بیت المال: تفاوت میان نسخه‌ها

بیت المال (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۰۴

۲۹ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۷

جز

←‏وظایف اقتصادی بیت المال

دیداریویکی‌متن

Mkhaghanif

Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor

۴٬۲۴۹

ویرایش

@@ خط ۱۴۲: / خط ۱۴۲: @@
 در عصر عباسیان بر بیت المال مصارف زیادی وارد شد و این موجب ضعف قدرت مالی ایشان گردید. در قرن چهارم، برای رفع این مشکل، وزیران به دست «جهبذ»ها معاملات مالی بسیاری انجام دادند تا بر رونق مالی دولتشان بیفزایند.<ref>تنوخی، ج ۱، ص۹۵؛ غنیمه، ص۲۴۶.</ref> این معاملات با سفته و حواله یا چک، که غالباً صاحبان بیت المال یا امیران به پشتوانۀ بیت المال صادر می‌کردند، انجام می‌گرفت.
-معامله با سفته در زمان ولایت [[ابن زبیر]] و [[ابن عباس]] انجام می‌شد<ref>شمس الائمه سرخسی، ج ۱۴، ص۳۷.</ref> ولی در قرن چهارم و بعد، با توسعۀ تجارت، اینگونه معامله رواج بیشتری یافت.<ref>زبیدی، ص۲۲۳.</ref> این سفته‌ها را «جهبذ» نقد و به پول تبدیل می‌کرد. چک نیز که نوعی حواله بود، از عصر خلیفۀ دوّم متعارف شد؛ وی دستور داد کاغذهایی برای مردم تهیه کنند که پای آنها مهر شده بود و اعتبار مالی داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۱۵۴.</ref> پس از وی نیز استفاده از چک متعارف بوده است.
+معامله با سفته در زمان ولایت [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و [[ابن عباس]] انجام می‌شد<ref>شمس الائمه سرخسی، ج ۱۴، ص۳۷.</ref> ولی در قرن چهارم و بعد، با توسعۀ تجارت، اینگونه معامله رواج بیشتری یافت.<ref>زبیدی، ص۲۲۳.</ref> این سفته‌ها را «جهبذ» نقد و به پول تبدیل می‌کرد. چک نیز که نوعی حواله بود، از عصر خلیفۀ دوّم متعارف شد؛ وی دستور داد کاغذهایی برای مردم تهیه کنند که پای آنها مهر شده بود و اعتبار مالی داشت.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۱۵۴.</ref> پس از وی نیز استفاده از چک متعارف بوده است.
 ::۴. نظارت بر ضرب سکّه:
 قبل از ظهور اسلام، در عالم عرب سکه‌ای ساخته نمی‌شد و سکه‌های رومی و ایرانی ابزار داد و ستد اعراب بود. اما با روی کارآمدن [[عبدالملک بن مروان]] و احساس نیاز به سکّه در معاملات، در سال ۷۴ق اوّلین سکه در عصر اسلامی زده شد؛ هر چند گزارش‌هایی وجود دارد حاکی از این که‌اندکی پیشتر از این تاریخ نیز سکه ضرب شده بود.<ref>ماوردی، ص۲۷۴؛ ابن فراء، ص۱۸۰ـ۱۸۱.</ref> متصدیان دارالضرب‌ها گاه در عیار یا مقدار طلا و نقره‌ای که در این سکّه‌ها به کار می‌بردند تخلّف می‌کردند و آنها را با فلزات دیگری می‌آمیختند. لذا خلفا نظارت بر ضرب سکه را در برهه‌های زمانی مختلف بشدت پی می‌گرفتند<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ص۶۵۷ـ۶۵۸.</ref> وظیفه نظارت بر امر ضرب سکّه و زواید طلا و نقره حاصل از ضرب سکّه برعهدۀ بیت المال بود.