوشته شده است و کتابی تحت عنوان نشان حیدری توسط سید میرحسین کریمی نوشته شده است که بخش دوم را به شرح حال تیپو اختصاص داده است۔<ref>الیاس ندوی، سیرت تیپو سلطان، ۱۴۲۰ق، ص۲۱</ref> | ||
رمان‌هایی نیز نوشته شده است و نسیم حجازی دو تا رمان نوشت.<ref>قریشی، [http://www.karwan.no/ | رمان‌هایی نیز نوشته شده است و نسیم حجازی دو تا رمان نوشت.<ref>قریشی، [http://www.karwan.no/8058/tipo-sultan/ عظیم مجاهد تیپو سلطان]، تاریخ اخذ، ۴ مه ۲۰۱۷م</ref> | ||
بگوان ایس کدوانی نیز رمانی تحت عنوان شمشیر تیپو سلطان نوشت و بر مبنای آن در سال ۱۹۹۰م فیلم سریالی به کارگردانی اکبرخان از فیلمنامه نویس، کارگردان، بازیگر هند ساخته شد و به زبانهای مختلف از جمله فارسی ترجمه و در ایران پخش شد.<ref>قریشی، [http://www.karwan.no/ | بگوان ایس کدوانی نیز رمانی تحت عنوان شمشیر تیپو سلطان نوشت و بر مبنای آن در سال ۱۹۹۰م فیلم سریالی به کارگردانی اکبرخان از فیلمنامه نویس، کارگردان، بازیگر هند ساخته شد و به زبانهای مختلف از جمله فارسی ترجمه و در ایران پخش شد.<ref>قریشی، [http://www.karwan.no/8058/tipo-sultan/ عظیم مجاهد تیپو سلطان]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||