Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
عبدالله بن رواحه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←شجاعت در جنگ) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| دیگر فعالیت‌ها = | | دیگر فعالیت‌ها = | ||
| آثار =}} | | آثار =}} | ||
'''عبدالله بن رواحه''' از [[انصار |انصار]] [[پیامبر اسلام |پیامبر اسلام]](ص) | '''عبدالله بن رواحه''' از [[انصار|انصار]] [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]](ص) که در [[پیمان دوم عقبه|عقبه دوم]] به حضور ایشان رسید. وی اهل [[مدینه|مدینه]] و از طایفه [[خزرج|خزرج]] بود که [[حضرت محمد]](ص) او را به ریاست قبیله بنیحارث از قبایل خزرج انتخاب کرد. عبدالله از [[نقبای دوازده‌گانه]] است. در بیش‌تر جنگ‌ها از جمله [[جنگ احد|احد]]، [[جنگ خندق|خندق]]، [[حدیبیه]]، [[خیبر]] و [[عمره قضا]] حضور داشت و در جنگ [[بدرالموعد|بدرالموعد]] جانشین پیامبر در مدینه بود. وی در [[جنگ موته]] به شهادت رسید. | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
عبدالله بن رَواحَه بن ثعلبه از طایفه بنی حارث از قبیله خزرج و از انصار اهل مدینه بود. مادرش کبشه دختر واقد بن عمرو بن الاطابه حارثی است. | عبدالله بن رَواحَه بن ثعلبه از طایفه بنی حارث از قبیله خزرج و از انصار اهل مدینه بود. مادرش کبشه دختر واقد بن عمرو بن الاطابه حارثی است. | ||
کنیه‌اش را ابامحمد، ابورواحه و ابوعمرو ذکر کرده‌اند.<ref>ابن‌اثیر،اسدالغابه، ج ۲، ص۵۹۲-۵۹۳.</ref>پیامبر(ص) میان او و [[مقداد بن اسود|مقداد بن اسود]]، صیغه برادری خوانده بود.<ref>الاصابه، ابن حجر، ج ۲، ص۲۹۸.</ref> | |||
عبداالله، دایی [[نعمان بن بشیر |نعمان بن بشیر]] بن سعد است و بنابر روایات تاریخی خود فرزندی نداشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۳، ص۵۲۶.</ref> | عبداالله، دایی [[نعمان بن بشیر|نعمان بن بشیر]] بن سعد است و بنابر روایات تاریخی خود فرزندی نداشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۳، ص۵۲۶.</ref> | ||
==همراهی با پیامبر== | ==همراهی با پیامبر== | ||
عبدالله بن رواحه از جمله اهالی مدینه بود که در مراسم حج سال [[سیزدهم بعثت]] در عقبه منی با پیامبر اسلام بیعت کرد که در تاریخ به بیعت دوم عقبه شهرت دارد. در پی این بیعت، رسول خدا وی را به عنوان یکی از نقبای دوازده‌گانه انصار و به عنوان نماینده خود در میان طایفه بنی‌حارثه خزرج انتخاب کرد.<ref>ابن‌اثیر،اسدالغابه، ج ۲، ص۵۹۳.</ref> | |||
عبدالله از کسانی بود که پس از ورود پیامبر(ص) به مدینه، به استقبال ایشان رفت و وی را به سکونت در خانه خود دعوت کرد.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج ۱، ص۱۶۰.</ref> | |||
عبدالله از کسانی بود که پس از ورود پیامبر (ص) به مدینه، به استقبال ایشان رفت و وی را به سکونت در خانه خود دعوت کرد.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج ۱، ص۱۶۰.</ref> | |||
وی در زمان حیات خود تقریبا در تمامی | وی در زمان حیات خود تقریبا در تمامی جنگ‌های پیامبر از جمله بدر، احد، خندق، حدیبّیه، خیبر، عمره القضاء و موته شرکت کرد<ref>قرطبی، الاستیعاب، ج ۳، ص۳۳-۳۴.</ref> و در زمان جنگ بدر الموئد، جانشین پیامبر در مدینه بود. | ||
در جنگ بدر از سوی پیامبر مامور ابلاغ خبر پیروزی مسلمانان به مدینه شد. <ref>واقدی،مغازی، | در جنگ بدر از سوی پیامبر مامور ابلاغ خبر پیروزی مسلمانان به مدینه شد.<ref>واقدی،مغازی، ج۱، ص۱۱۴</ref>. | ||
در عمره القضاء هنگام ورود پیامبر به مکه، عبدالله افسار مرکب ایشان را گرفته بود و پیامبر همراهی می‌کرد و اشعاری نیز در وصف ایشان می‌خواند.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، | در عمره القضاء هنگام ورود پیامبر به مکه، عبدالله افسار مرکب ایشان را گرفته بود و پیامبر همراهی می‌کرد و اشعاری نیز در وصف ایشان می‌خواند.<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج۲، ص۳۷۱.</ref> | ||
پس از فتح [[خیبر |خیبر]]، از سوی رسول خدا مامور جمع‌آوری [[خراج |خراج]] خیبر شد و تا هنگام شهادتش این سمت را دارا بود. بعد از نبرد خیبر، با سی سوار که [[عبدالله بن انیس |عبدالله بن انیس]] نیز در میان آنان بود، به سوی [[بشر بن زرام |بشر بن زرام]] یهودی -که در اندیشه شبیخون به مدینه بود- اعزام شد و ابن زرام را به قتل رساند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، | پس از فتح [[خیبر|خیبر]]، از سوی رسول خدا مامور جمع‌آوری [[خراج|خراج]] خیبر شد و تا هنگام شهادتش این سمت را دارا بود. بعد از نبرد خیبر، با سی سوار که [[عبدالله بن انیس|عبدالله بن انیس]] نیز در میان آنان بود، به سوی [[بشر بن زرام|بشر بن زرام]] یهودی -که در اندیشه شبیخون به مدینه بود- اعزام شد و ابن زرام را به قتل رساند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۵۲۶.</ref> | ||
در جنگ موته پس از [[زید بن حارثه]] و [[جعفر بن ابی طالب]] از جانب پیامبر فرماندهی لشکر اسلم بر عده عبدالله بن رواحه گذاشته شده بود.<ref>واقدی،مغازی، ج ۲، | در جنگ موته پس از [[زید بن حارثه]] و [[جعفر بن ابی طالب]] از جانب پیامبر فرماندهی لشکر اسلم بر عده عبدالله بن رواحه گذاشته شده بود.<ref>واقدی،مغازی، ج ۲، ص۷۵۶.</ref> | ||
==ویژگی‌ها== | ==ویژگی‌ها== | ||
با وجود آن که در دوران [[جاهلیت|جاهلیت]]، سواد خواندن و نوشتن در میان مردم رواج نداشت، عبدالله بن رواحه از جمله نویسندگان آن زمان به شمار می‌رفت و در شعر و شاعری نیز مهارت داشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۳، ص۵۲۶.</ref> | با وجود آن که در دوران [[جاهلیت|جاهلیت]]، سواد خواندن و نوشتن در میان مردم رواج نداشت، عبدالله بن رواحه از جمله نویسندگان آن زمان به شمار می‌رفت و در شعر و شاعری نیز مهارت داشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۳، ص۵۲۶.</ref> | ||
حضور وی در اکثر جنگ‌های پیامبر نشان از دلیری او در میدان نبرد دارد. به طور کلی | حضور وی در اکثر جنگ‌های پیامبر نشان از دلیری او در میدان نبرد دارد. به طور کلی ویژگی‌های وی را می‌توان این چنین برشمرد: | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان= '''شعری از عبدالله بن رواحه در وصف پیامبر(ص)'''|نقل‌قول=أنت | {{جعبه نقل قول| عنوان= '''شعری از عبدالله بن رواحه در وصف پیامبر(ص)'''|نقل‌قول=أنت النبی ومن یحرم شفاعته | ||
یوم الحساب فقد أزری به القدر | |||
فثبت الله ما | فثبت الله ما آتاک من حسن | ||
تثبیت موسی ونصراً کالذی نصروا|منبع=<small>ابن‌اثیر،اسدالغابه، ج ۲، ص۵۹۳.</small>|تاریخ بایگانی| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px| اندازه خط = ۱۴px| رنگ پس‌زمینه = #C9FFE5| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | |||
===مهارت در شعر=== | ===مهارت در شعر=== | ||
پس از آنکه این آیات از [[سوره شعراء|سوره شعراء]] نازل شد: «وَالشُّعَرَاء | پس از آنکه این آیات از [[سوره شعراء|سوره شعراء]] نازل شد: «وَالشُّعَرَاء یتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ*أَلَمْ‌تر أَنَّهُمْ فِی کلِّ وَادٍ یهِیمُونَ* وَأَنَّهُمْ یقُولُونَ مَا لَا یفْعَلُونَ.»<ref>شعرا،۲۲۶-۲۲۴.</ref>، -شعرا کسانی هستند که گمراهان از آنان پیروی میکنند!* آیا نمیبینی آنها در هر وادی سر گردانند.* و سخنانی میگویند که عمل نمیکنند- عبدالله تصمیم گرفت که دیگر شعر نگوید<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری،ج ۳، ص۵۲۸.</ref> تا هنگام نزول این آیه: «إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَذَکرُوا اللَّهَ کثِیرًا وَانتَصَرُوا مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُوا وَسَیعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا‌ای مُنقَلَبٍ ینقَلِبُونَ.»<ref>شعرا، ۲۲۷.</ref> - مگر کسانی که ایمان آوردهاند و عمل صالح انجام میدهند و یاد خدا بسیار میکنند و به هنگامی که مورد ستم واقع میشوند به دفاع از خویشتن (و مؤ منان) برمی‌خیزند (و از ذوق شعری خود کمک میگیرند) و بزودی آنها که ستم کردند میدانند که بازگشتشان به کجاست.- و شاعرانی چون عبدالله بن رواحه، [[کعب بن مالک|کعب بن مالک]] و [[حسان بن ثابت|حسان بن ثابت]] و سایر شاعرانی که پیامبر(ص) را مدح می‌کردند، از دیگران استثنا کرد.<ref>طبرسی، مجمع‌البیان، ج ۷، ص۳۶۰</ref> | ||
وی در مدح پیامبر اشعاری سروده است<ref>قرطبی، الاستیعاب، ج ۳، ص۳۴.</ref>و همچنین در سوگ [[حمزه بن عبدالمطلب|حمزه]] عموی پیامبر<ref>ابن هشام، السیره النبویه، ج ۲، ص۱۶۲.</ref> و [[نافع بن بدیل|نافع بن بدیل]]<ref>واقدی، مغازی، ج ۱، ص۳۵۳.</ref> نیز اشعاری دارد. | |||
===شجاعت در جنگ=== | ===شجاعت در جنگ=== | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۵: | ||
===توجه خاص از جانب پیامبر=== | ===توجه خاص از جانب پیامبر=== | ||
بنابر روایات تاریخی، پیامبر (ص) در موارد متعددی عبدالله را به طور خاص دعا کرد. برخی از این موارد عبارتند از: | بنابر روایات تاریخی، پیامبر(ص) در موارد متعددی عبدالله را به طور خاص دعا کرد. برخی از این موارد عبارتند از: | ||
*روزی عبدالله هنگام عزیمت به مسجد و در نزدیکی آن شنید که پیامبر مردم را امر به نشستن می‌کند، عبدالله در همان مکان و خارج از مسجد، توقف کرد و بر زمین نشست، وقتی خبر این کار به پیامبر رسید، این عمل وی را ستود و درباره او این گونه دعا کرد: خدا تو را برای اطاعت خدا و پیامبرش بیش از این توفیق دهد.<ref> بیهقی، دلائل النبوه، ج ۶، ص۲۵۷.</ref> | *روزی عبدالله هنگام عزیمت به مسجد و در نزدیکی آن شنید که پیامبر مردم را امر به نشستن می‌کند، عبدالله در همان مکان و خارج از مسجد، توقف کرد و بر زمین نشست، وقتی خبر این کار به پیامبر رسید، این عمل وی را ستود و درباره او این گونه دعا کرد: خدا تو را برای اطاعت خدا و پیامبرش بیش از این توفیق دهد.<ref> بیهقی، دلائل النبوه، ج ۶، ص۲۵۷.</ref> | ||
*وقتی عبدالله مریض بود پیامبر به عیادت او رفت و احوال وی را دگرگون دید و گفت: خدایا اگر مرگش فرا رسیده مرگ را بر او آسان کن و اگر مرگش فرا نرسیده او را شفا ده. به سبب این دعا عبدالله بهبود یافت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری،ج ۳، ص۵۲۹.</ref> | *وقتی عبدالله مریض بود پیامبر به عیادت او رفت و احوال وی را دگرگون دید و گفت: خدایا اگر مرگش فرا رسیده مرگ را بر او آسان کن و اگر مرگش فرا نرسیده او را شفا ده. به سبب این دعا عبدالله بهبود یافت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری،ج ۳، ص۵۲۹.</ref> | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۲: | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
[[پرونده:مقبره عبدالله بن رواحه در اردن.jpg|بندانگشتی|مقبره عبدالله بن رواحه در اردن]] | [[پرونده:مقبره عبدالله بن رواحه در اردن.jpg|بندانگشتی|مقبره عبدالله بن رواحه در اردن]] | ||
در سال هشتم هجری رسول خدا سپاهی سه هزار نفری به فرماندهی زید بن حارثه برای جنگ با رومیان اعزام نمود. قرار بر این بود با شهادت زید، جعفر بن ابی طالب و اگر او نیز شهید شد، فرماندهی لشکر به عبدالله بن رواحه سپرده شود.<ref>واقدی،مغازی، ج ۲، | در سال هشتم هجری رسول خدا سپاهی سه هزار نفری به فرماندهی زید بن حارثه برای جنگ با رومیان اعزام نمود. قرار بر این بود با شهادت زید، جعفر بن ابی طالب و اگر او نیز شهید شد، فرماندهی لشکر به عبدالله بن رواحه سپرده شود.<ref>واقدی،مغازی، ج ۲، ص۷۵۶.</ref> | ||
بنابر گزارش‌های تاریخی، عبدالله بن رواحه قبل از حرکت به سوی موته اشعاری می‌خواند، از خداوند درخواست شهادت می‌کرد و از ترس عذاب الهی می‌گریست. | بنابر گزارش‌های تاریخی، عبدالله بن رواحه قبل از حرکت به سوی موته اشعاری می‌خواند، از خداوند درخواست شهادت می‌کرد و از ترس عذاب الهی می‌گریست. | ||
پس از کشته شدن زید و | پس از کشته شدن زید و جعفر، پرچم سپاه اسلام به دست عبدالله قرار گرفت و بر دشمن حمله برد. او پس از جنگی سخت از پای درآمد. پیش از شهادت، خون بدنش را به چهره مالید و فریاد زد:«ای مسلمانان! از جان برادرانتان حمایت کنید.»<ref>ابن‌اثیر،اسدالغابه، ج ۲، ص۵۹۵-۵۹۴.</ref> | ||
مدفن وی و دیگر شهدای موته در منطقهای به نام مزار در شهرستان کرک از توابع اردن واقع است.<ref>ابن عنبه، عمده الطالب، ص۳۶.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفه الصحابه، دارالمعرفه، بیروت، | *ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفه الصحابه، دارالمعرفه، بیروت، ۱۴۲۲ق. | ||
*ابن سعد، طبقات‌الکبری، دارالصادر، بیروت، | *ابن سعد، طبقات‌الکبری، دارالصادر، بیروت، ۱۴۰۵ق، افست دارالفکر. | ||
*ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل | *ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، مطبعه الحیدریه، نجف، ۱۳۷۶ق. | ||
*ابن عنبه، احمد، عمدة الطالب، نجف، المطبعة الحیدریة، | *ابن عنبه، احمد، عمدة الطالب، نجف، المطبعة الحیدریة، ۱۳۸۰ق. | ||
*ابن هشام، السیره النبویه، دارالوفاق، بیروت. | *ابن هشام، السیره النبویه، دارالوفاق، بیروت. | ||
*بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوه و | *بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوه و معرفة احوال صاحب الشریعه، دارالکتب العلمیه، بیروت،۱۴۰۵ق. | ||
* | *طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۱۵ق. | ||
*عسقلانی، ابن حجر، الاصابه فی تمییز الصحابه، دارالکتابالعربی، بیروت. | *عسقلانی، ابن حجر، الاصابه فی تمییز الصحابه، دارالکتابالعربی، بیروت. | ||
*قرطبی، محمد بن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفه | *قرطبی، محمد بن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، دارالکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۱۵ق. | ||
*واقدی، محمد بن عمر، المغازی، بیروت، اعلمی، | *واقدی، محمد بن عمر، المغازی، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{صحابه}} | {{صحابه}} | ||
[[en:'Abd Allah b. Rawaha]] | [[en:'Abd Allah b. Rawaha]] | ||