پرش به محتوا

ابوموسی اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۴
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
درحال ویرایش ... عبدالله بن قیس(د52ق/672م) صحابی پیامبر(ص)
درحال ویرایش ... عبدالله بن قیس(د52ق/672م) صحابی پیامبر(ص)
==نسب==
==نسب==
اصل او از یمن بود و به طایفه اشعر از قبایل یمانی نسب می برد که خود بخشی از قبیله قحطان به شمار می رفت(ر.ک: ابن سعد ج4 ص 105؛ خلیفه الطبقات ج 1 ص 428؛ ابن عبدالبر ج 4 ص 1762) مادرش ظبیه که عدنانی بود بعدها اسلام آورد و در مدینه وفات یافت(ابن سعد همانجا)
اصل او از یمن بود و به طایفه اشعر از قبایل یمانی نسب می برد که خود بخشی از قبیله قحطان به شمار می رفت<ref>ر.ک: ابن سعد، ج4، ص 105؛ خلیفه الطبقات، ج ص 428؛ ابن عبدالبر، ج ص 1762</ref> مادرش ظبیه که عدنانی بود بعدها اسلام آورد و در مدینه وفات یافت.<ref>ابن سعد،ج4، ص 105</ref>
==تاریخ مسلمان شدن==
==تاریخ مسلمان شدن==
در تاریخ مسلمان شدن ابوموسی با تناقض در مآخذ و روایات روبه رو هستیم بر اساس پاره ای از روایات او به مکه رفت و با ابواحیحه سعید بن عاص بن امیه هم پیمان (حلیف) شد و اسلام آورد و در هجرت دوم مسلمانان به حبشه با آنان کوچ کرد(همانجا؛ ابن هشام ج 1 ص 347 بلاذری انساب ج 1 ص 201) اما ابن سعد (همانجا) تصریح دارد که وی هرگز حلیف نبوده و پس از پذیرش اسلام به یمن بازگشته است و اینکه موسی بن عقبه ابن اسحاق و ابو مشعر 30 تن از کهن ترین سیره نویسان او را در شمار مهاجران به حبشه نیاورده اند این نظر را تایید می کند(ر.ک: بلاذری همانجا ابن ابی الحدید ج 13 ص 314) نیز احمد بن حنبل ( ج 4 ص 406ـ405) از قول نوه ابوموسی آورده است که او و قومش سه روز پس از فتح خیبر بر پیامبر(ص) وارد شدند و با آنکه در جنگ شرکت نداشتند از غنایم بهره یافتند گزارش دیگری حاکی است که ابوموسی در 7 قمری با گروهی افزونبر 50 تن از شهر زبید یمن از راه دریا حرکت کرد و آنان بر اثر طوفانی درست در زمانی که جعفربن ابی طالب و یاران آهنگ بازگشت داشتند به سوی حبشه کشده شدند(ابن عماد ج 54ـ53) پس همزمان با مطیع شدن یهودیان خیبر به پیامبر رسیدند و گویا همین مصادفه سبب شد تا او را در زمره مهاجران بدانند(ابن سعد ج 4 ص 106 ابن عبدالبر ج 4 ص 176)
در تاریخ مسلمان شدن ابوموسی با تناقض در مآخذ و روایات روبه رو هستیم بر اساس پاره ای از روایات او به مکه رفت و با ابواحیحه سعید بن عاص بن امیه هم پیمان (حلیف) شد و اسلام آورد و در هجرت دوم مسلمانان به حبشه با آنان کوچ کرد<ref>همانجا؛ ابن هشام، ج ص 347؛ بلاذری، انساب، ج ص 201</ref> اما ابن سعد<ref>ابن سعد،ج4، ص 105</ref> تصریح دارد که وی هرگز حلیف نبوده و پس از پذیرش اسلام به یمن بازگشته است و اینکه موسی بن عقبه ابن اسحاق و ابو مشعر 30 تن از کهن ترین سیره نویسان او را در شمار مهاجران به حبشه نیاورده اند این نظر را تایید می کند<ref>ر.ک: بلاذری، انساب، ج 1، ص 201؛ ابن ابی الحدید، ج 13، ص 314</ref> نیز احمد بن حنبل<ref>احمد بن حنبل،ج 4، ص 406ـ405</ref> از قول نوه ابوموسی آورده است که او و قومش سه روز پس از فتح خیبر بر پیامبر(ص) وارد شدند و با آنکه در جنگ شرکت نداشتند از غنایم بهره یافتند گزارش دیگری حاکی است که ابوموسی در 7 قمری با گروهی افزون بر 50 تن از شهر زبید یمن از راه دریا حرکت کرد و آنان بر اثر طوفانی درست در زمانی که جعفربن ابی طالب و یاران آهنگ بازگشت داشتند به سوی حبشه کشده شدند<ref>ابن عماد، ج 54ـ53</ref> پس همزمان با مطیع شدن یهودیان خیبر به پیامبر رسیدند و گویا همین مصادفه سبب شد تا او را در زمره مهاجران بدانند.<ref>ابن سعد، ج ص 106؛ابن عبدالبر، ج ص 176</ref>
==در عصر پیامبر(ص)==
==در عصر پیامبر(ص)==
ابوموسی یک بار جانشین فرمانده سپاهی شد که پیامبر در شوال 8 قمری برای سرکوب دوباره قبایل هوازن فرستاد و پس از شهادت فرماند ابوموسی نبرد را تا پیروزی رهبری کرد(واقدی ج 3 ص 916ـ915 ابن حبیب ص 124 ابن سعدج 2 ص 152ـ151 طبری ج 3 ص 80ـ79) در همین سال او و معاذ بن جبل از سوی پیامبر مامور تعلیم قرآن و احکام به مکیان شدند (ر.ک: واقدی ج 3 ص 959) ابوموسی در 10 قمری پیش از حجة الوداع از سوی پیامبر بر بخشی از یمن امارت یافت(ابن حبیب ص 126 احمد بن حنبل ج 4 ص 397 طبری ج 3 ص 228)
ابوموسی یک بار جانشین فرمانده سپاهی شد که پیامبر در شوال 8 قمری برای سرکوب دوباره قبایل هوازن فرستاد و پس از شهادت فرماند ابوموسی نبرد را تا پیروزی رهبری کرد(واقدی ج 3 ص 916ـ915 ابن حبیب ص 124 ابن سعدج 2 ص 152ـ151 طبری ج 3 ص 80ـ79) در همین سال او و معاذ بن جبل از سوی پیامبر مامور تعلیم قرآن و احکام به مکیان شدند (ر.ک: واقدی ج 3 ص 959) ابوموسی در 10 قمری پیش از حجة الوداع از سوی پیامبر بر بخشی از یمن امارت یافت(ابن حبیب ص 126 احمد بن حنبل ج 4 ص 397 طبری ج 3 ص 228)
خط ۳۳: خط ۳۳:
پسرش ابو بُرده قاضی حجاج بن یوسف در کوفه بوده و بلال پسر ابوبُرده نیز در بصره مقام قضا داشته است( ابن حبیب ص 378 ابن قتیبه المعارف ص 589) مهم ترین فرد از خاندان او ابوالحسن اشعری متکلم مشهور است که گویا با 8 واسطه به ابوموسی نسب می برد(ر.ک سمعانی ج 1 ص 267ـ266)
پسرش ابو بُرده قاضی حجاج بن یوسف در کوفه بوده و بلال پسر ابوبُرده نیز در بصره مقام قضا داشته است( ابن حبیب ص 378 ابن قتیبه المعارف ص 589) مهم ترین فرد از خاندان او ابوالحسن اشعری متکلم مشهور است که گویا با 8 واسطه به ابوموسی نسب می برد(ر.ک سمعانی ج 1 ص 267ـ266)
==خصوصیات==
==خصوصیات==
درباره شخصیت ابوموسی در مآخذ تاریخی و حدیثی اهل سنت و امامیه آراء متفاوتی آمده است.  
درباره شخصیت ابوموسی در مآخذ تاریخی و حدیثی اهل سنت و امامیه آراء متفاوتی آمده است.
* بنا به پاره ای از روایات در حق او و قومش آیه ای ستایش آمیز نازل شده است( ابن سعد ج 4 ص 107) همچنین او را یکی از 6 نفری برشمرده اند که از عالم ترین یاران رسول خدا بودند( بخاری التاریخ 3(1)/22 ذهبی همان ج 2 ص 389ـ388 )  و هم از این رو در دوران خلافت عمربن خطاب از کسانی شمرده می شده که از آنان فقه اخذ می کرده اند(یعقوبی ج 2 ص 161)  
* بنا به پاره ای از روایات در حق او و قومش آیه ای ستایش آمیز نازل شده است( ابن سعد ج 4 ص 107) همچنین او را یکی از 6 نفری برشمرده اند که از عالم ترین یاران رسول خدا بودند( بخاری التاریخ 3(1)/22 ذهبی همان ج 2 ص 389ـ388 )  و هم از این رو در دوران خلافت عمربن خطاب از کسانی شمرده می شده که از آنان فقه اخذ می کرده اند(یعقوبی ج 2 ص 161)
* اما در مقابل علمای امامیه تعابیر تندی از پیامبر و معصومان درباره او به کار برده و از جمله کسانی شمرده اند که علی پس از حکمیت او را در قنوت نماز خویش لعن کرده است(ر.ک: ابن بابویه الخصال ص 485، 499، عیون ج 2 ص 126 الایضاح ص 64ـ61) گفته اند که ابوموسی آواز خوش داشته و قرآن را بالحنی دلکش می خوانده است(ر.ک: ابن سعد ج 4 ص 109ـ107 ابو زرعه ج 1 ص 231 حاکم ج 3 ص 466 ذهبی همان ج 2 ص 382، 392ـ391، 398)  
* اما در مقابل علمای امامیه تعابیر تندی از پیامبر و معصومان درباره او به کار برده و از جمله کسانی شمرده اند که علی پس از حکمیت او را در قنوت نماز خویش لعن کرده است(ر.ک: ابن بابویه الخصال ص 485، 499، عیون ج 2 ص 126 الایضاح ص 64ـ61) گفته اند که ابوموسی آواز خوش داشته و قرآن را بالحنی دلکش می خوانده است(ر.ک: ابن سعد ج 4 ص 109ـ107 ابو زرعه ج 1 ص 231 حاکم ج 3 ص 466 ذهبی همان ج 2 ص 382، 392ـ391، 398)
===از راویان حدیث===
===از راویان حدیث===
ابوموسی همچنین در موضوعات بسیاری از پیامبر حدیث روایت کرده است(ر.ک: احمد بن حنبل ج 4 ص 419ـ391) ذهبی (المعین ص 24) نیز ابوموسی را از محدثان خوانده و او را از معدود کسانی دانسته که قرآن را بر پیامبر قرائت کرده است(ر.ک: سیر ج 2 ص 381) از ابوموسی کسان بسیاری روایت کرده اند که از آن میان می توان به انس بن مالک ابوسعید خدری ابو امامه باهلی بریده اسلمی عبدالرحمان بن نافع سعید بن مسیب زید بن وهب و دیگران اشاره کرد(ابن ابی حاتم، 2(2) ص 138 ذهبی همانجا)
ابوموسی همچنین در موضوعات بسیاری از پیامبر حدیث روایت کرده است(ر.ک: احمد بن حنبل ج 4 ص 419ـ391) ذهبی (المعین ص 24) نیز ابوموسی را از محدثان خوانده و او را از معدود کسانی دانسته که قرآن را بر پیامبر قرائت کرده است(ر.ک: سیر ج 2 ص 381) از ابوموسی کسان بسیاری روایت کرده اند که از آن میان می توان به انس بن مالک ابوسعید خدری ابو امامه باهلی بریده اسلمی عبدالرحمان بن نافع سعید بن مسیب زید بن وهب و دیگران اشاره کرد(ابن ابی حاتم، 2(2) ص 138 ذهبی همانجا)
کاربر ناشناس