سوره اعلی: تفاوت میان نسخه‌ها

سوره اعلی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۱۱:۰۳

۱۰۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۵ ژوئن ۲۰۱۶

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Salvand

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 [[پرونده:آیه قد افلح من تزکی-اعلی ۱۴.jpg|220px|بندانگشتی|بی‌تردید کسی که خود را [از زشتی‌های باطن و ظاهر] پاک کرد، رستگار شد (اعلیٰ: ۱۴).]]
 * '''دلیل نامگذاری'''
-این سوره را به این مناسبت «‌اعلی‌» می‌نامند که با امر تسبیح پروردگار بلندمرتبه آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۶۳.</ref>
+این سوره را به این مناسبت «‌اعلی‌» می‌نامند که با امر تسبیح پروردگار بلندمرتبه آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۳.</ref>
 * '''سوره مکی، شماره نزول'''
-سوره اعلیٰ را از [[سوره‌های مکی]] دانسته‌اند که در ترتیب مصحف، هشتادوهفتمین [[سوره]] و در ترتیب [[نزول قرآن|نزول]]، هشتمین سوره قرآن است؛ یعنی بعد از [[سوره تکویر]] و قبل از [[سوره لیل]] نازل شده است.<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ج۱، ص۱۶۶.</ref> این سوره در [[جزء قرآن|جزء]] سی‌ام [[قرآن]] است.
+سوره اعلیٰ را از [[سوره‌های مکی]] دانسته‌اند که در ترتیب مصحف، هشتادوهفتمین [[سوره]] و در ترتیب [[نزول قرآن|نزول]]، هشتمین سوره قرآن است؛ یعنی بعد از [[سوره تکویر]] و قبل از [[سوره لیل]] نازل شده است.<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۶۶.</ref> این سوره در [[جزء قرآن|جزء]] سی‌ام [[قرآن]] است.
 * '''حجم'''
-این سوره ۱۹ [[آیه]]، ۷۲ کلمه و ۲۹۶ حرف دارد و جزو [[سوره‌های مفصلات|سوره‌های هفت‌گانه مُفَصّلات]] (دارای آیات کوچک و متعدد) و از گروه [[سوره‌های اوساط]] است. همچنین هفتمین و آخرین سوره از [[سوره‌های مسبحات|سوره‌های مُسَبّحات]] (آغازشده با تسبیح الهی) است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۶۳.</ref>
+این سوره ۱۹ [[آیه]]، ۷۲ کلمه و ۲۹۶ حرف دارد و جزو [[سوره‌های مفصلات|سوره‌های هفت‌گانه مُفَصّلات]] (دارای آیات کوچک و متعدد) و از گروه [[سوره‌های اوساط]] است. همچنین هفتمین و آخرین سوره از [[سوره‌های مسبحات|سوره‌های مُسَبّحات]] (آغازشده با تسبیح الهی) است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۳.</ref>
 ==فضیلت سوره==
-در تفسیر مجمع البیان از پیامبر(ص) نقل شده است هر کس این سوره را بخواند، خداوند به ازای هر حرفی که بر ابراهیم، موسی و محمد(ص) نازل کرده، ده حسنه می‌دهد. همچنین از امیرالمؤمنین علی(ع) نقل شده است که پیامبر(ص) این سوره را دوست می‌داشت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۱۷.</ref> از امام صادق(ع) نیز نقل است کسی که سوره اعلی را در فرایض یا نوافل خود بخواند، روز قیامت به او گفته می‌شود از هر یک از درهای بهشت می‌خواهی وارد شو ان شاء الله.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۷ش، ج۵، ص۴۷۵.</ref>
+در تفسیر مجمع البیان از پیامبر(ص) نقل شده است هر کس این سوره را بخواند، خداوند به ازای هر حرفی که بر ابراهیم، موسی و محمد(ص) نازل کرده، ده حسنه می‌دهد. همچنین از امیرالمؤمنین علی(ع) نقل شده است که پیامبر(ص) این سوره را دوست می‌داشت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۱۷.</ref> از امام صادق(ع) نیز نقل است کسی که سوره اعلی را در فرایض یا نوافل خود بخواند، روز قیامت به او گفته می‌شود از هر یک از درهای بهشت می‌خواهی وارد شو ان شاء الله.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۷ش، ج۵، ص۴۷۵.</ref>
 {{سوره اعلی}}
 ==مفاهیم==
-سوره از دو بخش تشکیل شده است: روی سخن در بخش نخست به شخص پیامبر(س) است و دستورهایی درباره تسبیح خداوند و ادای رسالت به آن حضرت می‌دهد. همچنین اوصاف هفت‌گانه خداوند در این بخش آمده است. در بخش دوم خداوند از مؤمنان خاشع و کافران شقی سخن می‌گوید و عوامل سعادت و شقاوت این دو گروه را بیان می‌کند.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۷۵.</ref>
+سوره از دو بخش تشکیل شده است: روی سخن در بخش نخست به شخص پیامبر(س) است و دستورهایی درباره تسبیح خداوند و ادای رسالت به آن حضرت می‌دهد. همچنین اوصاف هفت‌گانه خداوند در این بخش آمده است. در بخش دوم خداوند از مؤمنان خاشع و کافران شقی سخن می‌گوید و عوامل سعادت و شقاوت این دو گروه را بیان می‌کند.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۷ش، ج۵، ص۴۷۵.</ref>
 * '''پیامبر و فراموش‌کردن قرآن'''
-آیه ششم به پیامبر(ص) اطمینان می‌دهد نگران این نباشد که آیات الهی را فراموش می‌کند، بلکه همو که آن را فرستاده، حافظ و نگهبان آن است.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۷۸.</ref>
+آیه ششم به پیامبر(ص) اطمینان می‌دهد نگران این نباشد که آیات الهی را فراموش می‌کند، بلکه همو که آن را فرستاده، حافظ و نگهبان آن است.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۷ش، ج۵، ص۴۷۸.</ref>
 * '''نماز عید و زکات فطره'''
-در تفسیر مجمع البیان آمده است برخی گفته‌اند مراد از تزکیه و صلاة در آیه ۱۴ و ۱۵ زکات فطره و نماز عید است. اما ممکن است اشکال شود این سوره مکی است و در آن زمان نه زکاتی بود و نه نماز عید. در پاسخ آن گفته شده ممکن است آیات ابتدایی این سوره در مکه و آیات پایانی آن، از جمله آیات ۱۴ و ۱۵، در مدینه نازل شده باشد. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۲۲.</ref>
+در تفسیر مجمع البیان آمده است برخی گفته‌اند مراد از تزکیه و صلاة در آیه ۱۴ و ۱۵ زکات فطره و نماز عید است. اما ممکن است اشکال شود این سوره مکی است و در آن زمان نه زکاتی بود و نه نماز عید. در پاسخ آن گفته شده ممکن است آیات ابتدایی این سوره در مکه و آیات پایانی آن، از جمله آیات ۱۴ و ۱۵، در مدینه نازل شده باشد. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۱۰، ۱۳۷۲ش، ص۷۲۲.</ref>
 سیدهاشم بحرانی در تفسیر البرهان ذیل آیه ۱۴ می‌نویسد از امام صادق(ع) نقل شده است: روزه با پرداخت زکات فطره کامل می‌شود، همچنان که نماز با درود فرستان بر پیامبر(ص) به کمال خود می‌رسد. پس هر کس روزه بگیرد، اما به عمد زکات فطره را وا گذارد، روزه‌ای از برایش نیست و هر کس نماز بخواند و بر پیامبر(ص) درود نفرستد و عمداً آن را وا گذارد، نمازی از برایش نیست. خداوند عزوجل زکات فطره را بر نماز مقدم داشت و فرمود: «قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَكَّىٰ وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّىٰ».<ref>بحرانی، البرهان، ترجمه، ج۹، ص۴۷۴.</ref>
 * '''تعداد انبیا و کتاب‌های آسمانی'''
-آیه پایانی سوره اعلی نشان می‌دهد که حضرت ابراهیم و موسی نیز کتاب آسمانی داشتند. در روایتی از ابوذر آمده است: به پیامبر عرض کردم انبیا چند نفر بودند؟ فرمود: ۱۲۴ هزار نفر. ... سپس پیامبر(ص) فرمود ای ابوذر چهار نفر از انبیا عرب بودند: هود، صالح، شعیب و پیامبر تو. گفتم ای رسول خدا خداوند چند کتاب نازل کرد؟ فرمود: ۱۰۴ کتاب. ده کتاب بر آدم، پنجاه کتاب بر شیث، بر اخنوخ که ادریس است سی کتاب و او نخستین کسی است که با قلم نوشت، و بر ابراهیم ده کتاب و نیز تورات و انجیل و زبور و فرقان را بر موسی و مسیح و داوود و پیامبر اسلام نازل کرد.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۸۲.</ref>
+آیه پایانی سوره اعلی نشان می‌دهد که حضرت ابراهیم و موسی نیز کتاب آسمانی داشتند. در روایتی از ابوذر آمده است: به پیامبر عرض کردم انبیا چند نفر بودند؟ فرمود: ۱۲۴ هزار نفر. ... سپس پیامبر(ص) فرمود ای ابوذر چهار نفر از انبیا عرب بودند: هود، صالح، شعیب و پیامبر تو. گفتم ای رسول خدا خداوند چند کتاب نازل کرد؟ فرمود: ۱۰۴ کتاب. ده کتاب بر آدم، پنجاه کتاب بر شیث، بر اخنوخ که ادریس است سی کتاب و او نخستین کسی است که با قلم نوشت، و بر ابراهیم ده کتاب و نیز تورات و انجیل و زبور و فرقان را بر موسی و مسیح و داوود و پیامبر اسلام نازل کرد.<ref>علی‌بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۷ش، ج۵، ص۴۸۲.</ref>
 == متن سوره ==
@@ خط ۴۹: / خط ۴۹: @@
 == منابع ==
+* بحرانی، سیدهاشم، البرهان، ترجمه رضا ناظمیان، علی گنجیان و صادق خورشا، تهران، کتاب صبح، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، ۱۳۸۸ش.
+* دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، تهران: دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
+* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تحقیق و مقدمه محمد جواد بلاغی، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چ۳، ۱۳۷۲ش.
 * علی‌بابایی، احمد، برگزیده تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۷ش.
-* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تحقیق و مقدمه محمد جواد بلاغی، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چ۳، ۱۳۷۲ش.
 * قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
-* دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، تهران: دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
 * معرفت، محمدهادی، آموزش علوم قرآن، [بی‌جا]، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چ۱، ۱۳۷۱ش.
-* بحرانی، سیدهاشم، البرهان، ترجمه رضا ناظمیان، علی گنجیان و صادق خورشا، تهران، کتاب صبح، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، ۱۳۸۸ش.
 {{قرآن کریم}}