کاربر ناشناس
تحدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Shadpoor |
imported>Shadpoor جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
==تحدی، شرط معجزه== | ==تحدی، شرط معجزه== | ||
به‌گفته عضدالدین ایجی، از [[کلام اسلامی|متکلمان]] قرن هشتم قمری [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، برخی از متکلمان تحدی را از شروط [[معجزه]] دانسته‌اند و تفاوت معجزه پیامبران را با کارهای نوابغ یا [[کرامت|کرامات]] اولیا در این دانسته‌اند که معجزه با تحدی همراه است، اما غیرمعجزه بدون تحدی صورت می‌گیرد.<ref> ایجی، شرح المواقف، ۱۳۵ق، ج۸، ص۲۲۴.</ref> گفته شده حتی آنها که قید تحدی را در تعریف معجزه ذکر نکرده‌اند، با استفاده از واژگان دیگر، به همین مطلب اشاره داشتند.<ref>جواهری، اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۲۶۲.</ref><br> | به‌گفته عضدالدین ایجی، از [[کلام اسلامی|متکلمان]] قرن هشتم قمری [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، برخی از متکلمان تحدی را از شروط [[معجزه]] دانسته‌اند و تفاوت معجزه پیامبران را با کارهای نوابغ یا [[کرامت|کرامات]] اولیا در این دانسته‌اند که معجزه با تحدی همراه است، اما غیرمعجزه بدون تحدی صورت می‌گیرد.<ref> ایجی، شرح المواقف، ۱۳۵ق، ج۸، ص۲۲۴.</ref> گفته شده حتی آنها که قید تحدی را در تعریف معجزه ذکر نکرده‌اند، با استفاده از واژگان دیگر، به همین مطلب اشاره داشتند.<ref>جواهری، پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۲۶۲.</ref><br> | ||
با این حال، برخی از متکلمان بر این باورند که ذکر قید تحدی در تعریف معجزه، اولا دلیلی از [[قرآن]]، [[سنت]]، [[اجماع]] و [[عقل]] ندارد و ثانیا سبب می‌شود بسیاری از معجزات [[پیامبر(ص)]] که با تحدی همراه نبوده، معجزه به حساب نیایند.<ref>ابن حزم، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۱۷۴.</ref> | با این حال، برخی از متکلمان بر این باورند که ذکر قید تحدی در تعریف معجزه، اولا دلیلی از [[قرآن]]، [[سنت]]، [[اجماع]] و [[عقل]] ندارد و ثانیا سبب می‌شود بسیاری از معجزات [[پیامبر(ص)]] که با تحدی همراه نبوده، معجزه به حساب نیایند.<ref>ابن حزم، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۱۷۴.</ref> | ||
==تحدی قرآن== | ==تحدی قرآن== | ||
{{نوشتار اصلی|آیات تحدی}} | {{نوشتار اصلی|آیات تحدی}} | ||
در شش آیه از قرآن برای اثبات معجزه‌بودن قرآن و صدق نبوت پیامبر(ص)، تحدی شده است. این آیات را آیات تحدی نامیده‌اند.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۴۸۱.</ref> در سه آیه از آیات تحدی، کسانی که قرآن را از جانب خدا نمی‌دانند، دعوت شده‌اند که همانندی برای آن بیاورند،<ref>سوره طور، آیه ۳۴؛ سوره قصص، آیه۴۹؛ سوره اسرا، آیه۸۸.</ref> در یک آیه، از منکران خواسته شده است که ده سوره مانند قرآن بیاورند<ref>سوره هود، آیه۱۳.</ref> و در دو آیهٔ دیگر، به آوردن یک سوره مانند قرآن تحدی شده است.<ref>سوره بقره، آیه۲۳؛ سوره یونس، آیه۳۸.</ref> درباره سیر نزول آیات تحدی میان محققان اختلاف نظر است.<ref>جواهری، اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۲۶۶.</ref> | در شش آیه از قرآن برای اثبات معجزه‌بودن قرآن و صدق نبوت پیامبر(ص)، تحدی شده است. این آیات را آیات تحدی نامیده‌اند.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۴۸۱.</ref> در سه آیه از آیات تحدی، کسانی که قرآن را از جانب خدا نمی‌دانند، دعوت شده‌اند که همانندی برای آن بیاورند،<ref>سوره طور، آیه ۳۴؛ سوره قصص، آیه۴۹؛ سوره اسرا، آیه۸۸.</ref> در یک آیه، از منکران خواسته شده است که ده سوره مانند قرآن بیاورند<ref>سوره هود، آیه۱۳.</ref> و در دو آیهٔ دیگر، به آوردن یک سوره مانند قرآن تحدی شده است.<ref>سوره بقره، آیه۲۳؛ سوره یونس، آیه۳۸.</ref> درباره سیر نزول آیات تحدی میان محققان اختلاف نظر است.<ref>جواهری، پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۲۶۶.</ref> | ||
==دیدگاه‌ها درباره تحدی قرآن== | ==دیدگاه‌ها درباره تحدی قرآن== | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
=== نظریه صرفه=== | === نظریه صرفه=== | ||
برخی از [[متکلمان]] معنای دیگری برای تحدی قرآن مطرح کرده‌اند. در نظر آنان تحدی قرآن به این معنا است که اگر فردی قصد معارضه با [[قرآن]] داشت و تصمیم گرفت که متنی مشابه با آن تولید کند، خداوند بواسطه سلبِ انگیزه و اراده و یا بواسطه سلبِ دانش لازم برای این کار و یا بواسطه سلبِ قدرت، مانع از تحقق این کار شود.<ref> سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ج ۲، ص۳۲۳-۳۲۷؛ شیخ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۶۳؛ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۳۷-۱۴۰.</ref> به این نظریه «[[صرفه|صَرفه]]» می‌گویند.<ref>نگاه کنید به سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ج ۲، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref><br> | برخی از [[متکلمان]] معنای دیگری برای تحدی قرآن مطرح کرده‌اند. در نظر آنان تحدی قرآن به این معنا است که اگر فردی قصد معارضه با [[قرآن]] داشت و تصمیم گرفت که متنی مشابه با آن تولید کند، خداوند بواسطه سلبِ انگیزه و اراده و یا بواسطه سلبِ دانش لازم برای این کار و یا بواسطه سلبِ قدرت، مانع از تحقق این کار شود.<ref> سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ج ۲، ص۳۲۳-۳۲۷؛ شیخ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۶۳؛ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۳۷-۱۴۰.</ref> به این نظریه «[[صرفه|صَرفه]]» می‌گویند.<ref>نگاه کنید به سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ج ۲، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref><br> | ||
مخالفان این نظریه، به دلایل مختلفی برای نقد این دیدگاه استناد کرده‌اند از جمله این که این دیدگاه، اعجاز قرآن را نادیده می‌گیرد و برخلاف درک اعراب زمان نزول قرآن است که قرآن را اعجازین می‌دانستند.<ref>جواهری، اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۹۲-۹۳.</ref> | مخالفان این نظریه، به دلایل مختلفی برای نقد این دیدگاه استناد کرده‌اند از جمله این که این دیدگاه، اعجاز قرآن را نادیده می‌گیرد و برخلاف درک اعراب زمان نزول قرآن است که قرآن را اعجازین می‌دانستند.<ref>جواهری، پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۹۲-۹۳.</ref> | ||
==مقابله با تحدی قرآن== | ==مقابله با تحدی قرآن== | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
همچنین، نویسنده [[مسیحیت|مسیحی]] آمریکایی با نام مستعار نصیرالدین ظافر در کتابچه‌ای با عنوان «حسن الایجاز فی ابطال الاعجاز»، به‌تقلید از سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره کوثر|کوثر]]، دو سوره نوشت که [[آیت الله خویی]]<ref>خویی، البیان، ۱۴۳۰ق، ص۵۹-۱۰۲.</ref> و رشید رضا<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۶۶ و ۱۸۸.</ref> از مفسران قرآن، آن را نقد کردند. به‌گفته رشید رضا، نویسنده این سوره به زبان عربی آگاهی نداشته است.<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۱۸۸.</ref> در مجلات فارسی نیز مقاله‌ای با عنوان «بررسی انتقادی کتاب حسن الایجاز فی ابطال الاعجاز» در نقد آن اثر نگاشته شده است.<ref>اصفهانی و ریاحی‌مهر،[http://qkh.journals.miu.ac.ir/article_4639_226d522118c61606bd70cd70e419c1a3.pdf، «بررسی انتقادی کتاب حسن الایجاز فی ابطال الاعجاز»].</ref> | همچنین، نویسنده [[مسیحیت|مسیحی]] آمریکایی با نام مستعار نصیرالدین ظافر در کتابچه‌ای با عنوان «حسن الایجاز فی ابطال الاعجاز»، به‌تقلید از سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره کوثر|کوثر]]، دو سوره نوشت که [[آیت الله خویی]]<ref>خویی، البیان، ۱۴۳۰ق، ص۵۹-۱۰۲.</ref> و رشید رضا<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۶۶ و ۱۸۸.</ref> از مفسران قرآن، آن را نقد کردند. به‌گفته رشید رضا، نویسنده این سوره به زبان عربی آگاهی نداشته است.<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۱۸۸.</ref> در مجلات فارسی نیز مقاله‌ای با عنوان «بررسی انتقادی کتاب حسن الایجاز فی ابطال الاعجاز» در نقد آن اثر نگاشته شده است.<ref>اصفهانی و ریاحی‌مهر،[http://qkh.journals.miu.ac.ir/article_4639_226d522118c61606bd70cd70e419c1a3.pdf، «بررسی انتقادی کتاب حسن الایجاز فی ابطال الاعجاز»].</ref> | ||
کتابی با عنوان «الفُرقان الحق» در [[آمریکا]] از نویسنده احتمالا یهودی یا مسیحی، با نام مستعار «الصفی» و «المهدی» انتشار یافت که نویسنده‌اش، مدعی پیامبری نیست اما درصدد تشکیک در پیامبری [[حضرت محمد(ص)]] است<ref>جواهری، اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۳۹۴-۳۹۶.</ref> و با تقلید از قرآن و آمیختن قرآن با آموزه‌های [[یهود|یهودی]] و مسیحی، سوره‌هایی برساخته است.<ref>امین‌ناجی و دیگران، «تحلیل انتقادی «الفرقان الحق» در حوزه وحیانیت و جامعیت در معارضه با قرآن»، ص۱۴۷-۱۵۴.</ref> نقد‌هایی بر این کتاب نوشته شده است؛ از جمله کتاب «الانتصار للقرآن» نوشته صالح الخالدی.{{مدرک}} در کتاب «پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی» به اختصار به نقد این اثر پرداخته شده است.<ref>جواهری، اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۳۹۷-۴۰۱.</ref> | کتابی با عنوان «الفُرقان الحق» در [[آمریکا]] از نویسنده احتمالا یهودی یا مسیحی، با نام مستعار «الصفی» و «المهدی» انتشار یافت که نویسنده‌اش، مدعی پیامبری نیست اما درصدد تشکیک در پیامبری [[حضرت محمد(ص)]] است<ref>جواهری، پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۳۹۴-۳۹۶.</ref> و با تقلید از قرآن و آمیختن قرآن با آموزه‌های [[یهود|یهودی]] و مسیحی، سوره‌هایی برساخته است.<ref>امین‌ناجی و دیگران، «تحلیل انتقادی «الفرقان الحق» در حوزه وحیانیت و جامعیت در معارضه با قرآن»، ص۱۴۷-۱۵۴.</ref> نقد‌هایی بر این کتاب نوشته شده است؛ از جمله کتاب «الانتصار للقرآن» نوشته صالح الخالدی.{{مدرک}} در کتاب «پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی» به اختصار به نقد این اثر پرداخته شده است.<ref>جواهری، پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی، ۱۳۹۷ش، ص۳۹۷-۴۰۱.</ref> | ||
== تک‌نگاری== | == تک‌نگاری== | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
*باقلانی، محمد بن طیب، اعجاز القرآن، تصحیح صلاح محمد عویضه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م. | *باقلانی، محمد بن طیب، اعجاز القرآن، تصحیح صلاح محمد عویضه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م. | ||
*جمعی از نویسندگان، شرح المصطلحات الکلامیه، به کوشش مجمع البحوث الاسلامیة، مشهد، آستانه رضویه، ۱۴۱۵ق. | *جمعی از نویسندگان، شرح المصطلحات الکلامیه، به کوشش مجمع البحوث الاسلامیة، مشهد، آستانه رضویه، ۱۴۱۵ق. | ||
*جواهری، سید محمدحسن، اعجاز و تحدی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۷ش. | *جواهری، سید محمدحسن، پاسخ به شبهات اعجاز و تحدی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۷ش. | ||
*جواهری، سید محمدحسن، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، پژوهش‌های قرآنی، ش۲، ۱۳۹۵ش. | *جواهری، سید محمدحسن، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، پژوهش‌های قرآنی، ش۲، ۱۳۹۵ش. | ||
*خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، نشر ناهید-دوستان، ۱۳۷۷ش. | *خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، نشر ناهید-دوستان، ۱۳۷۷ش. | ||