البرهان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

::با وجود تلاش علمی فراوان در تفسیر البرهان، این کتاب بخشی از روایات ضعیفه در غلو و تحریف را در بر دارد. به نظر می‌رسد که، مصنف محترم اقدام به تصفیه و جداسازی احادیث ضعیف ننموده‌است، با اینکه اهتمام نموده، ولی اقدام او کافی نبوده‌است. ایشان از مصادری که متهم به وضع و ضعف هستند، استفاده نموده‌است، و نیز روایاتی نقل نموده که، از حیث سند، ضعیف و از حیث متن، مضطرب می‌باشند، بنابراین می‌توان گفت: البرهان یک تلاش علمی مفیدی است، که راه را برای محققین آشنا به نصوص، عارف به ضعف و اضطراب روایات و توانا در استخراج صحیح از سقیم، هموار کرده‌است. وجود روایات ضعیف و مضطرب از اهمیت کار [[سید هاشم بحرانی|سید بحرانی]] نمی‌کاهد، همانگونه که [[بحار الانوار]] مرحوم [[علامه مجلسی|مجلسی]]، دارای روایات ضعیف و مضطرب می‌باشد، امّا وجود آنها از اعتبار و عظمت تلاش مجلسی و خدمتی که به کتابخانه [[تشیع]] نمود، نمی‌کاهد. منتهی، جمع آوری و تنظیم، مرحله اول کار است، مرحله دوم، تنقیح و تصفیه آثار تفسیری مرویه از اهل بیت و جداسازی صحیح از غیر آن و مرحله سوم، استخراج و استنباط اصول و خطوط کلی شیوه تفسیری اهل بیت می‌باشد. بدون تکمیل هر سه مرحله، نمی‌توان از روایات تفسیری [[اهل بیت]] بهره فراوانی برد.<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، مقدمه شیخ محمد مهدی آصفی. </ref>

::[[سید هاشم بحرانی]] از محدثین فاضل و متتبعین روایات و گردآورندگان اخبار محسوب می‌شود. ایشان در این گردآوری هیچگونه اظهار نظری در جرح، تعدیل، تأویل روایات مخالف عقل و نقل صریح یا جمع منطقی روایات مخالف و معارض، نمی‌نماید.<ref>معرفت، محمدهادی، التفسیر و المفسرون، ص۳۳۰-۳۳۱</ref>

::مؤلف از جمله [[اخباریان]] است که تفسیر را فقط با روایات واصله از [[اهل بیت]] (ع) جایز می‌دانند، تفسیر از طریق تدبر و [[اجتهاد]] و ذوق را منع، و تفسیر به روایاتی غیر از روایات منقول خودشان را نهی کرده‌اند.<ref>ایازی،سید محمد علی. المفسرون حیاتهم و منهجهم. ص۲۰۱</ref>