پرش به محتوا

الائمة الاثنا عشر‌ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان           = الائمة الاثنی عشر(ع)
| عنوان = الائمة الاثنی عشر(ع)
| عنوان اصلی     =
| عنوان اصلی =
| برگرداننده     =
| برگرداننده =
| تصویر           = کتاب الائمة الاثنی عشر.gif
| تصویر = کتاب الائمة الاثنی عشر.gif
| اندازه تصویر   = 180px
| اندازه تصویر = 180px
| زیرنویس تصویر   = [[پرونده:کتاب الائمة الاثنی عشر.gif|بندانگشتی]]
| زیرنویس تصویر = [[پرونده:کتاب الائمة الاثنی عشر.gif|بندانگشتی]]
| نویسنده         = [[ابن طولون دمشقی]] (متوفای ۹۵۳ ق)
| نویسنده = [[ابن طولون دمشقی]] (متوفای ۹۵۳ ق)
| تصویرگر         =
| تصویرگر =
| طراح جلد       =
| طراح جلد =
| زبان           = عربی
| زبان = عربی
| مجموعه         = یک جلد
| مجموعه = یک جلد
| موضوع           = [[امامان|دوازده امام]] (ع)
| موضوع = [[امامان|دوازده امام]] (ع)
| سبک             = تاریخی
| سبک = تاریخی
| ناشر           = رضی
| ناشر = رضی
| ناشر فارسی     =
| ناشر فارسی =
| محل انتشارات   = قم
| محل انتشارات = قم
| تاریخ نشر       =
| تاریخ نشر =
| تاریخ نشر فارسی =
| تاریخ نشر فارسی =
| محل ناشر فارسی  =
| محل ناشر فارسی  =
| نوع رسانه       =
| نوع رسانه =
| صفحه           =
| صفحه =
| قطع             =
| قطع =
| شابک           =
| شابک =
| پس از           =
| پس از =
| پیش از         =
| پیش از =
}}
}}


'''ألأئمةُ الإثنا عَشَر''' یا '''ألشّذَراتُ الذّهَبیة فی تَراجِم الائمةِ الإثنی عَشَر عِندَ الإمامیة''' کتابی عربی تألیف شمس‌الدین محمد بن طولون‏ عالم [[اهل سنت|سنی مذهب]] است. موضوع کتاب مختصری از شرح حال [[ائمه اثناعشر|ائمه دوازده گانه]] [[شیعه]] است. مؤلف درباره هر امام روند یکسانی را رعایت کرده و به ولادت، وفات، فضائل، راویان و فرزندان آنان اشاره کرده است. این اثر در میان نویسندگان پس از خود شهرت چندانی نداشته است.
'''ألأئمةُ الإثنا عَشَر''' یا '''ألشّذَراتُ الذّهَبیة فی تَراجِم الائمةِ الإثنی عَشَر عِندَ الإمامیة'''، کتابی عربی، تألیف محمد بن طولون،‏ عالم [[اهل سنت]]. کتاب، خلاصه‌ای از شرح حال [[ائمه اثناعشر|ائمه دوازده‌گانه]] [[شیعه]] است. مؤلف درباره هر امام روند یکسانی را رعایت کرده و به ولادت، وفات، فضائل، راویان و فرزندان آنان اشاره کرده است. این اثر در میان نویسندگان پس از خود شهرت چندانی نداشته است.


== درباره مؤلف ==
== درباره مؤلف ==
ابو عبدالله شمس‌الدین محمد بن علی بن احمد بن علی بن خمارویه بن طولون حنفی‏ که در انتساب به جد اعلایش «‌ابن طولون‌» شهرت دارد به سال ۸۸۰ق در صالحیه [[دمشق]] متولد شد. جد او «‌خمارویه بن طولون‌» از ترکان و مادرش «‌اَزدان‌» زنی رومی و پدرش علاء الدین علی مردی زاهد و صوفی‌منش بود. ابن طولون به کسب علوم مختلف همت گماشت. فقه حنفی را که مذهب پدران وی بود فرا گرفت. [[علوم حدیث]]، [[اصول فقه]]، [[تفسیر]] و علومی همچون هیئت، هندسه، فلک را نیز آموخت. او گرایش به [[تصوف]] داشت و در این زمینه نیز کتاب‌هایی تدوین کرد. وی بیشتر در مدارس و [[خانقاه|خانقاه‌ها]] می‌زیست و مدت‌ها سمت امامت، ریاست و نظارت خانقاه‌ها را عهده‌دار بود. او در تمام عمر بدون خانه و خانواده و همسر زیست. وی در ٩٥٣ق درگذشت.<ref>داداش‌نژاد، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهل‎سنت، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۳۴۵.</ref>
ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن علی بن احمد بن علی بن خمارویه بن طولون حنفی‏ که در انتساب به جد اعلایش «‌ابن طولون‌» شهرت دارد، در سال ۸۸۰ق در صالحیه [[دمشق]] متولد شد. جد او «‌خمارویه بن طولون‌»، از ترکان و مادرش «‌اَزدان‌»، زنی رومی و پدرش علاءالدین علی، مردی زاهد و صوفی‌منش بوده است. ابن طولون به کسب علوم مختلف همت گماشت. فقه حنفی را که مذهب پدران وی بود فرا گرفت. [[علوم حدیث]]، [[اصول فقه]]، [[تفسیر]] و علومی همچون هیئت، هندسه، فلک را نیز آموخت. او گرایش به [[تصوف]] داشت و در این زمینه نیز کتاب‌هایی تدوین کرد. وی بیشتر در مدارس و [[خانقاه|خانقاه‌ها]] می‌زیست و مدت‌ها سمت امامت، ریاست و نظارت خانقاه‌ها را عهده‌دار بود. او در تمام عمر بدون خانه و خانواده و همسر زیست. وی در ٩٥٣ق درگذشت.<ref>داداش‌نژاد، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهل‎سنت، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۳۴۵.</ref>


== انگیزه تألیف‏ ==
== انگیزه تألیف‏ ==
انگیزه ابن طولون برای نگارش این اثر، محبت وی به [[اهل بیت]] بوده است. این در حالی است که وی در مقدمه کتاب بر [[صحابه]] به ویژه خلفای نخست درود می‌فرستد. سپس شعر عالم شافعی مذهب، ابو الفضل یحیی بن سلامه حصکفی (متوفای ۵۵۱)، را که در موضوع [[ائمه|دوازده امام]] سروده را در پنج صفحه می‌آورد. در این شعر ضمن تجلیل و تکریم فراوان از ائمه (ع) در برخی ابیات آن، بر این تاکید می‌کند که اظهار ارادت به خاندان پیامبر، هرگز به معنای پذیرش یا موافقت با معتقدات مذهب شیعه نیست.<ref>ابن طولون، الائمة الاثناعشر، ص۳۹-۴۴.</ref>
انگیزه ابن طولون برای نگارش این اثر، محبت وی به [[اهل بیت]] بوده است. این در حالی است که وی در مقدمه کتاب بر [[صحابه]] به ویژه خلفای نخست درود می‌فرستد. سپس شعر عالم شافعی مذهب، ابو الفضل یحیی بن سلامه حصکفی (متوفای ۵۵۱)، را که در موضوع [[ائمه|دوازده امام]] سروده را در پنج صفحه می‌آورد. در این شعر ضمن تجلیل و تکریم فراوان از ائمه (ع) در برخی ابیات آن، بر این تاکید می‌کند که اظهار ارادت به خاندان پیامبر، هرگز به معنای پذیرش یا موافقت با معتقدات مذهب شیعه نیست.<ref>ابن طولون، الائمة الاثنا عشر، منشورات الرضی، ص۳۹-۴۴.</ref>


== روش تألیف‏ ==
== روش تألیف‏ ==
ابن طولون در ارائه اطلاعات برای هر امام ساختار یکسانی را رعایت کرده است. ابتدا توضیحاتی درباره نام، کنیه، زمان ولادت و وفات و کسانی که از وی روایت کرده‌اند ارائه می‌دهد، سپس به فضائل امام می‌پردازد و در پایان فرزندان امام را برمی‌شمرد.<ref>داداش‌نژاد، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهل‎سنت، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۳۴۹.</ref>
ابن طولون در ارائه اطلاعات برای هر امام ساختار یکسانی را رعایت کرده است. ابتدا توضیحاتی درباره نام، کنیه، زمان ولادت و وفات و کسانی که از وی روایت کرده‌اند ارائه می‌دهد، سپس به فضائل امام می‌پردازد و در پایان فرزندان امام را برمی‌شمرد.<ref>داداش‌نژاد، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهل‎سنت، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۳۴۹.</ref>


ابن طولون می‌نویسد که شرح حال ائمه را بر اساس پدر و پسر مرتب کرده و پشت سر هم آورده است. هر چند درباره شیعیان [[تبریز]] آن روزگار می‌نویسد که ائمه را بر اساس افضلیت مقدم و یا موخر می‌کنند. اما این که ترتیب ایشان چگونه بوده و کدام امام مقدم بر دیگری می‌شده را ننوشته است. ابن طولون در ادامه سروده خویش درباره ائمه را آورده و در پایان کتاب چندین روایت متصل خویش را که به ائمه منتهی می‌شود را نقل کرده است.<ref>ابن طولون، الائمة الاثناعشر، ص۱۱۸ به بعد.</ref>
ابن طولون می‌نویسد که شرح حال ائمه را بر اساس پدر و پسر مرتب کرده و پشت سر هم آورده است. هر چند درباره شیعیان [[تبریز]] آن روزگار می‌نویسد که ائمه را بر اساس افضلیت مقدم و یا موخر می‌کنند. اما این که ترتیب ایشان چگونه بوده و کدام امام مقدم بر دیگری می‌شده را ننوشته است. ابن طولون در ادامه سروده خویش درباره ائمه را آورده و در پایان کتاب چندین روایت متصل خویش را که به ائمه منتهی می‌شود را نقل کرده است.<ref>ابن طولون، الائمة الاثنا عشر، منشورات الرضی، ص۱۱۸ به بعد.</ref>


== منابع کتاب‏ ==
== منابع کتاب‏ ==
وی برای تدوین این کتاب از منابعی همچون طبقات ابن سعد، [[تاریخ بغداد]] [[خطیب بغدادی]]، [[تاریخ مدینه دمشق]] [[ابن عساکر]]، [[تهذیب الاسماء و اللغات]] [[نووی]]، [[مروج الذهب]] [[مسعودی]]، [[معارف ابن قتیبة]]، [[ربیع الابرار]] [[زمخشری]]، [[کامل مبرد]]، تاریخ میافارقین [[ابن ازرق|ابن الأزرق]] و کتابهای دیگر مانند [[صحیح مسلم]]، [[صحیح بخاری|بخاری]] و [[سنن ترمذی|ترمذی]] بهره برده است.<ref>ابن طولون، الائمة الاثناعشر، ص۲۸.</ref>
وی برای تدوین این کتاب از منابعی همچون طبقات ابن سعد، [[تاریخ بغداد]] [[خطیب بغدادی]]، [[تاریخ مدینه دمشق]] [[ابن عساکر]]، [[تهذیب الاسماء و اللغات]] [[نووی]]، [[مروج الذهب]] [[مسعودی]]، [[معارف ابن قتیبة]]، [[ربیع الابرار]] [[زمخشری]]، [[کامل مبرد]]، تاریخ میافارقین [[ابن ازرق|ابن الأزرق]] و کتابهای دیگر مانند [[صحیح مسلم]]، [[صحیح بخاری|بخاری]] و [[سنن ترمذی|ترمذی]] بهره برده است.<ref>ابن طولون، الائمة الاثنا عشر، منشورات الرضی، ص۲۸.</ref>


==جایگاه اثر==
==جایگاه اثر==
۳۸۳

ویرایش