پرش به محتوا

ابوبکر بن ابی‌قحافه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۲۱۹: خط ۲۱۹:
تندخویی ابوبکر را، خبری که واقدی از اسماء دختر او و از آل نَضْاء روایت کرده است، تأیید می‌کند. بنابراین خبر، ابوبکر در حضور پیامبر و در حال احرام غلامش را به جرم گم کردن شتر و زاد و برگ سفر به باد کتک گرفته است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۲، ص۱۰۹۴.</ref> به گفته لامنس تصویری که از شخصیت نخستین جانشین پیامبر(ص) در روایات اسلامی ارائه گردیده، بر اثر عوامل گوناگون پدید آمده و از وسایل مختلف دینی، سیاسی، خانوادگی و قبیله‌ای برای گسترش وسیع و سریع آن استفاده شده است. این تصویر که از طریق همین منابع بر تاریخ‌نگاری اسلامی و نیز بر پژوهش‌های خاورشناسان تحمیل شده، به هیچ روی نمایانگر شخصیت واقعی ابوبکر نیست. وی می‌نویسد: از لحاظ اصول اعتقادی، ابوبکر بایست بهترین و کامل‌ترین مسلمان باشد، از این روی، مکتب نیرومند مدینه و نویسندگانی مؤثر از خانواده زبیریان (از بستگان ابوبکر) در راه پرداختن چنین چهره‌ای از او گام نهادند و سرانجام توفیق یافتند تا نام ابوبکر با «فضایل» و «خصایص» همراه گردد.
تندخویی ابوبکر را، خبری که واقدی از اسماء دختر او و از آل نَضْاء روایت کرده است، تأیید می‌کند. بنابراین خبر، ابوبکر در حضور پیامبر و در حال احرام غلامش را به جرم گم کردن شتر و زاد و برگ سفر به باد کتک گرفته است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۲، ص۱۰۹۴.</ref> به گفته لامنس تصویری که از شخصیت نخستین جانشین پیامبر(ص) در روایات اسلامی ارائه گردیده، بر اثر عوامل گوناگون پدید آمده و از وسایل مختلف دینی، سیاسی، خانوادگی و قبیله‌ای برای گسترش وسیع و سریع آن استفاده شده است. این تصویر که از طریق همین منابع بر تاریخ‌نگاری اسلامی و نیز بر پژوهش‌های خاورشناسان تحمیل شده، به هیچ روی نمایانگر شخصیت واقعی ابوبکر نیست. وی می‌نویسد: از لحاظ اصول اعتقادی، ابوبکر بایست بهترین و کامل‌ترین مسلمان باشد، از این روی، مکتب نیرومند مدینه و نویسندگانی مؤثر از خانواده زبیریان (از بستگان ابوبکر) در راه پرداختن چنین چهره‌ای از او گام نهادند و سرانجام توفیق یافتند تا نام ابوبکر با «فضایل» و «خصایص» همراه گردد.


در منابع اهل سنت، اعم از کتاب تاریخی و شرح‌حال‌نویسی و سیره‌نگاری، فصول و بخش‌هایی به فضایل و مناقب ابوبکر اختصاص یافته و در این جهت به آیاتی از قرآن که به زعم آنان در‌شأن ابوبکر نازل شده و احادیثی که به اعتقاد آنان پیامبر(ص) در فضیلت وی بر زبان آورده، استشهاد شده است. از این قبیل است این آیات: إِنَّ اللَّـهَ اشْتَرَ‌ىٰ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ<ref>سوره توبه، آیه ۱۱۱</ref>؛ فَاَمّا مَنْ اَعْطی وَاتَّقی<ref>سوره لیل، آیه ۵.</ref>؛ ثانی اثْنَینِ... فَاَنْزِلَ اللّهُ سَکینَتَهُ عَلَیهِ<ref>سوره توبه، آیه ۴۰.</ref> و...<ref>عظم، اشهر مشاهیر الاسلام، ۱۴۰۳ق، ص۱۴-۱۵؛ ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقه، ۱۴۰۵ق، ص۹۸-۱۰۲.</ref> و این احادیث: لوکنت متخذاً من امتی خلیلاً لاتخذت ابابکر و لکن اخی وصاحبی<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۳۱۳ق، ج۴، ص۱۹۱.</ref>؛ مَثَل ابوبکر کمثل میکائیل ینزل برضاءاللّه...<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۱۰۹.</ref> و بسیاری حدیث‌های دیگر.<ref>برای نمونه رجوع کنید به: بخاری، صحیح البخاری، ۱۳۱۳ق، ج۴، ص۱۸۹-۱۹۸؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۱۷۵-۱۷۸؛ سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۳۷۱ق، ص۳۸-۶۸.</ref> [[علامه امینی]] بخش عمده مجلد هفتم کتاب [[الغدیر]] را به نقد روایات مربوط به این فضایل اختصاص داده است.<ref>امینی، الغدیر، ۱۴۰۳ق، ص۸۷-۳۱۲.</ref>
در منابع اهل سنت، اعم از کتاب تاریخی و شرح‌حال‌نویسی و سیره‌نگاری، فصول و بخش‌هایی به فضایل و مناقب ابوبکر اختصاص یافته و در این جهت به آیاتی از قرآن که به زعم آنان در‌شأن ابوبکر نازل شده و احادیثی که به اعتقاد آنان پیامبر(ص) در فضیلت وی بر زبان آورده، استشهاد شده است. از این قبیل است این آیات: إِنَّ اللَّـهَ اشْتَرَ‌ىٰ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ<ref>سوره توبه، آیه ۱۱۱</ref>؛ فَاَمّا مَنْ اَعْطی وَاتَّقی<ref>سوره لیل، آیه ۵.</ref>؛ ثانی اثْنَینِ... فَاَنْزَلَ اللهُ سَکینَتَهُ عَلَیهِ<ref>سوره توبه، آیه ۴۰.</ref> و...<ref>عظم، اشهر مشاهیر الاسلام، ۱۴۰۳ق، ص۱۴-۱۵؛ ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقه، ۱۴۰۵ق، ص۹۸-۱۰۲.</ref> و این احادیث: لوکنت متخذاً من امتی خلیلاً لاتخذت ابابکر و لکن اخی وصاحبی<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۳۱۳ق، ج۴، ص۱۹۱.</ref>؛ مَثَل ابوبکر کمثل میکائیل ینزل برضاءالله...<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۱۰۹.</ref> و بسیاری حدیث‌های دیگر.<ref>برای نمونه رجوع کنید به: بخاری، صحیح البخاری، ۱۳۱۳ق، ج۴، ص۱۸۹-۱۹۸؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۱۷۵-۱۷۸؛ سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۳۷۱ق، ص۳۸-۶۸.</ref> [[علامه امینی]] بخش عمده مجلد هفتم کتاب [[الغدیر]] را به نقد روایات مربوط به این فضایل اختصاص داده است.<ref>امینی، الغدیر، ۱۴۰۳ق، ص۸۷-۳۱۲.</ref>


روایاتی چند حکایت دارد که ابوبکر در [[تعبیر خواب]] دست داشته است و خواب کسانی و از آن میان، خواب پیامبر(ص) را تعبیر کرده است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۵۰۷، ۵۴۳-۵۴۴؛ ج۲، ص۷۴۷، ۹۳۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۱۷۷.</ref> واقدی در خبری به شعرشناسی وی نیز اشاره‌ای کرده است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۸۰۷.</ref> ابن اثیر چند تن از صحابه چون عمر، عثمان، علی(ع)، [[عبدالرحمن بن عوف]]، [[ابن مسعود]] و... را از راویان ابوبکر شمرده است.<ref>ابن اثیر الجزری، اسدالغابة، ۱۲۸۶ق، ج۳، ص۲۰۵</ref> اما با اینکه وی جزء معدود کسانی است که بیش از دیگران با پیامبر(ص) مصاحبت داشته، فقط ۱۴۲ حدیث از او روایت شده است.
روایاتی چند حکایت دارد که ابوبکر در [[تعبیر خواب]] دست داشته است و خواب کسانی و از آن میان، خواب پیامبر(ص) را تعبیر کرده است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۵۰۷، ۵۴۳-۵۴۴؛ ج۲، ص۷۴۷، ۹۳۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۱۷۷.</ref> واقدی در خبری به شعرشناسی وی نیز اشاره‌ای کرده است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۶۶م، ج۱، ص۸۰۷.</ref> ابن اثیر چند تن از صحابه چون عمر، عثمان، علی(ع)، [[عبدالرحمن بن عوف]]، [[ابن مسعود]] و... را از راویان ابوبکر شمرده است.<ref>ابن اثیر الجزری، اسدالغابة، ۱۲۸۶ق، ج۳، ص۲۰۵</ref> اما با اینکه وی جزء معدود کسانی است که بیش از دیگران با پیامبر(ص) مصاحبت داشته، فقط ۱۴۲ حدیث از او روایت شده است.
۱۷٬۲۶۰

ویرایش