صدقه: تفاوت میان نسخه‌ها
←مصادیق صدقه
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
صدقه هدیه‌ای است که از طرف افراد حقیقی یا حقوقی به منظور خیریه و بهره‌مند شدن افراد دیگر، داده می‌شود.صدقه ممکن است به صورت‌های وجه نقد، خدمات، وسایل استفاده شده یا استفاده نشده‌ای مانند پوشاک، اسباب‌بازی، خوراک و رسانگر، کمک‌های ضروری از جمله کمک‌های انسان‌دوستانه، کمک به توسعه و گسترش و نیازهای ضروری بدن انسان مانند خون و پیوند اندام و...باشد.[[رسول خدا (ص)]] فرمود: هر معروفی صدقه به شمار می‌آ‌ید و هر آنچه را که مؤمن برای خود و خانواده و همسرش هزینه کند و نیز هر آنچه با آن آبروی خود را حفظ کند برایش صدقه نوشته می‌شود.<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیاة.</ref> | صدقه هدیه‌ای است که از طرف افراد حقیقی یا حقوقی به منظور خیریه و بهره‌مند شدن افراد دیگر، داده می‌شود.صدقه ممکن است به صورت‌های وجه نقد، خدمات، وسایل استفاده شده یا استفاده نشده‌ای مانند پوشاک، اسباب‌بازی، خوراک و رسانگر، کمک‌های ضروری از جمله کمک‌های انسان‌دوستانه، کمک به توسعه و گسترش و نیازهای ضروری بدن انسان مانند خون و پیوند اندام و...باشد.[[رسول خدا (ص)]] فرمود: هر معروفی صدقه به شمار می‌آ‌ید و هر آنچه را که مؤمن برای خود و خانواده و همسرش هزینه کند و نیز هر آنچه با آن آبروی خود را حفظ کند برایش صدقه نوشته می‌شود.<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیاة.</ref> | ||
در روایتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] فرمود: هر مسلمانی هر روز باید صدقه‌ای بدهد و چون پرسیدند چه کسی توان این کار را دارد فرمود: برداشتن چيزهاى آسيب رسان از سر راه صدقه است؛ نشان دادن راه به كسى صدقه است، عيادت از بيمار صدقه است، امر به معروف صدقه است، نهى از منكر صدقه است و سلام را جواب دادن صدقه است. <ref>مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۷۲، ص۵۰.</ref> {{یادداشت| ... إماطتك الأذى عن الطريق صدقة، وإرشادك الرجل إلى الطريق صدقة، وعيادتك المريض صدقة، وأمرك بالمعروف صدقة، ونهيك عن المنكر صدقة، وردك السلام صدقة.}} | در روایتی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] فرمود: هر مسلمانی هر روز باید صدقه‌ای بدهد و چون پرسیدند چه کسی توان این کار را دارد فرمود: برداشتن چيزهاى آسيب رسان از سر راه صدقه است؛ نشان دادن راه به كسى صدقه است، عيادت از بيمار صدقه است، امر به معروف صدقه است، نهى از منكر صدقه است و سلام را جواب دادن صدقه است. <ref>مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۷۲، ص۵۰.</ref> {{یادداشت| ... إماطتك الأذى عن الطريق صدقة، وإرشادك الرجل إلى الطريق صدقة، وعيادتك المريض صدقة، وأمرك بالمعروف صدقة، ونهيك عن المنكر صدقة، وردك السلام صدقة.}} | ||
در مورد این که از چه چیزهایی باید صدقه داد، در آیات [[قرآن]] و [[روایات]] آمده است: از طیبات صدقه بدهید؛ یعنی اموال پاک و [[حلال|حلالی]] که شخص از راه حلال آنها را به دست می‌آورد، علاوه سعی شود از اموال پست و ناقابل در صدقه استفاده نشود؛ زیرا صدقه دادن برای به دست آوردن رضایت خدا انجام می‌گیرد که یک طرف آن بینوایان و فقیران، و طرف دیگرش خدا است و اگر [[مؤمن|مؤمنان]] این مسائل را رعایت ننمایند، هم توهین به [[خداوند]] است و هم تحقیری نسبت به نیازمندان و بینوایان.<ref>داور پناه، انوار العرفان فی تفسیر القرآن،ج ۴، ص ۵۰۰.</ref> | در مورد این که از چه چیزهایی باید صدقه داد، در آیات [[قرآن]] و [[روایات]] آمده است: از طیبات صدقه بدهید؛ یعنی اموال پاک و [[حلال|حلالی]] که شخص از راه حلال آنها را به دست می‌آورد، علاوه سعی شود از اموال پست و ناقابل در صدقه استفاده نشود؛ زیرا صدقه دادن برای به دست آوردن رضایت خدا انجام می‌گیرد که یک طرف آن بینوایان و فقیران، و طرف دیگرش خدا است و اگر [[مؤمن|مؤمنان]] این مسائل را رعایت ننمایند، هم توهین به [[خداوند]] است و هم تحقیری نسبت به نیازمندان و بینوایان.<ref>داور پناه، انوار العرفان فی تفسیر القرآن،ج ۴، ص ۵۰۰.</ref>قرآن کریم در آیه ۲۶۷ سوره بقره {{یادداشت|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ ۖ وَلَا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ وَلَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از چيزهاى پاكيزه‌اى كه به دست آورده‌ايد، و از آنچه براى شما از زمين برآورده‌ايم، انفاق كنيد، و در پى ناپاک آن نروید که [از آن] انفاق نمایید، در حالى که آن را [اگر به خودتان مى‌دادند] جز با چشم‌پوشى [و بى‌میلی] نسبت به آن، نمى‌گرفتيد، و بدانید که خداوند، بى‌نیازِ ستوده [صفات] است. }}صدقه دادن از چیزهای پاکیزه را به مؤمنان توصیه کرده و معیار را دادن چیزی معین کرده که اگر به خودِ انسان بدهند با خیال آسوده و رغبت بگیرد نه با بی میلی و چشم پوشی. قرائتی در تفسیر ایه گفته که هدف از انفاق، رهايى از بخل است، نه رهايى از اشياى بى‌ارزش و نامطلوب و وجدان انسان، بهترين معيار براى شناخت پسنديده و ناپسند دانسته است یعنی هر آنچه را مى‌پسندد كه به او انفاق كنند، شايسته است كه انفاق كند و اگر آنرا دوست نمى‌دارد، شايسته‌ى انفاق نيست. <ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۴۲۵.</ref> | ||
===مقدار=== | ===مقدار=== | ||
در صدقه دادن شخص باید اعتدال را رعایت کند؛ یعنی نه به گونه‌ای باشد که در صدقه دادن بخیل باشد و نه آن گونه صدقه دهد که برای خود مشکل ایجاد کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۱۲۹.</ref>{{یادداشت| قرآن کریم درباره رعایت اعتدال در صدقه می‌فرماید: وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا سوره اسرا آیه ۲۹ ترجمه: و دستت را به گردنت زنجير مكن و بسيار [هم] گشاده‌دستى منما تا ملامت‌شده و حسرت‌زده بر جاى مانى. }} مقدار حداقل صدقه به توان شخص بستگی دارد، حتی در برخی روایات یک جرعه آب هم به عنوان صدقه بیان شده است.<ref>طیب، سید عبد الحسین، تفسیر اطیب البیان، ج ۱، ص ۲۳۰.</ref> | در صدقه دادن شخص باید اعتدال را رعایت کند؛ یعنی نه به گونه‌ای باشد که در صدقه دادن بخیل باشد و نه آن گونه صدقه دهد که برای خود مشکل ایجاد کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۱۲۹.</ref>{{یادداشت| قرآن کریم درباره رعایت اعتدال در صدقه می‌فرماید: وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا سوره اسرا آیه ۲۹ ترجمه: و دستت را به گردنت زنجير مكن و بسيار [هم] گشاده‌دستى منما تا ملامت‌شده و حسرت‌زده بر جاى مانى. }} مقدار حداقل صدقه به توان شخص بستگی دارد، حتی در برخی روایات یک جرعه آب هم به عنوان صدقه بیان شده است.<ref>طیب، سید عبد الحسین، تفسیر اطیب البیان، ج ۱، ص ۲۳۰.</ref> | ||