Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۹۴
ویرایش
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←هستۀ اولیه) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | {{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | ||
[[پرونده:جامعه مدرسین حوزه.jpg| | [[پرونده:جامعه مدرسین حوزه.jpg|300px|بندانگشتی]] | ||
'''جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم'''، نهادی علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، متشکل از تعدادی از اساتید [[حوزه علمیه قم]] که با هدف اصلاح و برنامه ریزی برای فعالیت‌های [[حوزه علمیه]]، ترویج و گسترش معارف [[اسلام]]، دفاع از نظام اسلامی و [[ولایت فقیه]] و ایجاد زمینۀ مناسب برای پرورش نیروهای حوزوی، در سال ۱۳۴۱ش در [[قم]] تأسیس شد. | '''جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم'''، نهادی علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، متشکل از تعدادی از اساتید [[حوزه علمیه قم]] که با هدف اصلاح و برنامه ریزی برای فعالیت‌های [[حوزه علمیه]]، ترویج و گسترش معارف [[اسلام]]، دفاع از نظام اسلامی و [[ولایت فقیه]] و ایجاد زمینۀ مناسب برای پرورش نیروهای حوزوی، در سال ۱۳۴۱ش در [[قم]] تأسیس شد. | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==هستۀ اولیه== | ==هستۀ اولیه== | ||
افزایش چشمگیر جمعیت طلاب و در پی آن پیچیده‌تر شدن امور حوزۀ علمیه قم، جمعی از مدرسان جوان را بر آن داشت تا برای رسیدگی به امور حوزۀ علمیۀ | افزایش چشمگیر جمعیت طلاب و در پی آن پیچیده‌تر شدن امور حوزۀ علمیه قم، جمعی از مدرسان جوان را بر آن داشت تا برای رسیدگی به امور حوزۀ علمیۀ قم و نیز ساماندهی به وضع تحصیلی طلاب، دور هم جمع شوند. بسیای از این مدرسان جوان بعدها از آیات عظام و مدرسان برجستۀ حوزۀ علمیه شدند. این جمع، هستۀ اولیۀ «هیئت مدرسین» را تشکیل دادند و پس از بررسی نیازها، طرح‌هایی تهیه کردند و به رؤیت [[آیت الله بروجردی]] رساندند. ایشان طرح‌ها را تأیید کرد اما از قبول مسئولیت خودداری نمود.<ref>رجوع کنید به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. روابط عمومی، ص۱۸؛ ایزدی نجف آبادی، ج ۲، ص۳۳۹؛ مسعودی خمینی، ص۴۰۳؛ محمد یزدی، مصاحبه مورخ ۱۳۶۷ش، موجود در دفتر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ص۱.</ref> | ||
پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی در ۱۳۴۰ش، اعضای جدیدی به «هیئت مدرسین» پیوستند. چند تن از فضلا و مدرسان حوزه نیز بدون عضویت، با این هیئت همکاری می‌کردند.<ref>رجوع کنید به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ۱۳۸۳ش ب، ص۲؛ محمد یزدی، همان مصاحبه، ص۱۲.</ref> «هیئت مدرسین» پس از برگزاری جلسات متعدد، اهداف خود را تعیین و اساسنامۀ «جامعۀ مدرسین» را تنظیم کرد.<ref>جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، روابط عمومی، ص۱۹.</ref> | پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی در ۱۳۴۰ش، اعضای جدیدی به «هیئت مدرسین» پیوستند. چند تن از فضلا و مدرسان حوزه نیز بدون عضویت، با این هیئت همکاری می‌کردند.<ref>رجوع کنید به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. ۱۳۸۳ش ب، ص۲؛ محمد یزدی، همان مصاحبه، ص۱۲.</ref> «هیئت مدرسین» پس از برگزاری جلسات متعدد، اهداف خود را تعیین و اساسنامۀ «جامعۀ مدرسین» را تنظیم کرد.<ref>جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، روابط عمومی، ص۱۹.</ref> | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
در مادّه ۱۴ اساسنامه، شیوه به عضویت در آمدن افراد در جامعه تعیین شده است.<ref>رجوع کنید به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، ۱۳۶۰ش، ص۱۲.</ref> | در مادّه ۱۴ اساسنامه، شیوه به عضویت در آمدن افراد در جامعه تعیین شده است.<ref>رجوع کنید به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، ۱۳۶۰ش، ص۱۲.</ref> | ||
== | ==بخش‌ها== | ||
جامعۀ مدرسین دارای یازده بخش بود:<ref>جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، ۱۳۶۰ش، ص۲۳-۲۸.</ref> | جامعۀ مدرسین دارای یازده بخش بود:<ref>جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، ۱۳۶۰ش، ص۲۳-۲۸.</ref> | ||
# بخش روابط عمومی | # بخش روابط عمومی | ||
| خط ۱۶۱: | خط ۱۶۱: | ||
* سید مصطفی موسوی اصفهانی | * سید مصطفی موسوی اصفهانی | ||
* سید ابوالفضل میر محمدی | * سید ابوالفضل میر محمدی | ||
* محمد مومن | * [[محمد مومن]] | ||
* علی مومن | * علی مومن | ||
* جواد مروی | * جواد مروی | ||
| خط ۱۷۶: | خط ۱۷۶: | ||
==عملکرد== | ==عملکرد== | ||
===شروع فعالیت سیاسی=== | ===شروع فعالیت سیاسی=== | ||
پس از تصویب لایحۀ انجمن‌های ایالتی و ولایتی در[[ ۱۶ مهر]] ۱۳۴۱ش و سپس اعلام اصول شش گانه «[[انقلاب سفید]]» از سوی شاه که به | پس از تصویب لایحۀ انجمن‌های ایالتی و ولایتی در[[ ۱۶ مهر]] ۱۳۴۱ش و سپس اعلام اصول شش گانه «[[انقلاب سفید]]» از سوی شاه که به شکل‌گیری نهضت روحانیت انجامید، اعضای جامعۀ مدرسین نیز به فعالیت در امور سیاسی پرداختند و متعاقب آن، برخی از اعضای این جامعه بازداشت شدند،<ref>رجوع کنید به اسناد انقلاب اسلامی، ج ۳، ص۱۹۵.</ref> عده‌ای نیز متواری و برخی دیگر دستگیر و تبعید شدند و در نهایت، در پی هجوم ساواک به منزل اعضای جامعه، اساسنامۀ مذکور نیز از بین رفت.<ref>محمد یزدی، همان مصاحبه، ص۲.</ref> با این همه، در دهه ۱۳۴۰ش، نشست‌های جامعه به صورت متناوب و مخفیانه تشکیل می‌شد و به سبب زندانی یا در تبعید بودن برخی اعضا، این نشست‌ها با شرکت پنج یا شش تن از اعضا رسمیت می‌یافت و اقدامات لازم صورت می‌گرفت.<ref>محمد یزدی، همان مصاحبه، ص۲.</ref> | ||
===تلاش برای اثبات مرجعیت امام خمینی=== | ===تلاش برای اثبات مرجعیت امام خمینی=== | ||
| خط ۱۸۶: | خط ۱۸۶: | ||
در [[خرداد]] ۱۳۴۹ش و پس از رحلت آیت اللّه [[سیدمحسن حکیم]]، یازده تن از اعضای جامعه، با صدور اعلامیه، در تثبیت [[مرجعیت]] امام خمینی، تلاش گسترده کردند.<ref>رجوع کنید به امام در آیینه اسناد، ج ۴، ص۴۹۰-۴۹۲.</ref> در واکنش به این اقدام، رژیم پهلوی ۲۵ تن از اعضای فعال جامعه را بازداشت و تبعید کرد.<ref>رجوع کنید به محمد یزدی، همان مصاحبه، ص۲؛ خلخالی، ج ۱، ص۱۸۵-۱۸۷.</ref> | در [[خرداد]] ۱۳۴۹ش و پس از رحلت آیت اللّه [[سیدمحسن حکیم]]، یازده تن از اعضای جامعه، با صدور اعلامیه، در تثبیت [[مرجعیت]] امام خمینی، تلاش گسترده کردند.<ref>رجوع کنید به امام در آیینه اسناد، ج ۴، ص۴۹۰-۴۹۲.</ref> در واکنش به این اقدام، رژیم پهلوی ۲۵ تن از اعضای فعال جامعه را بازداشت و تبعید کرد.<ref>رجوع کنید به محمد یزدی، همان مصاحبه، ص۲؛ خلخالی، ج ۱، ص۱۸۵-۱۸۷.</ref> | ||
در این سال‌ها اعضای جامعۀ مدرسین، باتوجه به اختناق حاکم بر کشور، به مناسبت‌هایی می‌کوشیدند با مطرح کردن نام و آرای امام خمینی مانع فراموش شدن حرکتِ مبارزاتی ایشان شوند؛ صدور اعلامیه‌ها و بیانیه‌هایی در اعتراض به ادامۀ تبعید امام، برگزاری مراسم یادبود | در این سال‌ها اعضای جامعۀ مدرسین، باتوجه به اختناق حاکم بر کشور، به مناسبت‌هایی می‌کوشیدند با مطرح کردن نام و آرای امام خمینی مانع فراموش شدن حرکتِ مبارزاتی ایشان شوند؛ صدور اعلامیه‌ها و بیانیه‌هایی در اعتراض به ادامۀ تبعید امام، برگزاری مراسم یادبود فرزندش [[سید مصطفی خمینی]]، در قم و دیگر شهرستان‌ها که سهمی جدّی در ایجاد فضای مبارزاتی بر ضد حکومت پهلوی داشت، و برگزاری راهپیمایی و تظاهرات نمونه‌هایی از این اقدامات است.<ref>رجوع کنید به امام در آیینه اسناد، ج ۳، ص۳۲۵-۳۲۹، ج ۴، ص۳۷۱؛ «اعلامیه جمعی از اساتید و فضلاء حوزه علمیه قم»، ۷ محرّم ۱۳۹۹ق؛ ایزدی نجف‌آبادی، همانجا؛ نوزده دی به روایت اسناد ساواک، ص۳۲-۳۳؛ حماسه ۱۹ دی قم، ص۱۸۶، به نقل از محمد مؤمن ؛ یزدی، ص۲۵۹ ۲۶۰.</ref> | ||
===برپایی حکومت اسلامی=== | ===برپایی حکومت اسلامی=== | ||