Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، movedable، مدیران، templateeditor
۶٬۴۶۴
ویرایش
شواهد التنزیل لقواعد التفضیل (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
درج الگوی درجه بندی
جز (←نسخ و چاپ) |
(درج الگوی درجه بندی) |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
== درباره مؤلف == | == درباره مؤلف == | ||
{{اصلی|حاکم حسکانی}} | {{اصلی|حاکم حسکانی}} | ||
عبیدالله بن عبدالله بن احمد حَسْکانی نیشابوری، معروف به ابن حذاء (ابن حداد)، از علمای بزرگ قرن پنجم هجری است. عبیدالله در [[نیشابور]] در خانواده‌ای اهل علم به دنیا آمد. او از همان کودکی، برخی علوم را از پدر و پدربزرگ خود فراگرفت. او در عصر خویش سرآمد دانشمندان در حدیث‌شناسی و [[علم رجال]] به شمار می‌آمد. بسیاری از راویان حدیث به درس او می‌رفتند تا از او روایت بشنوند و یا [[اجازه روایت]] بگیرند. حاکم حسکانی دارای مجلس وعظ و خطابه بود و خود نیز از علمای فراوانی روایت شنیده و یا اجازه روایت داشت. درباره مذهب او اختلاف است، اما نظر مشهور آن است که وی [[حنفی|حنفی‌مذهب]] بود. | عبیدالله بن عبدالله بن احمد حَسْکانی نیشابوری، معروف به ابن حذاء (ابن حداد)، از علمای بزرگ قرن پنجم هجری است. عبیدالله در [[نیشابور]] در خانواده‌ای اهل علم به دنیا آمد. او از همان کودکی، برخی علوم را از پدر و پدربزرگ خود فراگرفت. او در عصر خویش سرآمد دانشمندان در حدیث‌شناسی و [[علم رجال]] به شمار می‌آمد. بسیاری از راویان حدیث به درس او می‌رفتند تا از او روایت بشنوند و یا [[اجازه روایت]] بگیرند. حاکم حسکانی دارای مجلس وعظ و خطابه بود و خود نیز از علمای فراوانی روایت شنیده و یا اجازه روایت داشت. درباره مذهب او اختلاف است، اما نظر مشهور آن است که وی [[حنفی|حنفی‌مذهب]] بود.{{مدرک}} | ||
== علت نام‌گذاری کتاب == | == علت نام‌گذاری کتاب == | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
مؤلف انگیزه خودرا از تألیف این کتاب، ادعای یکی از پیروان مذهب [[کرامیه]] دانسته که نزول [[سوره انسان]] در شأن امام علی(ع) و خاندان وی را منکر شده و ادعا کرده که هیچ آیه‌ای در قرآن در شأن [[اهل بیت]] نازل نشده است. از سوی دیگر عالمان اسلامی به این ادعا هیچ اعتراضی نکرده، جز یکی از اساتید مؤلف که شاگردان حاضر در آن جلسه را سرزنش نمود و به این مقدار بسنده کرد. حسکانی از این موضوع ناراحت شده و بنا به احساس وظیفه تصمیم گرفت پاسخ این شبهه را بصورت مستدل و مستند بدهد؛ لذا به جمع‌آوری روایات پرداخته و شواهد التنزیل را تدوین کرده است.<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ ق، ج۱، ص۱۹ و ۲۰.</ref> | مؤلف انگیزه خودرا از تألیف این کتاب، ادعای یکی از پیروان مذهب [[کرامیه]] دانسته که نزول [[سوره انسان]] در شأن امام علی(ع) و خاندان وی را منکر شده و ادعا کرده که هیچ آیه‌ای در قرآن در شأن [[اهل بیت]] نازل نشده است. از سوی دیگر عالمان اسلامی به این ادعا هیچ اعتراضی نکرده، جز یکی از اساتید مؤلف که شاگردان حاضر در آن جلسه را سرزنش نمود و به این مقدار بسنده کرد. حسکانی از این موضوع ناراحت شده و بنا به احساس وظیفه تصمیم گرفت پاسخ این شبهه را بصورت مستدل و مستند بدهد؛ لذا به جمع‌آوری روایات پرداخته و شواهد التنزیل را تدوین کرده است.<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ ق، ج۱، ص۱۹ و ۲۰.</ref> | ||
البته مولف در پایان کتاب متذکر این نکته می‌شود که چون با شتاب این کار علمی را انجام داده، توفیق جمع‌آوری کلیه احادیث در شأن نزول فضائل [[علی(ع)]] را بدست نیاورده و در واقع آنچه که در دسترس وی بوده مطرح شده و از منابع دور از دسترس چشم‌پوشی کرده است. | البته مولف در پایان کتاب متذکر این نکته می‌شود که چون با شتاب این کار علمی را انجام داده، توفیق جمع‌آوری کلیه احادیث در شأن نزول فضائل [[علی(ع)]] را بدست نیاورده و در واقع آنچه که در دسترس وی بوده مطرح شده و از منابع دور از دسترس چشم‌پوشی کرده است.{{مدرک}} | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
# بیان این حدیث که '''یا ایها الذین آمنوا''' در ۹۰ [[آیه]] تکرار شده و منظور آن علی(ع) است. | # بیان این حدیث که '''یا ایها الذین آمنوا''' در ۹۰ [[آیه]] تکرار شده و منظور آن علی(ع) است. | ||
مؤلف در بخش اصلی کتاب که در واقع فصل هفتم آن است، به ترتیب، سوره‌های قرآن و هر آیه‌ای را که در شأن نزول ویژه اهل‌بیت پیامبر وارد شده، طرح کرده است و به نقل اسباب نزول و روایات آن از طریق [[اهل سنت|عامه]] و [[شیعه|خاصه]] می‌پردازد. در این کتاب ۲۱۰ آیه را به ترتیب سوره‌های قرآن آورده و در ذیل هر کدام روایاتی را از مشایخ خود نقل کرده است. مجموع روایاتی که در تفسیر این آیات ذکر شده بیش از ۱۲۰۰ روایت است. | مؤلف در بخش اصلی کتاب که در واقع فصل هفتم آن است، به ترتیب، سوره‌های قرآن و هر آیه‌ای را که در شأن نزول ویژه اهل‌بیت پیامبر وارد شده، طرح کرده است و به نقل اسباب نزول و روایات آن از طریق [[اهل سنت|عامه]] و [[شیعه|خاصه]] می‌پردازد. در این کتاب ۲۱۰ آیه را به ترتیب سوره‌های قرآن آورده و در ذیل هر کدام روایاتی را از مشایخ خود نقل کرده است. مجموع روایاتی که در تفسیر این آیات ذکر شده بیش از ۱۲۰۰ روایت است.{{مدرک}} | ||
== راویان روایات کتاب == | == راویان روایات کتاب == | ||
حَسْکانی در این کتاب علاوه بر روایت از [[ائمه معصومین]] و [[عبدالله بن عباس]]، از افراد دیگر نظیر: مجاهد، [[سعید بن جبیر]]، ضحاک، عکرمه، [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[سلمان فارسی]]، [[سفیان ثوری]]، [[حذیفة بن یمان|حذیفه]]، [[مقاتل بن سلیمان]]، [[سلیم بن قیس]]، [[ابو سعید خدری]] روایت می‌کند. | حَسْکانی در این کتاب علاوه بر روایت از [[ائمه معصومین]] و [[عبدالله بن عباس]]، از افراد دیگر نظیر: مجاهد، [[سعید بن جبیر]]، ضحاک، عکرمه، [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[سلمان فارسی]]، [[سفیان ثوری]]، [[حذیفة بن یمان|حذیفه]]، [[مقاتل بن سلیمان]]، [[سلیم بن قیس]]، [[ابو سعید خدری]] روایت می‌کند.{{مدرک}} | ||
چون مولف از محدثان اهل سنت است از جوامع روایی عامه بیشترین استفاده را نموده است. وی از [[تفسیر فرات کوفی]] روایت کرده و [[امین الاسلام طبرسی]] در تفسیر [[مجمع البیان]] از شواهد التنزیل نقل کرده است.<ref>تهرانی، الذریعة، ج۱۴، ص۲۹۳.</ref> همچنین این کتاب یکی از مصادر [[بحارالانوار]] است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ ق، ج۱، ص۲۳.</ref> | چون مولف از محدثان اهل سنت است از جوامع روایی عامه بیشترین استفاده را نموده است. وی از [[تفسیر فرات کوفی]] روایت کرده و [[امین الاسلام طبرسی]] در تفسیر [[مجمع البیان]] از شواهد التنزیل نقل کرده است.<ref>تهرانی، الذریعة، ج۱۴، ص۲۹۳.</ref> همچنین این کتاب یکی از مصادر [[بحارالانوار]] است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ ق، ج۱، ص۲۳.</ref> | ||
[[پرونده:ترجمه شواهد التنزیل.gif|150px|بندانگشتی|ترجمه کتاب توسط '''احمد روحانی''']] | [[پرونده:ترجمه شواهد التنزیل.gif|150px|بندانگشتی|ترجمه کتاب توسط '''احمد روحانی''']] | ||
=== اعتبار کتاب === | === اعتبار کتاب === | ||
این کتاب، یکی از مهم‌ترین متون کهن بوده و به سبب تبحر مؤلف در حدیث‌شناسی و [[علم رجال]] و بررسی‌ها و اظهارنظرهای او پس از نقل این کتاب، جایگاه والایی به آن داده است. | این کتاب، یکی از مهم‌ترین متون کهن بوده و به سبب تبحر مؤلف در حدیث‌شناسی و [[علم رجال]] و بررسی‌ها و اظهارنظرهای او پس از نقل این کتاب، جایگاه والایی به آن داده است.{{مدرک}} | ||
== تلخیص و ترجمه == | == تلخیص و ترجمه == | ||
این کتاب بوسیله ''اسماعیل جغمان زیدی'' با نام '''اختصار شواهد التنزیل''' تلخیص شده است. | این کتاب بوسیله ''اسماعیل جغمان زیدی'' با نام '''اختصار شواهد التنزیل''' تلخیص شده است. | ||
ترجمه‌هایی به فارسی هم از شواهد التنزیل صورت گرفته است؛ یکی از ترجمه‌ها بوسیله '''احمد روحانی''' و دیگری با نام ''سیمای امام علی علیه‌السلام در قرآن'' توسط ''یعقوب جعفری'' صورت گرفته است. | ترجمه‌هایی به فارسی هم از شواهد التنزیل صورت گرفته است؛ یکی از ترجمه‌ها بوسیله '''احمد روحانی''' و دیگری با نام ''سیمای امام علی علیه‌السلام در قرآن'' توسط ''یعقوب جعفری'' صورت گرفته است.{{مدرک}} | ||
== نسخ و چاپ == | == نسخ و چاپ == | ||
* نسخه‌ای خطی از قرن یازدهم در [[کتابخانه دانشگاه تهران]]. | * نسخه‌ای خطی از قرن یازدهم در [[کتابخانه دانشگاه تهران]]. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
* نسخه‌ای در [[کتابخانه مرعشی نجفی]]. | * نسخه‌ای در [[کتابخانه مرعشی نجفی]]. | ||
* نسخه‌ای در کتابخانه مسجد جامع در بمبئی. | * نسخه‌ای در کتابخانه مسجد جامع در بمبئی. | ||
* نسخه‌ای در کتابخانه اوقاف مرکزی در [[سلیمانیه]] شمال [[عراق]]. | * نسخه‌ای در کتابخانه اوقاف مرکزی در [[سلیمانیه]] شمال [[عراق]].{{مدرک}} | ||
این اثر ابتدا با تحقیق [[محمدباقر محمودی]] در [[بیروت]] به سال ۱۳۹۳ق در دو جلد چاپ شد و بعدها توسط [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] در [[ایران]] به زیور طبع آراسته شد.<ref>طباطبایی، اهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ ق، ص۲۶۳ و ۲۶۴.</ref> | این اثر ابتدا با تحقیق [[محمدباقر محمودی]] در [[بیروت]] به سال ۱۳۹۳ق در دو جلد چاپ شد و بعدها توسط [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] در [[ایران]] به زیور طبع آراسته شد.<ref>طباطبایی، اهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ ق، ص۲۶۳ و ۲۶۴.</ref> | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
{{کتاب های اهل بیت}} | {{کتاب های اهل بیت}} | ||
<onlyinclude>{{درجه‌بندی | |||
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص | |||
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص | |||
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد | |||
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد | |||
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد | |||
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد | |||
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | |||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص | |||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | |||
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص | |||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | |||
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد | |||
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد | |||
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | |||
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | |||
| توضیحات = | |||
}}</onlyinclude> | |||
[[en:Shawahid al-tanzil (book)]] | [[en:Shawahid al-tanzil (book)]] | ||