پرش به محتوا

بجستان: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۲ مهٔ ۲۰۱۴
imported>Lohrasbi
imported>Lohrasbi
خط ۱۱: خط ۱۱:


==آثار باستانى‌==
==آثار باستانى‌==
در حاشیه شرقى‌ گورستان‌ شهر، مسجدی‌ واقع‌ است‌ که‌ اهالى‌ به‌ این‌ محوطه‌، '''صُنعه‌''' یا '''صمعه‌ مزار''' مى‌گویند. که‌ با توجه‌ به‌ نوع‌ استفاده‌ از آن‌ باید همان‌ '''صومعه‌''' یا '''معبد''' باشد و گمان‌ مى‌رود که‌ این‌ مکان‌ در دورانهای‌ پیشین‌، پرستشگاه‌ مهر بوده‌ است‌.<ref>مجتبوی‌، جغرافیای‌ تاریخى‌ گناباد، ص159.</ref> قلعه‌ دختر بجستان‌ یا قلعه گرد کوه‌ بر فراز قله‌ای‌ منفرد و رفیع‌ در 5 کیلومتری‌ جنوب‌ غربى‌ قریه مزار در کوهستانى‌ به‌ همین‌ نام‌(نام‌ محلى‌ آن‌ گُرکو) قرار دارد، که‌ اصل‌ آن‌ از دوره ساسانى‌ و یا پیش‌ از آن‌ است‌ و در اواخر سده 5ق‌ به‌ تصرف‌ [[اسماعیلیان‌ نزاری‌]] درآمد و در سده 7ق‌ توسط [[هولاکوخان‌]] ''[[مغول‌]]'' ویران‌ شد. <ref>پورابراهیم‌، حسین‌، جغرافیای‌ گناباد،صص 250-247.</ref>این‌ قلعه‌ مانند دیگر قلعه‌ دخترهای‌ ایران‌، نام‌ خود را از ایزد اناهیتا گرفته‌ است.‌<ref>مجتبوی‌، جغرافیای‌ تاریخى‌ گناباد، ص137.</ref>


آثار قلعه قدیمى‌ شهر نیز در [[حسینیه]] حاجیه‌ دیده‌ مى‌شود.<ref>تابنده‌، تاریخ‌ و جغرافى‌ گناباد، ص177.</ref> در زین‌آباد و یونسى‌، کاروانسراهایى‌ وجود دارد که‌ به‌ رباط [[شاه‌ عباس‌]] معروفند.<ref>مجتبوی‌، جغرافیای‌ تاریخى‌ گناباد،ص 162؛ برزگر، گذر سرزمین‌ ایزد، ص78.</ref> همچنین‌ مى‌توان‌ به‌ پل‌ یونسى‌ که‌ با 9 چشمه‌ بر روی‌ رودخانه کال‌شور قرار گرفته‌، و از آثار دوره [[صفویه|صفوی‌]] است‌، اشاره‌ کرد.<ref>مجتبوی‌، جغرافیای‌ تاریخى‌ گناباد،ص 162؛ تابنده‌، تاریخ‌ و جغرافى‌ گناباد،ص 181.</ref>
در حاشیه شرقی گورستان شهر، مسجدی واقع است که اهالی به این محوطه، '''صُنعه ''' یا '''صمعه مزار''' می‌گویند. که با توجه به نوع استفاده از آن باید همان '''صومعه ''' یا '''معبد''' باشد و گمان می‌رود که این مکان در دورانهای پیشین، پرستشگاه مهر بوده است.<ref>مجتبوی، جغرافیای تاریخی گناباد، ص۱۵۹.</ref> قلعه دختر بجستان یا قلعه گرد کوه بر فراز قله‌ای منفرد و رفیع در ۵ کیلومتری جنوب غربی قریه مزار در کوهستانی به همین نام (نام محلی آن گُرکو) قرار دارد، که اصل آن از دوره ساسانی و یا پیش از آن است و در اواخر سده ۵ق به تصرف [[اسماعیلیان نزاری]] درآمد و در سده ۷ق توسط [[هولاکوخان]] ''[[مغول]]'' ویران شد. <ref>پورابراهیم، حسین، جغرافیای گناباد، صص۲۵۰-۲۴۷.</ref>این قلعه مانند دیگر قلعه دخترهای ایران، نام خود را از ایزد اناهیتا گرفته است. <ref>مجتبوی، جغرافیای تاریخی گناباد، ص۱۳۷.</ref>


=== مسجد جامع‌ بزرگ‌ بجستان ===
آثار قلعه قدیمی شهر نیز در [[حسینیه]] حاجیه دیده می‌شود.<ref>تابنده، تاریخ و جغرافی گناباد، ص۱۷۷.</ref> در زین آباد و یونسی، کاروانسراهایی وجود دارد که به رباط [[شاه عباس]] معروفند.<ref>مجتبوی، جغرافیای تاریخی گناباد، ص۱۶۲؛ برزگر، گذر سرزمین ایزد، ص۷۸.</ref> همچنین می‌توان به پل یونسی که با ۹ چشمه بر روی رودخانه کال شور قرار گرفته، و از آثار دوره [[صفویه|صفوی]] است، اشاره کرد.<ref>مجتبوی، جغرافیای تاریخی گناباد، ص۱۶۲؛ تابنده، تاریخ و جغرافی گناباد، ص۱۸۱.</ref>
مهم‌ترین‌ اثر تاریخى‌ بجستان‌، [[مسجد جامع‌ بزرگ‌ بجستان]] است‌، که‌ در زمان‌ میرزا شاهرخ‌ پسر امیر تیمور و توسط محمد بن‌ فخرالدین‌ بجستانى‌ بنا شده‌ است.<ref>تابنده‌، تاریخ‌ و جغرافى‌ گناباد،ص54 و 175.</ref> این‌ مسجد دو ایوانى‌ در زمان‌ [[شاه‌ عباس‌ اول‌]] (1024ق‌) و اخیراً در 1372ش‌ مرمت‌ شده‌ است‌.<ref>تابنده‌، تاریخ‌ و جغرافى‌ گناباد،ص54؛ مجتبوی‌، جغرافیای‌ تاریخى‌ گناباد، ص157.</ref>
 
=== مسجد جامع بزرگ بجستان ===
 
مهم‌ترین اثر تاریخی بجستان، [[مسجد جامع بزرگ بجستان]] است، که در زمان میرزا شاهرخ پسر امیر تیمور و توسط محمد بن فخرالدین بجستانی بنا شده است. <ref>تابنده، تاریخ و جغرافی گناباد، ص۵۴ و ۱۷۵.</ref> این مسجد دو ایوانی در زمان [[شاه عباس اول]] (۱۰۲۴ق) و اخیراً در ۱۳۷۲ش مرمت شده است.<ref>تابنده، تاریخ و جغرافی گناباد، ص۵۴؛ مجتبوی، جغرافیای تاریخی گناباد، ص۱۵۷.</ref>


== آخرین تقسیمات کشوری ==
== آخرین تقسیمات کشوری ==
کاربر ناشناس