صحیح البخاری (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

۲) '''فتح الباری شرح صحیح البخاری''' نوشتهٔ [[ابن حجر عسقلانی|حافظ شهاب الدین ابن حجر عسقلانی]] (متوفی ۸۵۲) علمای حدیث آن را بهترین شرح کتاب دانسته‌اند.<ref>رجوع کنید به صالح، ص۳۹۷</ref>

با وجود این، بعضی از بزرگان حدیث از اهل سنت، از جمله حافظ دارِقُطْنی، اقدام به نقد آن نموده‌اند و این عقیده را که احادیث آن صحیح‌ترین احادیث به‌شمار می‌رود، مورد مناقشه قرار داده‌اند.<ref>ابوریه، اضواء علی السنة المحمّدیة، ص۳۱۲-۳۱۳</ref> به گفتهٔ ابن حجر، حفّاظ، ۱۱۰ حدیثِ صحیحین را نقد کرده‌اند که ۳۲ حدیث را هردو و ۷۸ حدیث را تنها بخاری نقل کرده است. همچنین حدود هشتاد تن از رجال احادیثِ صحیح بخاری غیر قابل اعتماد معرفی شده‌اند.<ref>ابن حجر عسقلانی، هدی الساری مقدمة فتح الباری، ۱۴۰۸، ص۹</ref> البته به نظر [[محمد رشید رضا]]، احادیث قابل انتقاد و ایراد در این کتاب بیشتر از این تعداد است.<ref>رشید رضا، تفسیر المنار، ج ۱۰، ص۶۷۱</ref>. بخش مهمی از این انتقادات، از جمله بیشتر اشکالات دارقطنی، متوجه رجال اسناد بخاری است.

او احادیثی را که بایستی مطابق شرط او نقل شوند، تنها به این دلیل که [[ائمه|امامان]] [[شیعه]] یا اصحاب آن‌ها در میان راویان بوده‌اند، نقل نکرده است و تنها احادیث معدودی از [[امیرالمؤمنین]] و [[امام حسن مجتبی]] و [[امام سجاد]] و [[امام باقر]] علیهم السّلام روایت کرده است. البته در مقابل، روایاتی از [[خوارج]] و [[ناصبی|نواصب]] از قبیل [[عکرمه]]، [[عمران بن حطان]] و [[عروه]] نقل کرده، در حالی که حتی بسیاری از محدثان اهل سنّت آنان را جرح و تضعیف کرده‌اند.<ref>ابن حجر عسقلانی، هدی الساری مقدمة فتح الباری، ۱۴۰۸، ص۴۲۴-۴۳۲؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابة، ج۳، ص۱۷۸-۱۸۰؛ شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۵، ص۹۳؛ خوانساری، روضات الجنّات، ج۷، ص۲۷۹-۲۸۰</ref>

او از [[ابوهریره]] که کم‌تر از سه سال پیامبر(ص) را درک کرده بود ۴۴۶ حدیث، از [[عبدالله بن عمر]] ۲۷۰ حدیث، از [[عایشه]] ۲۴۲ حدیث  و از [[ابوموسی اشعری]] ۵۷ حدیث و از [[انس بن مالک]] بیش از ۲۰۰ حدیث نقل کرده، ولی از امام علی(ع) که از پیش از اسلام تا [[رحلت پیامبر]] در کنار او بوده است ۱۹ حدیث و از [[حضرت زهرا]](س) دختر پیامبر (ص) تنها یک حدیث نقل کرده است.<ref>علم حدیث، ص۳۵۲-۳۵۳</ref>

* [[پیامبر(ص)]] در آغاز وحی نبوتش را باور نمی‌کرد تا اینکه ورقة بن نوفل مسیحی به او می‌گوید که واقعا پیامبر شده است.<ref>صحیح بخاری، باب کان بدء الوحی، ج۱، ص۷</ref>

* پیامبر بعضی از آیات را فراموش کرده و از [[قرآن]] جا انداخته بود تا اینکه با قرائت یکی از مسلمانان آن‌ها را به یاد می‌آورد.<ref>صحیح بخاری، باب و قول الله و صل علیهم، ج۸، ص۷۳</ref>

* در قیامت از [[حضرت ابراهیم]](ع) درخواست [[شفاعت]] می‌شود و او می‌گوید من سه بار دروغ گفته‌ام!! برای [[شفاعت]] نزد فرد دیگری بروید.<ref>صحیح بخاری، باب ذریة من حملنا مع نوح، ج۶، ص۸۴</ref>

* میمونی را به‌خاطر [[زنا]] کردن [[سنگسار]] کردند.<ref>صحیح بخاری، ج۴، ص۲۳۸، باب بنیان الکعبه، باب القسامة فی الجاهلیه</ref>

* بخاری حدیثی را در کتاب التفسیر و کتاب الجنائز نقل کرده است. مضمون حدیث چنین است: وقتی عبدالله بن اُبی از دنیا رفت، فرزندش به خدمت [[رسول خدا]] صلی الله علیه وآله رسید و از ایشان درخواست کرد که بر جنازه پدرش [[نماز]] بخواند. [[عمر بن خطاب|عمر]] به [[پیامبر اکرم]](ص) اعتراض کرد که چرا بر جنازه این شخص [[نماز]] می‌خوانید؟ [[رسول خدا]](ص) فرمود: [[خدا|خداوند]] مرا مخیر کرده و فرموده است: «اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعینَ مَرَّةً فَلَنْ یغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ» (توبه/ ۸۰) در این هنگام آیه زیر نازل شد: «وَ لا تُصَلِّ عَلی أَحَد مِنْهُمْ ماتَ أَبَدًا وَلا تَقُمْ عَلی قَبْرِهِ» (توبه/۸۵). بر اساس این [[حدیث]] خداوند، پیامبرش را در مقابل عمر مغلوب کرده است! از این‌روی با این‌که بخاری این [[حدیث]] را در چند موضع از کتاب خویش آورده است، علمایی چون [[ابوبکر باقلانی]]، [[امام الحرمین جوینی]]، [[ابو حامد غزالی]]، امام داوودی و دیگران با خدشه در سند حدیث به بطلان آن تصریح کرده‌اند.<ref>ابن حجر عسقلانی، هدی الساری مقدمة فتح الباری، ۱۴۰۸، ج۸، ص۲۵۵-۲۵۶؛ عمدة القاری، ج۱۸، ص۲۷۴</ref>

* ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، ۱۳۸۵-۱۳۸۷/۱۹۶۵-۱۹۶۷.